Presenting a model for operationalizing the content of agricultural education in the university curriculum
Subject Areas : Education
1 - Department of Educational Sciences, Faculty of Islamic Education, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (corresponding author)
Keywords: Agricultural education, Agricultural, agricultural education content, transformation process,
Abstract :
The purpose of the present research is to provide a model for operationalizing the content of agricultural education in the university curriculum. According to the purpose of this research, it is an applied research and the research method is a mixed one. The statistical community of the research in the qualitative part included 15 experts from the faculties of agriculture of Tehran University and Azad University of Science and Research in 1401, and among them, 12 people were were selected as research samples. In the quantitative part, the statistical population of the research included 200 managers and experts of the Agricultural Jihad Organization of Qazvin Province (70 managers and 130 experts), to determine the statistical sample using the random sampling method and to determine the sample size, the Cochran formula was used and the statistical sample was 132 people. It was determined. In order to identify factors, inferential statistics (path coefficient and t-statistics) and SPSS version 21 and Lisrel software were used. The results of the research indicate that the content of agricultural education in the university curriculum has its own goals, purposes, missions, and also its own characteristics, and it indicates the fact that this content is a complex and multidimensional concept that is influenced by a series of axes. These axes are organized in the form of operational planning model
_||_
|
ISSN (Print): 2008-6369- ISSN (Online): 2423-723X
Research Paper
Presenting a model for operationalizing the content of agricultural education in the university curriculum
Received: Accepted: PP:
DOI:
Keywords: agricultural education content, transformation process, agricultural education, agricultural jihad organization.
|
Corresponding author: Address: Tell:
|
Abstract Introduction: The purpose of the present research is to provide a model for operationalizing the content of agricultural education in the university curriculum. According to the purpose of this research, it is an applied research and the research method is a mixed one.. research methodology: The statistical community of the research in the qualitative part included 15 experts from the faculties of agriculture of Tehran University and Azad University of Science and Research in 1401, and among them, 12 people were were selected as research samples. In the quantitative part, the statistical population of the research included 200 managers and experts of the Agricultural Jihad Organization of Qazvin Province (70 managers and 130 experts), to determine the statistical sample using the random sampling method and to determine the sample size, the Cochran formula was used and the statistical sample was 132 people. It was determined. In order to identify factors, inferential statistics (path coefficient and t-statistics) and SPSS version 21 and Lisrel software were used. Findings The results of the research indicate that the content of agricultural education in the university curriculum has its own goals, purposes, missions, and also its own characteristics, and it indicates the fact that this content is a complex and multidimensional concept that is influenced by a series of axes. These axes are organized in the form of operational planning model. (IPOCC( Conclusion: After analyzing the findings of the research, the conceptual model of the research was proposed in the form of contextual, content-oriented, process-oriented, output-oriented, and monitoring and evaluation-oriented packages |
|
Extended Abstract
Introduction:
One of the most important components of the higher education system is the curriculum. The educational program that is provided to learners in a study period can affect the quality of education. The curriculum is expected to bring the learners to the applicability of what they have learned. The results of previous researches show that the curriculum of higher education of agriculture in Iran is facing challenges. Based on these studies, the curriculum that is offered today in the agricultural higher education system, on the one hand, is not in line with the needs of the agricultural labor market, and on the other hand, it does not provide students with sufficient scientific experience.
Context:
The employment of agricultural graduates depends on the economic prosperity, and one of the most important obstacles to their employment is the lack of experience and the lack of scientific and professional skills of the graduates of this field.
Goal:
The goal of present study is explaining the final model for operationalizing the content of agricultural education in the university curriculum.
Method:
According to the purpose of this research, it is applied research and in terms of data type, it is mixed research with an exploratory approach. Extractive objectives the research model was fitted and validated using the researcher-made questionnaire tool. The statistical population of the research in the qualitative part included 15 experts from Tehran University of Agriculture and Azad University of Science and Research in 1401, from whom 12 people were selected in a targeted manner by non-probability sampling. In the quantitative part, the statistical population of the research included 200 managers and experts of the Agricultural Jihad Organization (70 managers and 130 experts), to determine the statistical sample using the random sampling method and to determine the sample size, the Cochran formula was used and a statistical sample of 132 people was determined.
Findings:
The operational packages of the transformation and innovation program of agricultural education in the university curriculum have their own goals, objectives, missions and also their own characteristics. Figure 1 shows the fact that the operational packages of the transformation and innovation program of agricultural education in the university curriculum is a complex and multidimensional concept that is influenced by a series of axes. These axes are organized in the form of IPOCC model.
Results:
In the current research, a qualitative method was used to identify the research variables (providing a model for the operationalization of the content of transformation and innovation packages of agricultural education in the university curriculum), then the identified factors were sent to the experts in the form of a questionnaire on two occasions. Considering that the average difference of all obstacles in the second stage of sending the questionnaire is less than the threshold of 0.2, it was concluded that there was a good consensus in the test.
|
|
شاپا چاپی: 2008-6369- شاپا الکترونیکی: x2423-723
مقاله پژوهشی
ارائه مدلي جهت عملياتی سازی محتوای آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی
تاریخ دریافت: تاریخ پذیرش: شماره صفحات:
از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید
DOI:
واژههای کلیدی: محتوای آموزش کشاورزی، فرآیند تحول، آموزش کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی
|
چکیده مقدمه و هدف: یکی از مهمترین اجزای نظام آموزش عالی،برنامه درسی است. برنامه آموزشی که در یک دوره تحصیلی در اختیار فراگیران قرار میگیرد،میتواند کیفیت آموزش را تحت تأثیر قرار دهد. از برنامه درسی انتظار میرود فراگیران را به قابلیت کاربرد آموخته هایشان برساند.هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه الگویی جهت عملياتی سازی محتوای آموزش کشاورزی دربرنامه درسی دانشگاهی میباشد. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر بر حسب هدف یک تحقیق کاربردی است و از نظر نوع داده، یک پژوهش آمیخته،با رویکرد اکتشافی میباشد.جامعه آماری پژوهش در بخش كیفي شامل 15 نفر ازخبرگان دانشکده های کشاورزی دانشگاه تهران و آزاد علوم و تحقیقات تهران در سال 1401بوده كه از بین آنها و به روش هدفمند 12 نفر به روش نمونه گیری غیر احتمالی ، انتخاب شدند. در بخش كمي نیز جامعه آماري پژوهش شامل 200 نفر از مديران و كارشناسان سازمان جهاد کشاورزی بوده(70 مدیر و 130 کارشناس)، جهت تعيين نمونه آماري از روش نمونهگيري تصادفي و جهت تعيين حجم نمونه از فرمول كوكران استفاده و نمونه آماري 132 نفر تعيين گرديد. به منظور شناسایی عوامل از آمار استنباطی(ضریب مسیر و آماره t) و نرم افزار ,نسخه 21SPSS و Lisrel استفاده شده است. یافتهها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که محتوای آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی، اهداف، مقاصد، رسالتها و نیز ویژگيهاي خاص خود را دارد و بیانگر این حقیقت است كه این محتوا، مفهومي پیچیده و چندبعدي است كه تحت تأثیر یک سري محورها است. این محورها در قالب الگوی برنامه ریزی عملیاتی(IPOCC )سازماندهی شدهاند. بحث و نتیجهگیری: پس از تحلیل یافته های پژوهش،مدل مفهومی پژوهش در قالب بسته های زمینه ای،محتوی محور،فرایند محور،خروجی محورو نظارت و ارزیابی محورپیشنهاد گردید.
|
استناد: نویسنده ها(نحوه نوشتن اسامی نویسنده گان حتما اول نام خانوادگی بعد نام نمونه زارع علی) ، 1400، عنوان مقاله ،دوماهنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی.
