زمینه و هدف: آستر خـاک رسی متـراکم (CCLs) به دلیــل ضریب نفـوذپذیری کم و قـابلیت مناسب در جـذب و نگــهداری آلاینــده، در مراکـز دفن مهندسی زبالـه مورد استفـاده قرار می گیرد. تغییر ویژگی‌های سیـال منفذی در خاک، تــأثیر بسزایی بر مشخصات مهندسی و رفتــاری خاک های رسی دارد. با وجود تحقیقاتی که در خصوص فرآیند اندرکنش رس و مــواد آلی صورت گرفتـه، در زمینه تأثیـر هیدراتاسیون اولیه بنتونیت و تغییــر در ثابت دی‌الکتریک آلاینده آلی بر خصوصیــات ژئوتکنیکی و ژئوتکنیک زیست‎‌محیطی بنتونیت تحقیقـات محدودی انجام شده است. در حالی‌که چنین فرآیند اندرکنشی در بسیـاری از پروژه‌هـای صنعتی و دفن مهندسـی زباله به عنوان یک عملکرد مورد انتظار به وفور رخ می‌دهد. روش بررسی: در این تحقیق از خـاک سدیم-بنتونیت در معرض 2 نوع مـاده آلی (اتـانول و اسیـد استیک) بـا ثـابت دی الکتریک مختلف تحت شـرایط هیـدراتـاسیونی متفـاوت استفـاده شـده‌است. پس از حصـول تعـادل، تـأثیـر فرآینـد هیـدراتـاسیون اولیـه و همچنین تغییـر در ثـابت دی‌الکتریک بر خصوصیات خمیری بنتونیت در اندرکنش با مواد آلی توسط آزمایش حدود اتربرگ مورد بررسی آزمایشگاهی قرارگرفته است. یافته‌ها: نتـایج حـاکی از آن است کـه در نمـودار خمیـری کاسـاگرانده، نمونـه‌های سدیم-بنتونیت بـا هیدراتـاسیون اولیـه و قـرار گرفتـه در معرض اتانول و اسید استیک به ترتیب، همچنان به عنوان خاک CH و انتقال یافته از ناحیه CH به MH طبقه بندی شده‌اند. نتیجه‌گیری: تغییر در ثابت دی الکتریک و شرایط متفاوت هیدراتاسیونی منجـر به تغییـر در ضخامت لایه دوگانه شده است که این عامل، موجب تغییرات قـابل توجهی در ساختار و تغییر رفتار خاک رسی شده است. این تغییرات بر اساس روابط تئوریک موجود مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و محـدودیت های نظری در روابط تئـوریک در تفسیـر پـاسخ های خـاک به تفکیـک بحث شده اند. Manuscript profile

زمینه و هدف: سه عامل کربنات، ظرفیت تبادل کاتیونی و سطح ویژه نقش قابل توجه ای در نگهداری آلاینده های فلز سنگین توسط خاک ایجاد می کنند. از سوی دیگر میزان و نقش هرکدام از این سه عامل در قابلیت نگهداری آلاینده فلز سنگین به وضوح مشخص نیست. بر این اساس، هدف این تحقیق مطالعه آزمایشگاهی نقش هر کدام از عوامل فوق در قابلیت خاک به نگهداری آلاینده های فلز سنگین برای استفاده در پروژه های ژئوتکنیک زیست محیطی است. در این مقاله با استفاده از نمونه های رسی بنتونیت (با حضور 8% کربنات طبیعی، سطح ویژه قابل توجه و ظرفیت تبادل کاتیونی زیاد)، کائولینیت (با حضور 4% کربنات طبیعی، سطح ویژه کوچک و ظرفیت تبادل کاتیونی کم)، نانو رس صنعتی کلوزایتNa+ (عدم حضور کربنات، سطح ویژه بزرگ و ظرفیت تبادل کاتیونی قابل توجه)، نانو رس صنعتی کلوزایتB30 (عدم حضور کربنات، سطح ویژه بسیار بزرگ و ظرفیت تبادل کاتیونی کم)، و نمونه نانو رس آزمایشگاهی اس-ال-بی (SLB) (عدم حضور کربنات، سطح ویژه بزرگ و ظرفیت تبادل کاتیونی قابل توجه)، بررسی سه عامل تاثیر گذار فوق بر قابلیت خاک های رسی در نگهداری آلاینده فلز سنگین مورد ارزیابی آزمایشگاهی قرار گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش با انجام یک سری آزمایش های ژئوتکنیک زیست محیطی، فرایند اندرکنش نمونه های رسی کائولینیت و بنتونیت و نانورس های صنعتی کلوزایتNa+ و کلوزایتB30 و نانو رس آزمایشگاهی با نام اخـتـصــار اس-ال-بی (SLB) با آلایـنده های فلز سنگین سرب و مس مورد مطالعه، تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی قرار گرفته است. بحث و نتیجه گیری: بررسی ظرفیت بافرینگ، پراش اشعه ایکس و میزان نگهداری فلزات سنگین سرب و مس به وسیله نانوذرات اصلاح شده نشان می دهد که در مقایسه ظرفیت تبادل کاتیونی، سطح ویژه و کربنات، بخش قابل توجهی از ظرفیت بافرینگ خاک ناشی از حضور کربنات است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر مشخص شد که ترتیب تأثیر عوامل حضور کربنات، ظرفیت تبادل کاتیونی و سطح ویژه در قابلیت نگهداری آلودگی خاک را می توان به شرح ذیل نتیجه گیری نمود: کربنات > ظرفیت تبادل کاتیونی > سطح مخصوص Manuscript profile