ارزیابی سیستم آبیاری قطره ‎ای در منطقه گچساران

Subject Areas : Irrigation and Drainage

محمد رضا خالویی ¹ ( )
حیدر علی کشکولی ² ( )
داود دهکردی ³ ( )

Received: 2021-06-01 Accepted : 2021-09-14 Published : 2020-11-01

Keywords:

Abstract :

 آبیاری قطره‎ای یکی از انواع آبیاری موضعی می‎باشد که به عنوان یکی از پربازده‎ترین انواع سیستم‎های آبیاری تحت فشار شناخته می‎شود. آبیاری قطره‎ای بر خلاف آبیاری سطحی و بارانی، می‎تواند کود را نیز همراه آب، به پای گیاه برساند و باعث افزایش عملکرد گیاه و افزایش بازده استفاده از کود گردد. در این تحقیق 5 طرح آبیاری قطره‎ای در منطقه گچساران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. سپس پارامترهایی نظیر DU، CU، EU، AELQ و PELQ برای هر کدام از طرح‎ها محاسبه گردید نتایج نشان داد که مدیریت و نگهداری سیستم آبیاری قطره‎ای بسیار مهم بوده، چنانچه بیش‎ترین میزان DU و CU مربوط به طرح‎هایی بود که مدیریت و نگهداری بهتری را از سیستم آبیاری قطره‎ای خود داشته‎اند. همچنین طرح‎هایی که فاقد سیستم کنترل مرکزی بودند، شاهد ته‎نشینی و انسداد در لوله‎ها و قطره چکان‎های سیستم آبیاری قطره‎ای خود بودند. در برخی از سیستم‎های آبیاری قطره‎ای طرح‎ها، که مدیریت و نگهداری ضعیف بود، با تحلیل منحنی تغییرات دبی و فشار لترال‎ها در طول مانیفلد، این نکته بدست آمد که لترال‎هایی که از ابتدا و انتهای مانیفلد منشعب می‎شدند، تغییرات فشار و دبی در آن‎ها خیلی زیاد بود که باعث کاهش میزان CU و DU در سیستم آبیاری قطره‎ای می‎شد

References:

پورصمصام، ح.، اکبری، ا. و برومندنسب، س. (1397). ارزیابی آبیاری قطره‎ای نواری در مقایسه با آبیاری سطحی (مطالعه موردی در شهرستان دزفول). اولین همایش ملی علوم کشاورزی و زیست محیطی ایران، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، 11-10 بهمن 1397، شهرستان باوی، ایران.

سالمی، ح. ر. و قاسمی، ا. (1380). ارزیابی تبدیل روش آبیاری سطحی به آبیاری قطره‎ای در درختان مسن سیب سمیرم. مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی، دوره 2، شماره 8، ص 40-25.

حسن‎لی، ع. م. و سپاسخواه، ع. (1379). ارزیابی سیستم‎های آبیاری قطره‎ای مطالعه موردی باغ‎های مرکبات داراب. مجله علوم آب و خاک، دوره 4، شماره 2، ص 28-13.

عشیری، م.، هوشمند، ع. و برومندنسب، س. (1395). ارزیابی فنی سامانه‎های آبیاری قطره‎ای (مطالعه موردی: کشت و صنعت شهید رجایی دزفول). مجله علوم و مهندسی آبیاری، دوره 39، شماره 2، ص 88-70.

عابدین‎پور، م. و دهقان، ه. (1396). ارزیابی فنی سیستم‎های آبیاری قطره‎ای در باغات شهرستان کاشمر. چهاردهمین همایش ملی آبیاری و کاهش تبخیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، 16-15 شهریور 1396، کرمان، ایران.

فرزام‎نیا، م.، مامن‎پوش، ع. و میران‎زاده، م. (1396). ارزیابی عملکرد فنی و هیدرولیکی برخی از سامانه‎های آبیاری میکرو در استان اصفهان. نشریه مدیریت آب و آبیاری، دوره 7، شماره 2، ص 286-273.

نیک‎بخت، ج. و کرمی، ص. (1395). ارزیابی فنی و هیدرولیکی سیستم آبیاری قطره‎ای. کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران،  دانشگاه صنعتی اصفهان، 4-2 شهریور 1395، اصفهان، ایران.

یگانه، ز.، بهمنش ج. و رضایی، ح. (1391). ارزیابی فنی آبیاری قطره‎ای در برخی باغ‎های شهرستان مرند. مجله پژوهش آب در کشاورزی، دوره 26، شماره 4 (ب)، ص 460-449.

Bui, W. (1988). Results of drip irrigation tubing evaluation program in the Hawaiian sugar industry. Proc Fourth Intern Micro-irrigation Congress, 23–28 Oct 1988, Albury-Wodonga, Australia.

Dasberg, S. and Or, D. (2013). Drip Irrigation. Springer-Verlag, Berlin.

Ella, V.B., Reyes, M.R. and Yoder, R. (2009). Effect of hydraulic head and slope on water distribution uniformity of a low-cost drip irrigation system. Applied Engineering in Agriculture, 25 (3), pp: 349-356.

FAO. (2011). The state of the world’s land and water re­sources for food and agriculture (SOLAW) – Managing systems at risk. FAO, Rome, Earthscan, London.

Merriam, J. and Keller, J. (1978). Farm Irrigation System Evaluation. A Guide for Management, Agriculture and Irrigation Engineering Department, Utah State University. Third Edition, 276 p.

Playan, E. and Mateos, L. (2006). Modernization and optimization of irrigation systems to increase water productivity. Agricultural Water Management, 80 (1-3), pp: 100–116.

Rosegrant, W., Cai, X. and Cline, S. (2002). Water and Food to 2025: Policy Responses to the Threat of Scarcity. IFPRI and the International Water Management Institute (IWMI), Washington.