مقدمه و هدف پژوهش: حفاظت از محیط زیست شهری یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران شهری است. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر پیشگیری از وقوع جرایم محیط زیستی در شهرهای کشور است. روش انجام پژوهش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی است که به شیوه پیمایشی و با استفاده از پنل خبرگان (63 نفر) انجام شده است. از مصاحبه ساختاریافته برای فهرست‌بندی عوامل و مولفه‌ها استفاده شد. همچنین از روش سلسله مراتبی (AHP) برای اولویت‌بندی عوامل بهره گرفته شد. نرم‌افزارهای مورد استفاده در این تحقیق SPSS, 19 و Expert Choice بودند. یافته‌های پژوهش: عوامل موثر عبارت بودند از حقوقی / قانونی، آموزشی / فرهنگی و مدیریتی. همچنین تعداد 12 مولفه نیز به عنوان عوامل خرد شناسایی شدند. بالاترین وزن متعلق به مولفه انتقال آموزه‌های محیط زیستی از سنین پایه (918/0) و سپس، مولفه متناسب‌سازی مجازات با جرایم محیط زیستی به لحاظ شدت و نوع (886/0) بوده است. در نهایت، مولفه تفکیک وظایف سازمانی و تقویت بدنه آموزشی در ارگان‌های مرتبط با وزن (422/0) کم‌اهمیت‌ترین مولفه بوده است. وزن نهایی عوامل سه‌گانه نشان داد که عامل آموزشی / فرهنگی با وزن 411/0 دارای بیشترین میزان اهمیت و پس از آن، عامل حقوقی / قانونی با وزن 332/0 و سپس، عامل مدیریتی با وزن 303/0 قرار داشته‌اند. نتیجه‌گیری: اولویت اصلی در راهکارهای اتخاذی برای پیشگیری از بروز جرایم محیط زیستی، راهکارهای آموزشی و فرهنگی می‌باشد و پس از آن جنبه‌های حقوقی و قانونی قرار خواهند داشت. Manuscript profile