بیان مسئله: آنارشیسم اجتماعی ایده‌آل و سالم به عنوان یک جریان فکری و اجتماعی، به دنبال ایجاد جوامعی بدون سلطه و سلسله‌مراتب است که بر پایه اصول همکاری، همبستگی و عدالت اجتماعی بنا شده‌اند.

هدف: این مقاله کوشیده است با روش ساختاری-تفسیری، عوامل مؤثر بر تحقق­پذیری آنارشیسم اجتماعی در شهر اسلامشهر از ديدگاه آنارشيسم اجتماعي ايده‌آل و سالم را بازشناسی و خوشه­بندی کند.

روش: روش انجام پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی است. به‌منظور شناسایی عوامل، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. ابزار جمع­آوری داده­ها به­صورت مصاحبه و پرسشنامه دوبه‌دویی می­باشد. روابط بین عوامل مؤثر بر آنارشیسم اجتماعی مطلوب در شهر اسلامشهر از ديدگاه آنارشيسم اجتماعي ايده‌آل و سالم با استفاده از يك متدولوژي تحلیلی نوین تحت عنوان مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) تعیین و به‌صورت یکپارچه مورد تحلیل قرار گرفته است.

یافته‌ها و بحث: یافته­ها از نظر تحلیل کلی محیط سیستم نشان داد که همه عوامل مؤثر بر تحقق­پذیری آنارشیسم اجتماعی مطلوب در شهر اسلامشهر از ديدگاه آنارشيسم اجتماعي ايده‌آل و سالم در گروه عوامل وابسته قرار گرفتند که دارای قدرت نفوذ و وابستگی ضعیف هستند.

نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که عوامل توجه به عدالت اجتماعی در شهر، ارتقاء اتحاد و انسجام اجتماعی و مشارکت دموکراتیک مردم با میزان قدرت نفوذ 10 بیشترین تأثیر را دارند. به عنوان عوامل مؤثر بر تحقق­پذیری آنارشیسم اجتماعی مطلوب در شهر اسلامشهر عمل می­کند که بيشترين قدرت نفوذ را داشته و همانند سنگ زیربنای مدل عمل می­کند.