How the role of cultural intelligence in the occurrence of social indifference
Subject Areas : Journal of Iranian Social Development Studies
1 - Assistant Professor, Department of Educational Management, Roudhen Braanch, Islamic Azad University, Roudhen, Iran
Keywords: cultural intelligence, social indifference, Students of Islamic Azad University,
Abstract :
Social indifference is a moral concept and a sociological phenomenon at the same time. Social indifference is known as a kind of social complication; In the opposite way, any social care and altruism in individual and social life is a sign of social dynamism and health. The present study was conducted with the aim of investigating the role of cultural intelligence in the social indifference of master's and doctoral students of Islamic Azad University, Tehran branch. The research method in terms of practical purpose and in terms of data collection is descriptive of the correlation type. The statistical population of this study consists of all male and female students studying in master's and doctoral degrees in the faculties of management, social sciences, media and political sciences of Islamic Azad University, central Tehran branch, in the academic year of 2001-2012, in the number of 1375 people. For this purpose, 300 of these students were selected using Cochran's formula and available sampling method (online method) and answered the researcher-made questionnaire of social indifference and cultural intelligence questionnaire (CQS) (2015). After collecting the questionnaires electronically, the collected data were analyzed using Pearson's correlation coefficient and multivariate regression analysis simultaneously. The results showed that there is a negative and significant correlation between cultural intelligence and social indifference. The results of multiple regression analysis revealed that 69% of social indifference is explained by cultural intelligence. Therefore, it can be concluded that cultural intelligence can predict indifference in students.
• اسلامی، جعفر و همکاران (1400). بررسی رابطه هوش فرهنگی و انگیزش تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در سال ۱۳۹۶، دوماهنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 14(4)، 188-180.
• بشارتی¬فرد، اشرف و بیرانوند، حمید (1398). بررسی بی¬تفاوتی اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه بابل. دومین کنفرانس بین المللی علوم انسانی، اجتماعی و سبک زندگی.
• جمشیدزاده، احسان، کفاشی، مجید و میرزایی، خلیل (1400). مطالعه جامعه شناختی نقش شبکههای اجتماعی بر بیتفاوتی اجتماعی مطالعه موردی، (شهروندان منطقه 1و 2 شهر تهران در سال 1398)، نشریه مطالعات جامعه شناختی شهری، 11(39)، 123-89.
• حسنی، رفیق و خضری، محسن (1397). مدل¬یابی معادلات ساختاري ارتباط بین هوش فرهنگي مديران مدارس و فرهنگ مدرسه، دو فصلنامه مدیریت مدرسه، 6(1)، 18-1.
• حسین¬پناه، زهرا و کاظمیان مقدم، کبری (1400). رابطه علّی هوش فرهنگی و سرزندگی تحصیلی با یادگیری خود راهبر از طریق میانجیگری اهمال کاری تحصیلی، مجله علمی و پژوهشی دستاوردهای روانشناختی، 28(1)، 196-177.
• رونقی، مرضیه، هاشمیان، سیدعلی و حقیقتیان، منصوره (1398). تبیین روانشناختی و جامعه شناختی احساس اثربخشی بر بیتفاوتی اجتماعی دانشجو- معلمان، مطالعه موردی در بین دانشجو- معلمان دانشگاه فرهنگیان اصفهان، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(4-1)، 241-233.
• زارعی¬وند، لیلاو همکاران (1399). بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن مورد مطالعه، دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری، مسائل اجتماعی ایران، 11(2)، 152-125.
• صفاریان، محسن؛ ادهمی، عبدالرضا و مرادی، علی (1398). شناخت رابطه بین سلامت و نشاط اجتماعی با بیتفاوتی اجتماعی جوانان، مورد مطالعه شهر کرمانشاه. فصلنامه مطالعات جامعه شناسی شهری، 9(31)، 208-175.
• صفاریان، محسن؛ ادهمی، عبدالرضا و مرادی، علی (1399). شناخت رابطۀ بین فردگرایی و محرومیت نسبی با بیتفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: جوانان شهر کرمانشاه)، فصلنامه مطالعات فرهنگ-ارتباطات، 21(49)، 287-255.
• محسنی تبریزی، علیرضا و صداقتی¬فرد، مجتبی (1390). پژوهشی دربارۀ بی تفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی)، مجله جامعه شناسی کاربردی، 22(3)، 22-1.
• ملائی، رباب؛ میرکمالی، محمد و پورکریمی، جواد (1393). بررسی رابطه هوش فرهنگی و عملکرد مدیران مدارس (مورد مطالعه: مدارس متوسطه دولتی دخترانه شهر تهران). فصلنامه نوآوری¬های مدیریت آموزشی، 9(4)، 123-109.
• میرفردی، اصغر و همکاران (1394). بررسی تأثیر فرهنگ شهروندی بر میزان گرایش به قانون‌گریزی(مورد مطالعه شهر یاسوج)، پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 4(2)، 20-1.
• نبوی، عبدالحسین؛ نواح، عبدالرضا و امیرشیرزاد، نرگس (1392). بررسی عوامل مؤثر بر بیتفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای شهر دزفول). مجله علمی و پژوهشی جامعه شناسی ایران، 15(3)، 161-132.
• Castañeda, D. R., Huang, A., & Avalos, A. R. (2018). Willingness to Learn: Cultural Intelligence Effect on Perspective Taking and Multicultural Creativity. International Business Research, 11(2), 116. • Chiweshe, M. K. (2017). Social networks as anti-revolutionary forces: Facebook and political apathy among youth in urban Harare, Zimbabwe. Africa Development, 42(2), 129-147. • Dickson, S. S., & Husain, M. (2022). Are there distinct dimensions of apathy? The argument for reappraisal. Cortex, 149, 246-256. • Dolce, V., & Ghislieri, C. (2022). Resilience and intercultural interactions of Italian Erasmus students: the relation with Cultural Intelligence. Journal of International Students, 12(3). • Ekwenchi, O. C., & Udenze, S. (2014). Youth and political apathy: Lessons from a social media platform. International Journal of Social Sciences and Humanities Review, 4(4), 1-8. • Lam, R., Cheung, C., & Lugosi, P. (2022). The impacts of cultural intelligence and emotional labor on the job satisfaction of luxury hotel employees. International Journal of Hospitality Management, 100(2), 1-10. • McKay, S., Lannegrand, L., Skues, J., & Wise, L. (2022). International experience and cultural intelligence development: A longitudinal assessment of Australian and French exchange students. International Journal of Intercultural Relations, 91, 56-69. • Ott, D. L., & Michailova, S. (2018). Cultural intelligence: A review and new research avenues. International Journal of Management Reviews, 20(1), 99-119. • Pacheco, D., & Stevens, S. (2018). The Role of Culturally Intelligent Team Leaders on Task Performance. In Proceedings of 16th European Conference on Computer-Supported Cooperative Work-Panels, Posters and Demos. European Society for Socially Embedded Technologies (EUSSET). • Petitet, P., Scholl, J., Attaallah, B., Drew, D., Manohar, S., & Husain, M. (2021). The relationship between apathy and impulsivity in large population samples. Scientific reports, 11(1), 1-11. • Pidduck, R. J., Shaffer, M. A., Zhang, Y., Cheung, S. S., & Yunlu, D. G. (2022). Cultural intelligence: an identity lens on the influence of cross-cultural experience. Journal of International Management, 28(3), 1-10. • Segev, R., Mor, S., Even-Zahav, R., & Neter, E. (2022). Cultural intelligence and social distance among undergraduate students in clinical professions. Group Processes & Intergroup Relations, 25(2), 399-414. • Shu, F., McAbee, S. T., & Ayman, R. (2017). The HEXACO personality traits, cultural intelligence, and international student adjustment. Personality and Individual Differences, 106(2), 21-25. • Van Dyne, L., Ang, S., & Livermore, D. (2010). Cultural intelligence: A pathway for leading in a rapidly globalizing world. Leading across differences, 1(2), 131-138. • Yacub, R., Herlina, H., & Himawan, I. S. (2022). How Cultural Intelligence Develop Students’ Social Entrepreneurship in Indonesia?. Jurnal Economia, 18(2), 256-273. • Yamamoto, M., Kushin, M. J., & Dalisay, F. (2017). Social media and political disengagement among young adults: A moderated mediation model of cynicism, efficacy, and social media use on apathy. Mass Communication and Society, 20(2), 149-168. • Yu, C., & McClean, H. (2022). International Student Success in the UK: Scaffolding Curriculum Strategies and Cultural Intelligence. In International Environments and Practices of Higher Education (pp. 115-127). Emerald Publishing Limited.
