هدف پژوهش حاضر شناسایی و واکاوی اثرات اقتصادی و فرهنگی صنعت پتروشیمی در شهرستان مهاباد میباشد. سوال اصلی تحقیق این است که سیاست توسعه صنعتی در مهاباد، چه تأثیری بر اقتصاد و فرهنگ جوامع محلی پیرامون آن داشته است. روش تحقیق مورد استفاده کیفی و از تکنیک تحلیل تماتیک جهت تجزیه و تفسیر اطلاعات میدانی استفاده شده‌است. داده ها با استفاده از تکنیک‌های مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته و مشاهده، جمعآوری شدهاند و از روش نمونه گیری نظری جهت پاسخ به اهداف تحقیق استفاده شده‌است، بطوریکه با 21 نفر از مطلعین کلیدی که بصورت مستقیم در معرض پدیده مورد مطالعه بودند، مصاحبه شده‌است. مصاحبه ها در دو مرحله کدگذاری باز (اولیه و متمرکز) و محوری مورد تحلیل قرارگرفته اند. در حوزه اقتصادی تعداد 36 مفهوم اولیه در زیر 12 مقوله عمده (نابرابری اقتصادی-کاهش درآمد افراد بومی-تغییر در مالکیت زمین-عدم به‌کارگیری نیروهای بومی-چالشی‌شدن معیشت-ناشناختگی و غیرقابل‌پیش‌بینی‌بودن طرح برای مردم-تغییر نامتناسب در معیشت مردم بومی-رانتِ کاری در پتروشیمی-عدم انتفاع مردم بومی-تبعیض جنسیتی در نیروی کار-افزایش درآمد برای برخی از افراد، افزایش تجارب و مهارت‌های برخی از مردم) صورت‌بندی شده‌است. در حوزه فرهنگی 20 مفهوم اولیه تحت شش مقوله عمده (ناهمگنی فرهنگی-عدم فعالیت پتروشیمی در حوزه فرهنگی-عدم وجود زیرساخت‌های متناسب با پتروشیمی- تغییر در باورهای فرهنگی مردم-آشنایی با فرهنگ‌های جدید-انتشار فرهنگی) استخراج شدند. نتایج پژوهش نشان میدهد که اثرات در حوزه اقتصادی بیش از آنکه به معیشت مردم نواحی پتروشیمی کمک کند، آنها را متضرر و حتی در مواردی مردم بومی را در حوزه اشتغال و نیروی کار طرد کرده است. Manuscript profile