مقدمه
یکی از مهمترین اجزای نظام آموزش عالی،برنامه درسی است. برنامه آموزشی که در یک دوره تحصیلی در اختیار فراگیران قرار میگیرد،میتواند کیفیت آموزش را تحت تأثیر قرار دهد. از برنامه درسی انتظار میرود فراگیران را به قابلیت کاربرد آموخته هایشان برساند. نتایج پژوهشهای پیشین نشان میدهد که برنامه درسی آموزش عالی کشاورزی ایران با چالشهایی مواجه است. برمبنای این مطالعات،برنامه درسی که امروزه در در نظام آموزش عالی کشاورزی ارائه میشود،از یکسو با نیاز بازار کار کشاورزی همراستا نیست(Delacruz ،2020) و از سوی دیگر تجربه علمی کافی را در اختیار فراگیران قرار نمیدهد(Elahi, Weijun and Zhang ،2020) نکته قابل تأمل آن است که در این برنامه درسی،اساسا آینده شغلی برای دانش آموختگان در نظر گرفته نشده است و هیچ ساز و کار روشنی که آنان پس از پایان تحصیل بتوانند از دانش فنی خوداستفاده کنند در اختیارشان قرار داده نشده است(Nikolenko et al ،2020). چنین وضعیتی حاکی از آن است که برنامه درسی کنونی در نظام آموزش عالی کشاورزی با ارائه محتوای نظری و انتزاعی ، به دور از نیازهای واقعی بازار کار بوده و حتی درک درستی از نحوه استفاده از آموخته های دانشگاهی در آینده شغلی را هم در ذهن فراگیران ایجاد نمیکند. به عبارتی دیگر،فقدان ارتباط مناسب با دنیای خارج از دانشگاه ، باعث شده است که محیط یادگیری در آموزش کشاورزی، به محیطی انتزاعی و ایستا تبدیل شود. در چنین محیطی،تحقق الگوی برنامه ریزی عملیاتی، که مبتنی بر تعامل نظام آموزشی با بازار کار است،دور از انتظار خواهد بود.در کنار کلیه عوامل ذکر شده ،ساختار متمرکز نظام آموزش عالی کشاورزی،نیز مزید بر علت شده و ناهماهنگی های نظام آموزش عالی کشاورزی با نیاز جامعه را تشدید نموده است.اگرچه وزارت علوم،تحقیقات و فناوری، در سالهای اخیر تا حدودی اختیارات برنامه ریزی درسی را به دانشگاههای مادر در کشور واگذار کرده است، اما با توجه به ماهیت مبتنی بر اقلیم حرفه کشاورزی ، لازم است دانشگاههای مختلف کشور که ظرفیت پذیرش و آموزش فراگیر را دارند،اختیارات مکفی جهت تدوین برنامه درسی را مبتنی بر نیاز هر منطقه داشته باشند. دو عنصر بسته زمینه ای که شامل دو جنبه اساسی است:-چه چیزی در برنامه درسی باید تدریس شود؟ فعالیتهای مرتبط با یک شغل،فرایندهای کاری و صلاحیت های لازم برای انجام فعالیتها(شامل تلفیق دانش،مهارت و نگرش) را مشخص میکند(Nayak et al ،2022).دوم برنامه درسی آموزش کشاورزی چگونه باید تدریس شود؟صلاحیت برنامه درسی،ویژگی برنامه درسی،صلاحیت محتوا و ویژگی محتوا از عناصر مهم برنامه درسی دانشگاهی آموزش کشاورزی است. در کشور ما بیکاری دانش آموختگان بخش کشاورزی از یک سو و اشغال ظرفیتهای شغلی بخش کشاورزی توسط افراد غیر تحصیل کرده و یا افرادی دارای تحصیلات غیر مرتبط با کشاورزی از سوی دیگر نشان میدهد که این نظام آموزشی با نیاز جامعه هماهنگ نیست. مطالعه عمیق نظام آموزش کشاورزی در ایران نشان میدهد که این عدم هماهنگی،ریشه در پیشینه تشکیل این نظام دارد و اساسا موضوع جدیدی نیست(Tarakhashu et al ،2019). اما با توجه به تغییرات جهانی و جمعیتی، این مشکل اولا به نحو جدیدتری نمود پیدا کرده و ثانیا خود منشأ ایجاد مشکلات جدیدتری نیز شده است.نظام آموزش کشاورزی ایران که در ابتدا در قالب مدارس کشاورزی آغاز به کار نموده و بعدها به صورت آموزش عالی ادامه یافته،از ابتدای تدریس،بت نیاز جامعه هماهنگ نبوده است، به گونه ای که وضعیت موجود و نیاز بخش کشاورزی،در زمان تأسیس این نظام آموزشی نادیده گرفته شده و آموزش کشاورزی مطابق با اصول و تجربیات کشورهای پیشرفته ارائه میشده است. در واقع، در زمان تأسیس نظام آموزش کشاورزی ایران، مسیری طراحی و طی شد که با نیاز جامعه بیگانه بود. و امروزه این بیگانگی درفعالیت اجزای مختلف این نظام مشاهده میشود،برنامه درسی مطابق با بروزترین منابع علمی در کشورهای پیشرفته،با کمترین توجه به نیازهای عینی بخش کشاورزی تدوین میشود. اساتید این رشته اغلب از شیوه های تئوری و انتزاعی برای تدریس این برنامه درسی استفاده میکنند و یادگیری در محیطی ایزوله و با کمترین ارتباط با جامعه محقق میشود و نتیجه این فرایند دانش آموختگانی خواهد بود که علی رغم اطلاع از پیشرفته ترین و بروز ترین اصول و مبانی کشاورزی در دنیا،از نیازهای عینی جامعه،اطلاع چندانی ندارند. الگوی برنامه ریزی عملیاتی در پژوهش حاضر به عنوان راهکاری برای پاسخ به مسأله عدم هماهنگی بین نظام آموزش عالی کشاورزی و نیاز جامعه در نظر گرفته شده است.
گراسیمووا و همکاران(2019) در پژوهشی با عنوان بررسی اثر بخشی آموزشهای کشاورزی در دانشگاه بر اشتغال در بخش کشاورزی، چند عامل برنامه های آموزش کشاورزی،ویژگیهای آموزشی،ویژگیهای اقتصادی دانش آموختگان،میزان استفاده دانش آموختگان از عوامل تسهیلاتی و ویژگیهای فردی را موثر دانست«. اندرسون و همکاران(2019) نیز در پژوهشی که به اثر فعالیتهای موثر بر اشتغال دانش آموختگان کشاورزی پرداخت، به این نتیجه رسید که بازدیدهای علمی میتواند اثر مطلوبی بر دید مطلوب دانش آموختگان رشته کشاورزی گذارد و امید به آینده شغلی آنان را افزایش دهد.
همچنین در پژوهشی که دکا (2022) در خصوص رابطه میان اشتغال پذیری فارغ التحصیلان کشاورزی و موفقیت در جستجوی شغل متناسب با رشته تخصصی،به این نتیجه رسید که معلومات حرفه ای و مهارتهای عمومی افراد جویای کاربه عنوان یکی از عناصر مهم اشتغال پذیری ،رابطه معناداری با موفقیت در جستجوی شغلی این دسته از دانشجویان دارد
وورتزل و همکاران(2019) در پژوهشی دریافتند،محیط آموزش و عوامل مربوط به آن مستقل از زمینه خانوادگی در موفقیت تحصیلی یادگیرندگان اثر زیادی دارد در حالی که عوامل مربوط به خانواده و وضعیت اقتصادی و اجتماعی آن ،بیشتر از محیط آموزش،در موفقیت تحصیلی یادگیرندگان کشورهای توسعه یافته صنعتی موثر است.لیس و همکاران(2022) دریافتند، اشتغال دانش آموختگان رشته های کشاورزی، به رونق اقتصادی بستگی دارد و از مهمترین موانع اشتغال آنان تجربه کم و ضعف علمی و مهارتی دانش آموختگان این رشته می باشد.همچنین، نتایج پژوهش سیتاما و هاکوکوگاس(2022) عنوان میدارند فعالیتهای یادگیری فعال و مهارت محور،توانمندیها و قابلیتهای دانشجویان رشته کشاورزی را جهت برطرف کردن نیازهای واقعی جامعه و بازار کار در حال و آینده سوق میدهد.
لذا با توجه به مواردی که گذشت و شناسایی ضرورت پژوهش ، سوال اصلی محقق بر آن است که مدل نهایی جهت عملياتی سازی محتوای آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی چیست؟
اهداف پژوهش:
تدوین مدل عملياتی محتوای بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی
بررسی میزان اعتبار مدل عملياتی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی
سوالهای پژوهش
مدل عملياتی محتوای بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی چیست؟
میزان اعتبار مدل عملياتی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی چگونه است؟
روش شناسی پژوهش
پژوهش حاضر بر حسب هدف یک تحقیق کاربردی است و از نظر نوع داده، یک پژوهش آمیخته،با رویکرد اکتشافی میباشد.براين اساس در فاز اول با بررسي ادبيات پژوهش (بررسي متون، کتب، نشريات، اسناد، مدارک و سايتهای اينترنتي)، مصاحبه با خبرگان و رويكرد دلفي اقدام به استخراج بستهها (محورها) و اهداف الگو گرديد. در فاز دوم بر اساس بستهها (محورها) و اهداف استخراجي با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته اقدام به برازش و اعتبارسنجي مدل پژوهش گرديد. جامعه آماری پژوهش در بخش كیفي شامل 15 نفر ازخبرگان دانشکده های کشاورزی دانشگاه تهران و آزاد علوم و تحقیقات تهران(شرایط ورود به نمونه،استاد تمام در رشته تخصصی مربوطه و حداقل پنج مقاله بین المللی در رشته تخصصی است) در سال 1401بوده كه از بین آنها و به روش هدفمند 12 نفر به روش نمونه گیری غیر احتمالی ، انتخاب شدند. در بخش كمي نیز با استفاده از روش گلوله برفی ، جامعه آماري پژوهش شامل 200 نفر از مديران و كارشناسان سازمان جهاد کشاورزی بوده(70 مدیر و 130 کارشناس)، جهت تعيين نمونه آماري از روش نمونهگيري تصادفي و جهت تعيين حجم نمونه از فرمول كوكران استفاده و نمونه آماري 132 نفر تعيين گرديد
در این پژوهش پایایی ابزار اندازهگیری، از روش همسانی درونی به طریق طیف لیکرت مورد بررسی قرار گرفت. همانطور که پیشتر گفتیم، پایایی کل مقیاس براساس آزمون تتای ترتیبی، 965/0 است.
یافته ها
بستهها (محورها) و اهداف مدل عملياتی محتوای آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی چگونه است؟
در این تحقیق، ابتدا ادبیات و مبانی نظری مرتبط با محتوای آموزش کشاورزی و بستههای تحول و نوآوری در آموزش کشاورزی مورد واکاوی دقیق قرار گرفت. برنامه جامع آموزش کشاورزی در راستای تحقق اهداف برنامه تحول نظام های آموزشی، سندی راهبردی است که بر مبنای اسناد بالادستي از جمله چشمانداز ایران 1404، نقشه جامع علمي کشور، نقشه جامع علمي سلامت و برنامه تحول نظام سلامت تدوین شده است. بر پایه محورهاي (بستههاي) تحول و نوآوري آموزش کشاورزی (دوازده بسته)، اهداف هر بسته (محور) براساس نظر خبرگان دانشگاهی با بهرهگیری از مصاحبه عمیق، طی روند تحلیل محتوا تعيين گرديد. مصاحبههای عمیق بهصورت نیمه ساختاریافته و هدایت شونده برگزار شده است. در روند مصاحبهها اهداف مربوط به هر بسته (محور) شناسايي و تحلیل گرديد. در نهایت با بهرهگیری از روش دلفی و با استفاده يك پنل و با حضور 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و طی 2 مرحله و باحصول اجماع خبرگان، اهداف نهايي تعيين و صحهگذاری گرديد. در روش دلفی از امتیازبندی طیف لیکرت (1، 2، 3، 4، 5) بهره برده و پس از ارسال و بازنگری نظرات، اجماع خبرگان با امتیاز بيشتر از 4 حاصل گردید. سپس در بخش کمی از مدیران و کارشناسان متخصص حوزه کشاورزی استان قزوین در این راستا تحقیق بعمل آمد.
