در این پژوهش سعی بر آن است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، سازوکارها و بسترهای اجتماعی تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی دست یابیم. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش تطبیقی - کیفی است و مجموعه داده‌های 31 استان کشور با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج شرایط لازم و کافی منفرد نشان داد که شرط عادت‌واره اقتصادی (اخلاق اعتبار)، عادت‌واره اقتصادی (سنت گرایی تحمیلی کم)، عادت‌واره اقتصادی (قناعت پیشگی کم)، کنش اقتصادی بازاندیشانه (کار)، کنش اقتصادی بازاندیشانه ('گسترش روابط ابزاری) و کنش اقتصادی بازاندیشانه (محاسبه) هر یک به تنهایی شرط لازم و عادت‌واره اقتصادی (عقلانیت اقتصادی) شرط کافی بروز نتیجه (توسعه کشاورزی) است. در علیت‌های عطفی و ترکیبی، چهار مسیر متعدد علی، براساس معیارهای کفایت نظری و تجربی (ضریب پوشش و سازگاری) دارای اهمیت نظری و تجربی لازم بود و در میان ترکیب‌های علی مهم که شاخص سازگاری و پوشش مناسبی دارند، شرط عادت‌واره اقتصادی (اخلاق اعتبار) مشترک است و به‌عنوان شرط لازم نهایی معرفی می‌شود. Manuscript profile