Assessing Moderating Role Of Person - Environment Fit in Organizational Sociability Effectiveness on Citizenship Behavior Of Shahid Labafi-Nezhad Hospital Employees

Subject Areas : Public Policy In Administration

Bahareh Babaee ¹ , Soudabeh Jalili ² , Mojtaba Kiaei ³

1 - دانشجو
2 - استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی تهران غرب گروه مدیریت دولتی
3 - استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی علوم تحقیقات تهران/ گروه مدیریت دولتی

Received: 2017-09-09 Accepted : 2017-10-17 Published : 2017-08-23

Keywords: person-environment fit, organizational sociability, Shahid Labafi-Nezhad hospital, Organizational Citizenship Behavior,

Abstract :

In recent years, organizational citizenship behaviors due to significant effects on effectiveness and success of organizations have been considered so much. This research, is conducted for assessing moderating role of person-environment fit in organizational sociability effectiveness on citizenship behavior of Shahid Labafi-Nezhad hospital employees. For collecting data, standard questionnairy is used. The statistical population included managers and official employees in Shahid Labafi-Nezhad hospital in 1396 year that equal to 702 people. The statistical sample according to Jersey Morgan table was 248, were selected by simple random sampling method. For data analysis, SPSS and LISREL software is used. The results of the analysis showed impact of sociability dimensions on person-environment fit and person-environment fit on organizational citizenship behavior is positive and significant. And also significant and direct impact of sociability dimensions on organizational citizenship behavior with moderating role of person-environment fit is approved and it was found that performance skill had the most impact on organizational citizenship behavior.

Full-Text:



تاثیر جامعه‌پذیری سازمانی بر رفتار شهروندی کارکنان با نقش واسطه‌ای تناسب شخص- محیط (بیمارستان شهید دکتر لبافی‌نژاد تهران) 

 

 

چکیده

زمینه: در سالهاي اخير، رفتارهاي شهروندي سازماني به دليل اثرات قابل توجهي كه بر اثربخشي و موفقيت سازمآن‌ها داشته‌اند، بسيار مورد توجه قرار گرفته‌اند. در شرایط رقابتی کنونی سازمآن‌ها نیازمند کارکنانی هستند که از آن‌ها به‌عنوان سربازان سازماني ياد مي‌شود. کارکنانی که وجه مميز سازمآن‌هاي اثربخش از غيراثربخش هستند. چرا که بي‌هيچ چشم‌داشتي افزون بر نقش رسمي خود عمل كرده و از هيچ تلاشي دريغ نمي‌کنند.

هدف: این تحقیق به منظور بررسی نقش میانجی تناسب شخص با محیط در تاثیرگذاری جامعه‌پذیری سازمانی بر رفتار شهروندی کارکنان (بیمارستان شهید دکتر لبافی‌نژاد تهران) انجام پذیرفت.

روشها: این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، بر اساس ماهیت توصیفی و میدانی است. جامعه آماری این تحقیق مدیران و کارکنان بیمارستان شهید لبافی نژاد تهران در سال 1396 می‌باشد که تعداد آن‌ها 702 نفر بوده و نمونه آماری با توجه به جدول جرسی مورگان 248 نفر اعلام شد. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزار spss و لیزرل استفاده گردید.

یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه تحلیل داده ها حاکی از تاثیر مثبت و معنادار ابعاد جامعه‌پذیری بر تناسب شخص با محیط و تناسب شخص با محیط بر رفتار شهروندی سازمانی است؛ به تبع آن تاثیر مثبت و معنادار ابعاد جامعه‌پذیری بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط به اثبات رسید.

نتیجه گیری: به کارگیری شیوه های جامعه‌پذیری مناسب و برقراری تناسب بین افراد و شرایط شغلی می‌تواند به بروز رفتار‌ی خارج از نقش رسمی کارکنان بدون هیچ چشم‌داشتی کمک کند. 

 

کلمات کلیدی: تناسب شخص با محیط، جامعه‌پذیری سازمانی، رفتار شهروندی کارکنان، بیمارستان لبافی‌نژاد

مقدمه

رفتار شهروندي سازمانی، یکی از ویژگی‌های ارزشمند نیروي انسانی است که امروزه توجه بسیاري را به خود جلب کرده است. این متغیر با الهام از یک شهروند خوب، کارمندي را توصیف می‌کند که براي انجام وظایف خود و به طور کلی براي کمک به عملکرد بهتر سازمان، از هیچ تلاشی حتی افزون‌تر از وظایف از پیش تدوین شده خود فروگذار نیست. به بیان دیگر کارکنان برخوردار از رفتار شهروندي سازمانی همانند یک شهروند متعهد در جهت اعتلاي سازمان حاضرند که بدون هیچ چشم‌داشتی تلاش کنند. به طور طبیعی در صورتی که سازمآن‌ها بهره‌مند از چنین کارکنانی باشند، دغدغه اثربخشی ندارند و می‌توانند در عرصه رقابت با فراغ خاطر به فکر سرمایه‌گذاري در عرصه هاي دیگر مؤثر بر اثربخشی باشند. مدیران نیز در صورت بهره‌مندي از این کارکنان، اکثر وقت خود را صرف اموري غیر از امور مربوط به وظایف زیردستان می‌کنند (ارگان¹،1988، 72) .

امروزه پیشرفت جامعه در گرو استفاده بهینه از نیروی انسانی آن جامعه است و منابع انسانی از مهمترین منابع استراتژیک سازمآن‌ها به حساب می‌آیند. در شرایط فعلی مهمترین توجه مدیران سازمآن‌ها به حقوق و مزایای کارکنان و یا به قوانین و مقررات مرتبط با امور مدیریت منابع انسانی معطوف شده و کمترین توجه به ابعاد دیگر مدیریت منابع انسانی مبذول می‌شود. اولین اقدام در حوزة مدیریت منابع انسانی استخدام و تأمین نیروی انسانی است که اگر این مرحله به درستی انجام نشود، حضور افراد نامناسب در سازمان باعث ایجاد مشکلات آشکار و نهان می‌گردد. رفع این عوارض را می‌توان در این مرحله پیش‌گیری نمود و مسلم است که پس از استقرار افراد در سازمان بسیار دشوار خواهد بود ‌(میرسپاسی،‌1378،15).