جدول (1) بستهها و اهداف تحول و نوآوری آموزش کشاورزی (مرحله 1) | |||
|---|---|---|---|
رديف | بسنهها (محورها) | اهداف | ميانگين |
1 | آيندهنگاري و مرجعيت علمي | شفافسازي و تعيين شاخصهاي كسب مرجعيت علمي | 92/3 |
تعيين اولويتهاي در راستاي كسب مرجعيت علمي به جهت تعیین رشته و برنامه درسی به منظور نیاز کشاورزی(علم بومی) نه منابع وارداتی | 75/3 | ||
تبيين نقش واحدها در راستاي كسب مرجعيت علمي(همکاری دو جانبه وزارت کشاورزی و دانشگاهها جهت تعیین و حل مسائل و مشکلات این بخش) | 00/4 | ||
2 | حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | توسعه كارآفريني جهت فارغ التحصيلان با ایجاد همکاری در سازماندهی و مدیریت دوره کارآموزی دانشجویان رشته های کشاورزی | 92/3 |
اجراي نقش سازنده در كمك به اقتصاد مقاومتي | 83/3 | ||
كاهش وابستگي به بودجههاي دولتي | 08/4 | ||
توسعهی ارتباط با صنعت و تعیین دوره های کارآموزی پس از اتمام واحدهای تئوری دانشگاهی | 25/4 | ||
3 | آموزش پاسخگو و عدالت محور | انطباق برنامههاي درسی آموزش کشاورزی با نيازهاي جامعه | 17/4 |
تربيت نيروي انساني بهمنظور ارائه خدمات متناسب با نيازهاي روز جامعه به جهت تدقیق هویت حرفه ای دانشجویان کشاورزی | 83/3 | ||
ايجاد زمينه مناسب براي رشد و شكوفايي دانشجويان(همچون ایجاد بازدیدهای علمی جهت ترغیب به آینده شغلی دانشجویان کشاورزی) | 17/4 | ||
4 | توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | تدوین برنامههاي آموزشي برای ایجاد رشتههای جدید در راستای کاهش کثرت دانشگاهها برای ارتقای کیفیت آموزش کشاورزی | 25/4 |
بازنگري در تربيت نيروهاي تخصصي به منظور ارتقاء توانمندي آنها با تعیین منابع دانشی بر اساس نیاز کشاورزی کشور به جای استفاده از منابع وارداتی | 08/4 | ||
طراحي الگوهاي نوين تربيت سرمايه انساني مهارت محور با تغییر سرفصلهای گرایش آموزش کشاورزی بر اساس تغییرات جامعه و هماهنگ با نیاز | 33/4 | ||
5 | آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | تسهيل دسترسي به خدمات آموزشي با تعیین مجموعه واحدهای اختیاری برای فراگیر رشته کشاورزی جهت کشف علائق او همچنین تشکیل کلاسهای درس در مزارع دنیای واقعی به عنوان اولین گام ارتباط با بازار کار | 33/4 |
تسريع در فرآيند اجرايي و تربيت منابع انساني با تعیین صلاحیت لازم برای مدرسان دانشکده های کشاورزی و پذیرش مدرسان بر اساس این صلاحیتها | 08/4 | ||
ساماندهي مراكز آموزشي و گسترش ماموريت گرايي با همکاری در ساماندهی دوره کارآموزی رشته های کشاورزی | 42/4 | ||
6 | اعتلاي اخلاق حرفهاي | تدوين شاخصهاي تحقق اخلاق حرفهاي با تعیین اهداف و فلسفه آموزش کشاورزی بر اساس مدل برنامه ریزی عملیاتی | 67/3 |
شفافسازي وظايف حوزههاي مختلف در زمينه اعتلاي اخلاق حرفهاي با به کارگیری متخصصان آموزش کشاورزی جهت تعیین محتوای درسی رشته های کشاورزی | 92/3 | ||
ارتقاء دانش و انگيزش اعضاي هيات علمي و دانشجويان در زمينه اخلاق حرفهاي با تدوین برنامه علمی در سامانه های انتخاب پایان نامه و رساله و موظف نمودن دانشجو به انتخاب از زمینه پژوهشی | 17/4 | ||
7 | بينالمللسازي آموزش | بهبود و گسترش حضور جهاني در مجامع علمي بینالمللي | 75/3 |
توسعه تبادلات علمي بينالمللي با توجه به گسترده تر بودن دایره مهارت در مقایسه با دایره دانش و بینش در آموزش کشاورزی | 92/3 | ||
گسترش جذب دانشجويان خارجي | 92/3 | ||
8 | توسعهي آموزش مجازي | راهاندازي دانشكده مجازي در آموزشهای تئوری و از طرفی برنامه ریزی درسی بر مبنای نیاز بازار کار | 92/3 |
تربيت سرمايه انساني متخصص در زمينه فضاي مجازي با رویکرد افزایش میزان تماس مدرسان با محیط کار و دنیای واقعی | 08/4 | ||
گسترش زيرساختهاي فناوري آموزش مجازي | 92/3 | ||
9 | ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | ارتقاء و به روز رساني فرآيندهاي سنجش آموزش با به کار گیری اصل دانش،نگرش و مهارت کشاورزی | 75/3 |
ايجاد زمينه مناسب جهت برگزاري آزمونها | 92/3 | ||
ايجاد بستر مناسب جهت سنجش مهارتهاي حرفهاي دانش آموختگان | 00/4 | ||
10 | اعتبار بخشی دانشکده های کشاورزی | ارتقاي كيفيت خدمات آموشي با استفاده از تخصص اساتید دانشگاه جهت تعیین سیاستهای کلان کشاورزی | 58/3 |
فراهم كردن فضاي رقابتي در مراكز آموزشي با عامل کم کردن نقش وزارت علوم در فرایند آموزش کشاورزی | 75/3 | ||
تضمين و ارتقاي كيفيت برنامهها و فرايندهاي آموزش کشاورزی | 08/4 | ||
11 | توسعهي و ارتقاي زيرساختها | ارتقاء توانمندي گروههاي مختلف آموزشي با عامل سنجش میزان بروز بودن دانش،نگرش و مهارت مدرسان رشته کشاورزی در ارزیابی اساتید | 25/4 |
تامين امكانات و زيرساختهاي لازم براي گسترش برنامههاي آموزشي | 17/4 | ||
ارتقاء زيرساختهاي آموزشي مراكز آموزشي با تدوین سیاستهای کشاورزی در جهت بهبود اقتصاد شاغلین برای افزایش تمایل به فعالیت در این بخش | 67/3 | ||
12 | پايش بستههاي تحول | تعيين درصد تحقق اهداف هر يك از بستهها با تعیین میزان ایجاد همگرایی بین اهداف ذینفعان مختلف نظام آموزش کشاورزی(گروههای آموزشی،دانشکده ها، دانشگاهها و جامعه) | 92/3 |
مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف در هر يك از بستهها | 08/4 | ||
تعيين اقدامات مورد نياز جهت تحقق اهداف هريك از بستهها | 67/3 | ||
جدول (2) بستهها و اهداف تحول و نوآوری آموزش محتوای آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی (مرحله نهايي) | |||
|---|---|---|---|
رديف | بسنهها (محورها) | اهداف | رتبه بندی |
1 | آيندهنگاري و مرجعيت علمي | شفافسازي و تعيين شاخصهاي كسب مرجعيت علمي | 58/4 |
تعيين اولويتهاي در راستاي كسب مرجعيت علمي به جهت تعیین رشته و برنامه درسی به منظور نیاز کشاورزی نه منابع وارداتی | 50/4 | ||
تبيين نقش واحدها در راستاي كسب مرجعيت علمي(همکاری دو جانبه وزارت کشاورزی و دانشگاهها جهت تعیین و حل مسائل و مشکلات این بخش) | 42/4 | ||
2 | حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | توسعه كارآفريني جهت فارغ التحصيلان با ایجاد همکاری در سازماندهی و مدیریت دوره کارآموزی دانشجویان رشته های کشاورزی | 33/4 |
اجراي نقش سازنده در كمك به اقتصاد مقاومتي | 25/4 | ||
كاهش وابستگي به بودجههاي دولتي | 25/4 | ||
توسعهی ارتباط با صنعت و تعیین دوره های کارآموزی پس از اتمام واحدهای تئوری دانشگاهی | 33/4 | ||
3 | آموزش پاسخگو و عدالت محور | انطباق برنامههاي درسی آموزش کشاورزی با نيازهاي جامعه | 25/4 |
تربيت نيروي انساني بهمنظور ارائه خدمات متناسب با نيازهاي جامعه | 33/4 | ||
ايجاد زمينه مناسب براي رشد و شكوفايي دانشجويان(همچون ایجاد بازدیدهای علمی جهت ترغیب به آینده شغلی دانشجویان کشاورزی) | 17/4 | ||
4 | توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | تدوین برنامههاي آموزشي برای ایجاد رشتههای جدید در راستای کاهش کثرت دانشگاهها برای ارتقای کیفیت آموزش کشاورزی | 58/4 |
بازنگري در تربيت نيروهاي تخصصي به منظور ارتقاء توانمندي آنها با تعیین منابع دانشی بر اساس نیاز کشاورزی کشور به جای استفاده از منابع وارداتی | 33/4 | ||
طراحي الگوهاي نوين تربيت سرمايه انساني مهارت محور با تغییر سرفصلهای گرایش آموزش کشاورزی بر اساس تغییرات جامعه و هماهنگ با نیاز | 25/4 | ||
5 | آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | تسهيل دسترسي به خدمات آموزشي با تعیین مجموعه واحدهای اختیاری برای فراگیر رشته کشاورزی جهت کشف علائق او همچنین تشکیل کلاسهای درس در مزارع دنیای واقعی به عنوان اولین گام ارتباط با بازار کار | 33/4 |
تسريع در فرآيند اجرايي و تربيت منابع انساني با تعیین صلاحیت لازم برای مدرسان دانشکده های کشاورزی و پذیرش مدرسان بر اساس این صلاحیتها | 58/4 | ||
ساماندهي مراكز آموزشي و گسترش ماموريت گرايي با همکاری در ساماندهی دوره کارآموزی رشته های کشاورزی | 25/4 | ||