Journal of Iranian Social Development Studies (JISDS)
2025 (Winter), Vol. 17, No. 1
How the role of cultural intelligence in the occurrence of social indifference
Zolfaghar Rashidi 1
Assistant Professor, Department of Educational Management, Roudhen Braanch, Islamic Azad University, Roudhen, Iran
Abstract: Social indifference is a moral concept and a sociological phenomenon at the same time. Social indifference is known as a kind of social complication; In the opposite way, any social care and altruism in individual and social life is a sign of social dynamism and health. The present study was conducted with the aim of investigating the role of cultural intelligence in the social indifference of master's and doctoral students of Islamic Azad University, Tehran branch. The research method in terms of practical purpose and in terms of data collection is descriptive of the correlation type. The statistical population of this study consists of all male and female students studying in master's and doctoral degrees in the faculties of management, social sciences, media and political sciences of Islamic Azad University, central Tehran branch, in the academic year of 2001-2012, in the number of 1375 people. For this purpose, 300 of these students were selected using Cochran's formula and available sampling method (online method) and answered the researcher-made questionnaire of social indifference and cultural intelligence questionnaire (CQS) (2015). After collecting the questionnaires electronically, the collected data were analyzed using Pearson's correlation coefficient and multivariate regression analysis simultaneously. The results showed that there is a negative and significant correlation between cultural intelligence and social indifference. The results of multiple regression analysis revealed that 69% of social indifference is explained by cultural intelligence. Therefore, it can be concluded that cultural intelligence can predict indifference in students.
Keywords: Cultural intelligence, social indifference, Students of Islamic Azad University.
[1] Email: z.rashidi76@gmail.com (corresponding author)
چگونگی نقش هوش فرهنگی در بروز بی تفاوتی اجتماعی
ذوالفقار رشیدی 1*
تاریخ دریافت مقاله: 16/05/1403 تاریخ پذیرش مقاله: 19/08/1403
چکیده
بیتفاوتی اجتماعی به مثابه مفهومی اخلاقی و در عین حال پدیده‌ای جامعهشناختی است. بیتفاوتی اجتماعی، نوعی عارضه اجتماعی شناخته میشود؛ همان گونه که در نقطه مقابل آن، هرگونه اعتناي اجتماعی و نوعدوستی در حیات فردي و اجتماعی، نشانه پویایی و سلامت اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هوش فرهنگی در بی تفاوتی اجتماعی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف كاربردي و از نظر گردآوري دادهها توصيفي از نوع همبستگي ميباشد. جامعه آماری این پژوهش راکلیه دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشکدههای مدیریت، علوم اجتماعی و رسانه و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 1375 نفر تشکیل شده است. به این منظور تعداد 300 نفر از این دانشجویان با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونهگیری در دسترس (به شیوه آنلاین) انتخاب شدند و به پرسشنامه محقق ساخته بی تفاوتی اجتماعی و پرسشنامه هوش فرهنگی (CQS) (2015) پاسخ دادند. پس از گردآوری الکترونیکی پرسشنامهها، دادههای جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره به شیوه همزمان تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین هوش فرهنگی با بی تفاوتی اجتماعی همبستگی منفی و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه مشخص کرد 69 درصد بی تفاوتی اجتماعی به وسیله هوش فرهنگی تبیین میشود. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که هوش فرهنگی توان پیشبینی بیتفاوتی در دانشجویان را دارد.
واژگان کلیدی: هوش فرهنگی، بی تفاوتی اجتماعی، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی.
مقدمه
یکی از مسائل و مشکلاتی که نشأت گرفته از صنعتی شدن جوامع و تغییرات سریع در روابط اجتماعی مردم به خصوص در محیطهای شهری به وجود آمده و طیف وسیعی از افراد را درگیر کرده است، سرد شدن روابط اجتماعی و بیتفاوتی است، که در مفاهیم جامعهشناختی از آن عنوان به پیامد زندگی شهرنشینی و تبعات سیر صعودی نرخ جمعیت یاد میشود (صفاریان و همکاران، 1399). بیتفاوتی اجتماعی وضعیتی است که طی آن، افراد با بیاعتنایی به واقعیت‌های پیرامون از انجام مشارکت اجتماعی و مداخله در فعالیتهای سیاسی، مسئولیت‌های اجتماعی، فعالیتهای دگرخواهانه و درگیری فعال و مدنی در مسائل اجتماعی اجتناب میکنند (جمشیدزاده و همکاران، 1400). همچنین میتوان گفت که بیتفاوتی به طور گسترده یک سندرم چندوجهی شامل ابعاد شناختی2(کاهش اهداف)، رفتاری3 (کاهش بهرهوری) و عاطفی4 (کاهش پاسخهای هیجانی به موفقیت یا شکست) است، در حالی که یک حوزه اجتماعی نیز دارد که کمتر به آن توجه شده است (دیکسون و هوساین5، 2022). بی‌علاقگی، بیاعتنایی و بیتفاوتی افراد نسبت به مشارکت اجتماعی-سیاسی، مسئولیت‌های اجتماعی، فعالیتهای دگرخواهانه و درگیری فعال مدنی در مسائل اجتماعی، نشانگر انسان و جامعه‌ای است که یا با مسأله‌ای اجتماعی مواجه است و یا تکامل و توسعه لازم را نیافته است (نبوی و همکاران، 1393). عوامل مختلفی میتوانند بر این بی تفاوتی تاثیرگذار باشند که از جمله آنها میتوان به شبکههای اجتماعی مجازی (چیوش6،2017)، فردگرایی و محرومیت نسبی (صفاریان و همکاران، 1399)، اعتماد اجتماعی و امید به آینده (زارعی وند و همکاران، 1399)، نشاط و سلامت اجتماعی (مرادی و صفاریان، 1398)، کنش ارتباطی (رونقی و همکاران، 1398)، ضعف مسئولیت اجتماعی (بشارتی فرد و بیرانوند، 1398)، احساس ازخودبیگانگی (نبوی و همکاران، 1392) و رضایت اجتماعی و بی هنجاری (محسنی تبریزی و صداقتی فرد، 1390) اشاره کرد. اما متغیری که تاثیر آن کمتر بر روی بی تفاوتی اجتماعی بررسی شده است، هوش فرهنگی است که یک ظرفیت مهم مرتبط با عملکرد مؤثر در زمینه‌های بین‌فرهنگی است (مککای7 و همکاران، 2022؛ یاکوب8 و همکاران، 2022) و به توسعه روابط بین فردی و تعاملات بیشتر با دیگران در فرهنگهای مختلف کمک میکند (دولسی و قیسلیری9، 2022). هوش فرهنگی که به عنوان شایستگی فرهنگی نیز شناخته می شود، یک مهارت ضروری در افراد مختلف و برای حل تعارض بین گروهی در نظر گرفته میشود (سگیو10 و همکاران، 2022). همچنین هوش فرهنگی به عنوان ظرفیت فرد برای درک، انطباق و تعامل در زمینه‌های فرهنگی مختلف تعریف شده است (پیداک11 و همکاران، 2022) و یک سازه چند وجهی است که شامل 4 نوع هوش فرهنگی از جمله فراشناختی12، هوش فرهنگی شناختی13، هوش فرهنگی انگیزشی14 و هوش فرهنگی رفتاری15 میباشد (لام16 و همکاران، 2022). از سوی دیگر میتوان گفت که افراد زيادی با داشتن هوش بالا و مهارتهای اجتماعی مناسب در تعاملات بينالمللی شكست میخورند که علت اصلی آن پايين بودن هوش فرهنگی است. افرادی با هوش فرهنگی پايين ممكن است قادر به ارتباط با ديگران از همان فرهنگ يا فرهنگهای ديگر نباشند و در نتيجه، در زندگی و کسب و کارشان دچار مشكل شوند. در مقابل، افرادی با هوش فرهنگی بالا قادر به تفسير رفتار ديگران و حتی در صورت نياز، انطباق با رفتار ديگران هستند. اين افراد حصارهای فرهنگی را درک کرده، میدانند که همين حصارها میتوانند رفتار ما و ديگران را چارچوببندی کنند (حسین پناه و کاظمیان مقدم، 1400). بنابراین هوش فرهنگی به منزله حلقه اتصالی است که میتواند درمحیط متنوع، انسجام و هماهنگی ایجاد کند. عدم آمادگی دانشجویان برای تعامل و سازگاری با افراد فرهنگ جدید میتواند بر کارکردهای تحصیلی (اسلامی و همکاران، 1400) و کارکردهای اجتماعی همچون بی تفاوتی اجتماعی آنان تاثیر بگذارد.