با نگاهی به مشکلات مربوط به بنگا‌ه‌های سلامت، مشاهده می‌شود که مفهوم مدیریت منابع انسانی به صورت مناسبی در آن‌ها به اجرا در نمی‌آید. علیرغم اینکه بسیاری از مدیران مکرراً بر اهمیت نیروی انسانی تاکید دارند، اما آن‌ها غالباً از سیستم مدیریتی، راه‌کارها و فرایند‌هایی که برای حمایت از این عامل مهم تولید نیاز است، غافل هستند.مدیریت منابع انسانی در بخش سلامت بسیاری از کشورهای در حال توسعه بسیار ضعیف و چند پاره بوده و نبود انگیزه یکی از مهمترین مشکلات سیستم سلامت در غالب این کشورها به شمار می‌رود.نيروي انساني يكي از مهمترين منابع نظام ارائه خدمات بهداشتی- درمانی است چرا كه بهره‌گيري از تكنولوژي‌هاي بهداشتي در مديريت و تدارك خدمات به منظور ارتقاي‌ سطح سلامت، به عهده اين بخش از سيستم بهداشتي - درماني است (ویتیکر و مارچینگتون²،2003،246).

با توجه به مطالب گفته شده یکی ازمسائل مهمی که می‌توان بدان اشاره کرد و بدون تردید بیمارستان شهید لبافی‌نژاد باید به آن توجه کند، توسعه هر چه بیشتر فعالیت های خارج از چارچوب وظایف محوله کارکنان است که با فلسفه وجودی پرستاری و مراقبت و درمان بیمار گره خورده است. بنابر این بیمارستان نیازمند افزایش هر چه بیشتر  بروز رفتارهایی خارج از وظایف کارکنان است تا بتواند به ماموریت اصلی خویش یعنی مراقبت و درمان بیماران به بهترین نحو و بیش از پیش جامه عمل بپوشاند. به همین خاطر لازم است این بیمارستان، به عنوان یکی از بیمارستآن‌های برتر تهران در دنياي پيچيده و رقابتي امروز كه سازمآن‌ها هر مكانيزمي را براي سبقت گرفتن از يكديگر به كار مي‌گيرند، فرصت را غنيمت شمرده و گامي اساسي بردارد تا در برابر مشکلات ناخواسته، قدرت عکس‌العمل داشته باشد. با توجه به این، بیمارستان ملزم است تا برنامه و طرحی مناسب همانند جامعه‌پذیری برای برخورداری از مزایای رفتار شهروندی سازمانی پیاده نماید.

همانگونه كه در بالا به آن اشاره شد می‌توان گفت بروز رفتار شهروندی مناسب توسط کارکنان می‌تواند عملکرد سازمان، اثر بخشی سازمانی، موفقیت سازمانی، رضایت مشتری، وفاداری مشتری، سرمایه اجتماعی و... را تحت تاثیر قرار دهد و این موضوع در مورد بیمارستآن‌ها که اهمیت بالایی در سلامت یک کشور دارند امر حیاتی و بسیار مهم تری به نظر می‌آید. لذا، انجام تحقيقات مرتبط با رفتار شهروندی و عوامل تاثیرگذار بر آن (رضایت شغلی، تعهد سازمانی، هویت سازمانی، عدالت سازمانی، اعتماد، انواع رهبری، رابطه رهبر و پیرو، جامعه‌پذیری، تناسب شخص با محیط  و... ) در كشور به منظور بهره‌برداري از مزاياي توجه به آن در جامعه، به خوبي مي‌تواند توجيه كننده مسئله طرح تحقيق حاضر باشد. بنابراین، محقق عوامل تاثیرگذار بر رفتار شهروندی، جامعه‌پذیری و تناسب شخص با محیط را به عنوان متغییر مستقل و میانجی جهت انجام این تحقیق در نظر گرفته تا با ارائه مدلی جدید حداقل نقشی در دستیابی به کارکنانی با  شایستگی‌ها و سطح بلوغ مناسب و همگام با نیازهای سازمان و پرانگیزه جهت فعالیت در مشاغل کلیدی به عنوان یک عنصر کلیدی ایفا نماید تا برنامه‌ريزان و سياست‌گذاران متولي امر بتوانند با استفاده از نتايج اين تحقيق به بررسی مدیریت منابع انسانی در سازمان خود پرداخته و با تقویت آن با توجه به عوامل مختلف و استفاده از مزایای آن در ارائه خدمات بهتر و مستمر بکوشند. با توجه به اهمیت موضوع جامعه‌پذیری و رفتار شهروندی سازمانی بخصوص در سازمآن‌های دولتی و موضوع تحقیق حاضر، محقق این تحقیق به دنبال آن است تا دریابد جامعه‌پذیری سازمانی چه تاثيري بر رفتارشهروندی سازمانی دارد؟ تناسب شخص با محیط چه نقشي را در اين تاثير ايفا مي‌كند؟ 

مروری کوتاه برکارهای انجام شده در این زمینه به شرح زیر میباشد.

-       سالاروند و همکاران (1395)، به مطالعه‌ای تحت عنوان رابطه جو سازماني و رفتار شهروندي سازماني در كاركنان ستادي دانشگاه علوم پزشكي تهران پرداخته‌اند.

                این پژوهش با هدف تعيين رابطه بين جو سازماني و رفتار شهروندي سازماني بين كاركنان ستادي دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که بين جو سازماني با رفتار شهروندي و تمامي ابعاد آن رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. هم چنين، جو سازماني به ميزان 147 در صد بر رفتار شهروندي سازماني تاثيرگذار بود. در نهایت به این نتیجه رسیده‌اند که استقرار جو مناسب و مورد رضايت كاركنان بر فضاي سازمآن‌ها موجب بروز رفتارهاي فرانقش و خود جوش از سوي كاركنان خواهد شد كه در نهايت مي‌تواند در موفقيت سازمآن‌ها تاثيرگذار باشد.

-       شیخ اسماعیلی و همکاران (1394)،  پژوهشی با عنوان اثرات جامعه‌پذیری سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی انجام داده‌اند.

                هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه بین میزان جامعه‌پذیری سازمانی و بروزرفتارهای شهروندی سازمانی در مراکز آموزش عالی بوده است، این پژوهش از منظرهدف کاربردی و از دید روش گردآوری اطلاعات از انواع پژوهشهای توصیفی- همبستگی به‌شمار می‌آید. جهت گرداوری داده‌های پژوهش ازروش میدانی استفاده شده‌ است. نتایج این تحقیق نشان داد که جامعه‌پذیری سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی اثر مثبت و معناداری دارد.

-       اعتباریان و همکاران (1392)، به تحقیقی با عنوان بررسی میزان جامعه‌پذیری سازمانی کارکنان و ارزیابی عوامل آن (مورد مطالعه دانشگاه آزاد واحد کازرون) پرداخته‌اند.

                هدف از انجام اين تحقيق، تعيين میزان جامعه پذيري سازماني کارکنان و ارزیابی عوامل آن شامل فرآیند گزینش، آموزش‌های ضمن خدمت، تبلیغات و اطلاع‌رسانی، ارزشیابی عملکرد، رفتار و منش ها و عملکرد مدیران، و رفتار و منش‌ها و عملکرد همکاران بود. اين تحقيق از منظر هدف كاربردي، نوع نحقيق توصيفي و به روش پيمايشي اجرا گردید. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. نتايج این تحقيق نشان داد كه میزان جامعه‌پذیری کارکنان نسبت به فرهنگ مطلوب سازمان بالاتر از سطح متوسط است. تاثير فرآیند گزینش در جامعه پذيري كاركنان بالاتر از سطح مورد انتظار به‌دست آمد. تاثير بقيه عوامل شامل آموزشهاي ضمن خدمت، تبليغات، ارزشيابي عملكرد، رفتار و منش‌ها و عملکرد مديران، و رفتار و منش‌ها وعملکرد همكاران كمتر از سطح متوسط بود. از بین مولفه‌های مورد مطالعه «گزینش» بیشترین تأثیر را در جامعه‌پذیری کارکنان و«ارزشیابی عملکرد» کمترین تأثیر را نشان داد.

-       طبرسا و همکاران (1389)، تحقیقی تحت عنوان عوامل موثر بر رفتار شهروندی سازمانی در یک بیمارستان نظامی انجام داده‌اند.

                این مقاله با هدف تحلیل مهم‌ترین عوامل سازمانی که می‌تواند رفتارها، نگرش‌‏ها و تعاملات پرستاران بیمارستان نظامی را در جهت ارتقای رفتار شهروندی سازمانی هدایت کند، انجام شد. نتایج نشان داده است که عدالت کلی (به‌‌ویژه عدالت توزیعی) و اعتماد سازمانی باید در بیمارستآن‌های نظامی تقویت شود. برای بهبود وضعیت اعتماد سازمانی پیشنهاد می‌‏‌شود تلاش‏‌‌های لازم در جهت حمایت و مشارکت بیشتر کارکنان در امور و تصمیم‏‌گیری‌‏‌های سازمانی و نیز برگزاری جلسات دوره‌‏ای برای ایجاد همسویی و تفاهم میان مدیران و پرستاران صورت پذیرد. همچنین لازم است برای تقویت ادراک عدالت توزیعی، پس از شناخت عوامل ادراک تبعیض، برنامه‏‌ریزی و اقدامات مناسب برای پاسخ به نیازهای مادی و معنوی افراد صورت پذیرد.

-       ملکی و پورسلیم (1392)، به تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه بین جامعه‌پذیري سازمانی با رفتار شهروندي سازمانی دبیران آموزش و پرورش منطقه بناب پرداخته‌اند.

                این تحقیق، با هدف بررسی رابطه بین جامعه‌پذیري سازمانی با رفتار شهروندي سازمانی میان دبیران آموزش و پرورش در منطقه بناب انجام شد. فرضیه‌هاي این تحقیق با استفاده از روش آماري همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. یافته‌هاي نهایی پژوهش حاکی از وجود ارتباط معنا‌دار بین جامعه‌پذیري سازمانی و ابعاد آموزش، تفاهم، حمایت همکاران و چشم‌اندازهاي آینده با رفتار شهروندي سازمانی دبیران مورد مطالعه است.

-       افسار³ و همکاران (2015)، به تحقیقی تحت عنوان تناسب فرد- سازمان، درک حمایت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی: نقش محیط کار پرداخته‌اند.

                آن‌ها در این تحقیق به بررسی اثرات تعدیلی محیط کار بر رفتار شهروندی سازمانی از طریق هر دو عامل تناسب فرد- سازمان و درک حمایت سازمانی پرداخته‌اند. آن‌ها این تحقیق را بر روی کارکنان و مدیران هتل انجام دادند. نتایج نشان داد که رابطه بین تناسب فرد- سازمان و رفتار شهروندی سازمانی، و رابطه بین درک حمایت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در میان کارمندانی که به درستی در شغل و جایگاه خود تعبیه شده‌اند، قوی‌تر است.

-       ازدمیر و ارگون⁴ (2015)، به تحقیقی تحت عنوان رابطه بین جامعه‌پذیری سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص - محیط پرداخته‌اند.

         این تحقیق با هدف بررسی نقش میانجی تناسب شخص – محیط و تناسب آن در رابطه بین جامعه‌پذیری سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که ابعاد تناسب شخص – محیط نقش واسطه‌ای مناسبی در رابطه بین ابعاد جامعه‌پذیری سازمانی و مولفه‌های رفتار شهروندی سازمانی ایفا می‌کند.

