مقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری تاریخی به عنوان گونه ای از منظرهای فرهنگی، رویکردی جدید نسبت به شهر را مطرح می کند که در آن بازخوانی تعامل پایدار انسان و طبیعت در بستر شهر تاریخی مورد توجه است. شهرستان تکاب به‌عنوان یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی علیرغم داشتن انواع جاده‌های دیدنی مانند جاذبه‌های تاریخی، ازجمله مجموعه باستانی تخت سلیمان که به‌عنوان چهارمین اثر تاریخی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت‌شده و جاده‌های طبیعی همچون دریاچه تخت سلیمان، کوه زندان، چین متحرک چملی و دارا بودن تعدادی چشمه آب گرم و سرد معدنی، درزمینه زیستی و گردشگری دارای وضعیت کاملاً مناسب نمی‌باشد. روش پژوهش: این پژوهش بر مبنای روش کلی توصیفی- تحلیلی انجام شده است. روش تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزاری تحلیلی مانند spss و روش آمار توصیفی چولگی و کشیدگی و نمودار هیستوگرام بررسی مولفه های و متغیرها با استفاده از تحلیل های آماری و همبستگی و آزمون های شاخص دریافتی به تجزیه‌ و تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده پرداخته و از جدولSWOT نیز به‌منظور تجزیه‌ و تحلیل نهایی اطلاعات و داده‌ها نقاط قوت و ضعف مجموعه به کار گرفته شده است. یافته‌ها: مقدار عددی ضریب آلفای کرونباخ که شامل 25 سوال پرسش نامه را در نظر گرفته است برابر با 0.947 به دست آمده که نشان می دهد پرسشنامه دارای پایایی مورد قبول و عالی می باشد. نتیجه گیری: دستیابی به طراحی زمینه گرا و هماهنگی با بستر ناممکن نیست و حتی با الگوی از محل و استفاده از مصالح بومی، می توان عوامل محیطی را در طرح ها در نظر گرفت. ارزش های تاریخی و رابطه آنها با شیوه های مدیریت در مواجهه با چگونگی مرمت و میراث معماری و به خصوص در دوره های تاریخی، عناصر کالبدی، فضایی و مواد و مصالح آن با توجه به زمینه گرایی در نظر گرفت. Manuscript profile

هدف: تخت سلیمان یکی از مجموعه های تاریخی ایران به شمار می رود که در دوره های مختلف از مهم ترین مراکز مذهبی، سیاسی و تشریفاتی بوده است. در دوره ساسانی به عنوان جایگاه مهم ترین آتشکده، یعنی آتشکده آذرگشنسب بوده است. هدف: هدف از پژوهش شناخت سازمان فضایی، بررسی و تبیین مولفه های ساختاری و الگوهای بررسی شده در مجموعه تخت سلیمان در دوره ساسانی است. در این مقاله ابتدا از نظر کیفی به بررسی الگوهای ساختاری و سازمان فضایی و کیفیت مجموعه پرداخته و سپس ارزیابی یافته های پژوهش، به منظور تجزیه و تحلیل آماری، پردازش داده های کمی با استفاده از شاخص ها و ویژگی های کلی مجموعه و آزمون های آماری انجام شده است. روش: این پژوهش، با توجه به روند اوج گیری معماری تخت سلیمان و گسترش معماری با شکوه، سعی بر آن دارد تا از روش تفسیری- تاریخی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی، به شناخت جایگاه و اهمیت مجموعه تخت سلیمان، و چگونگی تأثیر آن بر کالبد معماری تخت سلیمان در دوره ساسانی و آثاری از دوران اسلامی بویژه از دوره ایلخانی می باشد. تکنیک جمع آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه بسته به پاسخ محققین و تحلیل داده های جمع آوری شده با SPSS روش آمار توصیفی چولگی و کشیدگی و نمودار هیستوگرام جهت بررسی مولفه های سازمان فضایی در تخت سلیمان، با استفاده از تحلیل های آماری و همبستگی و آزمون شاخص‌های دریافتی انجام شده است. یافته ها: مجموعه تاریخی تخت سلیمان نزدیک 12.5 هکتار، نشانگر گونه های مختلفی از معماری دوره باستانی است این مجموعه به دلیل گستره زمانی، شاهد تجربه های متفاوتی از الگوهای فضائی است که برای شناخت فضایی آن باید به دوره های زمانی توجه ویژه ای داشته باشیم. و از لحاظ ویژگی های کلی بنا، هندسه، سلسله مراتب، سیرکولاسیون، ارتباطات، ساختار کالبدی، محرمیت و محصوریت، حس مکان، انعطاف پذیری، فرم هندسی ساختمان، درون گرایی، فضاهای باز و نیمه باز، تناسبات فضایی، مصالح مناسب و ایستایی می باشد. یافته ها: در این تحقیق مقدار عددی ضریب آلفای کرونباخ با در نظر گرفتن 10 سوال پرسشنامه برابر با 840/0 بوده که نشان می دهد پایایی پرسشنامه متوسط می باشد. نتیجه گیری: در نتیجه توانایی معماری ساختاری در برآورده نمودن نیازهای انسانی در ابعاد گوناگون می تواند به عنوان یکی از شاخصه های مهم در بررسی معماری و سازمان فضایی مجموعه باشد. هدف بررسی سازمان فضایی که با دستیابی به عواملی که در ارتباط متقابل بین بنا و ساختار فضایی نقش دارند و برقراری تعامل بین محیط و انسان از طریق الگوهای فضایی در معماری مجموعه تخت سلیمان می باشد. Manuscript profile