بنابراین این پژوهش در راستای شناسایی عوامل تاثیرگذار بر بی تفاوتی اجتماعی به بررسی این سوال پرداخته است که نقش هوش فرهنگی در بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی چیست؟ امروزه در محیط های کلانشهری، پدیده‌ای مانند بیتفاوتی اجتماعی، بیانگر بیاحساسی، بدبینی، بی میلی و به عبارت بهتر نوعی افسردگی اجتماعی است و از منظر آسیبشناختی، بیتفاوتی در بین افراد نوعی بیماری اجتماعی شناخته میشود که از عناصر نامطلوب فرهنگ مدرن کلانشهرها بوده و با تأکید بیش از حد بر ترجیحات شخصی و منافع فردگرایانه در زندگی شهری معاصر نمود یافته و همچون مانعی در ایجاد و برقراری ارتباطات مثبت اجتماعی و نیز افزایش مشارکت شهروندان در امور اجتماعی قرارگرفته، به تضعیف یا حتی توقف فرایند توسعهی ملی منجر میشود (صفاریان و همکاران، 1398). بنابراین میتوان از بی تفاوتی به عنوان از دست دادن انگیزه برای عمل یاد نمود که در طیف وسیعی ار اختلالات عصبی روانی، مشکلات اجتماعی، اعتیاد به مواد مخدر و سایر مشکلات در افراد مختلف نقش دارد (پتیتت17 و همکاران، 2021). لذا وقتی احساس بی تفاوتی اجتماعی در جامعه اتفاق می‌افتد؛ دو پیامد خواهد داشت. یکی اینکه در طبقات مرفه خودخواهی و مطالبات افراطی و تفکیک‌های نادرست بین منافع فردی و خواسته‌های عمومی اتفاق می‌افتد و دوم اینکه در میان طبقات ضعیفتر و آنان که احساس بی‌عدالتی میکنند، قانون‌گریزی و هنجارشکنی رواج می‌یابد (میرفردی و همکاران، 1394). لذا مطالعه در زمینه شناسایی عوامل موثر بر بی تفاوتی اجتماعی به ویژه در دانشجویان به عنوان قشر تاثیرگذار جامعه و قشری که آینده ساز هستند میتواند از اهمیت و ضرورت فراوانی برخوردار باشد.
برخی از مهمترین ابعاد بی تفاوتی اجتماعی عبارتند از: بیتفاوتی نوع دوستانه، بی تفاوتی مدنی، بی تفاوتی زیست محیطی. مرتون بیتفاوتی اجتماعی را معادل با کنارهگیری و دوری گرفتن افراد دانسته و آن را به این صورت تعریف میکند که بی تفاوتی اجتماعی یعنی نفی هر دو طرف طیف(اهداف و شیوههای نهادی شده) توسط افراد جامعه. زمانی که هم اهداف و هم شیوههای نهادی شده در جامعه مورد قبول افراد جامعه نباشد در این صورت بیتفاوتی اجتماعی رخ میدهد. ازآنجاکه وسایل مشروع به طور یکسان در اختیار همه نیست، موجب بروز ناکامی، احساس سرخوردگی و رفتار ناهنجارمی شود. شکاف میان اهداف، ضوابط و امکانات، شکلگیری بیهنجاری را در پی دارد. وی خود بیگانگی را مبین گسیختگی و نبود تجانس بین اهداف و ابزار رسیدن به آنها میداند؛ به طوری که میان ابزار (وسایل) و اهداف (رفع نیازها) تناسب وجود ندارد. این وضعیت، موجب گسیختگی فرد و اجتماع، دوری، بیگانگی و افراد از یکدیگر خواهد شد (میرزاپوری، 1395؛ صفاریان و همکاران، 1399). از نظر گافمن بياعتنايي چيزي است که ما در موقعيتهاي زيادي از يکديگر انتظار داريم. گافمن معتقد است که زندگي در شهر کاري تکراري ولي منظم است، به همين جهت فرد در حالي که در محاصره تعداد زيادي افراد ناشناس قرار دارد ميتواند نيازهاي شخصي خود را برآورده سازد. به تعبير وي، وقتي دو نفر در خيابان از روبروي هم ميگذرند، نگاه بسيار گذرايي با همديگر رد و بدل ميکنند و سپس نگاه خود را برميگردانند و با اجتناب از نگريستن به همديگر از کنار هم ميگذرند. آنها با اين کارچيزي را به نمايش ميگذارند که بياعتنايي مدني18 دارد. سی رایت میلز بر این باور است که بیتفاوتی اجتماعی در جوامع تودهای ریشه بسیاری از مسائل معاصر است؛ چرا که عدم حساسیت اخلاقی و سکوت و خاموشی افراد در جامعه زمینه اعمال بی رحمیهایی از سوی رهبران میگردد. میلز معتقد است که انسان جهان امروز واجد احساسی است که قادر به فائق آمدن بر گرفتاریها و نابسامانیهای زندگی خصوصیشان نیست. او بیاحساسی اخلاقی را ناشی از گستره بوروکراسی، عقلگرایی مفرط و تضاد میان آزادی و عقل میداند. بیتفاوتی اجتماعی در جوامع تودهای، دلیل بسیاری از مسائل معاصر است؛ زیرا بیاحساسی اخلاقی و سکوت افراد در جامعه، زمینه اعمال انواعی از بیرحمیهای رهبران را فراهم میآورد (میرزاپوری، 1395؛ صفاریان و همکاران، 1399). هابرماس، فروپاشي حوزه عمومي را نتيجه استعمار جهان حياتي توسط عقلانیت صوري (نظامها) ميداند. سلطه قانون و نظامند شدگي بر زندگي فرهنگي، موجب از دست رفتن معنا، تزلزل هويت جمعي، بي هنجاري، بيگانگي و شي گونگي جامعه خواهد شد؛ لذا وي تجدد را شورشي عليه سنت و ارزشها ميداند. هابرماس، جامعه را مرکب از نظام ها و جهان حياتي ميداند. نظام، قلمرو عقلانيت صوري است و جهان حياتي جايگاه عقلانيت ذاتي است که ميان آنها به نوعي رابطه ديالکتيکي حاکم است. هدف کنش معقول هدفدار (مختص به عقلانيت صوري) رسيدن به هدف است ولي هدف کنش ارتباطي(مختص به عقلانيت ذاتي) رسيدن به تفاهم است. اولي موجب رشد نظارتهاي فني بر زندگي و دومي موجبات ارتباطي آزاد و دور از هرگونه محدوديت را فراهم ميسازد. به زعم هابرماس، استعمار فرهنگي در جهان نوين، زماني شکل ميگيرد که عقلانيت صوري بر عقلانيت ذاتي پيروز شود. کنش ارتباطي، به سوي عدم توافق پيش ميرود و ارتباط انساني را فقيرتر، تکهپارهتر و منجمدتر ميکند و در نهايت، موجب گسيختگي جهان حياتي ميشود. هرچقدر ساختارها قدرت بيشتري يابند، اعمال قدرت بالاتری برجهان حياتي مييابند. اين ساختارها فراگرد رسيدن به توافق در جهان حياتي را محدود ميسازند. اعمال نظارت شديدتر، سبب کاهش ارتباط زباني مانند مباحثه ميشود که به دنبال حقيقت ظرفيت ارتباط و رسيدن به تفاهم است. اخلال در هر مرحله از فرايندهاي مباحثه، موجب به توافق نرسيدن است. از اين رو نظامها با تحريف فرايندهاي مراحل توافق زباني، زمينه گسيختگي انسجام را فراهم ميکنند. حاکميت عقلانيت صوري بر روابط اجتماعي، سبب از خودبيگانگي و بيتفاوتي افراد ميشود (مرادی و صفاریان، 1398). دورکیم فردگرایی افراطی را به منزله محصول گسیختگی پیوند فرد و اجتماع، از فردگرایی ناشی از تقسیم کار تفکیک کرده بود. در فردگرایی افراطی که مذموم و موجبات شر در جامعه است، التزام فرد به هنجارهای اجتماعی - سیاسی تضعیف میشود و ترجیح منافع فردی بر جمعی به بیهنجاری میگراید. در وضعیت بیهنجار و تضعیف التزام فرد به هنجارهای اجتماعی - سیاسی، منافع فردی بر منافع جمعی ارجحیت داده خواهد شد و موجب جدایی فرد از اجتماع میشود. در چنین وضعیتی، فردگرایی محض به همراه گسیختگی اجتماعی به وقوع میپیوندد (صفاریان و همکاران، 1399).