با بررسی ادبیات موضوعی حول محور جامعه‌پذیری سازمانی، تناسب شخص- محیط و رفتار شهروندی سازمانی و با توجه به مطالعات محقق، در این تحقیق سعی شده است که تاثیر نقش واسطه‌ای تناسب شخص- محیط بر رابطه بین جامعه‌پذیری سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی آشکار شود. چائو و همکاران در سال 1994، مقیاس جامعه‌پذیری سازمانی را در شش بعد اصلی که شامل اهداف و ارزش‌های سازمانی، تاریخ، زبان، مردم، سیاست و مهارت عملکرد می‌باشد، تعریف کرده‌اند. کابل و درو⁵ در سال 2002 در تحقیقی، ابعاد تناسب شخص – محیط را سه بعد تعریف کردند که شامل: تناسب فرد-سازمان، تناسب تقاضا-توانایی و تناسب فرد-سرپرست بوده است. همچنین، تحقیقات اولیه‌ای که در زمینه رفتار شهروندی سازمانی انجام گرفت، بیشتر برای شناسایی مسئولیت‌ها و یا رفتارهایی بود که کارکنان در سازمان داشتند، اما اغلب نادیده گرفته می‌شدند. این رفتارها با وجود اینکه در ارزیابی‌های سنتی عملکرد شغلی به طور ناقص اندازه‌گیری می‌شدند و یا حتی گاهی اوقات مورد غفلت قرار می‌گرفتند، امادر بهبود اثربخشی سازمانی مؤثر بودند. ارگان در سال 1988، ابعاد رفتار شهروندی سازمانی را در پنج بعد تعریف کرد که شامل: وظیفه شناسی، نوع‌دوستی، فضیلت شهروندی، جوانمردی و احترام و تکریم می‌باشد.

در این تحقیق، از مدل جامعه‌پذیری سازمانی برگرفته از تحقیق چائو و همکاران (1994) و مدل رفتار شهروندی سازمانی برگرفته از تحقیق پادساکوف و همکاران (1990) به ترتیب برای جامعه‌پذیری سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی استفاده شده است. علاوه‌بر‌این، برای تناسب شخص – محیط با توجه به تحقیق کابل و درو در سال 2002 و تحقیق ین⁶ در سال 2012 استفاده شد. از طرفی، در تحقیق ازدمیر و ارگون (2015)، یافته ها نشان دادند که ابعاد تناسب شخص – محیط نقش واسطه‌ای مناسبی در رابطه بین ابعاد جامعه‌پذیری سازمانی و مولفه‌های رفتار شهروندی سازمانی ایفا می‌کنند. لذا، در این تحقیق فرض بر این استوار است که میان ابعاد جامعه‌پذیری سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص – محیط رابطه وجود دارد. حسب الامر این فرض، مدل مفهومی و فرضیه‌های این تحقیق به صورت ذیل طراحی گشته‌اند :

 

 

 

 

 

 

 

 

نمودار (1): مدل مفهومی تحقیق (ازدمیر و ارگون،2015)

 فرضیه اصلی

-       جامعه‌پذیری سازمانی بر بروز رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

فرضیه‌های فرعی

1-       دانش شغلی بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

2-       ارزشها و اهداف سازمانی بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

3-       مهارت عملکرد بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

4-       زبان بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

5-       افراد بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

6-       تناسب شخص با محیط بر بروز رفتار شهروندی سازمانی در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

7-        جامعه‌پذیری سازمانی بر بروز رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.

روش اجرای پژوهش

روش پژوهش: چنانچه طبقه‌بندی تحقیقات بر حسب هدف را مد‌نظر قرار دهیم، تحقیق حاضر در زمرة تحقیقات کاربردی قرار دارد، چنانچه طبقه‌بندی انواع تحقیقات بر اساس ماهیت و روش را مدنظر قرار گیرد، روش تحقیق حاضر از لحاظ ماهیت در زمرة تحقیقات توصیفی و غیرآزمایشی(میدانی و پیمایشی) قرار داشته و از نظر روش نیز در دستة تحقیقات علمی محسوب می‌گردد. ضمن اینکه در فرآیند این تحقیق از روش‌های کتابخآن‌های و میدانی نیز به عنوان اجزاء جدا‌نشدنی تحقیقات علمی بهره‌برداری شده است. 

جامعه آماری، نمونه آماری و روش نمونه‌گیری: جامعه آماری این تحقیق مدیران و کارکنان شاغل در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران (شاغلین بدون احتساب مامورین) در سال 1395 می‌باشند که تعداد آن‌ها 702 نفر بوده است. نمونه آماری با توجه به جدول جرسی مورگان 248 نفر می‌باشد. با عنایت به اینکه در زمان تجمیع پرسشنامه‌ها ‌از کارکنان ممکن است برخی از پرسشنامه‌ها برگشت داده‌نشود با مشورت اساتید تعداد نمونه آماری 300 نفر در نظر گرفته شد. در این تحقیق از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به منظور نمونه‌گیری از جامعه آماری نام‌برده استفاده شد.

ابزار جمع‌آوری داده‌ها: در تحقیق حاضر از دو روش کتابخآن‌های و میدانی جهت جمع‌آوری داده‌های پژوهش استفاده گردید؛ که از روش کتابخآن‌های برای جمع‌آوری اطلاعات در زمینه ادبیات موضوع پژوهش و همچنین پیشینه و مطالعات گذشته استفاده شد، در حاليكه در روش مطالعات میدانی با مراجعه و حضور در بیمارستان لبافی‌نژاد و توزیع پرسشنامه بین کارکنان، داده‌های تحقیق جمع آوری شده است. در اين تحقيق پس از تعيين فرضيه‌هاي اصلي و فرعي تحقيق با توجه به متغيرهاي پژوهش پرسشنامه‌اي کامل براي جمع‌آوري داده‌ها استفاده شده است. لازم به ذکر است، پرسشنامه‌ی استفاده شده در این تحقیق، پرسشنامه استاندارد موجود در مقاله ازدمیر و ارگون (2015)، می‌باشد.

ابزار و روشهای آماری: در اين پژوهش با استفاده از روش‌هاي مختلف آمار استنباطي داده‌هاي مربوط به سوالات تحقيق مورد تجزيه و تحليل قرار خواهد گرفت. از آزمون آلفای کرونباخ برای تعيين پايايی پرسشنامه تحقيق استفاده شد. علاوه بر نرم‌افزار SPSS كه براي آلفای کرونباخ و برای تعیین رابطه و بررسی آن استفاده گردید، از نرم‌افزار ليزرل⁷ نيز براي بررسی تاثیر نقش میانجی تناسب شخص با محیط در تاثیرگذاری جامعه‌پذیری سازمانی بر بروز رفتار شهروندی کارکنان بیمارستان شهید لبافی‌نژاد در قالب مدل معادلات ساختاري مرتبط و برای تعیین شدت و جهت رابطه استفاده شد. علت استفاده از این نرم افزار این است که مدل سه بعدی بوده و عنصر میانجی دارد و آزمون رگرسیون در نرم افزار SPSS قادر نخواهد بود به تحلیل مدل معادلات ساختاری بپردازد.

