شناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ، سطح معیار ها و وزن دهی زیرمعیارها و نیز اهمیت نسبی آنها استفاده شده و نهایتا توسط نرم افزار اکسپرت چویس و نیز مدل دلفی مورد تحلیل واقع گشته و در مرحله دوم برای بررسی انطباق پذیری و همبستگی شاخص مهاجرت و نیز فرسودگی اجتماعی حاصله، سنجش میدانی با تعداد 375 پرسشنامه به شیوه محقق ساخت به صورت طیف لیکرت در مقیاس رتبه ای، بعنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در مناطق شهری نمونه شهر سنندج انجام و نهایتا بر اساس مدل کاربردی از میان 4 معیار، شاخص مهاجرت بعنوان عامل انطباق با کل معیارها مورد بررسی واقع شد که نتیجتا انطباق پذیری در محلات نمونه از میان 20 سکونت گاه غیر رسمی تبیین و نیز در سه محله تپه علیابک و شمال شهدا با میزان 64 درصد، محله فیض آباد، حدودا 52 درصد و محله غفور حدودا 75 درصد اثبات گر شناسایی این نوع سکونتگاه های شهر است. بدین ترتیب زیرمعیار و شاخص مهاجرت با هدف شناسایی محلات فرودست و بستر شکل دهنده به سکونتگاه های غیررسمی با بطن گستره فقر شهری همبستگی بالایی داشته و علل اقتصادی و اجتماعی مبدا مهاجرت و بستر مناسب مقصد میتواند دلیل اصلی این پدیده باشد. Manuscript profile

چکیده در چند دهه‌ی اخیر سیاست‌های ساماندهی پهنه‌های فرسوده با توجه به بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های درونی در برنامه‌ریزی توسعه و موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافت‌های فرسوده یکی از کلیدی‌ترین مراحل احیاء این بافت ها بوده است. محله امام‌زاده حسن به عنوان یکی از بافت‌های فرسوده کلان‌شهر تهران نقش بسیار مهمی در جذب جمعیت پایتخت را دارد، این محله با داشتن عملکردهای متنوع و گسترده، همواره از موقعیت ممتازی در سطح منطقه شهری تهران برخوردار بوده و در شهر تهران به صورت یک محله مسلط عمل کرده و با تمرکز جمعیت و فعالیت مواجه گردیده است. بافت فرسوده و قدیمی به عنوان یکی از مشکلات و معضلات شهر تهران به شمار می‌رود که مساحت بافت فرسوده مصوب برابر با ۴۴۰۰ هکتار می‌باشد که نسبت آن به سطح کل شهر برابر با ۵ درصد است. بخش مهمی از بافت فرسوده شهر تهران را هسته‌های روستایی قدیمی واقع در محدوده قانونی این شهر شکل دادند. این هسته‌ها در معضلاتی از قبیل ریزدانگی بناها، عرض کم معابر، قدمت بالای ابنیه، غیر مقاوم بودن آن‌ها، متروکه شدن برخی از ساختمان‌ها، امکان جابجایی جمعیت و فعالیت‌ها، جایگزینی فعالیت‌های ناسازگار، توان مالی پایین ساکنین و خدمات‌رسانی ضعیف هستند. این عوامل از موانع دستیابی به توسعه پایدار محسوب می‌گردند و ضرورت تدوین الگویی مناسب جهت نوسازی و بازسازی بافت‌های فرسوده آن دارای اهمیت می‌باشد. در این پژوهش جهت ترسیم الگو و رویکرد مداخله در سطح محدوده بافت فرسوده، پس از شناخت وضع موجود محدوده مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل آن از طریق ماتریس SWOT، جایگاه محدوده در ماتریس داخلی - خارجی تعیین گشت. نتیجه این تحلیل‌ها نشان داد که محدوده مورد بررسی در ماتریس نه خانه‌ای در موقعیت رقابتی قرار دارد. پس از آن مجموعه‌ای از شاخص‌ها و معیارهای ارزیابی در تکنیک گروه دلفی مورد ارزیابی قرار گرفتند که الگوی انبوه‌سازی مشارکتی بالاترین امتیاز را گرفت. Manuscript profile

شناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ، سطح معیار ها و وزن دهی زیرمعیارها و نیز اهمیت نسبی آنها استفاده شده و نهایتا توسط نرم افزار اکسپرت چویس و نیز مدل دلفی مورد تحلیل واقع گشته و در مرحله دوم برای بررسی انطباق پذیری و همبستگی شاخص مهاجرت و نیز فرسودگی اجتماعی حاصله، سنجش میدانی با تعداد 375 پرسشنامه به شیوه محقق ساخت به صورت طیف لیکرت در مقیاس رتبه ای، بعنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در مناطق شهری نمونه شهر سنندج انجام و نهایتا بر اساس مدل کاربردی از میان 4 معیار، شاخص مهاجرت بعنوان عامل انطباق با کل معیارها مورد بررسی واقع شد که نتیجتا انطباق پذیری در محلات نمونه از میان 20 سکونت گاه غیر رسمی تبیین و نیز در سه محله تپه علیابک و شمال شهدا با میزان 64 درصد، محله فیض آباد، حدودا 52 درصد و محله غفور حدودا 75 درصد اثبات گر شناسایی این نوع سکونتگاه های شهر است. بدین ترتیب زیرمعیار و شاخص مهاجرت با هدف شناسایی محلات فرودست و بستر شکل دهنده به سکونتگاه های غیررسمی با بطن گستره فقر شهری همبستگی بالایی داشته و علل اقتصادی و اجتماعی مبدا مهاجرت و بستر مناسب مقصد میتواند دلیل اصلی این پدیده باشد. Manuscript profile

چکیده در چند دهه‌ی اخیر سیاست‌های ساماندهی پهنه‌های فرسوده با توجه به بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های درونی در برنامه‌ریزی توسعه و موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافت‌های فرسوده یکی از کلیدی‌ترین مراحل احیاء این بافت ها بوده است. محله امام‌زاده حسن به عنوان یکی از بافت‌های فرسوده کلان‌شهر تهران نقش بسیار مهمی در جذب جمعیت پایتخت را دارد، این محله با داشتن عملکردهای متنوع و گسترده، همواره از موقعیت ممتازی در سطح منطقه شهری تهران برخوردار بوده و در شهر تهران به صورت یک محله مسلط عمل کرده و با تمرکز جمعیت و فعالیت مواجه گردیده است. بافت فرسوده و قدیمی به عنوان یکی از مشکلات و معضلات شهر تهران به شمار می‌رود که مساحت بافت فرسوده مصوب برابر با ۴۴۰۰ هکتار می‌باشد که نسبت آن به سطح کل شهر برابر با ۵ درصد است. بخش مهمی از بافت فرسوده شهر تهران را هسته‌های روستایی قدیمی واقع در محدوده قانونی این شهر شکل دادند. این هسته‌ها در معضلاتی از قبیل ریزدانگی بناها، عرض کم معابر، قدمت بالای ابنیه، غیر مقاوم بودن آن‌ها، متروکه شدن برخی از ساختمان‌ها، امکان جابجایی جمعیت و فعالیت‌ها، جایگزینی فعالیت‌های ناسازگار، توان مالی پایین ساکنین و خدمات‌رسانی ضعیف هستند. این عوامل از موانع دستیابی به توسعه پایدار محسوب می‌گردند و ضرورت تدوین الگویی مناسب جهت نوسازی و بازسازی بافت‌های فرسوده آن دارای اهمیت می‌باشد. در این پژوهش جهت ترسیم الگو و رویکرد مداخله در سطح محدوده بافت فرسوده، پس از شناخت وضع موجود محدوده مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل آن از طریق ماتریس SWOT، جایگاه محدوده در ماتریس داخلی - خارجی تعیین گشت. نتیجه این تحلیل‌ها نشان داد که محدوده مورد بررسی در ماتریس نه خانه‌ای در موقعیت رقابتی قرار دارد. پس از آن مجموعه‌ای از شاخص‌ها و معیارهای ارزیابی در تکنیک گروه دلفی مورد ارزیابی قرار گرفتند که الگوی انبوه‌سازی مشارکتی بالاترین امتیاز را گرفت. Manuscript profile