هوش فرهنگی از نوع شناختی بیانگر درک فرد از شباهتها و تفاوتهای فرهنگی است و دانش عمومی و نقشههای ذهنی و شناختی فرد از فرهنگهای دیگر را نشان میدهد. این بعد شامل دو جنبه نظامهای فرهنگی و ارزشها و هنجارهای فرهنگی است. نظامهای فرهنگی روشهایی است که جوامع به کمک آنها خود را برای برآوردن نیازهای پایهای اعضای خود سازماندهی میکنند. ارزشها و هنجارهای فرهنگی به روشهای متفاوتی اطلاق میشود که فرهنگها به موضوعاتی همچون زمان، اختیارات و روابط میپردازند. بر اساس نظریه هوش فرهنگی انگ و لیورمور هوش فرهنگی شامل چهار قابلیت متفاوت است که هر یک از چهار بعد با یکدیگر در ارتباط هستند و افراد به همه این قابلیتهای هوش فرهنگی نیاز دارند و تمرکز تنها روی یکی از این ابعاد ممکن است در عمل باعث افزایش ابهام فرهنگی شود و موجب ارتقاء هوش فرهنگی نگردد (ونداین19 و همکاران، 2009؛ به نقل از ملائی و همکاران، 1393). به عبارتی در نظریه هوش فرهنگی، از این نوع هوش به عنوان توانایی و ظرفیت فرد برای موفقیت و سازگاری در موقعیتهای فرهنگی جدید میباشد و همچنین فرد بتواند در موقعیتهای ناآشنا توانایی سازگاری داشته باشد (ایرلی و انگ20، 2003؛ به نقل از اوت و میچایلووا21، 2018). نظریه هوش فرهنگي بر اساس چارچوب چهار عاملي شكل گرفته است و از چهار توانايي متفاوت كيفي تشكيل شده است. با اين حال هر كدام از اين چهار عامل به هم وابستهاند. چهار عامل هوش فرهنگي شناختی، فراشناختی، انگیزشی و رفتاری ميباشد (ونداین و همکاران، 2010).
جمشیدزاده و همکاران (1400) در مقالهای با عنوان "با بررسی مطالعه جامعه شناختی نقش شبکههای اجتماعی بر بیتفاوتی اجتماعی" نشان دادند که میزان بیتفاوتی در حد متوسط رو به بالاست و بین متغیرهای نگرش نوع دوستانه، رفتار نوع دوستانه، نگرش مدنی، رفتار مدنی، تنوع استفاده از شبکههای اجتماعی، میزان استفاده از شبکههای اجتماعی، متغیرهای زمینه‌ای (سن، جنس، پایگاه اجتماعی - اقتصادی)، همبستگی اجتماعی و بیتفاوتی اجتماعی رابطه وجود دارد. در این میان، همبستگی اجتماعی به عنوان متغیر واسط، بیشترین اهمیت را در تبیین بیتفاوتی اجتماعی داشته است. زارعیوند و همکاران (1399) در مقالهای با عنوان "بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری" نتایج تحقیق حاکی از آن است که میزان بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان، متوسط میباشد و 73/7 درصد آنها بیتفاوتی متوسطی داشتند. بین متغیرهای زمینه‌ای شامل جنسیت، محل سکونت، قومیت، رشته و مقطع تحصیلی با بیتفاوتی اجتماعی تفاوت معناداری پیدا نشد؛ ولی بین وضعیت تأهل و سن با بیتفاوتی اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد. مککای و همکاران (2022) در مقاله ای با عنوان " بررسی رابطه بین تجربه صفر بین المللی و هوش فرهنگی در دانشجویان" نشان دادند؛ که هوش فرهنگی یک ظرفیت مهم مرتبط با عملکرد مؤثر در زمینه‌های بین‌فرهنگی است. همچنین نتایج بیانگر آن بود که هوش فرهنگی در طول تجربه تبادل رخ داده است. نه مسالمت فرهنگی و نه تجربه قبلی سفر بر میزان تغییر هوش فرهنگی که رخ داده بود تاثیری نداشت. یافته‌ها تأیید میکنند که تبادل دانشجوی دانشگاه ابزار ارزشمندی برای ارتقای رشد هوش فرهنگی است و از فارغ‌التحصیلان برای کسب توانایی‌های مرتبط با محیط کار جهانی حمایت میکند. سگیو و همکاران (2022) در مقالهای با عنوان "رابطه بین هوش فرهنگی و فاصله اجتماعی در میان دانشجویان" نشان دادند که هوش فرهنگی که به عنوان شایستگی فرهنگی نیز شناخته میشود، یک مهارت ضروری در حرفههای بالینی و برای حل تعارض بین گروهی در نظر گرفته میشود. هوش فرهنگی و فاصله اجتماعی را در میان دانشجویان اکثریت (یهودی) و اقلیت (عرب) در حیطه مطالعات بالینی مورد بررسی قرار گرفت، با این فرض که هوش فرهنگی با فاصله اجتماعی نسبت به اعضای برون گروه ارتباط منفی دارد و دانشجویان اقلیت هوش فرهنگی بالاتری را نسبت به دانشجویان اکثریت گزارش خواهند کرد. دانشجویان سال اول از حوزههای جمعیت شناختی و مطالعاتی متنوع (مددکاری اجتماعی، پرستاری، علوم رفتاری) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ارتباط منفی جدیدی بین هوش فرهنگی و فاصله اجتماعی برون گروهی و هوش فرهنگی بالاتر در بین دانشجویان گروه اقلیت وجود دارد. این یافته که دانشجویان با پیشینههای اقلیت در ابتدای آموزش خود پذیرای تبادلات بین فرهنگی بودند، نشان میدهد که نظریه هوش فرهنگی میتواند در معیارهای آموزش و ارزشیابی دانشجویانی که وارد آموزش حرفه ای بالینی میشوند استفاده شود.
روش پژوهش
پژوهش حاضر از نظر هدف توصیفی، از نظر گردآوری اطلاعات به صورت پیمایشی و از نظر تجزیه و تحلیل دادهها بصورت همبستگی میباشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشکدههای مدیریت، علوم اجتماعی و رسانه و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 1375 نفر بودندکه به روش نمونهگیری تصادفی و طبقهای و بر طبق فرمول کوکران 300 نفر تعیین گردیده است. ابزار این پژوهش نیز از طریق پرسشنامه محقق ساخته بی تفاوتی اجتماعی و پرسشنامه هوش فرهنگی (CQS) (2015) مورد سنجش قرار گرفت. پرسشنامه محقق ساخته بی تفاوتی اجتماعی با 20 گویه و 4 خرده مقیاس در طیف لیکرت انجام گرفت. از آنجایی که این پرسشنامه محقق ساخته بود به منظور بررسی روایی پرسشنامه از روش تحلیل عامل تأییدی استفاده شد. شاخص‌های برازندگی مربوط به تحلیل عامل تأییدی پرسشنامه محقق ساخته بررسی شد. مقادیر شاخص‌های برازندگی از جمله برازش هنجار شده (NFI)، برازش هنجار نشده (NNFI)، برازش مقایسهای (CFI)، برازندگی افزایشی، (IFI)، نیکویی برازش (GFI) و نیکویی برازش تعدیل شده (AGFI) بزرگتر از 90/0 و همچنین برازش مقتصد (PCFI)، برازش هنجار شده مقتصد (PNFI) بالای 60/0 بود که این بر برازش مطلوب دلالت داشت. افزون بر این پایایی پرسشنامه در پژوهش حاضر بر روی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی بررسی و ضرایب آلفای کرونباخ برای کنارهگیری مدنی 72/0، دلسردی 82/، بیاعتنایی به رخدادهای فرهنگی - اجتماعی 75/0، بیاعتنایی به رخدادهای سیاسی 80/0 و کل سوالات 93/0 به دست آمد.