یافته های پژوهش

آزمون آلفای کرونباخ: برای اندازه گیری ظرفیت اعتماد از روش آلفای کرونباخ و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردیده است. بدین منظور یک نمونه اولیه شامل سی پرسشنامه پیش آزمون گردید و سپس با استفاده از داده‌های به‌دست آمده از این پرسشنامه‌ها و به کمک نرم افزار آماری SPSS میزان ضریب اعتماد با روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که این اعداد به ترتیب برای جامعه‌پذیری، رفتار شهروندی سازمانی و تناسب شخص با محیط، 0.73، 0.71 و0.78 می‌باشد. این اعداد نشان‌دهنده آن است که پرسشنامه مورد استفاده از ظرفیت اعتماد و یا به عبارت دیگر از پایایی لازم برخوردار است.

آزمون نرمالیته: برای بررسی نرمال بودن داده‌ها از آزمون کلموگروف اسمیرنوف استفاده شد چرا که تعداد نمونه از 100 نفر بیشتر است. از این آزمون به این دلیل استفاده می‌شود که نرم افزار لیزرل به نرمال نبودن داده ها حساس است بنابراین داده‌ها یا باید نرمال باشند و یا باید با روشهایی چون به توان رساندن یا ال ان⁸ گرفتن و از این قبیل داده ها را نرمال کرد.

جدول(1):  آزمون نرمال بودن برای متغیرها

	جامعه‌پذیری	رفتار شهروندی	تناسب شخص محیط
تعداد نمونه	260	260	260
کولموگروف اسمیرنوف	0.10	0.141	0.137
Sig	0.052	0.064	0.055

 

با توجه به جدول 1 نظر به اینکه مقدار sig برای متغیرها بیشتر از 0.05 شده است فرض صفرکه فرض نرمال بودن داده‌ها است پذیرفته می‌شود. و مشخص می‌گردد که داده‌ها نرمال هستند. 

آزمون تحلیل عاملی: به منظور تعیین اعتبار(روایی سازه) از تحلیل عامل تاییدی استفاده گردید. برای تحلیل عامل تاییدی از مدل معادلات ساختاری⁹ استفاده شدکه برای برازش مدل مذکورنرم افزار LISREL نسخه8/8 مورداستفاده قرارگرفت. شاخص‌هاي برازندگي مدل از قبيل مجذور کاي نرم شده (/df2c) و....مورد محاسبه و ارزيابي قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست آمده و مناسب بودن شاخص‌های برازندگی مدل  مي‌توان گفت مدل مطالعه حاضر برازش مناسبي با داده‌ها دارد. بنابراین داده‌های این پژوهش با ساختار عاملی این مقیاس برازش مناسبی دارد و این بیانگر همسویی سؤالات با متغیر‌های نام برده است.

آزمون تحلیل مسیر(مدل معادلات ساختاری): برای بررسی روابط موجود در مدل مفهومی تحقیق نیز از روش مدل معادلات ساختاری استفاده شد که برای برازش مدل مذکور ازنرم افزار لیزرل نسخه8/8 مورداستفاده قرارگرفت. شمای مدل ریاضی با استفاده از ترسيم روابط بين متغيرهاي پژوهش تدوين شده ، سپس شاخص‌هاي برازندگي مدل اندازه گيري مورد محاسبه و ارزيابي قرار گرفت. بر اساس تجزیه تحلیل داده‌ها شاخص‌هاي برازندگي مورد بررسي نشان داد، مجذور کاي نرم شده براي مدل اندازه‌گيري در اين پژوهش 1.96بود که بيان‌کننده برازندگي قابل‌قبول مدل با داده است. شاخص برازندگي تطبيقي(CFI) بالاتر از 0.9 و شاخص برازندگي (GFI)برابر 0.97 و شاخص تعديل شده برازندگي (AGFI) نيز 0.89 و همچنينRMSEA برابربا 0.097بود که بر اساس مقادير به‌دست آمده مي‌توان گفت مدل مطالعه حاضر برازش مناسبي با داده‌ها دارد.

جدول (2):  شاخص‌های برازندگی مدل ساختاری

شاخص‌‌هاي براززندگي		مقادير شاخص ها
2c	9.79
sig	0.001
df	5
/df2c	1.96
RMSEA	0.097
GFI	0.97
AGFI	0.89
CFI	0.98
NFI	0.96
NNFI	0.92
PNFI	0.53
RFI	0.90

 

 

 

 

 

 

 

 

مدل مفهومی به انضمام ضرایب مسیربه شکل زیر می‌باشد:

 

نمودار (2): مدل مفهومی با ضرایب مسیر خروجی نرم‌افزار

 

با توجه به نمودار فوق :

1.       دانش شغلی بر تناسب شخص با محیط تاثیر دارد.

2.       ارزش‌ها و اهداف سازمانی بر تناسب شخص با محیط تاثیر دارد.

3.       مهارت عملکرد بر تناسب شخص با محیط تاثیر دارد.

4.       زبان بر تناسب شخص با محیط تاثیر دارد.

5.       افراد بر تناسب شخص با محیط تاثیر دارد.

6.       تناسب شخص با محیط بر بروز رفتار شهروندی سازمانی تاثیر دارد.

 

-       تاثیر دانش شغلی، ارزش‌های سازمانی، مهارت عملکرد، زبان و افراد بر تناسب شخص با محیط (فرضیه 1 تا 5)

جدول(3):  ضریب مسير، نتایج آزمونt  تاثیر تاثیر دانش شغلی، ارزش‌های سازمانی، مهارت عملکرد،زبان و افراد بر تناسب شخص با محیط

مستقل	وابسته	ضرايب مسير	t
دانش شغلی	تناسب شخص با محیط	0.23	2.52
ارزش‌های سازمانی		0.22	2.77
مهارت عملکرد		0.29	2.12
زبان		0.25	3.36
افراد		0.26	4.57

 

جدول فوق ضريب مسير، t و سطح معناداری را نشان مي‌دهد. تأثیر مستقیم دانش شغلی، ارزش‌های سازمانی، مهارت عملکرد، زبان و افراد بر تناسب شخص با محیط ، مثبت و معنادار می‌باشد. این جدول نشان می‌دهد که تاثیر مهارت عملکرد بر تناسب شخص با محیط از مابقی عوامل بیشتر است. 

