Comparative Analysis of the Historical Contextualization View on Muslim Women's Islamic Dress Among Contemporary Iranian Thinkers: A Focus on Verse 59 of Surah Aḥzāb

Subject Areas : -

Fereshteh Kuini ¹ , Ali Sharifi ² , Hamid Reza Basiri ³

1 - PhD Student in Quranic Sciences and Hadith, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran (corresponding author).
2 - Associate Professor, Department of Quranic Sciences and Hadith, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
3 - Associate Professor, Department of Quranic Sciences and Hadith, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

Received: 2025-01-08 Accepted : 2025-03-18 Published : 2025-04-07

Keywords: Islamic Dress (ḥijāb), Historicity, Contextualism, Egalitarian Justice, Contemporary Rationality.,

Abstract :

Since the 19th century, historicism has been introduced as a scholarly approach in religious studies. Contemporary Iranian thinkers have employed this methodology with diverse objectives and foundations in Islamic studies. The Islamic dress code (ḥijāb) for Muslim women, due to its connection with both individual and social life, has drawn significant scholarly attention. The application of historicism alongside other textual hermeneutical methods has led to varied conclusions, including the theory of the historical contingency of women’s dress code. Using a descriptive-analytical method and relying on library resources, this article examines the historical contextualization perspective on women’s Islamic dress code in the works of several contemporary Iranian scholars. The findings reveal differing interpretations of the concept of "historicity" in dress code rulings, stemming from varying intellectual foundations and methodological approaches. On one hand, some scholars view the historicity of dress code as affirming its enduring validity and unchanging essence across time. On the other hand, others consider rulings on dress code to be contingent upon the historical context of early Islam, arguing for their inapplicability in modern conditions or the necessity of continuous reinterpretation aligned with contemporary societal norms. An analysis of Verse 59 of Surah Aḥzāb demonstrates the stability of the core Islamic ruling on women’s dress code, indicating that it is not bound to the historical context of the revelation era.

References:

قرآن مجید
1. ابن فارس، احمدبن فارس(1404ق)، معجم مقاییس اللغه، محقق عبدالسلام محمد هارون، 6ج، قم: دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم.
2. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، 15ج، چاپ سوم، بیروت: دار صادر.
3. ابوزید، نصرحامد(1995م)، السلطة و النص و الحقیقة، چاپ اول، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
4. -----------(1397ش)، دایره‌های ترس، ترجمۀ ادریس امینی،تهران: نشر نگاه معاصر.
5. ایازی، سید محمدعلی(1380ش)، قرآن و فرهنگ زمانه، چاپ دوم،تهران: انتشارات کتاب مبین.
6. آریان‌پور کاشانی، منوچهر(1375ش)، فرهنگ کامل انگلیسی فارسی،5ج،تهران: امیرکبیر.
7. البانی، محمد ناصرالدین(1421ق)، الرد المفحم، اردن: المکتبه الاسلامیه.
8. بغوی، حسین بن مسعود(1420ق)، معالم التنزیل،بیروت: دار إحياء التراث العربي.
9. بیهقی، احمد بن حسین(1424ق)، السنن الکبری،11ج، بیروت: دار الکتب العلميه.
10. ترکاشوند، امیرحسین(1390ش)، حجاب شرعی در عصر پیامبر، تهران: بی نا.
11. ثعلبی، احمد بن محمد(1422ق)، الکشف و البیان، 10ج، بیروت: دار إحياء التراث العربي.
12. جفری، آرتور(1372ش)، واژگان دخیل در قرآن، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: توس.
13. جوهری، اسماعیل بن حماد(1410ق)، الصحاح، محقق احمد عبدالغفور عطار، 7ج، بیروت: دار العلم للملايين.
14. حرب، علی(2005م)، نقد النص، مغرب: المرکز الثقافي العربي.
15. الزبیدی،محمد بن محمد(1385ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، مصحح علی شیری،20ج، بیروت: دارالهدایه.
16. الزمخشری، محمود، (1407ق)، الکشاف عن غوامض التنزیل، محقق فتحی عبدالرحمن حجازی، بیروت: دارالکتاب العربی.
17. سروش، عبدالکریم(1386ش الف)، مصاحبۀ دکتر سروش با میشل هوبینگ با عنوان کلام محمد، وب‌سایت دکتر سروش. https://www.drsoroush.com
18. ------------(1385ش)، بسط تجربه نبوی، چاپ پنجم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
19. ------------(1378ش)، صراطهای مستقیم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
20. ------------(1377ش)، قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
21. ------------(1381ش)،گفتگو با عنوان «اسلام، وحی، نبوت».وب‌سایت دکتر سروش. https://www.drsoroush.com
22. ------------(1393ش)، «محمد(ص) راوی رویاهای رسولانه»، مقالۀ اول، وب‌سایت دکتر سروش. https://www.drsoroush.com
23. ------------(1386ش ب)، بشر و بشیر پاسخ سروش به آیت الله سبحانی، سایت تابناک. https://www.tabnak.ir
24. سیوطی،جلال الدین(1404ق)، الدر المنثور، بیروت: دارالفکر
25. شریعتی، علی(1357ش)، مجموعه آثار5، تهران: بی نا.
26. ---------(1368ش)، مجموعه آثار2، تهران: بی نا.
27. ---------(1368ش)، مجموعه آثار11، تهران: قلم.
28. ---------(1368ش)، مجموعه آثار16، تهران: قلم.
29. ---------(1368ش)، مجموعه آثار20، تهران: قلم.
30. ---------(1368ش)، مجموعه آثار26، تهران: قلم.
31. ---------(1368ش)، مجموعه آثار27، تهران: قلم.
32. ---------( 1368ش)، مجموعه آثار28، تهران: میلاد.
33. ---------(1375ش)، مجموعه آثار21، تهران: سپیده باوران.
34. صادقی تهرانی، محمد(1366ش)، الفرقان في تفسیر القرآن بالقرآن و السنة،30ج، بیروت: فرهنگ اسلامی.
35. طباطبائی، سید محمد حسین،( 1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن،20ج، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
36. الطعان، احمد ادریس(1428ق)، العلمانیون و القرآن الکریم، دمشق: دار ابن حزم للطباعه.
37. العباقی، حسن(2009م)، القرآن الکریم و القرائة الحداثیة، دمشق: دار صفحات للدراسات و النشر.
38. عرب صالحی، محمد (1387ش)، تاریخی‌نگری و دین، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
39. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه(1415ق)، نورالثقلین،5ج، چاپ چهارم، قم: اسماعیلیان.
40. فخررازی، محمد بن عمر، (1995م)، التفسیر الکبیر،32ج، بیروت: دارالفکر.
41. فراستخواه، مقصود(1374ش)، دین در چالش میان اعتقاد و انتقاد، تبریز: بی نا.
42. ------------(1377ش)، دین و جامعه، تهران:شرکت سهامی انتشار.
43. ------------(1397ش)،دین در ایران: امر رئال و امر رادیکال، وب‌سایت مقصود فراستخواه.https://farasatkhah.com.
44. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی(1415ق)، الـصافی فی تفسیر القرآن،5ج، تهران: مکتبه الصدر.
45. قمی، علی بن ابراهیم(1363ش)، تفسیر القمی، مصحح طیب جزایری،2ج، چاپ سوم، قم: دارالکتاب.
46. کدیور، محسن(1391ش الف)، «حجاب اجباری فاقد دلیل معتبر شرعی است»، وب‌سایت محسن کدیور.https://kadivar.com.
47. ----------(1390ش)،«بازخوانی حقوق زنان در اسلام: عدالت مساواتی به جای عدالت استحقاقی»، وب‌سایت محسن کدیور. https://kadivar.com.
48. ----------(1391ش ب)،«تأملی در مسئله حجاب»،شمارۀ1،وب‌سایت محسن کدیور. https://kadivar.com.
49. ----------(1386ش)، حق الناس اسلام و حقوق بشر، تهران: کویر.
50. کدیور، محسن و مجموعۀ نویسندگان(1381ش)، سنت و سکولاریسم،«از اسلام تاریخی به اسلام معنوی»، چاپ پنجم،تهران: صراط.
51. مجتهد شبستری، محمد(1379ش)، نقدی بر قرائت رسمی از دین(بحران‌ها، چالش‌ها، راه‌حلها)، تهران:طرح نو.
52. ---------------(1385ش)، تأملاتی در قرائت انسانی از دین، چاپ دوم، تهران: طرح نو.
53. مجتهد شبستری، محمد و همکاران(1429ق)، المرأة فی الفکر الاسلامی المعاصر، بیروت: دارالهادي.
54. مجلسی، محمدباقر(1377ش)، زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها: ترجمه و تحقیق از جلد 43 بحار الانوار، ترجمۀ محمد روحانی علی آبادی، تهران: مهام.
57. مصطفوی، حسن (1368ش)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم،14ج،چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
55. مغنیه، محمدجواد(1424ق)، التفسیر الکاشف،7ج، چاپ اول، قم: دارالکتاب الاسلامی.
56. ملکیان، مصطفی(1389ش)، حدیث آرزومندی، تهران: نگاه معاصر.
57. ----------(1394ش)، در رهگذار باد و نگهبان لاله،2ج، تهران: نگاه معاصر.
58. ----------(1381ش)، راهی به رهایی، چاپ اول، تهران: نگاه معاصر.
59. ----------(1391ش)، مشتاقی و مهجوری گفتگویی در باب فرهنگ و سیاست، تهران: نگاه معاصر.
60. وارد، گلن (1384ش)، پست مدرنیسم، ترجمۀ قادر فخر رنجبری، تهران: نشرماهی.
61. هایدگر، مارتین(1389ش)، هستی و زمان، ترجمۀ سیاوش جمادی، تهران: ققنوس.
64. Amico, Robert D.(1989), Historicism and knowledge, by Routledge New York.
65.Barlas,Asma (2002), Believing Women in Islam; Unreading Patriarchal Interpretations of the Quran, Austin:University of Texas Press.
66.Crai, Edward, (1988), Routledge Encyclopedia of Philosophy, Routledge London and New York.
67. Edwards,Paul(1967), The Encyclopedia of philosophy, New York: Macmillan.
68.Leslau, Wolf (1991), Comparative Dictionary of Geez, Alpha.