امروزه، جذب و حفظ مشتریان برای هر سازمان و بنگاهی امری اجتناب ناپذیر می باشد و شامل راهبردهایی است که در جهت جلب و حفظ رضایتمندی دایمی مشتریان و تبدیل مشتریان بالقوه به مشریان واقعی به کار گرفته می شود و منجر به دوام رابطه و پایداری مشتریان خواهد شد. به دلیل نرخ سریع تغییرات در بنگاه ها ، یکی از عوامل تولید در بنگاه های کوچک و متوسط در راستای جهش تولید ، اصلاح حوزه ی بازاریابی می باشد، چرا که امروزه بازاریابی را با در نظر گرفتن رویکردهای آینده پژوهی می توان، امری حیاتی برای رسیدن به هدف بنگاه‌ها دانست. با توجه به اینکه این پژوهش در حوزه بنگاه‌های کوچک و متوسط ارائه دهنده خدمات می باشد، در آن پیشران ها و عواملی که بازاریابی خدمات خصوصا خدمات تجاری را به جز خدمات مالی و بیمه ای تحت تأثیر قرار می‌دهند شناسایی شده است. بدین منظور با بررسی مطالعات پیشین، مصاحبه با اساتید خبره در این حوزه و برگزاری جلسات با شرکت‌ها و بنگاه‌های ارائه دهنده خدمات تجاری، پیشران های مرتبط جمع‌آوری گردیده است. در این مطالعه از روش تحلیل کیفی و نظریه داده بنیاد استفاده شده است و با استفاده از این نظریه، پیشران های جمع‌آوری‌شده در مدل استراوس و کوربین، گردآوری، طبقه‌بندی و یکپارچه شده است. درنتیجه این پژوهش، 46 پیشران انتخاب گردیدند و در پنج دسته شرایط علّی، پدیده اصلی، شرایط مداخله‌گر، بستر، راهبرد و پیامدها قرار گرفتند. Manuscript profile