6 | اعتلاي اخلاق حرفهاي | تدوين شاخصهاي تحقق اخلاق حرفهاي با تعیین اهداف و فلسفه آموزش کشاورزی بر اساس مدل برنامه ریزی عملیاتی | 42/4 |
شفافسازي وظايف حوزههاي مختلف در زمينه اعتلاي اخلاق حرفهاي با به کارگیری متخصصان آموزش کشاورزی جهت تعیین محتوای درسی رشته های کشاورزی | 25/4 | ||
ارتقاء دانش و انگيزش اعضاي هيات علمي و دانشجويان در زمينه اخلاق حرفهاي با تدوین برنامه علمی در سامانه های انتخاب پایان نامه و رساله و موظف نمودن دانشجو به انتخاب از زمینه پژوهشی | 42/4 | ||
7 | بينالمللسازي آموزش | بهبود و گسترش حضور جهاني در مجامع علمي بینالمللي | 33/4 |
توسعه تبادلات علمي بينالمللي با توجه به گسترده تر بودن دایره مهارت در مقایسه با دایره دانش و بینش در آموزش کشاورزی | 25/4 | ||
گسترش جذب دانشجويان خارجي | 17/4 | ||
8 | توسعهي آموزش مجازي | راهاندازي دانشكده مجازي در آموزشهای تئوری و از طرفی برنامه ریزی درسی بر مبنای نیاز بازار کار | 33/4 |
تربيت سرمايه انساني متخصص در زمينه فضاي مجازي با رویکرد افزایش میزان تماس مدرسان با محیط کار و دنیای واقعی | 17/4 | ||
گسترش زيرساختهاي فناوري آموزش مجازي | 42/4 | ||
9 | ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | ارتقاء و به روز رساني فرآيندهاي سنجش آموزش با به کار گیری اصل دانش،نگرش و مهارت کشاورزی | 67/4 |
ايجاد زمينه مناسب جهت برگزاري آزمونها | 25/4 | ||
ايجاد بستر مناسب جهت سنجش مهارتهاي حرفهاي دانش آموختگان | 33/4 | ||
10 | اعتباربخشی دانشکده های کشاورزی | ارتقاي كيفيت خدمات آموشي با استفاده از تخصص اساتید دانشگاه جهت تعیین سیاستهای کلان کشاورزی | 42/4 |
فراهم كردن فضاي رقابتي در مراكز آموزشي با عامل کم کردن نقش وزارت علوم در فرایند آموزش کشاورزی | 17/4 | ||
تضمين و ارتقاي كيفيت برنامهها و فرايندهاي آموزش کشاورزی | 25/4 | ||
11 | توسعهي و ارتقاي زيرساختها | ارتقاء توانمندي گروههاي مختلف آموزشي با عامل سنجش میزان بروز بودن دانش،نگرش و مهارت مدرسان رشته کشاورزی در ارزیابی اساتید | 42/4 |
تامين امكانات و زيرساختهاي لازم براي گسترش برنامههاي آموزشي | 33/4 | ||
ارتقاء زيرساختهاي آموزشي مراكز آموزشي با تدوین سیاستهای کشاورزی در جهت بهبود اقتصاد شاغلین برای افزایش تمایل به فعالیت در این بخش | 50/4 | ||
12 | پايش بستههاي تحول | تعيين درصد تحقق اهداف هر يك از بستهها با تعیین میزان ایجاد همگرایی بین اهداف ذینفعان مختلف نظام آموزش کشاورزی(گروههای آموزشی،دانشکده ها، دانشگاهها و جامعه) | 58/4 |
مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف در هر يك از بستهها | 67/4 | ||
تعيين اقدامات مورد نياز جهت تحقق اهداف هريك از بستهها | 42/4 | ||
بسته یک - آیندهنگاری و مرجعيت علمی: کسب مرجعیت علمی در حیطههای مختلف دانش، ازجمله تأکیدات مقام معظم رهبری است که در سیاستهای کلی نظام دانشگاهی نیز به عنوان یك سیاست کلی مدنظر بوده است. از این مجرا، کشور خواهد توانست تا به عنوان یك قطب دانشی در جهان ایفای نقش نماید و اقتدار خود را در دانش و پژوهش اعتلا دهد. طی این مسیر نیازمند طراحی نظام رصد حرکت در مسیر مرجعیت علمی در آموزش کشاورزی، تدوین سند آیندهنگاری و نقشه راه تحقق مرجعیت در آموزش کشاورزی در افق چشمانداز، طراحی و استقرار نظام نوآوری در حوزه آموزش کشاورزی میباشد. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته آيندهنگاري و مرجعيت علمي، اهداف زير در حوزه آموزش کشاورزی محقق گردد:
- شفافسازي و تعيين شاخصهاي كسب مرجعيت علمي؛
- تعيين اولويتهاي در راستاي كسب مرجعيت علمي؛
- تبيين نقش واحدهاي مختلف در راستاي كسب مرجعيت علمي.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق در آموزش کشاورزی اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- تعيين تواناييهاي دانشکده ها براي اخذ مرجعيت علمي؛
- بررسي اسناد بالادستي در راستاي تعيين شاخصهاي مرجعيت علمي.
بسته دو - حرکت بهسوی دانشگاههای نسل سوم: در حال حاضر یکی از معیارهای سنجش موفقیت یك دانشگاه در سطح جهانی، عملیاتی کردن تحقیقات خود در حوزههای گوناگون ،اجتماعی و اقتصادی به حساب میآید. دانشگاههای نسل سوم در تولید ثروت، کارآفرینی، ایجاد اشتغال و در یك کلام در چرخه اقتصادی کشور نقش مؤثری را ایفا میکنند و دیگر صرفاً مکانی برای یادگیری یك سری آموزههای صرف نیست؛ بلکه دانش آموختگانی را به جامعه ارائه میدهد که دانش را در کنار پژوهشهای کاربردی به خدمت گرفته و با نوآوری کار میآفرینند. دانشگاه کارآفرین علاوه بر تولید علم و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز توسعه در راستای تجاریسازی علم و تأسیس شرکتهای دانشبنیان قدم برمیدارد. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته حرکت بهسوی دانشگاههای نسل سوم، اهداف زير در آموزش و ترویج کشاورزی ايران تحقق گردد:
- توسعه كارآفريني جهت دانش آموختگان؛
- اجراي نقش سازنده در كمك به اقتصاد مقاومتي؛
- كاهش وابستگي به بودجههاي دولتي؛
- توسعهی ارتباط با صنعت.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق در محتوای آموزش کشاورزی، اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- ايجاد تعامل سازنده با صنعت و شركتهاي دانش بنيان؛
- بررسي اسناد بالادستي ، در راستاي تعيين شاخصهاي دانشگاه نسل سوم.
بسته سه - آموزش پاسخگو و عدالت محور: یکی از مهمترین ابعاد آموزش پاسخگو، توجه به نیازهای ملی در زمان کنونی و همچنین در آینده است. برنامههای تربیت نیروی انسانی لازم است تا بر مبنای اطلاعات مهمی ازجمله بار بیماریها، عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت و برخی اقتضائات بومی و فرهنگی مورد بازنگری قرارگرفته تا منابع انسانی تربیت شده، توان پاسخگویی به نیازهای جامعه امروز را داشته باشند. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته آموزش پاسخگو و عدالت محور، اهداف زير در حوزه آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی محقق گردد:
- انطباق برنامههاي آموزشي با نيازهاي جامعه؛
- تربيت نيروي انساني به منظور ارائه خدمات متناسب با نيازهاي جامعه؛
- ايجاد زمينه مناسب براي رشد و شكوفايي دانشجويان.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق در محتوای برنامه درسی دانشگاهی آموزش کشاورزی، اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- اطلاع رساني برنامههاي حوزه تحول آموزش به واحدهاي مختلف دانشگاه و اساتيد هيات علمي؛
- بررسي اسناد بالادستي ، در راستاي تعيين شاخصهاي آموزش پاسخگو و عدالت محور.
بسته چهار - توسعه راهبردی، هدفمند و مأموریتگرای برنامههای آموزشي: برنامه های آموزشی از جمله مهمترین و ارزشمندترین سرمایههای هر نظام آموزشی است. نظام آموزش عالی ،نیز در طول دهههای فعالیت در این عرصه برنامه های درسی متعددی را تدوین نموده است که به نوعی مسیر تربیت منابع انسانی را در حیطههای مختلف دانش ترسیم مینمایند؛ اما بازنگری این برنامهها و تطبیق آنها با نیازهای روز و بهرهمندی از فناوریهای نوین در پیادهسازی آنها ازجمله اقداماتی است که میتواند به تحول در آموزش منجر گردد. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته توسعه راهبردی، هدفمند و مأموریتگرای برنامههای آموزشی، اهداف زير در برنامه درسی دانشگاهی آموزش کشاورزی محقق گردد:
- تدوین برنامههاي آموزشي برای ایجاد رشتههای جدید؛
- بازنگري در تربيت نيروهاي تخصصي به منظور ارتقاء توانمندي آنها؛
- طراحي الگوهاي نوين تربيت سرمايه انساني مهارت محور.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق در تدوین مدل بهینه محتوای برنامه درسی آموزش کشاورزی ، اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- پيگيري جهت ساماندهي توسعه رشتههاي جديد خصوصا در دوره تحصيلات تكميلي؛
- بررسي اسناد بالادستي ، در راستاي تعيين شاخصهاي توسعه راهبردی، هدفمند و مأموریتگرای برنامههای آموزش عالی سلامت.
