آثار بلقیس سلیمانی (۱۳۴۲) به ‌سبب بیان مصائب زنان، بستر مناسبی برای تحلیل‌های روان‌کاوانه است. از این رو ما در این پژوهش به شیوه‌ی توصیفی ـ تحلیلی و با رویکردی روان‌کاوانه به تحلیل شخصیت گل‌بانو در رمان بازی آخر بانو پرداختیم و براساس آرای آلفرد آدلر به این پرسش اساسی پاسخ ‌دادیم که چه عواملی موجب شکل‌گیری احساس‌ حقارت و عقده‌ی حقارت در شخصیت گل‌بانو شده‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که شرایط پرورش و تربیت اولیه‌ی گل‌بانو که تمامی تنبیه و آزار اوست؛ پایه‌های اساسی شکل‌گیری احساس‌های حقارت در شخصیت او را شکل می‌دهند که رفتار متخاصم و کاسبکارانه‌ی مادر در کنار فقدان حمایت پدر، نقش محوری و اصلی را در این مسئله ایفا می‌کنند و سرانجام ناتوانی گل‌بانو در جبران احساس‌های‌ حقارت منجر به شکل‌گیری عقده‌ی حقارت در شخصیتش می‌شود. از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری عقده‌ی حقارت در شخصیت گل‌بانو می‌توان به فقر و نظام مردسالار که بسترهای ظلم و تعدی را فراهم می‌کنند، اشاره کرد. این عوامل، نهایتاً احساس بی‌ارزشی و خشم را در گل‌بانو پرورش می‌دهند. Manuscript profile

در این پژوهش برآن بودیم تا با رویکردی روان‌کاوانه و با تکیه بر آرای کارن هورنای به واکاوی شخصیّت ولگا در رمان از شیطان آموخت و سوزاند نوشتة فرخنده آقائی بپردازیم. از این رو به بررسی این مسئله پرداختیم که‌ چه عواملی موجب روان‌رنجوری و اضطراب بنیادی شخصیّت اصلی رمان شده‌اند و او از چه سازوکارهای برای مقابله با اضطراب‌هایش استفاده کرده است. نتایج تحقیق حاضر که به شیوه‌ی توصیفی- تحلیلی گردآوری شدند، نشان داد شرایط ناهنجار محیطی و تربیتی همچون وجود مادری روان‌رنجور در کنار فقدان حمایت پدر از عوامل اصلی در شکل‌گیری اضطراب بنیادی‌‌ در شخصیّت ولگا هستند. او برای کاستن از اضطراب‌هایش به گرایشِ روان‌رنجورِ حرکت به سوی مردم رومی‌آورد، امّا این رویکرد در تضادّ با دیگر تمایلات روان‌رنجور قرار می‌گیرد و موجب تضادّ بنیادی در شخصیّتش می‌شود. بنابراین ولگا می‌کوشد با روش‌های دیگری همچون تعکیس، فاصله‌ای را که بین خود واقعی و خود ایده‌آلی‌اش ایجاد شده است، برطرف کند، امّا این مکانیزم نیز بر وخامت وضعیّت روانی‌اش می‌افزایند. Manuscript profile