پرسشنامه هوش فرهنگی (CQS) (2015) نیز با 20 سئوال و چهار مولفه هوش فرهنگی شامل فراشناختی22 با سوالات 1، 2، 3 و 4؛ شناختی23 با سوالات 5، 6، 7، 8، 9 و 10؛ انگیزشی24 با سوالات 11، 12، 13 و 14؛ رفتاری25 با سوالات 15، 16، 17، 18، 19 و 20 را اندازه گیری میکند (شو26 و همکاران، 2017). نمره گذاری پرسشنامه به این صورت است که برای خیلی زیاد نمره 5، زیاد نمره 4، متوسط نمره 3، کم نمره 2 و خیلی کم نمره 1 تعلق میگیرد (اوت و میچایلووا،27 2018). در پژوهشهای داخل ایران روایی صوری پرسشنامه تایید شده است و روایی ملاکی پرسشنامه هوش فرهنگی با پرسشنامه فرهنگ مدرسه با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون ضرایب برای هوش فراشناختی 46/0، شناختی 24/0، رفتاری 18/0 و انگیزشی 16/0 و معنیدار در سطح 01/0 به دست آمده است و همچنین پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ برای هوش فراشناختی 82/0، شناختی 86/0، انگیزشی 85/0 و رفتاری 88/0 گزارش شده است (حسنی و خضری، 1397). در خارج کشور برای بررسی همسانی درونی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است آلفای کرونباخ ضریب 82/0 برای کل سوالات به دست آمده است (کاستاندا28 و همکاران، 2018). در یک پژوهش دیگر همسانی درونی با آلفای کرونباخ برای هوش فراشناختی 55/0، شناختی 67/0، رفتاری 68/0 و انگیزشی 70/0 گزارش شده است (پاچسو و استونز29، 2018). افزون بر این پایایی پرسشنامه در پژوهش حاضر بر روی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی بررسی و ضرایب آلفای کرونباخ برای هوش فراشناختی 75/0، شناختی 77/0، رفتاری 88/0، انگیزشی 76/0 و کل سوالات 91/0 به دست آمد.
روش جمعآوری دادهها بصورت کتابخانهای و میدانی بود. در بعد کتابخانهای از مقالات علمی و پژوهشی، سایتها و ژورنالها استفاده شد. در بعد میدانی کار، برای جمعآوری دادههای پژوهش پرسشنامههای محقق ساخت استفاده شده است. برای اجرای پرسشنامهها پژوهش به دو شیوه حضوری و آنلاین استفاده شد. به دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی که دسترسی وجود داشت لینک آنلاین یا نسخه مداد-کاغذی پرسشنامهها داده شد تا به سوالات پاسخ دهند. سپس بر اساس دستورالعملی که در بالای پرسشنامهها نوشته شده بود از آنان خواسته شد تمامی سوالات را به دقت بخوانند تا حد امکان سوالی را بیپاسخ نگذارند. بعد از گردآوری دادههای حاصل از پرسشنامهها، اطلاعات گردآوری شده با روشهای آماری مناسب تحلیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها در سطح توصیفی و استنباطی عمل شد. در سطح توصیفی جهت سنجش متغیرهای پژوهش از میانگین و انحراف معیار استفاده گردید. مفروضههای تحقیق شامل آزمون چولکی و کشیدگی برای نرمال بودن توزیع نمرات، آزمون دوربین واتسون برای آزمون استقلال خطاها، آزمون ضریب تحمل و تورم واريانس برای بررسی عدم همخطی چندگانه بود. در سطح استنباطی جهت بررسی روابط بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد.
جدول 1- نتیجه آزمون چولگی و کشیدگی برای نرمال بودن توزیع نمرات
متغیرهای پژوهش | چولگی | کشیدگی | ||
|---|---|---|---|---|
آماره | خطای استاندارد | آماره | خطای استاندارد | |
کنارهگیری مدنی | 361/0 | 141/0 | 751/0- | 281/0 |
دلسردی | 443/0- | 141/0 | 373/1- | 281/0 |
بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی- اجتماعی | 025/0- | 141/0 | 638/1- | 281/0 |
بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی | 516/0- | 141/0 | 480/1- | 281/0 |
نمره کل بی تفاوتی اجتماعی | 347/0- | 141/0 | 481/1- | 281/0 |
هوش فراشناختی | 886/0 | 141/0 | 187/0- | 281/0 |
هوش شناختی | 264/0 | 141/0 | 690/1- | 281/0 |
هوش انگیزشی | 272/0 | 141/0 | 611/1- | 281/0 |
هوش رفتاری | 419/0 | 141/0 | 652/1- | 281/0 |
نمره کل هوش فرهنگی | 196/0 | 141/0 | 623/1- | 281/0 |
جدول 1 نتیجه آزمون چولگی و کشیدگی برای نرمال بودن توزیع نمرات را نشان میدهد که مقدار چولگی و کشیدگی متغیرهای پژوهش در بازه (۲- تا 2) قرار دارد. بنابراین، توزیع تمامی متغيرهای پژوهش نرمال است. لذا میتوان از ضریب همبستگی و رگرسیون چندمتغیره به روش همزمان استفاده کرد.
جدول 2- نتایج آزمون دوربین واتسون برای استقلال خطاها برای متغیر پیشبین
متغیر پیشبین | دوربین واتسون (خودهمبستگی) |
هوش فرهنگی | 309/2 |
بر اساس جدول 2 میتوان گفت که اگر مقدار آمارهی دوربین واتسون بین 5/1 الی 5/2 قرار داشته باشد، میتوان استقلال خطاها را پذیرفت. از آنجایی که آمارههای دوربین واتسون بین 5/1 الی 5/2 است که نشان دهندهی استقلال خطاها است و میتوان از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده نمود.
جدول 3- ضریب تحمل و تورم واریانس متغیرهای پیشبین
متغيرهای پیشبین | ضریب تحمل | تورم واریانس |
هوش فراشناختی | 380/0 | 630/2 |
هوش شناختی | 240/0 | 171/4 |
هوش انگیزشی | 179/0 | 587/5 |
هوش رفتاری | 158/0 | 327/6 |
نتایج جدول 3 نشان داد که هیچ کدام از مقادیر آماره تحمل کوچکتر از حد مجاز 1/0 و هیچ کدام از مقادیر عامل تورم واریانس بزرگتر از حد مجاز 10 نمیباشند. از آنجایی که وجود همخطی چندگانه در متغیرهای پیشبین مشاهده نشد، میتوان از آزمونهای پارامتریک ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده نمود.
یافته های پژوهش
هوش فرهنگی در بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز) چه نقشی دارد؟
جدول 4 خلاصه مدل رگرسیون بی تفاوتی اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی
شاخص | مقدار به دست آمده |
همبستگی چندگانه (MR) | 831/0 |
مجذور R (ضریب تعیین) | 690/0 |
مجذور R تعدیل شده | 686/0 |
اشتباه استاندارد برآورد | 993/7 |
آماره F | 366/164 |
معناداری F | 001/0 |
با توجه به جدول 4 نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با بی تفاوتی اجتماعی برابر 831/0 است که بر این اساس 69 درصد از واریانس بی تفاوتی اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که مقدار F به دست آمده برابر 366/164 است که در سطح آلفای کوچکتر از 05/0 معنیدار است که نشان میدهد هوش فرهنگی میتواند تغییرات مربوط به بی تفاوتی اجتماعی را به خوبی تبیین نماید.
جدول 5 ضرایب رگرسیون چندمتغیره بی تفاوتی اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی
متغیرهای پیشبین | ضرایب غیر استاندارد | ضرایب استاندارد | t | معناداری | |
B | خطای استاندارد | ضریب بتا ( | |||
ثابت (Constant) | 033/74 | 221/1 | - | 637/60 | 001/0 |
هوش فراشناختی | 163/1- | 148/0 | 413/0- | 859/7- | 001/0 |
هوش شناختی | 848/0- | 184/0 | 305/0- | 614/4- | 001/0 |
هوش انگیزشی | 160/1- | 302/0 | 294/0- | 843/3- | 001/0 |
هوش رفتاری | 232/1- | 199/0 | 505/0- | 197/8- | 001/0 |
جدول 5 نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره بی تفاوتی اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی را نشان میدهد. بر اساس نتایج، قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی رفتاری با ضریب بتا 505/0- است. لذا سوال اصلی پژوهش مبنی بر اینکه هوش فرهنگی در بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز) چه نقشی دارد؟ تایید شد.
سئوال اختصاصی اول: نقش هوش فرهنگی در کنارهگیری مدنی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی چیست؟
جدول 6 خلاصه مدل رگرسیون کناره گیری مدنی بر اساس هوش فرهنگی
شاخص | مقدار به دست آمده |
همبستگی چندگانه (MR) | 744/0 |
مجذور R (ضریب تعیین) | 553/0 |
مجذور R تعدیل شده | 547/0 |
اشتباه استاندارد برآورد | 916/1 |
آماره F | 415/91 |
معناداری F | 001/0 |
با توجه به جدول 6، نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با کناره گیری مدنی برابر 744/0 است که بر این اساس 3/55 درصد از واریانس کناره گیری مدنی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که مقدار F به دست آمده برابر 415/91 است که در سطح آلفای کوچکتر از 05/0 معنیدار است که نشان میدهد هوش فرهنگی میتوانند تغییرات مربوط به کناره گیری مدنی را به خوبی تبیین کنند.
