هر ساله با مهاجرت پرندگان مهاجر بین کشورهای مختلف طغیانهای آنفلوانزای فوق حاد در کشورهایی که این پرندگان به آنها مهاجرت می کنند مشاهده می شود. افزایش طغیانهای این بیماری به علت خسارات اقتصادی شدید و اثرات آن بر سلامت عمومی، نگرانی را در جوامع جهانی افزایش داده است. بیشتر گونه های پرندگان وحشی غیر آبزی به آنفلوانزای فوق حاد حساس بوده و به دلایل مختلف از جمله پرواز آزادانه و تماس با طیور اهلی و در برخی موارد با طیور صنعتی، مهاجرت برخی از گونه ها و جابه جایی بین کشورهای مختلف و تجارت و قاچاق آنها در سطح بین المللی و تماس نزدیک به انسان به علت نگهداری آنها به عنوان سرگرمی و یا تفریح، اهمیت بالقوه ای در اکولوژی ویروسهای آنفلوانزای فوق حاد دارند. بیشتر گزارشات بیماری در پرندگان وحشی غیر آبزی ناشی از تحت تیپ H5N1 می باشد. کمترین حساسیت به ویروسهای آنفلوانزای فوق حاد در دو گونه کبوترها و سارها مشاهده شده است و احتمالاً کمترین نقش را در اپیدمیولوژی این ویروس ایفا می کنند. در حالیکه سایر گنجشک سانان، شاهین سانان و طوطی ها به آنفلوانزای فوق حاد حساسیت بالایی دارند. در بیشتر طغیان های گزارش شده از شاهین سانان و کلاغ، علت اصلی ابتلا مصرف لاشه پرندگان مبتلا و یا مجاورت با آنها بوده است. علت اصلی حساسیت گونه ها به ویروس های آنفلوانزا، وجود گیرنده های اختصاصی آلفا 2 و 3 در دستگاه تنفس و گوارش آنها می باشد. علایم غالب مشاهده شده در پرندگان وحشی غیر آبزی، علایم عصبی است و بیشترین غلظت ویروس در مغز مشاهده شده است. با توجه به حساسیت بیشتر گونه های پرندگان وحشی غیر آبزی و به دلیل تعداد زیاد این پرندگان و تماس بین پرندگان مهاجر و طیور بومی و صنعتی و احتمال انتقال آلودگی به سایر آنها و انسان، در طراحی برنامه های مراقبت آنفلوانزا و در همه گیریها باید این پرندگان را نیز در نظر گرفت. Manuscript profile