 

-       تاثیر تناسب شخص با محیط بر بروز رفتار شهروندی سازمانی (فرضیه 6)

جدول(4):  ضریب مسير، نتایج آزمونt  تاثیر تناسب شخص با محیط بر بروز رفتار شهروندی سازمانی

مستقل	وابسته	ضرايب مسير	t
تناسب شخص با محیط	رفتار شهروندی سازمانی	0.42	4.42

 

جدول فوق ضريب مسير، t و سطح معناداری را نشان مي‌دهد. تأثیر مستقیم تناسب شخص با محیط بر بروز رفتار شهروندی سازمانی ، مثبت و معنادار می باشد. 

 

-       تاثیر دانش شغلی، ارزش‌های سازمانی، مهارت عملکرد،زبان و افراد بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی تناسب شخص با محیط (فرضیه 7)

جدول(5): ضریب مسير، نتایج آزمونt  تاثیر دانش شغلی، ارزش‌های سازمانی، مهارت عملکرد،زبان و افراد بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی تناسب شخص با محیط

مستقل	میانجی	وابسته	ضرايب مسير	t
دانش شغلی	تناسب شخص با محیط	رفتار شهروندی سازمانی	0.097	2.42
ارزش‌های سازمانی			0.092	2.22
مهارت عملکرد			0.121	2.94
زبان			0.105	3.19
افراد			0.109	4.14

 

جدول فوق ضريب مسير، t و سطح معناداری را نشان مي‌دهد. تأثیر دانش شغلی، ارزشهای سازمانی، مهارت عملکرد،زبان و افراد بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی تناسب شخص با محیط مثبت و معنادار می‌باشد. این جدول نشان می‌دهد که تاثیر مهارت عملکرد بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی تناسب شخص با محیط از مابقی عوامل بیشتر است. 

 

نتایج حاصل از تجزیه تحلیل در خصوص رد یا تایید فرضیه ها یه شکل جدول ذیل ارائه می‌گردد:

 

 

 

جدول (6): نتایج به‌دست آمده از مدل با توجه به فرضیه‌ها

ردیف	فرضیه	نتیجه آزمون
1	دانش شغلی بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.	تایید فرضیه
2	ارزش‌ها و اهداف سازمانی بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.	تایید فرضیه
3	مهارت عملکرد بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.	تایید فرضیه
4	زبان بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.	تایید فرضیه
5	افراد بر تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.	تایید فرضیه
6	تناسب شخص با محیط بر بروز رفتار شهروندی سازمانی در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.	تایید فرضیه
7	جامعه‌پذیری سازمانی بر بروز رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی تناسب شخص با محیط در بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران تاثیر مثبت و معنادار دارد.	تایید فرضیه

بحث و نتیجه‌گیری

همانطور که در ابتدای تحقیق به آن اشاره شد هدف این تحقیق بررسی نقش میانجی تناسب شخص با محیط در تاثیرگذاری جامعه‌پذیری سازمانی بر رفتار شهروندی کارکنان (بیمارستان شهید دکتر لبافی‌نژاد تهران) بوده است. نتایج حاصل از تجزیه تحلیل داده‌ها نشان داده است که دانش شغلی، اهداف و ارزش‌های سازمانی، مهارت عملکرد، عامل زبان و افراد بر تناسب شخص با محیط تاثیر مثبت و معنادار دارند.که با تحقیق ازدمیر و ارگون (2015) و شیخ اسماعیلی و همکاران (1394)، از نظرمتغیر‌های تحقیق و نتایج آن‌ها همراستا است و از آن حمایت می‌کند. در ضمن مشخص شد که تناسب شخص با محیط بر رفتار شهروندی سازمانی تاثیر مثبت و معنادار دارد که با تحقیق افسار و همکاران (2015)، ازدمیر و ارگون (2015) و ازچلیک و فیندیکلی¹⁰ (2014) همراستا بوده و از آن‌ها حمایت می‌کند. در نهایت با توجه به ویژگی‌های مدل معادلات ساختاری تأثیر دانش شغلی، ارزش‌های سازمانی، مهارت عملکرد، زبان و افراد( عوامل جامعه‌پذیری) بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی تناسب شخص با محیط مثبت و معنادار بوده است. که با نتایج تحقیق شیخ اسماعیلی و همکاران (1394)، ملکی و پورسلیم (1392)، افسار و همکاران (2015)، ازدمیر و ارگون (2015) همراستا است و از آن‌ها حمایت می‌کند.

رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان بیمارستان شهید دکتر لبافی‌نژاد تهران از جهات گوناگون برای این بیمارستان از اهمیت بالایی برخوردار است. نقش و وظیفه سنگینی که بیمارستآن‌ها بر عهده دارند، آن‌ها را به سازمان خدماتی بسیار مهمی تبدیل نموده است. فشارها و حساسیت ها نسبت به عملکرد بیمارستان ها بسیار زیاد می باشد و همین امر لزوم پاسخگویی و مسئولیت پذیري در کارکنان را بسیار پر رنگ کرده است. برآوردن انتظارات بیماران و همراهان آن‌ها و پاسخ دهی مناسب به آن‌ها، بدون بروز رفتارهاي شهروندي سازمانی بالا از جانب کارکنان امکان پذیر نمی‌باشد. این رفتارها را می‌توان از ابعاد گوناگونی بررسی نمود. یکی از این ابعاد، کمک کارکنان بیمارستان به یکدیگر است زیرا تأثیر تجربه قابل انکار نیست و همکاري داوطلبانه کارکنان با یکدیگر در نهایت به بالا رفتن کیفیت عملکرد بیمارستان منجر خواهد شد. همچنین، توجه به ابعاد جامعه‌پذیري به ویژه بعد مهارت عملکرد کارکنان می‌تواند به این امر مهم کمک نماید. کمک به رشد شخصی خود، می‌تواند بر بعد دیگري از رفتار شهروندي سازمانی کارکنان تاثیرگذار باشد. کسب اطلاعات بیشتر، افزایش دانش شغلی و شرکت در دوره هاي آموزشی را می‌توان از مصادیق بعد آموزش جامعه‌پذیری سازمانی به شمار آورد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها به طور کلی مؤید اثرات جامعه‌پذیري سازمانی در بروز رفتار شهروندي سازمانی است. بنابراین می‌توان براي استفاده از مزایاي رفتارهاي فرانقش در سیستم عملکرد بیمارستان به تقویت جامعه‌پذیري کارکنان بیمارستان پرداخت، براي این منظور در مراحل اولیه باید بیمارستان در استخدام و گزینش کارکنان و مسئولان دقت لازم را به عمل آورد و در مراحل بعدي با فراهم نمودن دوره هاي آموزشی و ارتقا فرهنگ سازمانی مبتنی بر مشارکت و همدلی به جامعه‌پذیري و ثبات آن بیافزاید.