جدول 7 ضرایب رگرسیون چندمتغیره کناره گیری مدنی بر اساس هوش فرهنگی
متغیرهای پیشبین | ضرایب غیر استاندارد | ضرایب استاندارد | t | معناداری | |
B | خطای استاندارد | ضریب بتا ( | |||
ثابت (Constant) | 292/14 | 293/0 | - | 821/48 | 001/0 |
هوش فراشناختی | 105/0- | 035/0 | 187/0- | 958/2- | 003/0 |
هوش شناختی | 295/0- | 044/0 | 533/0- | 703/6- | 001/0 |
هوش انگیزشی | 127/0- | 072/0 | 162/0- | 760/2- | 029/0 |
هوش رفتاری | 140/0- | 048/0 | 183/0- | 844/2- | 018/0 |
جدول 7 نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره کناره گیری مدنی بر اساس هوش فرهنگی را نشان میدهد. بر اساس نتایج، قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی شناختی با ضریب بتا 553/0- است. لذا سوال اختصاصی اول پژوهش مبنی بر اینکه هوش فرهنگی در کناره گیری مدنی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز) چه نقشی دارد؟ تایید شد.
سوال اختصاصی دوم: نقش هوش فرهنگی در دلسردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی چیست؟
جدول 8 خلاصه مدل رگرسیون دلسردی بر اساس هوش فرهنگی
شاخص | مقدار به دست آمده |
همبستگی چندگانه (MR) | 809/0 |
مجذور R (ضریب تعیین) | 655/0 |
مجذور R تعدیل شده | 650/0 |
اشتباه استاندارد برآورد | 038/2 |
آماره F | 907/139 |
معناداری F | 001/0 |
با توجه جدول 8 نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با دلسردی برابر 809/0 است که بر این اساس 5/65 درصد از واریانس دلسردی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که مقدار F به دست آمده برابر 907/139 است که در سطح آلفای کوچکتر از 05/0 معنیدار است که نشان میدهد هوش فرهنگی میتواند تغییرات مربوط به دلسردی را به خوبی تبیین کند.
جدول 9 ضرایب رگرسیون چندمتغیره دلسردی بر اساس هوش فرهنگی
متغیرهای پیشبین | ضرایب غیر استاندارد | ضرایب استاندارد | t | معناداری | |
B | خطای استاندارد | ضریب بتا ( | |||
ثابت (Constant) | 104/15 | 311/0 | - | 526/48 | 001/0 |
هوش فراشناختی | 379/0- | 038/0 | 557/0- | 041/10 | 001/0 |
هوش شناختی | 224/0- | 047/0 | 335/0- | 793/4- | 001/0 |
هوش انگیزشی | 659/0- | 077/0 | 692/0- | 564/8- | 001/0 |
هوش رفتاری | 370/0- | 051/0 | 629/0 | 307/7- | 001/0 |
جدول 9 نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره دلسردی بر اساس هوش فرهنگی را نشان میدهد. بر اساس نتایج، قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی انگیزشی با ضریب بتا 692/0- است. لذا سوال اختصاصی دوم پژوهش مبنی بر اینکه هوش فرهنگی در دلسردی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز) چه نقشی دارد؟ تایید شد.
سوال اختصاصی سوم: نقش هوش فرهنگی در بیاعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی چیست؟
جدول 10 خلاصه مدل رگرسیون بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی
شاخص | مقدار به دست آمده |
همبستگی چندگانه (MR) | 771/0 |
مجذور R (ضریب تعیین) | 595/0 |
مجذور R تعدیل شده | 590/0 |
اشتباه استاندارد برآورد | 429/2 |
آماره F | 376/108 |
معناداری F | 001/0 |
با توجه به جدول 10، نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی -اجتماعی برابر 771/0 است که بر این اساس 5/59 درصد از واریانس بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که مقدار F به دست آمده برابر 376/108 است که در سطح آلفای کوچکتر از 05/0 معنیدار است که نشان میدهد هوش فرهنگی میتواند تغییرات مربوط به بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی - اجتماعی را به خوبی تبیین نماید.
جدول 11 ضرایب رگرسیون چندمتغیره بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی
متغیرهای پیشبین | ضرایب غیر استاندارد | ضرایب استاندارد | t | معناداری | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
B | خطای استاندارد | ضریب بتا ( | ||||
ثابت (Constant) | 525/18 | 371/0 | - | 933/49 | 001/0 | |
هوش فراشناختی | 196/0- | 045/0 | 262/0- | 360/4- | 001/0 | |
هوش شناختی | 341/0- | 056/0 | 462/0- | 100/6- | 001/0 | |
هوش انگیزشی | 304/0- | 092/0 | 404/0- | 040/2- | 028/0 | |
هوش رفتاری | 279/0- | 060/0 | 222/0- | 340/2- | 023/0 | |
جدول 11 نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی را نشان میدهد. بر اساس نتایج، قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی شناختی با ضریب بتا 462/0- است. لذا سوال اختصاصی سوم پژوهش مبنی بر اینکه هوش فرهنگی در بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز) چه نقشی دارد؟ تایید شد.
سوال اختصاصی چهارم: نقش هوش فرهنگی در بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی چیست؟
جدول 12 خلاصه مدل رگرسیون بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی بر اساس هوش فرهنگی
شاخص | مقدار به دست آمده |
همبستگی چندگانه (MR) | 762/0 |
مجذور R (ضریب تعیین) | 580/0 |
مجذور R تعدیل شده | 575/0 |
اشتباه استاندارد برآورد | 762/3 |
آماره F | 984/101 |
معناداری F | 001/0 |
با توجه به جدول 12، نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی برابر 762/0 است که بر این اساس 58 درصد از واریانس بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که مقدار F به دست آمده برابر 984/101 است که در سطح آلفای کوچکتر از 05/0 معنیدار است که نشان میدهد هوش فرهنگی میتواند تغییرات مربوط به بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی را به خوبی تبیین نماید.
جدول 13 ضرایب رگرسیون چندمتغیره بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی بر اساس هوش فرهنگی
متغیرهای پیشبین | ضرایب غیر استاندارد | ضرایب استاندارد | t | معناداری | |
B | خطای استاندارد | ضریب بتا ( | |||
ثابت (Constant) | 111/26 | 575/0 | - | 439/45 | 001/0 |
هوش فراشناختی | 483/0- | 070/0 | 424/0- | 936/6- | 001/0 |
هوش شناختی | 213/0- | 086/0 | 211/0- | 147/2- | 033/0 |
هوش انگیزشی | 632/0- | 142/0 | 397/0- | 448/4- | 001/0 |
هوش رفتاری | 823/0- | 094/0 | 835/0- | 797/8- | 001/0 |
جدول 13 نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی بر اساس هوش فرهنگی را نشان میدهد. بر اساس نتایج، قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی رفتاری با ضریب بتا 835/0- است. لذا سوال اختصاصی چهارم پژوهش مبنی بر اینکه هوش فرهنگی در بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز) چه نقشی دارد؟ تایید شد.
بحث و نتیجه گیری
نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با بی تفاوتی اجتماعی برابر 831/0 است که بر این اساس 69 درصد از واریانس بی تفاوتی اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره بی تفاوتی اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی نشان داد که قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی رفتاری با ضریب بتا 505/0- است. بر اساس بررسی در تحقیقات انجام شده قبلی، نتایج تحقیقات سیگو و همکاران (2022)، مککای و همکاران (2022)، یو و مککلین(2022)، همسو دانست که نقش هوش فرهنگی را در پیشبینی برخی کارکردهای اجتماعی بررسی کردهاند. در تبیین این نتیجه به دست آمده میتوان گفت که دانشجویانی که هوش فرهنگی بیشتری دارند مشکلات را به شکل مناسبتر در موقعیتهای فرهنگی متنوع از جهت فرهنگی به دلیل شایستگی عالی در کشف و شناسایی، جذب، و استدلال به شکل صحیح حل و فصل مینمایند. از آنجایی که در محل دانشگاه، ما با یک مکان چندفرهنگی مواجه هستیم و دانشجویان از نقاط مختلف کشور وارد دانشگاه شده و در کنار هم مشغول تحصیل میشوند لذا اگر دانشجویی هوش فرهنگی بالاتری داشته باشد بهتر قادر خواهد بود اطلاعات را جمعآوری و استفاده درست کند، کارهای احساسی، رفتاری یا شناختی در جهت سرنخ های فرهنگی به وجود آورد و با تکیه بر این بحث، هوش فرهنگی پذیرش روابط مثبت با دیگران را تسهیل نماید و از این طریق می تواند مشکلات دیگران و مسائل اجتماعی را به نحو مناسبتری درک نماید و این سبب میشود که نسبت به مسائل دانشجویان دیگر، مسائل جامعه و اجتماع بی تفاوت نباشد. چرا که دانشگاه محل تبادل و بحث و گفتگو بین دانشجویان و اساتید است و در این میان افراد مختلف با افکار گوناگون با هم وارد بحث و گفتگو شده و مسائل اجتماعی نیز مطرح میشود و دانشجویان در چنین شرایطی کمتر به مسائل مختلف بی تفاوت مواجهه میشوند و در هر موقعیتی واکنش نشان میدهند. لذا منطقی است که گفته شود که هوش فرهنگی در بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان نقش پیشبینی کننده دارد.
