برخی از تک‌یاخته‌های زئونوتیک به‌راحتی از طریق موادغذایی و آب منتقل و باعث بیماری‌های جدی در انسان و حیوان می‌شوند. این عوامل بیماریزا به‌علت اینکه برخی از خصوصیات یک عامل بیولوژیک مؤثر از جمله دوره کمون و دوز عفونی پایین، مقاومت بالا در برابر ضدعفونی‌کننده‌ها را دارا هستند. بنابراین می‌توانند به‌عنوان یک عامل بیولوژیک ناشناخته در بیوتروریسم ایفای نقش کنند. با تهدیدات فزاینده بیوتروریسم و عوامل بیولوژیکی و استفاده آن‌ها توسط برخی از کشورهای استعمارگر، شناسایی و شناخت این عوامل ناشناخته و راه‌های پیشگیری از آن امری ضروری به‌نظر می‌رسد. بر اساس یک مطالعه سیستماتیک کلید واژه‌های بیوتروریسم، بیولوژیک و زئونوزهای تک یاخته‌ای، انگل، اسامی انگل‌های منتقله از آب و مواد غذایی در پایگاه‌های معتبر اطلاعاتی جستجو و موضوعات مرتبط مطالعه گردید. نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد که تک‌یاخته‌های زئونوزتیک نظیر ژیاردیا اینتستینالیس، انتاموبا هیستولیتیکا، کریپتوسپوریدیوم پارووم و توکسوپلاسما گوندی که توانایی انتقال از طریق موادغذایی و آب را دارند، به‌عنوان عوامل بیولوژیکی در حملات بیوتروریسم ایفای نقش می‌کنند. از آنجایی که این تک‌یاخته‌ها در برابر برخی از ضدعفونی‌کننده‌ها از جمله کلر و دماهای پایین مقاوم هستند، بنابراین تنها راه مقابله با آن‌ها در زمان‌های بحران، جوشاندن آب در دمای 60 درجه سلسیوس به‌مدت 15-10 دقیقه و نیز پختن کامل موادغذایی مشکوک به آلودگی می‌باشد. Manuscript profile

ترماتود های کبدی ازجمله گونه‌های فاسیولا و دیکروسلیوم از انگل های زئونوتیک بوده که موجب مرگ‌ومیر و خسارت‌های اقتصادی زیادی در نشخوارکنندگان می‌شوند. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر سن، جنس و فصل در میزان شیوع فاسیولیازیس و دیکروسلیازیس در دام‌های کشتاری در کشتارگاه تبریز بود. از دی‌ماه 1395تا دی‌ماه 1397 با مراجعه به کشتارگاه تبریز، کبدهای 4150 رأس گاو،500 رأس گاومیش، 2000 رأس بز و 5000 رأس گوسفند ازنظر وجود فاسیولا هپاتیکا، فاسیولا ژیگانتیکا و دیکروسلیوم دندریتیکوم از طریق برش بر روی کبدها و مشاهده چشمی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که گاو، گوسفندان و بزهای کشتار شده به ترتیب 4/5 درصد، 16 درصد و 6 درصد آلوده به ترماتودهای کبدی بودند (05/0P<). از 500 رأس گاومیش مطالعه شده، ترماتود کبدی جدا نشد. میزان شیوع آلودگی انگلی در هر سه حیوان به‌طور معنی‌داری با افزایش سن بیشتر می‌شد (P<0.05). همچنین در گاوها و گوسفندان ماده، میزان آلودگی ترماتودهای کبدی در مقایسه با نرها به‌طور معنی‌داری بیشتر بود(P<0.05). به‌طور معنی‌داری بیشترین میزان آلودگی در فصل تابستان و کمترین آن در فصل بهار مشاهده شد. بیشترین فراوانی انگلی و شدت آلودگی در همه حیوانات موردمطالعه مربوط به دیکروسلیوم دندریتیکوم و کمترین آن مربوط به فاسیولا ژیگانتیکا بود (P<0.05). بر اساس قیمت روز بازار، میزان خسارت‌های اقتصادی ناشی از ضبط کبد گاوها، گوسفندان و بزها به علت آلودگی‌های ترماتودهای کبدی به ترتیب402240000 (72/3656 دلار)،576576000 (6/5241 دلار) و 28545000 (5/259 دلار) ریال بود. به علت سابقه اپیدمی انسانی فاسیولیازیس و خسارت‌های اقتصادی ناشی از ضبط کبد در این منطقه، روش‌های کنترلی مؤثر پیشنهاد می‌گردد. Manuscript profile

برخی از انگل‌های زئونوتیک از جمله کیست هیداتید، گونه‌های فاسیولا و دیکروسلیوم دندریتیکوم موجب مرگ‌ومیر و خسارت‌های اقتصادی زیادی در نشخوارکنندگان می‌شوند. هدف از این تحقیق بررسی میزان آلودگی انگل های کبد در گوسفندان و بزهای کشتار شده در کشتارگاه ساوه و برآورد خسارت های اقتصادی ناشی از ضبط آن ها بود. در یک مطالعه گذشته نگر از فروردین ماه 1394 تا فروردین ماه 1400 در مجموع 58699 راس حیوان شامل 13044 راس بز و 45655 راس گوسفند در کشتارگاه ساوه از نظر آلودگی کبد به کیست هیداتید، گونه های فاسیولا و دیکروسلیوم دندریتیکوم مورد بازرسی قرارگرفتند. نتایج نشان داد که 85/72 درصد از حیوانات آلوده به انگل بودند که 18/41 درصد به دیکروسلیوم دندریتیکوم، 08/28 درصد به کیست هیداتید، 58/3 درصد به گونه های فاسیولا آلوده بودند که از لحاظ آماری ارتباط معنی داری وجود داشت. میزان آلودگی به دیکروسلیوم دندریتیکوم، کیست هیداتید و گونه های فاسیولا به ترتیب در گوسفندان 70/21 ، 44/17 و 33/1 درصد و در بزها 48/16، 64/10 و 25/2 درصد بودند. ارتباط بین میزان آلودگی انگلی کبد در فصول مختلف سال‌های مورد مطالعه بجز سال 1394 در گوسفند معنی دار مشاهده نشد. خسارت های اقتصادی ناشی از ضبط کبد گوسفندان و بزهای کشتار شده 23324560000 ریال (24133016 دلار) برآورد شد. بالا بودن میزان شیوع بیماری‌های انگلی در نشخوارکنندگان کوچک منطقه و خسارت های اقتصادی ناشی از ضبط کبدهای آلوده و نیز به دلیل زئونوز بودن اینگونه بیماری ها، به کارگیری روش‌های مدیریتی مناسب جهت پیشگیری و یا کنترل بیماری توسط مراجع ذی صلاح بسیارحائز اهمیت می‌باشد. Manuscript profile