بسته پنج - آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه : بدون وجود ساختاری غیرمتمرکز و توانمند نمیتوان به اهداف آموزش دانشگاهی به عنوان یکی از فاکتورهای اصلی ارتقای سلامت دست یافت. ساختاری که فرصت مناسب برای انتقال روزآمد علم آموزش سلامت به داخل بخش سلامت را فراهم سازد، توانمندسازی دانشگاهها به عنوان آموزش دهندگان، برقرارکنندگان ارتباط،اطلاع رسانان و جلب حمایت کنندگان برای سلامت امروزه امری مهم و ضروری میباشد. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه، اهداف زير در حوزه برنامه درسی دانشگاهی رشته کشاورزی محقق گردد:
- توجه به ارتقای مهارت برقراری ارتباط
- توسعه مهارت حل مسأله
- ارائه دانش تخصصی گسترده
- تأکید بر برقراری ارتباط با بازار کار جهت کسب تجربه حرفه ای
- ایجاد مهارت تصمیم گیری
- ایجاد توانایی همکاری با دیگران
- تشویق دانشجویان به انجام فعالیتهای اقتصادی
- در نظر گرفتن مهارتهای عملیاتی مورد نیاز در بازار کار
- تاکید بر آموزش روشهای کسب اطلاعات
- پرورش و توسعه خلاقیت و تشویق به یادگیری مادام العمر
- پوشش دادن جنبه های مختلف کشاورزی
- تلفیق علوم کشاورزی با علوم اجتماعی
- تأکید بر انجام امور مرتبط با دنیای واقعی
- ارتقای مهارت رهبری
- ارتقای میزان انعطاف پذیری،ریسک پذیری و توانایی مهارتهای تحلیلی
- ارتقای توانایی مدیریت مشکلات حرفه ای در محیط کار
- ارائه مطالب درسی با استفاده از رویکرد کل نگر(سیستمی)
- تأکید بر یادگیری تجربی
- ایجاد فرصتهایی جهت پیوند دانش با تجربیات فردی دانشجویان
- فراهم کردن فرصت توسعه مهارتهای عملی
- تعیین اهمیت صلاحیت حرفه ای برای دانشجویان
- آموزش مهارت مدیریت منابع
- تعیین پروژه های تحقیقاتی بر اساس نیاز بازار کار
- تأکید بر بازدیدهای علمی جهت آموزشهای عملی
- کاهش آموزش تئوری و تأکید بر آموزش عملی
- آموزش مهارتهای خود اشتغالی
- ایجاد توانایی نیاز سنجی در محیط کاری(فاصله بین وضعیت موجود و مطلوب)
- ایجاد نگرش مثبت در خصوص حرفه کشاورزی
- تعیین هویت حرفه ای
- ایجاد موقعیت های پیچیده جهت توسعه مهارت حل مسأله
- در نظر گرفتن واحدهای اختیاری برای دانشجویان جهت کشف علائقشان
بسته شش- اعتلای اخلاق حرفهای: یکی از الزامات توسعه دانش کشاورزی، گسترش اصول و مفاهیم اخلاق و تعهد حرفهای است به موازات آن. مفاهیم اخلاق در کلیه شئونات نظام سلامت اعم از آموزش، پژوهش و ارائه خدمات ساری و جاری است. خوشبختانه در طول یك دهه اخیر اقدامات مؤثری در عرصه اخلاق حرفه ای به عمل آمده است که البته برای اعتلای این حیطه هنوز راه درازی در پیش است. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته اعتلای اخلاق حرفهای، اهداف زير در محتوای برنامه درسی آموزش کشاورزی محقق گردد:
- تدوين شاخصهاي تحقق اخلاق حرفهاي؛
- شفافسازي وظايف حوزههاي مختلف در زمينه اعتلاي اخلاق حرفهاي؛
- ارتقاء دانش و انگيزش اعضاي هيات علمي و دانشجويان در زمينه اخلاق حرفهاي.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق ، اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- نهادينهسازي اخلاق از طريق اجراي برنامه در كليه سطوح آموزشي؛
- بررسي اسناد بالادستي ، در راستاي تعيين شاخصهاي تحقق اخلاق حرفهاي.
بسته هفت - بينالمللیسازی آموزش: در جهان امروز آموزش عالی به عنوان یکی از بازارهای رو به توسعه سرمایهگذاری در کشورهای مختلف شناخته میشود. از سوی دیگر بررسی آمارها نشان میدهد تعداد دانشجویانی که میخواهند در خارج از کشورهای خود به ادامه تحصیل بپردازند، در حال افزايش است. این آمار نشاندهنده ظرفیت آموزش عالی برای تبدیل به یك بازار جهانی و فرصتی برای تشویق سرمایهگذاران در این حوزه است. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته بينالمللیسازی آموزش کشاورزی، اهداف زير در محتوای برنامه درسی آموزش کشاورزی محقق گردد:
- بهبود و گسترش حضور جهاني در مجامع علمي بینالمللي؛
- توسعه تبادلات علمي بينالمللي؛
- گسترش جذب دانشجويان خارجي.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- تدوین برنامههاي جذب دانشجويان خارجي؛
- نهادينهسازي اخلاق از طريق اجراي برنامه صحیح در كليه سطوح آموزشي؛
- بررسي اسناد بالادستي ، در راستاي تعيين شاخصهاي بينالمللیسازی آموزش.
بسته هشت - توسعه آموزش مجازی: یادگیری الکترونیکی یکی از مهمترین کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهان امروز است و به سرعت در حال تبدیل به فنّاوری برجسته و غالب در آموزش از راه دور است. گزارش مرکز ملی آمارهای آموزشی در ایالات متحده نشان میدهد که آموزش از راه دور اینترنتی نه تنها رایجترین فناوری، بلکه دارای سریعترین رشد در این زمینه است و در سالهای آتی یك شاهراه در حال رشد برای یادگیری از طریق فناوری خواهد بود. بسیاری از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در ایران نیز توجه خود را به آموزش از راه دور از طریق اینترنت معطوف کردهاند و در حال اجرا و یا تدارک و آمادهسازی دورهها و برنامههای آموزشی مجازی میباشند. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته توسعه آموزش مجازی در حوزه برنامه درسی رشته آموزش کشاورزی در دانشگاهها اهداف زير، محقق گردد:
- راهاندازي دانشكده مجازي؛
- تربيت سرمايه انساني متخصص در زمينه فضاي مجازي؛
- گسترش زيرساختهاي فناوري آموزش مجازي.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق ، اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- تدوين برنامه عملياتي توسعه آموزشهاي مجازي؛
- بررسي اسناد بالادستي،در راستاي تعيين شاخصهاي توسعه آموزش مجازي.
بسته نه - ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها: یکی از مهمترین مأموریتهای حوزه کتاب درسی دانشگاهی، سنجش، پذیرش و ارزیابی دانشجویان است. سالانه بیش از 10 آزمون در سطح ملی در این حوزه برگزار میشود که توجه به کیفیت و اثربخشی آنها و برنامهریزی برای ارتقا و بهرهمندی از تجربیات بینالمللی در این حیطه ضروری است. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونهای آموزش کشاورزی، اهداف زير در برنامه درسی آموزش کشاورزی محقق گردد:
- ارتقاء و به روز رساني فرآيندهاي سنجش آموزش؛
- ايجاد زمينه مناسب جهت برگزاري آزمونها؛
- ايجاد بستر مناسب جهت سنجش مهارتهاي حرفهاي دانش آموختگان.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق ،اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- برنامهريزي جهت طراحي و اجراي آزمونها؛
- بررسي اسناد بالادستي ،در راستاي تعيين شاخصهاي توسعه آموزش مجازي.
بسته ده - اعتباربخشی دانشکده های کشاورزی: یکی از مهمترین راهکارها به منظور ارتقای کیفیت خدمات آموزشی در دانشگاهها و مراکز آموزشی کشور، توجه به مقوله اعتباربخشی و لزوم تبیین استانداردها و تحقق آنها در این مراکز است. در کشورهای مختلف به منظور رصد فعالیتهای آموزشی دانشگاهها و ارزیابی عملکرد این نهادها، سازوکارهای گوناگونی اندیشیده شده است که هرکدام با الگوهای مختلف سعی در ارزیابی و ارتقای استانداردهای آموزشی و کیفیت خدمات دارند. یکی از مهمترین این الگوها، نظام اعتباربخشی است. در این الگو ابعاد مختلف عملکرد یك دانشگاه که آن را برای ارائه آموزش در سطوح مختلف مناسب میسازد از سوی کارشناسان خبره این امر مورد بررسی قرارگرفته و انطباق آنها با استانداردهای تعریف شده موجود ارزیابی میگردد. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته اعتباربخشی مؤسسات آموزشی، اهداف زير در حوزه محتوای برنامه درسی آموزش کشاورزی محقق گردد:
- ارتقاي كيفيت خدمات آموشي؛
- فراهم كردن فضاي رقابتي در مراكز آموزشي؛
- تضمين و ارتقاي كيفيت برنامهها و فرايندهاي آموزش.
در راستاي رسيدن به اهداف فوق ، اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- برنامهريزي جهت ارتقاي كيفيت خدمات آموزشي و ارزيابي آن؛
- بررسي اسناد بالادستي در راستاي تعيين شاخصهاي اعتباربخشی مؤسسات آموزشی.
بسته يازده - توسعه و ارتقای زیرساختهای آموزش: توسعه و ارتقای زیرساخت، لازمه تحول در آموزش کشاورزی است. این زیرساختها، حوزههای مختلفی را اعم از زیرساختهای فیزیکی، تجهیزات، منابع انسانی و اطلاعات را شامل شده و هرکدام از اینها در کنار سایر ابعاد میتواند بستر لازم برای تحول را فراهم نماید. لذا توجه به این امر به عنوان یك بسته مهم در برنامه تحول گنجانده شده و اقدامات مهمی نیز در این راستا تاکنون به انجام رسیده است. انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته توسعه و ارتقای زیرساختهای آموزش، اهداف زير در حوزه آموزش کشاورزی محقق گردد:
- ارتقاء توانمندي گروههاي مختلف آموزشي؛
- تامين امكانات و زيرساختهاي لازم براي گسترش برنامههاي آموزشي؛
- ارتقاء زيرساختهاي آموزشي بيمارستانها و مراكز آموزشي .
در راستاي رسيدن به اهداف فوق در حوزه محتوای برنامه درسی دانشگاهی اقدامات زير ميبايست انجام گردد:
- تعيين مسئول جهت پيگيري اين بسته و ارائه گزارش؛
- پيگيري راه اندازي مراكز شتابدهنده آموزش کشاورزی ؛
- بررسي اسناد بالادستي در راستاي تعيين شاخصهاي توسعه و ارتقای زیرساختهای آموزش.
بسته دوازده : پايش بستههاي تحول: به موازات عملیاتیسازی بستههای تحول و نوآوری، فرایند پایش و ارزشیابی به منظور رصد پیادهسازی فرایندها و تحقق اهداف بستهها اجرا میگردد. این فرایند تحت عنوان برنامه پایش و ارزیابی بستهها ناظر به سیاستهای دوازهگانه برنامه جامع آموزش عالی میباشد و کلیه سطوح برنامهریزی را شامل خواهد شد.
انتظار ميرود با پيگيري موضوعات مربوط به بسته پايش بستههاي تحول، اهداف زير در حوزه آموزش کشاورزی محقق گردد:
- تعيين درصد تحقق اهداف هر يك از بستهها؛
- مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف در هر يك از بستهها؛
- تعيين اقدامات مورد نياز جهت تحقق اهداف هريك از بستهها.