در خصوص نقش هوش فرهنگی در کناره گیری مدنی دانشجویان، نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با کناره گیری مدنی برابر 744/0 است که بر این اساس 3/55 درصد از واریانس کناره گیری مدنی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره کناره گیری مدنی بر اساس هوش فرهنگی نشان داد که قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی شناختی با ضریب بتا 553/0- است. بررسی در تحقیقات انجام شده قبلی، نتایج تحقیقات دولسی و قیسلیری(2022)، یاماموتو و همکاران (2017) همسو دانست. در تبیین این نتایج به دست آمده میتوان گفت که هوش فرهنگی به عنوان استعداد به کارگیری مهارت و توانایی در محیطهای مختلف و درک مطلوب تنوعات فرهنگی، ارزشها، تعقل گرایی و درک انسانها در بستر فرهنگ و تفاوت رفتاری تعریف شده است. هوش فرهنگی به افراد کمک میکند راهبردهای مناسبی را اتخاذ کنند تا عملکرد بهتری داشته و انسجام اجتماعی بین فرد و جامعه برقرار شود، توانایی افراد را در برقراری ارتباط و همکاری انگیزشی تسهیل کرده و رفتارهایی را در چهارچوب گفتگو بر میانگیزد که سازگاری رفتاری را موجب میشود. بنابراین دانشجویانی که هوش فرهنگی بالاتری دارند این هوش فرهنگی سبب میشود که آنان، نسبت به موقعیتهای جدید در زندگی شخصی، پاسخهای سازگارانهتری بدهند و سازهای است که فرد را توانا میسازد و برای او انگیزه ایجاد میکند که دانش فرهنگی را به طور مناسب در پاسخ به محیط به کار گیرد و نسبت به مسائل مدنی بی تفاوت نباشد و از فعالیتهای مدنی و اجتماعی اجتناب نکند. چرا که هوش فرهنگی به وی کمک میکند تا نسبت به مسائل همه افراد جامعه حساسیت نشان دهد و نسبت به مسائل اجتماعی دیگران نیز بی تفاوت نباشد. به طوری که عامل استراتژی هوش فرهنگی، راههایی را برای دستیابی و توسعه راهبردهای متفکرانه، در اختیار فرد قرار میدهد لذا میتوان گفت، با توجه به ارتباطی که بین هر یک از مؤلفههای هوش فرهنگی(هوش فرهنگی فراشناختی یا راهبرد، هوش فرهنگی شناختی یا دانش، هوش فرهنگی انگیزشی و هوش فرهنگی رفتاری) و قدرت تفکر استراتژیک برقرار است، افرادی که دارای توانایی در سطح بالایی از هوش فرهنگی هستند از قدرت تفکر راهبردی بالاتری نیز برخوردار هستند و این تفکر راهبردی باعث میشود که آنان از مسائل مدنی کنارهگیری نکنند. لذا منطقی است که گفته شود که هوش فرهنگی در کنارهگیری مدنی دانشجویان نقش پیشبینی کننده دارد.
نتایج نشان داد ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با دلسردی دانشجویان برابر 809/0 است که بر این اساس 5/65 درصد از واریانس دلسردی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره دلسردی بر اساس هوش فرهنگی نشان داد که قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی انگیزشی با ضریب بتا 692/0- است. بررسی تحقیقات انجام شده قبلی، نتایج تحقیقات جمشیدزاده و همکاران (1400)، زارعیوند و همکاران (1399)، صفاریان و همکاران (1399) را همسو دانست. در تبیین این نتایج به دست آمده میتوان گفت که هوش فرهنگی به افراد اجازه میدهد تا تشخیص دهند، دیگران چگونه فکر میکنند و چگونه به الگوهای رفتاری پاسخ میدهند، در نتیجه موانع ارتباطی میان فرهنگی را کاهش و به افراد قدرت مدیریت تنوع فرهنگی را میدهد. فردی که دارای هوش فرهنگی بالاست توانايی يادگيری در محيط فرهنگی جديد را دارد و از رويارويی با فرهنگهای جدید لذت میبرد. به همین دلیل این توانمندی یعنی هوش فرهنگی باعث میشود که فرد با قرار دادن خود در موقعیتهای مختلف فرهنگی نسبت به مسائل اجتماعی در جامعه بی تفاوت نباشد و در قبال مسائل اجتماعی دلسرد نشود. لذا منطقی است که گفته شود که هوش فرهنگی در دلسردی اجتماعی دانشجویان نقش پیشبینی کننده دارد.
نتایج نشان داد ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی-اجتماعی برابر 771/0 است که بر این اساس 5/59 درصد از واریانس بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی-اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی بر اساس هوش فرهنگی نشان داد که قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی شناختی با ضریب بتا 462/0- است. بررسی تحقیقات انجام شده قبلی، نتایج تحقیقات مرادی و صفاریان (1398)، اکونچی و یودنزی (2014) همسو دانست. در تبیین این نتیجه به دست آمده میتوان گفت که هوش فرهنگی توانایی برقراری ارتباط و کار مؤثر در موقعیتهای پیچیده و متنوع فرهنگی را دارد. هوش فرهنگی با وجود چالشها و تفاوتهای فرهنگی، میتواند به عنوان یک ویژگی اساسی که دانشجویا به آن نیاز دارند، در نظر گرفته شود. این مطالعه بیان میکند که هوش فرهنگی برای کار با گروههای متنوع فرهنگی مهم است. هوش فرهنگی میتواند توجه و تلاشی را برانگیزد که دانش و استراتژیهای فرهنگی فرد را به سمت درست هدایت کند. میتوان استدلال کرد که توانایی زبان به هوش فرهنگی مربوط میشود؛ به این معنا که اگر فردی اجتماعی شده باشد و در معرض یک زبان خاص قرار گرفته باشد، خودکارآمدی زیادی دارد. هنگامی که فرد، با تحصیلات یا تجربه کاری، دانش و درک جامعی از یک زبان خاص همراه با رفتارهای زبانی متناسب با موقعیت کسب کند، میتواند به طور قابل توجهی بر ارتباطات بین فرهنگی تأثیر بگذارد. این توانایی میتواند سطح کارآمدی بین فرهنگی فرد را افزایش دهد و چنین افرادی نسبت به مسائل مختلف از جمله رخدادهای فرهنگی و اجتماعی در جامعه خود و سایر جوامع بی تفاوت نخواهد شد و واکنش نشان میدهد. لذا منطقی است که گفته شود که هوش فرهنگی در بی اعتنایی به رخدادهای فرهنگی–اجتماعی دانشجویان نقش پیشبینی کننده دارد.
