زمینه و هدف: گیاه پالایی نوعی تکنولوژی بر پایه استفاده از گیاهان است که کم هزینه و با محیط زیست سازگار است. هدف این مطالعه تعیین کارایی گیاهان گوجه فرنگی و پنبه در تثبیت لجن فاضلاب شهری با تاکید بر تثبیت کربن آلی و حذف فلزات سنگین سرب و کادمیوم می باشد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی که در مقیاس پایلوت انجام شد، جهت دستیابی به اهداف تحقیق اقدام به کاشت گیاهان گوجه فرنگی و پنبه در بستر لجن ابگیری شده گردید. عملکرد گیاه پالایی با استفاده از سنجش تغییرات پارامترهای کربن آلی، pH، هدایت الکتریکی و فلزات سنگین سرب و کادمیوم طی مدت 120 روز مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از آنالیزهای آماری نشان داد که پس از گذشت زمان 120 روز راندمان تثبیت کربن آلی، حذف سرب و کادمیوم در گوجه فرنگی به ترتیب به میزان 4/0 ± 35درصد، 3/0 ± 29/74 درصد و 42/91 درصد و در پنبه به ترتیب به میزان 7/3 ± 38 درصد، 2/3 ± 93/54 درصد و 3/0 ± 2/93 درصد نسبت به کنترل کاهش معنا داری یافت. علاوه بر آن اختلاف میانگین کارایی گیاه پالایی در تیمارهای پنبه و گوجه فرنگی تا زمان 30 روز با یکدیگر معنادار نبود (05/0Manuscript profile