Developing a System of Mystical Education and Training in the Thought of Ma'sum Ali Shah Based on the Teachings of the Ahl al-Bayt (AS)

Subject Areas : تعلیمی

Azadeh Shadpoor ¹ , Naser Mohseni nia ² , Bahjat Sadat Hejazi ³

1 - PhD student in Persian Language and Literature, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran
2 - Professor, Department of Persian Language and Literature, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran (Corresponding author)
3 - Professor, Department of Persian Language and Literature, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

Received: 2025-07-02 Accepted : 2025-09-09 Published : 2025-09-09

Keywords: Mystical education and training, Divinely bestowed knowledge (luminous knowledge), Ma'sum Ali Shah, Ahl al-Bayt education, Tara'iq al-Haqa'iq,

Abstract :

 

In the Shi'i mystical tradition, education and training are not merely a cognitive process but an existential, experiential, and inward journey based on spiritual wayfaring. Ma'sum Ali Shah, a prominent figure in Imami gnosis during the Qajar period, establishes an ethical educational system drawing upon the epistemological foundations of the Ahl al-Bayt (AS). Its main elements include luminous knowledge , humility, forbearance, silence, and self-purification. From his perspective, a true scholar is not merely someone possessing formal and exoteric knowledge, but an individual who, through spiritual striving, divine awe, and humility, cultivates the capacity to receive divinely bestowed knowledge and becomes a channel for divine grace.

Ma'sum Ali Shah categorizes people into three groups: scholars (of whom the infallible Imams) are the ultimate examples), Shi'ite learners (the followers of the Ahl al-Bayt), and other people, who are described in the narrations of the Ahl al-Bayt as "common rabble." His educational teachings can be analyzed in two domains: belief and ethics. In the doctrinal dimension, faith in the succession of the Ahl al-Bayt (AS) in an unbroken chain and with divine designation  is paramount. In the ethical dimension, adherence to virtues such as patience, forbearance, humility, detachment from the world, and silence are considered pillars of the spiritual journey. From his viewpoint, it is only through the realization of these characteristics that the seeker can, according to their capacity, become a bearer of the knowledge of the Ahl al-Bayt and an heir to their spiritual .character

References:

منابع - قرآن کریم
- ابن‌هشام، ابومحمد عبدالملک(1363). السیره النبویه. ج4، ترجمۀ مصطفی البانی و اولاده بمصر، قم: انتشارات ایران.
- اکبری، محمود(1386). مهارت‌های آموزش اخلاق. قم: فتیان.
- امین، سيده نصرت (بانوى اصفهانى) (1361). مخزن‌العرفان در تفسير قرآن. ج8، چاپ اول، تهران: نهضت زنان مسلمان.
- حسن‌زادۀ آملی، حسن(1386). مآثر آثار. گردآورنده داوود صمدی‌آملی، قم: الف‌لام‌میم.
- حکیمی، محمدرضا (1395). الحیاه. ترجمۀ احمد آرام، قم: دلیل ما.
- ------------- (1401). ادبیات و تعهد در اسلام. قم: دلیل ما.
- رکن‌زاده آدمیت ، محمدحسین(1340). دانشمندان و سخن‌سرایان فارس. تهران: کتابفروشی‌های خیام و اسلامیه.
- زرین‌کوب،عبدالحسین(1356). ارزش میراث صوفیه. چاپ چهارم. تهران: امیرکبیر.
- سبحانی، جعفر(1376). فرازهایی از تاریخ اسلام. چاپ هشتم، قم: نشر مشعر.
- شرف‌الدین، عبدالحسین (1383).المراجعات، ترجمۀ علی دوانی، قم: انتشارات اسلامی.
- شمیسا، سیروس(1376). انواع ادبی. چاپ پنجم، تهران: فردوسی.
- شیرازی، میزرا محمدمعصوم(معصوم‌علی‌شاه)(1382). طرائق‌الحقائق. تصحیح محمدجعفر محجوب، تهران: انتشارات سنایی
. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه (۱۳۷۵). التوحید. ترجمۀ سید هاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات علمیه اسلامیه.
- طباطبایی، محمدحسین(1378). الـمیزان فی تفسیر القرآن. ج1، ترجمۀ محمدباقر موسوی، قم: انتشارات اسلامی.
- علی‌بن‌ابی‌طالب (1337). غرر الحکم و درر الکلم(مجموعه کلمات قصار حضرت مولی الموالی الامام ابوالحسن امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب). ترجمۀ محمدعلی انصاری (قمی)، گردآورنده عبدالواحد‌بن محمد آمدی، تهران: محمد علي الانصاري القمي.
- ---------- (1379). نهج‌البلاغه. گردآورنده محمد ‌بن حسین شریف رضی، ترجمۀ محمد دشتی، قم: مشهور.
- عمید، حسن (1364). فرهنگ فارسی عمید. ج1، تهران: امیرکبیر.
- عين‌القضات همدانى، عبدالله ‌بن محمد(1385). دفاعيات عين‌القضات همدانى(شكوى الغريب).مترجم قاسم انصاری، چاپ دوم، تهران: منوچهری.
- قمی، عباس(1376). کلیات مفاتیح الجنان. تهران: اسوه.
- کفافی، محمدعبدالسلام(1382). پژوهشی در باب نظریه ادبیات و شعر روایی. ترجمۀ حسین سیدی، تهران: آستان قدس رضوی.
- کلینی، مصطفی (1407ق.). اصول کافی. ج1 و 2، محقق/ مصحح:‌ غفاري، على اكبر؛ آخوندي، محمد، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- مجلسی، محمدباقر(1386). بحارالانوار. ج 22، تهران: انتشارات اسلامیه.
- مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی(1374). ریحانه الادب (فی تراجم المعروفین بالکنیه و اللقب). ج5، چاپ چهارم، تهران: کتابفروشی خیام.
- مستملى بخارى، اسماعیل(1363). شرح التعرف لمذهب التصوف. ج3، چاپ اول، تهران: انتشارات اساطير.
- مهری، محمدجواد(1374). در پیشگاه قرآن (برگزیده دانستنی‌هایی از قرآن). قم: حضور.
فهرست مقالات: - مدنی، امیرحسین (1393). بازتاب مضامین تعلیمی اخلاقی در آثار و اندیشه‌های نظام‌وفا. پژوهشنامۀ کاشان، شمارۀ 1، صص 130 – 153.
- یلمه‌ها، احمدرضا(1395). بررسی خاستگاه ادبیات تعلیمی منظوم و سیر تطور و تحول آن در ایران. پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، شماره 29، صص 61 – 90.