آمار توصيفي بستهها (محورها) تحول و نوآوری آموزش
جدول (3) شاخصهاي توصيفي بستهها (محورها) تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
رديف | مولفهها | ميانگين | ميانه | واريانس | انحراف معيار |
1 | آيندهنگاري و مرجعيت علمي | 25/4 | 33/4 | 539/0 | 7343/0 |
2 | حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | 85/3 | 00/4 | 494/0 | 7031/0 |
3 | آموزش پاسخگو و عدالت محور | 04/4 | 00/4 | 615/0 | 7843/0 |
4 | توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | 20/4 | 33/4 | 519/0 | 7203/0 |
5 | آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | 17/4 | 33/4 | 540/0 | 7350/0 |
6 | اعتلاي اخلاق حرفهاي | 96/3 | 33/4 | 523/0 | 7228/0 |
7 | بينالمللسازي آموزش | 27/4 | 33/4 | 415/0 | 6445/0 |
8 | توسعهي آموزش مجازي | 01/4 | 00/4 | 541/0 | 7353/0 |
9 | ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | 77/3 | 67/3 | 524/0 | 7241/0 |
10 | اعتباربخشی دانشکده های کشاورزی | 19/4 | 33/4 | 551/0 | 7424/0 |
11 | توسعهي و ارتقاي زيرساختها | 15/4 | 00/4 | 544/0 | 7373/0 |
12 | پايش بستههاي تحول | 02/4 | 16/4 | 524/0 | 7239/0 |
آمارهای توصیفی بستهها (محورها) تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی نشان میدهد که میانگین این مولفهها بيش از عدد 3 بوده و تا حدود زیادی به ميانه نزديك میباشند. همچنین براساس مقادير انحراف معیار میتوان بیان کرد که پراکندگی حول میانگین برای این مولفهها كم میباشد.
- اعتبارسنجي مدل تحقيق
سوال 1- میزان اعتبار مدل عملياتی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی چقدر است؟
1- بررسي توزيع دادهها
قبل از آزمون مدل نظري پژوهش، بايستي توزيع دادهها بررسي گردد. آزمون کولموگروف- اسميرنوف(K-S) روش ناپارامتري براي تعيين همگوني اطلاعات تجربي با توزيعهاي آماري منتخب است. ادعا به شکل زير مطرح ميشود:
توزيع دادهها نرمال است H0 :
توزيع دادهها نرمال نيستH1 :
جدول (4) آزمون کولمگروف- اسميرنوف | |||||
|---|---|---|---|---|---|
مولفهها | ميانگين | انحراف معيار | کولمگروف- اسميرنوف | سطح معنيداري | |
1 | آيندهنگاري و مرجعيت علمي | 25/4 | 7343/0 | 269/0 | 841/0 |
2 | حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | 85/3 | 7031/0 | 616/0 | 493/0 |
3 | آموزش پاسخگو و عدالت محور | 04/4 | 7843/0 | 687/0 | 424/0 |
4 | توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | 20/4 | 7203/0 | 908/0 | 193/0 |
5 | آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | 17/4 | 7350/0 | 598/0 | 413/0 |
6 | اعتلاي اخلاق حرفهاي | 96/3 | 7228/0 | 578/0 | 437/0 |
7 | بينالمللسازي آموزش | 27/4 | 6445/0 | 945/0 | 163/0 |
8 | توسعهي آموزش مجازي | 01/4 | 7353/0 | 718/0 | 285/0 |
9 | ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | 77/3 | 7241/0 | 470/0 | 266/0 |
10 | اعتباربخشی دانشکده های کشاورزی | 19/4 | 7424/0 | 419/0 | 676/0 |
11 | توسعهي و ارتقاي زيرساختها | 15/4 | 7373/0 | 718/0 | 385/0 |
12 | پايش بستههاي تحول | 02/4 | 7239/0 | 819/0 | 384/0 |
با توجه به اينکه سطح معناداري آزمون کولموگروف- اسميرنوف بيش از 05/0 ميباشد، بنابراين توزيع دادهها نرمال ميباشد.
2- تحليل عاملي اكتشافي
بهمنظور اطمینان از کفایت نمونهگیری و معنیداری کفایت دادهها، مقادیر آزمون (KMO) و بارتلت محاسبه گرديد (مقدار پذيرش آماره KMO بيشتر از 7/0 و مقدار پذيرش آزمون بارتلت كوچكتر از 05/0 است). همچنين سهم هر عامل در تبيين مجموع واريانس گويههاي مربوطه تعيين گرديد. به عبارتي مشخص گرديد كه عاملها چند درصد از واریانس مورد نظر را تبیین و پوشش میدهند و نشان دهنده روایی سؤالات نیز ميباشد.
جدول (5) تحليل عاملي اكتشافي | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
رديف | بستهها | كفايت نمونه | واريانس گويهها | |||||
تعداد گويه | KMO | آماره بارتلت | سطح معنيداري | مجموع | درصد واريانس | درصد تجمعي | ||
1 | آيندهنگاري و مرجعيت علمي | 3 | 783/0 | 841/123 | 000/0 | 128/2 | 941/70 | 941/70 |
2 | حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | 4 | 774/0 | 030/154 | 000/0 | 483/2 | 087/72 | 087/72 |
3 | آموزش پاسخگو و عدالت محور | 3 | 762/0 | 060/209 | 000/0 | 330/2 | 653/77 | 653/77 |
4 | توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | 3 | 776/0 | 639/131 | 000/0 | 141/2 | 359/71 | 359/71 |
5 | آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | 3 | 781/0 | 75/105 | 000/0 | 056/2 | 541/78 | 541/78 |
6 | اعتلاي اخلاق حرفهاي | 3 | 794/0 | 588/111 | 000/0 | 094/2 | 813/79 | 813/79 |
7 | بينالمللسازي آموزش | 3 | 778/0 | 508/123 | 000/0 | 125/2 | 822/70 | 822/70 |
8 | توسعهي آموزش مجازي | 3 | 764/0 | 824/81 | 000/0 | 939/2 | 634/74 | 634/74 |
9 | ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | 3 | 745/0 | 344/95 | 000/0 | 981/2 | 027/76 | 027/76 |
10 | اعتباربخشی دانشکده های کشاورزی | 3 | 787/0 | 792/137 | 000/0 | 175/2 | 496/72 | 496/72 |
11 | توسعهي و ارتقاي زيرساختها | 3 | 753/0 | 873/197 | 000/0 | 327/2 | 567/77 | 567/77 |
12 | پايش بستههاي تحول | 3 | 783/0 | 034/103 | 000/0 | 048/2 | 251/78 | 251/78 |
3- مدل اندازهگيري (تحليل عاملي تاييدي)
برای تحلیل اطلاعات کمی (آزمون مدل پژوهش)، از نرم افزار ليزل استفاده شده است.
در جدول 6، نتایج تحلیل عاملی تأییدی، به تفکیک هر یک از عاملهای پژوهش(بستهها) آمده است. همانطور که این جدول نشان میدهد، تمام اهداف دارای همبستگی معنیدار با بستهها هستند. به دیگر سخن، مدلیابی معادلات ساختاری نشان میدهد، تمام اهداف دارای بار عاملی معنیداری (بيشتر 5/0) هستند.
