ادبیات پایداری در ایران از دیرباز با تجلی در انواع شعر و نثر فارسی، نقش مؤثری را در بیان و القای مفاهیم مقاومتی ایفا کرده است و در پیوند با ادبیات عاشورایی و تجلّی روح حماسی آن، گزارشگر مبارزه، پایداری و مقاومت در برابر انواع نیروهای متجاوز و ظلم و ستم آنها است. در این میان حماسه به‌عنوان یکی از انواع شاخص ادبی شرح مفصل‌تری از رشادت‌ها و قهرمانی‌های امام حسین (ع) و یارانش در جریان واقعۀ عاشورا را بیان می‌کند. با توجه به ضرورت تکمیل مباحث نظری در باب ادبیات دفاع‌مقدّس به‌ویژه شعر پایداری در دوران جنگ تحمیلی و اهمیت شناخت و حضور عنصر حماسی در شعر عاشورایی، با بررسی ارتباط میان عناصر حماسی واقعۀ عاشورا در ادب منظوم دفاع‌مقدس از منظر اشتراکاتی چون تعاریف، ایفای نقش یکسان شخصیت‌ها و قهرمان، برخورداری از جوهرۀ اعتراض مورد نقد و واکاوی قرار گیرد به‌نظر می‌رسد ادبیات دفاع‌مقدس به‌میزان قابل توجهی از مرثیه، نوحه، رجز و ذکر مصائب امام حسین و یارانش بهره گرفته است تا حماسه و بیان دلاوری‌ها؛ از این‌رو بررسی، نقد و واکاوی عنصر حماسه در ادبیات عاشورایی دفاع‌مقدس در این مقاله مورد‌توجه قرار گرفت. این مقاله به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و بر مبنای داده‌های کتابخانه‌ای به بررسی عنصر حماسه در شعر عاشورایی علی معلم، فاطمه راکعی، طاهره صفارزاده و نصرالله مردانی می‌پردازد. Manuscript profile