پیشنهادات

        پیشنهادات کاربردی: با توجه به نتایج به‌دست آمده تحقیق پیشنهاداتی مرتبط با تاثیر ابعاد جامعه‌پذیری بر بروز رفتار شهروندی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط جهت بهره‌برداری ارائه می‌گردد:

-       ارائه پیشنهاداتی در خصوص فرضیه اول: با عنایت به تاثیر دانش شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط پیشنهاد می‌گردد که شرایطی ایجاد گردد تا کارکنان معانی خاص کلمات، مخفف‌ها و اصطلاحات مخصوص حرفه خود را درک نمایند، بیاموزند که چگونه با موفقیت و به شیوه ای کارآمد، به انجام وظیفه بپردازند، اصطلاحات تخصصی و واژگان مربوط به بخش خود را بشناسند و بکار ببرند، شرح شغل و وظایف خود را شناخته و بر آن‌ها تسلط داشته باشند، طوری آگاه سازی شود که به عملکرد بخش های دیگر آشنا باشند، افراد کلیدی مشخص شده و به کارکنان را معرفی نمایند و هر کارمند به گونه‌ای آموزش و تربیت شود که منبع خوبی برای انتقال درس آموخته‌ها و تجربیات کاری باشند.

-       ارائه پیشنهاداتی در خصوص فرضیه دوم: با عنایت به تاثیر ارزش‌ها و اهداف سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط پیشنهاد می‌گردد که شرایطی ایجاد گردد تا کارکنان اهداف عملیاتی، مخصوصا اهداف بخش یا واحدی که در آن فعالیت می‌کنند را بشناسند و در جهت منتج شدن این اهداف به اهداف سازمانی نهایت تلاش خود را به‌کار گیرند، هر کارمند طوری تربیت شده باشد که منعکس‌کننده ارزش‌های سازمانی بوده و نمایده خوبی از سازمان خود باشد، کارکنان با واحد کاری خود متناسب باشند و هر کدام به عنوان عضوی از یک تیم آمادگی و صلاحیت سرگروهی را داشته باشند.

-       ارائه پیشنهاداتی در خصوص فرضیه سوم: با عنایت به تاثیر ارزش‌ها و اهداف سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط پیشنهاد می‌گردد که سیاست ها و خط مشی های سازمانی به طور شفاف و قابل درک به کارکنان تفهیم گردد، کارکنان به‌گونه‌ای تفهیم و آموزش دیده شده باشند تا به حیطه کاری خود آگاه بوده و مجموعه کارهای مورد نیاز به جهت رسیدن به حد بالای مطلوبیت عملکرد را بداند و به‌کار ببندد. هر یک از کارکنان می‌بایست در حوزه کاری خود مهارت لازم و توانایی های مناسب را دارا باشد و اصطلاحا فوت و فن کارهایشان را بدانند.

-       ارائه پیشنهاداتی در خصوص فرضیه چهارم: با عنایت به تاثیر زبان بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط پیشنهاد می‌گردد که ضمن برگزاری فعالیت‌های اجتماعی شرایط را برای حضور و مشارکت هر چه بیشتر کارکنان فراهم نمایند، و این فرهنگ نهادینه شود که کارکنان تمایل به شرکت در جلسات غیر رسمی و دورهمی درون‌سازمانی را داشته باشند.

-       ارائه پیشنهاداتی در خصوص فرضیه پنجم: با عنایت به تاثیر افراد بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه‌ای تناسب شخص با محیط پیشنهاد می‌گردد که کلمات اختصاری و مخفف سازمانی به آگاهی کلیه همکاران برسد تا همگی درک مشترکی از جریانات پیش آمده با توجه به معانی کلمات مشترک داشته باشند، وبه گونه‌ای باشد تا کلیه کارکنان مهارت استفاده و درک اصطلاحات مخصوص و عامیانه سازمانی را داشته باشند.

-       ارائه پیشنهاداتی در خصوص فرضیه ششم: با عنایت تاثیر تناسب شخص با محیط بر رفتار شهروندی سازمانی پیشنهاد می‌گردد شرایطی فراهم گردد تا ارزشهای شخصی کارکنان با ارزشها و فرهنگ سازمانی متناسب باشد، ارزش‌ها و فرهنگ سازمانی محل کار به‌گونه‌ای باشد تا با چیزهایی که درزندگی برای کارکنان ارزش است یک تناسب مناسب بسازد، شرایط کاری و محیطی به صورتی باشد که یک تناسب مناسب میان اینکه شغل چه چیزی را پیشنهاد می‌دهد و اینکه کارمند دنبال چه چیزی هست برقرار کند، ویژگی‌هایی که هر کارمند برای یک شغل در نظر دارد توجه شده و در اعطای شغل به کار برده شود، شغل هر کارمند به طوری باشد که هر چیزی را که از یک شغل انتظار دارند ، برآورده کند و بتوانند توازن و تشابه مناسبی بین ارزشهای زندگی‌ شخصی و ارزش‌های سازمانی برقرار نمایند، شرایط شغلی طوری باشد که ارزش‌های شخصی کارکنان متناسب و مشابه با ارزش‌ها و اعتقادات مافوقشان باشد در نهایت شغل به گونه ای باشد توانایی‌ها و آموخته‌های کارکنان در راستای الزامات کاری و تقاضاهای شغلی و وظیفه‌ای‌شان باشد.