جدول (6) بارهای عاملي و واریانس تبیین شده هر یک از اهداف | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
رديف | بستهها (محورها) | اهداف | بار عاملي | واريانس تبيين شده | نتيجه | |
1 | آيندهنگاري و مرجعيت علمي | شفافسازي و تعيين شاخصهاي كسب مرجعيت علمي | 75/0 | 56/0 | تاييد | |
تعيين اولويتهاي در راستاي كسب مرجعيت علمي به جهت تعیین رشته و برنامه درسی به منظور نیاز کشاورزی نه منابع وارداتی | 87/0 | 79/0 | تاييد | |||
تبيين نقش واحدها در راستاي كسب مرجعيت علمي(همکاری دو جانبه وزارت کشاورزی و دانشگاهها جهت تعیین و حل مسائل و مشکلات این بخش) | 64/0 | 41/0 | تاييد | |||
2 | حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | توسعه كارآفريني جهت دانش آموختگان با ایجاد همکاری در سازماندهی و مدیریت دوره کارآموزی دانشجویان رشته های کشاورزی | 78/0 | 61/0 | تاييد | |
اجراي نقش سازنده در كمك به اقتصاد مقاومتي | 59/0 | 34/0 | تاييد | |||
كاهش وابستگي به بودجههاي دولتي | 74/0 | 55/0 | تاييد | |||
توسعهی ارتباط با صنعت و تعیین دوره های کارآموزی پس از اتمام واحدهای تئوری دانشگاهی | 70/0 | 49/0 | تاييد | |||
3 | آموزش پاسخگو و عدالت محور | انطباق برنامههاي آموزش کشاورزی با نيازهاي جامعه | 64/0 | 41/0 | تاييد | |
تربيت نيروي انساني بهمنظور ارائه خدمات متناسب با نيازهاي روز جامعه به جهت تدقیق هویت حرفه ای دانشجویان کشاورزی | 98/0 | 95/0 | تاييد | |||
ايجاد زمينه مناسب براي رشد و شكوفايي دانشجويان(همچون ایجاد بازدیدهای علمی جهت ترغیب به آینده شغلی دانشجویان کشاورزی) | 84/0 | 71/0 | تاييد | |||
4 | توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | تدوین برنامههاي آموزشي برای ایجاد رشتههای جدید در راستای کاهش کثرت دانشگاهها برای ارتقای کیفیت آموزش کشاورزی | 81/0 | 65/0 | تاييد | |
بازنگري در تربيت نيروهاي تخصصي به منظور ارتقاء توانمندي آنها با تعیین منابع دانشی بر اساس نیاز کشاورزی کشور به جای استفاده از منابع وارداتی | 86/0 | 74/0 | تاييد | |||
طراحي الگوهاي نوين تربيت سرمايه انساني مهارت محور با تغییر سرفصلهای گرایش آموزش کشاورزی بر اساس تغییرات جامعه و هماهنگ با نیاز | 60/0 | 37/0 | تاييد | |||
5 | آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | تسهيل دسترسي به خدمات آموزشي با تعیین مجموعه واحدهای اختیاری برای فراگیر رشته کشاورزی جهت کشف علائق او همچنین تشکیل کلاسهای درس در مزارع دنیای واقعی به عنوان اولین گام ارتباط با بازار کار | 84/0 | 70/0 | تاييد | |
تسريع در فرآيند اجرايي و تربيت منابع انساني با تعیین صلاحیت لازم برای مدرسان دانشکده های کشاورزی و پذیرش مدرسان بر اساس هویت یابی مشاغل تخصصی کشاورزی | 72/0 | 51/0 | تاييد | |||
ساماندهي مراكز آموزشي و گسترش ماموريت گرايي با همکاری در ساماندهی دوره کارآموزی رشته های کشاورزی | 63/0 | 40/0 | تاييد | |||
6 | اعتلاي اخلاق حرفهاي | تدوين شاخصهاي تحقق اخلاق حرفهاي با تعیین اهداف و فلسفه آموزش کشاورزی بر اساس مدل برنامه ریزی عملیاتی | 70/0 | 49/0 | تاييد | |
شفافسازي وظايف حوزههاي مختلف در زمينه اعتلاي اخلاق حرفهاي با به کارگیری متخصصان آموزش کشاورزی جهت تعیین محتوای درسی رشته های کشاورزی | 69/0 | 48/0 | تاييد | |||
ارتقاء دانش و انگيزش اعضاي هيات علمي و دانشجويان در زمينه اخلاق حرفهاي با تدوین برنامه علمی در سامانه های انتخاب پایان نامه و رساله و موظف نمودن دانشجو به انتخاب از زمینه پژوهشی | 83/0 | 69/0 | تاييد | |||
7 | بينالمللسازي آموزش | بهبود و گسترش حضور جهاني در مجامع علمي بینالمللي | 77/0 | 57/0 | تاييد | |
توسعه تبادلات علمي بينالمللي با توجه به گسترده تر بودن دایره مهارت در مقایسه با دایره دانش و بینش در آموزش کشاورزی | 94/0 | 89/0 | تاييد | |||
گسترش جذب دانشجويان خارجي | 68/0 | 47/0 | تاييد | |||
8 | توسعهي آموزش مجازي | راهاندازي دانشكده مجازي در آموزشهای تئوری و از طرفی برنامه ریزی درسی بر مبنای نیاز بازار کار(استفاده از اینترنت اشیا در آموزش کشاورزی) | 68/0 | 46/0 | تاييد | |
تربيت سرمايه انساني متخصص در زمينه فضاي مجازي با رویکرد افزایش میزان تماس مدرسان با محیط کار و دنیای واقعی | 01/1 | 01/1 | تاييد | |||
گسترش زيرساختهاي فناوري آموزش مجازي | 40/0 | 036/0 | تاييد | |||
9 | ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | ارتقاء و به روز رساني فرآيندهاي سنجش آموزش با به کار گیری اصل دانش،نگرش و مهارت کشاورزی | 57/0 | 32/0 | تاييد | |
ايجاد زمينه مناسب جهت برگزاري آزمونها | 74/0 | 54/0 | تاييد | |||
ايجاد بستر مناسب جهت سنجش مهارتهاي حرفهاي دانش آموختگان | 64/0 | 41/0 | تاييد | |||
10 | اعتباربخشی دانشکده های کشاورزی | ارتقاي كيفيت خدمات آموشي با استفاده از تخصص اساتید دانشگاه جهت تعیین سیاستهای کلان کشاورزی | 89/0 | 80/0 | تاييد | |
فراهم كردن فضاي رقابتي در مراكز آموزشي | 94/0 | 88/0 | تاييد | |||
فراهم كردن فضاي رقابتي در مراكز آموزشي با عامل کم کردن نقش وزارت علوم در فرایند آموزش کشاورزی | 55/0 | 30/0 | تاييد | |||
11 | توسعهي و ارتقاي زيرساختها | ارتقاء توانمندي گروههاي مختلف آموزشي با عامل سنجش میزان بروز بودن دانش،نگرش و مهارت مدرسان رشته کشاورزی در ارزیابی اساتید | 75/0 | 57/0 | تاييد | |
تامين امكانات و زيرساختهاي لازم براي گسترش برنامههاي آموزشي | 70/0 | 48/0 | تاييد | |||
ارتقاء زيرساختهاي آموزشي مراكز آموزشي با تدوین سیاستهای کشاورزی در جهت بهبود اقتصاد شاغلین برای افزایش تمایل به فعالیت در این بخش | 01/1 | 01/1 | تاييد | |||
12 | پايش بستههاي تحول | تعيين درصد تحقق اهداف هر يك از بستهها با تعیین میزان ایجاد همگرایی بین اهداف ذینفعان مختلف نظام آموزش کشاورزی(گروههای آموزشی،دانشکده ها، دانشگاهها و جامعه) | 62/0 | 38/0 | تاييد | |
مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف در هر يك از بستهها | 78/0 | 61/0 | تاييد | |||
تعيين اقدامات مورد نياز جهت تحقق اهداف هريك از بستهها | 77/0 | 60/0 | تاييد | |||
با توجه به خروجی ليزرل در جدول 7 مقادیر مجذور کای دو (X2)، درجۀ آزادی (df)، شاخص ریشۀ میانگین مجذور برآورد تقریب(RMSEA) شاخص نیکویی برازش (GFI)، شاخص نیکویی برازش تعدیل یافته (AGFI)، شاخص برازش استاندارد (NFI)، شاخص برازش تطبیقی بنتلر (CFI) و شاخص برازندگی فزاینده (IFI) ارائه شده است. با توجه به نتايج مندرج، دادههای این پژوهش با ساختار عاملی مؤلفهها، برازش مناسبی دارد.
جدول (7) شاخصهای برازش تحلیل عاملي مرتبهی اول | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بستهها | X2 | Df | RMSEA | GFI | AGFI | NFI | CFI | IFI |
ملاك پذيرش | - | - | <1/0 | 9/0> | 9/0> | 9/0> | 9/0> | 9/0> |
آيندهنگاري و مرجعيت علمي | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 90/0 | 92/0 | 92/0 | 92/0 |
حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | 58/2 | 2 | 047/0 | 91/0 | 90/0 | 92/0 | 91/0 | 92/0 |
آموزش پاسخگو و عدالت محور | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 90/0 | 91/0 | 90/0 | 91/0 |
توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 91/0 | 92/0 | 92/0 | 92/0 |
آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 90/0 | 92/0 | 92/0 | 92/0 |
اعتلاي اخلاق حرفهاي | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 90/0 | 91/0 | 91/0 | 92/0 |
بينالمللسازي آموزش | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 90/0 | 91/0 | 91/0 | 92/0 |
توسعهي آموزش مجازي | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 91/0 | 91/0 | 91/0 | 92/0 |
ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 90/0 | 92/0 | 92/0 | 92/0 |
اعتباربخشیموسسات آموزشی | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 92/0 | 92/0 | 92/0 | 92/0 |
توسعهي و ارتقاي زيرساختها | 00/0 | 0 | 00/0 | 91/0 | 90/0 | 92/0 | 92/0 | 92/0 |
پايش بستههاي تحول | 00/0 | 0 | 00/0 | 92/0 | 91/0 | 92/0 | 91/0 | 92/0 |
4- مدل تحلیل عاملی تأییدی
در مدل ساختاري، عاملهای پنهانی (بستهها) که با استفاده از متغیرهای مشاهده شده (اهداف) اندازهگیری میشوند، خود تحت تأثیر یک متغیر زیربناییتر و به عبارتی متغیر پنهان، اما در یک سطح بالاتر قرار دارند. در این پژوهش، مدل ساختاري از 12 عامل (بسته) تشکیل شده است. بر این پایه BI (ابزار اندازهگیری طراحی شده) و به عنوان متغیر پنهان است و Fa01 الي Fa12 به عنوان متغیر مشاهده شده تحت تأثیر متغیر پنهان زیربناییتر BI قرار دارد. با توجه به اینکه، ابزار اندازهگیری اعتبارسنجی دارای 12 عامل (بسته) است که میتوانند به عنوان نشانگر این سازه عمل کنند، از اینرو، تحلیل عاملی تأییدی در راستای آزمون و نیز روایی عوامل سازه مدل عملياتی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی بررسی شده است. نتیجه آزمون، در جدول 8و نمودار مفهومی آن در نمودارهاي 1 و 2 ارائه شده است.
جدول (8) ضريب مسير و آماره تي هر یک از عاملها (بستهها) | ||||
|---|---|---|---|---|
رديف | مولفهها | ضريب مسير | آماره تي | نتيجه |
1 | آيندهنگاري و مرجعيت علمي | 63/0 | 91/7 | تاييد |
2 | حرکت به سوي دانشگاههاي نسل سوم | 58/0 | 18/7 | تاييد |
3 | آموزش پاسخگو و عدالت محور | 74/0 | 88/9 | تاييد |
4 | توسعهي راهبردي، هدفمند و ماموريتگراي برنامههاي آموزش | 95/0 | 62/14 | تاييد |
5 | آمايش سرزميني، تمركز زدايي و ارتقاء توانمندي دانشگاه | 91/0 | 49/13 | تاييد |
6 | اعتلاي اخلاق حرفهاي | 80/0 | 99/10 | تاييد |
7 | بينالمللسازي آموزش | 70/0 | 19/9 | تاييد |
8 | توسعهي آموزش مجازي | 62/0 | 74/7 | تاييد |
9 | ارتقاء نظام ارزیابی و آزمونها | 63/0 | 02/8 | تاييد |
10 | اعتباربخشیموسسات آموزشی | 86/0 | 20/12 | تاييد |
11 | توسعهي و ارتقاي زيرساختها | 95/0 | 48/14 | تاييد |
12 | پايش بستههاي تحول | 82/0 | 51/11 | تاييد |
نمودار (3) مدل ساختاري تحقيق در حالت استاندارد
جدول (9) شاخصهاي برازش مدل ساختاري را نشان ميدهد. همانطور که مشاهده ميشود، شاخصهاي مدل حاکي از برازش مناسب مدل ساختاري است.