-       ارائه پیشنهاداتی در خصوص فرضیه هفتم: با عنایت به ویژگی‌های مدل معادلات ساختاری و تاثیر عوامل جامعه‌پذیری بر تناسب شخص محیط و تاثیر تناسب شخص با محیط بر رفتار شهروندی سازمانی کلیه مطالب پیشنهادی ذکر شده در خصوص این فرضیه هم صدق می‌کند.

پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده: با توجه به مطالعات انجام شده محقیق در خصوص موضوع مورد بحث پیشنهاداتی برای محققان علاقمند در این حوزه ارائه می‌گردد:

·       بررسي و اطلاع از تاثير گذاري عوامل و شاخص‌های مختلف موجود بر روی رفتار شهروندی سازمانی

·       انجام این تحقیق در صنعت ها و کشور های مختلف

·       الویت‌بندی عوامل موثر بر رفتار شهروندی سازمانی با استفاده از سیستم های خبره  

·       بررسی روابط متقابل بین عوامل جامعه‌پذیری و رتبه‌بندی آن‌ها با تحلیل‌های فازی و سلسله مراتبی

·       ارزیابی نقش عوامل میانجی دیگر مثلا بهره وری نیروی انسانی، تعهد سازمانی، فرسودگی شغلی، رضایت شغلی، فرهنگ سازمانی، بلوغ کارکنان، عدالت سازمانی، مدیریت دانش و ...

 

منابع و ماخذ

-       اعتباریان، اکبر و شمس الدینی، پوران (1392)، بررسی میزان جامعه‌پذیری سازمانی کارکنان و ارزیابی عوامل آن (مورد مطالعه دانشگاه آزاد واحد کازرون)، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان.

-       سالاروند، عباس؛ درگاهی، حسین؛ اله‌دادی، سجاد و شهام، گلسا (1395)، رابطه جو سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی تهران، مجله مدیریت بهداشت و درمان، دوره 7، شماره 1، صص 45-56.

-       شیخ اسماعیلی, سامان؛ سنا حزباوی و حجت صفری، ۱۳۹۳، اثرات جامعه‌پذیری سازمانی بررفتارشهروندی سازمانی،‌اولین کنفرانس بین المللی ابزار و تکنیک‌های مدیریت، تهران، موسسه اطلاع رسانی نارکیش

-       طبرسا، غلامعلی؛ اسمعیلی گیوی، محمدرضا و اسمعیلی گیوی، حمیدرضا (1389)، عوامل موثر بر رفتار شهروندی سازمانی در یک بیمارستان نظامی، مجله طب نظامی، دوره 12، شماره 2، صص 93-99.

-       ميرسپاسي. ناصر (1378) تناسب نوع شخصيت و نوع شغل؛ فصلنامه دانـش مـديريت، سال دوازدهم، شماره 44 ،صص 27-3. 

-       ملکی آوارسین، صادق و پور‌سلیم، حمید (1392)، بررسی رابطه بین جامعه‌پذیری سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی دبیران آموزش و پرورش منطقه بناب، ‌کنفرانس بین المللی مدیریت، چالشها و راه‌کارها، شیراز.

-       Afsar, B., Badir, Y., & Khan, M. M. (2015). Person–job fit, person–organization fit and innovative work behavior: The mediating role of innovation trust. The Journal of High Technology Management Research, 26(2), 105-116.

-       Chao, G.T., Kozlowski, S.W.J., Major, D.A. and Gardner, P. (1994), “The effect of individual and contextual factors on organizational socialization and outcomes”, paper presented at the 9th Annual Conference of the Society for Industrial and Organizational Psychology, Nashville, TN, April.

-       Organ, D. W. (1988), Organizational citizenship behavior: The good soldier syndrome. Lexington, MA: Lexington Books.

-       Özdemir, Y., & Ergun, S. (2015). The relationship between organizational socialization and organizational citizenship behavior: the mediating role of person-environment fit. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 207, 432-443.

-       Özçelik, G., & Fındıklı, M. A. (2014). The relationship between internal branding and organizational citizenship behaviour: the mediating role of person-organization fit. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 150, 1120-1128.

-       Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B., & Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of management, 26(3), 513-563.

-       Whitaker, S. and Marchington, M(2003),, ‘Devolving HR responsibility to the line: Treat, opportunity or partnership?’ Employment Relations, 25(3), 245–261.

 

 

 

Assessing Moderating Role of Person-Environment Fit in Organizational Sociability Effectiveness on Citizenship Behavior of

Shahid Labafi-Nezhad Hospital Employees

 

 

Abstract

Background: In recent years, organizational citizenship behaviors due to significant effects on effectiveness and success of organizations have been considered so much. In current competitive environment, organizations need staffs that are named organizational troops. Employees who are effective auditors of non-effectiv: because they have no reason to act in addition to their official role and do not hesitate to do any attempt.

Purpose: To investigate the mediator role of person-environment fit in organizational sociability effectiveness on citizenship behavior of Shahid Labafi-Nezhad hospital employees.

Methods: This research is an applied research and is descriptive and field research. The statistical population included managers and official employees in Shahid Labafi-Nezhad hospital in 1396 year that equal to 702 people. The statistical sample according to Jersey Morgan table was 248, were selected by simple random sampling method. For data analysis, SPSS and LISREL software is used. 

Results: The results of the analysis showed impact of sociability dimensions on person-environment fit and person-environment fit on organizational citizenship behavior is positive and significant. And also significant and direct impact of sociability dimensions on organizational citizenship behavior with moderating role of person-environment fit is approved.

Conclusion: Applying suitable socialization methods and establishing a fit between people and work conditions can help the behavior of employees outside the role of the staff without any expectations.

 

Keywords: Person-Environment Fit, Organizational Sociability, Organizational Citizenship Behavior, Shahid Labafi-Nezhad Hospital

 

 

 

 

---

[1]  Organ

[2]  Whitaker & Marchington

[3]   Afsar

[4]   Özdemir&  Ergun

[5]   Cable Derue

[6]  Yen 

[7]   LISREL: Linear Structural Relationships

[8]  LN

[9] SEM :Structural Equation Modeling

[10]  Özçelik & Fındıklı

---