جدول (9) شاخصهاي برازش مدل ساختاري | |||
|---|---|---|---|
نام شاخص | اختصار | دامنه پذيرش | مقدار شاخص |
مجذور کای | X2 | - | 95/999 |
درجۀ آزادی | Df | - | 54 |
ريشه ميانگين مربعات خطاي براورد | RAMSEA | 1/0< | 066/0 |
شاخص نكويي برازش | GFI | 9/0> | 91/0 |
شاخص نیکویی برازش تعدیل یافته | AGFI | 9/0> | 91/0 |
شاخص برازش هنجار شده | NFI | 9/0> | 91/0 |
شاخص برازش تطبيقي | CFI | 9/0> | 90/0 |
شاخص برازش افزايشي | IFI | 9/0> | 91/0 |
با توجه به شاخصهای برازش جدول 9، میتوان نتیجه گرفت که ابزار اندازهگیری طراحی شده مدل عملياتی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در محتوای کتب درسی دانشگاهی، از برازش بسیار مطلوبی برخوردار است. براساس، یافتههای کمی، پاسخ سؤال دوم پژوهش به دست آمد.
- مدل عملياتی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی
سوال اصلي: مدل عملياتی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی چگونه است؟
بستههای عملیاتی برنامه تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی ، اهداف، مقاصد، رسالتها و نیز ویژگيهاي خاص خود را دارد. شكل 1، بیانگر این حقیقت است كه بستههای عملیاتی برنامه تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی ، مفهومي پیچیده و چندبعدي است كه تحت تأثیر یک سري محورها است. این محورها در قالب الگوی 1IPOCC سازماندهی شدهاند.
براساس این مدل برنامهریزی، هر نظامي دارای یک ورودی خواهد بود که با پیادهسازی سلسله فرآیندهایي بر روی ورودیها، خروجي مورد انتظار نظام حاصل خواهد شد. برخي اقدامات در این الگو در پسزمینه همه اقدامات و گامها قرار داشته و بر روی همه بخشهای نظام سایه ميافکنند که از این اقدامات با عنوان پسزمينه2 یاد ميشود. بدیهي است که اقدامات نظارت، ارزیابي و کنترل بر کلیه فرآیندها و بخشهای نظام حاکم خواهد بود.
نگاره (3) مدل محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی
بحث و نتیجه گیری:
در تحقیق حاضر برای شناسایی متغیرهای تحقیق (ارائه مدلي جهت عملياتسازی محتوا بستههای تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی)از شیوه کیفی بهره گرفته شده است، سپس عوامل شناسایی شده در قالب پرسشنامه در دو نوبت برای خبرگان ارسال شد. نظر به اینکه اختلاف میانگین کلیه موانع در مرحله دوم ارسال
پرسشنامه از حد آستانه 2/0 کمتر میباشد نتیجهگیری شد که اجماع خوبی در آزمون صورت گرفته است
قبل از انجام آزمون فرضیهها از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف به منظور تعیین نرمال بودن توزیع دادهها استفاده شد. با توجه به اینکه مقدار سطح معناداری (Sig.) آزمون بیشتر از 05/0 میباشد میتوان بیان نمود که توزیع دادههای تحقیق از مفروضه نرمال بودن برخوردار میباشد و میتوان از آزمونهای پارامتریک جهت آزمون فرضیهها استفاده نمود.
از آنجایی که کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه، توسعه ای را پایدار می داند که احتیاجات نسل حاضر را بدون لطمه زدن به توانایی نسل آتی در تامین نیازهای خود برآورده نماید. این توسعه دارای سه بعد مهم انسانی، محیط زیست و آینده است و تحقق توسعه انسانی مقدم بر توسعه در ابعاد اقتصادی است(عزیززاده و همکاران،1401) ، نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که بستههای عملیاتی برنامه تحول و نوآوری آموزش کشاورزی در برنامه درسی دانشگاهی ، اهداف، مقاصد، رسالتها و نیز ویژگيهاي خاص خود را دارد. شكل 1، بیانگر این حقیقت است كه بستههای عملیاتی ، مفهومي پیچیده و چندبعدي است كه تحت تأثیر یک سري محورها است. این محورها در قالب الگوی 3IPOCC سازماندهی شدهاند.
براساس این مدل برنامهریزی، هر نظامي دارای یک ورودی بود که با پیاده سازی سلسله فرآیندهایي بر روی ورودیها، خروجي مورد انتظار نظام حاصل خواهد شد. برخي اقدامات در این الگو در پسزمینه همه اقدامات و گامها قرار داشته و بر روی همه بخشهای نظام سایه ميافکنند که از این اقدامات با عنوان پسزمينه4 یاد ميشود. بدیهي است که اقدامات نظارت، ارزیابي و کنترل بر کلیه فرآیندها و بخشهای نظام حاکم بود. با توجه به تحلیل محیط و سنجش مخاطره پذیری برونی و درونی و نیز مشارکت مشتریان و ذینفعان بیرونی،نظام آموزشی باید در مورد سرفصلهای دروس دانشگاهی،منطبق با نیاز بازار کار،تجدید نظر کنند.توجه به تفاوتهای جنسیتی در آموزش کشاورزی،مقوله مهمی است که نباید از نظر دور داشت همچنین کارکردهای مربوط به سیاستهای آموزشی و برنامه های درسی رشته های کشاورزی نیز باید توسط وزارت علوم،تحقیقات و فناوری بازبینی شده و به سمت کاربینی و کارورزی های محیط واقعی کار کشاورزی و محتوای متناسب با توانمندی دانش آموختگان کشاورزی پیش رود. ایجاد درک صحیح برای دانشجویان از توسعه روستایی،توانایی تلفیق علوم کشاورزی با سایر علوم در برنامه درسی،تدوین همکاری در فعالیتهای کشاورزی مربوط به نهادهای محلی در برنامه کاربینی دانشجویان و از بین بردن دوگانگی بین وزارت علوم،تحقیقات و فناوری و وزارت جهاد کشاورزی در امور آموزش عالی کشاورزی است.ایجاد مدیریت واحد و ارتباط بهینه این دو وزارتخانه در امور آموزش عالی و امور اجرایی میتواند منجر به تسهیل ارتباط دانشگاه با جامعه در بخش کشاورزی کردد . برگزاری جلسات مشترک میان اعضای هیأت علمی گروه ترویج کشاورزی و سایر گروههای ارائه کننده دروس گرایشی و نیز دعوت از صاحبنظران بیرونی (که در امر کسب و کار میان رشته ای فعال هستند) در گروههای دانشگاهی صورت پذیرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در مطالعه حاضر فرمهای رضایت نامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنیها تکمیل شد.
حامی مالی
هزینههای مطالعه حاضر توسط نویسندگان مقاله تامین شد.
مشارکت نویسندگان
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.
References
1.- Azizzadeh, Fatemeh, Dehghani Qanataghestani, Mohsen, Nami, Kulthum, & Sabahizadeh, Mahmoud. (1401). The optimal model of the environmental education curriculum based on sustainable development indicators in the first secondary school with a functional approach. Bimonthly scientific-research journal of a new approach in educational management, 13(6), -. doi: 10.30495/jedu.2023.30699.6158[in persian]
2.- Bakhshi Jahormi, A. and Zamani, G. H. (2011). Promotional qualifications needed by agricultural experts of consulting companies (case of study: private promoters of Maroodasht city. Iran's agricultural research, economy and development, volume 2-43, number 3. 329-340] in persian [
3.- Mohammadian Masoleh, F. (2016). "The response of the curriculum to the demands of the labor market". Master's thesis, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. ]in persian[
4.-Deka, S. J. (2022). Vocational education and training for Women: A gender Divide perspective. In Research Anthology on Vocational Education and Preparing Future Workers (pp. 794-808). IGI Global
5.Elahi, E., Khalid, Z., Weijun, C., & Zhang, H. (2020). The public policy of agricultural land allotment to agrarians and its impact on crop productivity in Punjab province of Pakistan. Land Use Policy, 90, 104324.
6.Gerasymova, I., MAKSYMCHUK, B., Bilozerova, M., Chernetska, Y., Matviichuk, T., Solovyov, V., & Maksymchuk, I. (2019). Forming Professional Mobility in Future Agricultural Specialists: the Sociohistorical Context. Romanian Journal for Multidimensional Education/Revista Romaneasca pentru Educatie Multidimensionala, 11.
7.Nikolaenko, S., Bulgakova, O., Dukulis, I., & Pilvere, I. (2019). Methodological aspects of training future agroengineers. Engineering for Rural Development, 18, 1933-1940.
8.Nayak, J., Mishra, M., Naik, B., Swapnarekha, H., Cengiz, K., & Shanmuganathan, V. (2022). An impact study of COVID‐19 on six different industries: Automobile, energy and power, agriculture, education, travel and tourism and consumer electronics. Expert systems, 39(3), e12677.
9.Trukhachev, V., Bobrishev, A., Khokhlova, E., Ivashova, V., & Fedisko, O. (2019). Personnel training for the agricultural sector in terms of digital transformation of the economy: Trends, prospects and limitations. International Journal of Civil Engineering and Technology, 10(1), 2145-2155.
10.Iis, E. Y., Wahyuddin, W., Thoyib, A., Ilham, R. N., & Sinta, I. (2022). The Effect of Career Development And Work Environment On Employee Performance With Work Motivation As Intervening Variable At The Office Of Agriculture And Livestock In Aceh. International Journal of Economic, Business, Accounting, Agriculture Management and Sharia Administration (IJEBAS), 2(2), 227-236.
11.Ortega-Dela Cruz, R. (2020). Perceptions of higher agricultural education toward sustainable agricultural development. Higher Education, Skills and Work-Based Learning, 10(1), 187-202.
12.Seitamaa, A., & Hakoköngäs, E. (2022). Finnish vocational education and training experts’ reflections on multiculturalism in the aftermath of a major reform. Journal of Vocational Education & Training, 1-20
13.Wurtzel, E. T., Vickers, C. E., Hanson, A. D., Millar, A. H., Cooper, M., Voss-Fels, K. P., ... & Erb, T. J. (2019). Revolutionizing agriculture with synthetic biology. Nature Plants, 5(12), 1207-1210.
[1] Inpout, Process, Output, Context, Control (IPOCC)
[2] Context
[3] Inpout, Process, Output, Context, Control (IPOCC)
[4] Context