در خصوص نقش هوش فرهنگی با بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی دانشجویان، نتایج نشان داد ضریب همبستگی چندگانه بین هوش فرهنگی با بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی برابر 762/0 است که بر این اساس 58 درصد از واریانس بیاعتنایی به رخدادهای سیاسی بر اساس هوش فرهنگی تبیین میشود. همچنین نتایج ضرایب استاندارد و غیراستاندارد رگرسیون چندمتغیره بیاعتنایی به رخدادهای سیاسی بر اساس هوش فرهنگی نشان داد که قویترین متغیر پیشبین هوش فرهنگی رفتاری با ضریب بتا 835/0- است. بررسی تحقیقات انجام شده قبلی، نتایج تحقیقات یاکوب و همکاران (2022)، چیوش (2017) همسو دانست. در تبیین این نتیجه به دست آمده میتوان گفت که افراد با هوش فرهنگی زیاد در موقعیتهای جدید با وجود چالشها، به تداوم و سازگاری تمایل دارند. از سوی دیگر میتوان گفت که هوش فرهنگی شرایطی را مهیا میسازد که در آن دانشجویان به کارکردن با دیگران، انجام وظایف و طرحهایی تشویق میشوند که منجر به ارضای نیازهایشان و در نتیجه رشد و پیشرفت آنها در مسائل مختلف از جمله مسائل سیاسی شده و از این طریق انگیزه دانشجویان برای شرکت در مسائل سیاسی و اظهارنظر در این زمینه افزایش یافته و در نتیجه سازگاری بیشتری را در محیطهای مختلف در تعامل با دیگران برای واکنش به رخدادهای سیاسی از خود نشان خواهد داد. لذا منطقی است که گفته شود که هوش فرهنگی در بی اعتنایی به رخدادهای سیاسی دانشجویان نقش پیشبینی کننده دارد.
نتایج این تحقیق نشان داد که هوش فرهنگی نقش پیشبینی کننده ای بر روی بی تفاوتی اجتماعی دانشجویان دارد، که با توجه به این نتیجه به دست آمده دستاوردها و پیامدهای این پژوهش را میتوان در دو سطح نظری و عملی مطرح کرد. در سطح نظری، یافتههای پژوهش میتوانند با تبیین نحوه تاثیرگذاری هوش فرهنگی به گسترش دانش، مفاهیم و مدلهای موجود در زمینه بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان کمک کنند. همچنین، نتایج پژوهش حاضر میتواند راهگشای پژوهشهای جدیدتر به منظور گسترش دانش هوش فرهنگی در زمینه عوامل مؤثر بر شکلگیری بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان شود. لذا پیشنهاد میشود در مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی در دانشگاهها ضمن اجرای پرسشنامه هوش فرهنگی بر روی دانشجویان، در زمینه حل مشکلات ناشی از بی تفاوتی اجتماعی مانند پایین بودن میزان مشارکت آنان در رخدادهای اجتماعی و سیاسی از جمله شرکت در کانونها و سازمانهای مردم نهاد، مشارکت بهتر در انتخابات مجلس شورای اسلامی، ریاست جمهوری و غیره در دانشجویان اقدام کنند.
منابع
· اسلامی، جعفر و همکاران (1400). بررسی رابطه هوش فرهنگی و انگیزش تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در سال ۱۳۹۶، دوماهنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 14(4)، 188-180.
· بشارتیفرد، اشرف و بیرانوند، حمید (1398). بررسی بیتفاوتی اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه بابل. دومین کنفرانس بین المللی علوم انسانی، اجتماعی و سبک زندگی.
· جمشیدزاده، احسان، کفاشی، مجید و میرزایی، خلیل (1400). مطالعه جامعه شناختی نقش شبکههای اجتماعی بر بیتفاوتی اجتماعی مطالعه موردی، (شهروندان منطقه 1و 2 شهر تهران در سال 1398)، نشریه مطالعات جامعه شناختی شهری، 11(39)، 123-89.
· حسنی، رفیق و خضری، محسن (1397). مدلیابی معادلات ساختاري ارتباط بین هوش فرهنگي مديران مدارس و فرهنگ مدرسه، دو فصلنامه مدیریت مدرسه، 6(1)، 18-1.
· حسینپناه، زهرا و کاظمیان مقدم، کبری (1400). رابطه علّی هوش فرهنگی و سرزندگی تحصیلی با یادگیری خود راهبر از طریق میانجیگری اهمال کاری تحصیلی، مجله علمی و پژوهشی دستاوردهای روانشناختی، 28(1)، 196-177.
· رونقی، مرضیه، هاشمیان، سیدعلی و حقیقتیان، منصوره (1398). تبیین روانشناختی و جامعه شناختی احساس اثربخشی بر بیتفاوتی اجتماعی دانشجو - معلمان، مطالعه موردی در بین دانشجو - معلمان دانشگاه فرهنگیان اصفهان، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62 (4-1)، 241-233.
· زارعیوند، لیلاو همکاران (1399). بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن مورد مطالعه، دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری، مسائل اجتماعی ایران، 11(2)، 152-125.
· صفاریان، محسن؛ ادهمی، عبدالرضا و مرادی، علی (1398). شناخت رابطه بین سلامت و نشاط اجتماعی با بیتفاوتی اجتماعی جوانان، مورد مطالعه شهر کرمانشاه. فصلنامه مطالعات جامعه شناسی شهری، 9(31)، 208-175.
· صفاریان، محسن؛ ادهمی، عبدالرضا و مرادی، علی (1399). شناخت رابطۀ بین فردگرایی و محرومیت نسبی با بیتفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: جوانان شهر کرمانشاه)، فصلنامه مطالعات فرهنگ - ارتباطات، 21(49)، 287-255.
· محسنی تبریزی، علیرضا و صداقتیفرد، مجتبی (1390). پژوهشی دربارۀ بی تفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی)، مجله جامعه شناسی کاربردی، 22(3)، 22-1.
· ملائی، رباب؛ میرکمالی، محمد و پورکریمی، جواد (1393). بررسی رابطه هوش فرهنگی و عملکرد مدیران مدارس (مورد مطالعه: مدارس متوسطه دولتی دخترانه شهر تهران). فصلنامه نوآوریهای مدیریت آموزشی، 9(4)، 123-109.
· میرفردی، اصغر و همکاران (1394). بررسی تأثیر فرهنگ شهروندی بر میزان گرایش به قانون‌گریزی (مورد مطالعه شهر یاسوج)، پژوهشهای راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 4(2)، 20-1.
· نبوی، عبدالحسین؛ نواح، عبدالرضا و امیرشیرزاد، نرگس (1392). بررسی عوامل مؤثر بر بیتفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای شهر دزفول). مجله علمی و پژوهشی جامعه شناسی ایران، 15(3)، 161-132.
· Castañeda, D. R., Huang, A., & Avalos, A. R. (2018). Willingness to Learn: Cultural Intelligence Effect on Perspective Taking and Multicultural Creativity. International Business Research, 11(2), 116.
· Chiweshe, M. K. (2017). Social networks as anti-revolutionary forces: Facebook and political apathy among youth in urban Harare, Zimbabwe. Africa Development, 42(2), 129-147.
· Dickson, S. S., & Husain, M. (2022). Are there distinct dimensions of apathy? The argument for reappraisal. Cortex, 149, 246-256.
· Dolce, V., & Ghislieri, C. (2022). Resilience and intercultural interactions of Italian Erasmus students: the relation with Cultural Intelligence. Journal of International Students, 12(3).
· Ekwenchi, O. C., & Udenze, S. (2014). Youth and political apathy: Lessons from a social media platform. International Journal of Social Sciences and Humanities Review, 4(4), 1-8.
· Lam, R., Cheung, C., & Lugosi, P. (2022). The impacts of cultural intelligence and emotional labor on the job satisfaction of luxury hotel employees. International Journal of Hospitality Management, 100(2), 1-10.
· McKay, S., Lannegrand, L., Skues, J., & Wise, L. (2022). International experience and cultural intelligence development: A longitudinal assessment of Australian and French exchange students. International Journal of Intercultural Relations, 91, 56-69.
· Ott, D. L., & Michailova, S. (2018). Cultural intelligence: A review and new research avenues. International Journal of Management Reviews, 20(1), 99-119.
· Pacheco, D., & Stevens, S. (2018). The Role of Culturally Intelligent Team Leaders on Task Performance. In Proceedings of 16th European Conference on Computer-Supported Cooperative Work-Panels, Posters and Demos. European Society for Socially Embedded Technologies (EUSSET).
· Petitet, P., Scholl, J., Attaallah, B., Drew, D., Manohar, S., & Husain, M. (2021). The relationship between apathy and impulsivity in large population samples. Scientific reports, 11(1), 1-11.
· Pidduck, R. J., Shaffer, M. A., Zhang, Y., Cheung, S. S., & Yunlu, D. G. (2022). Cultural intelligence: an identity lens on the influence of cross-cultural experience. Journal of International Management, 28 (3), 1-10.
· Segev, R., Mor, S., Even-Zahav, R., & Neter, E. (2022). Cultural intelligence and social distance among undergraduate students in clinical professions. Group Processes & Intergroup Relations, 25(2), 399-414.
· Shu, F., McAbee, S. T., & Ayman, R. (2017). The HEXACO personality traits, cultural intelligence, and international student adjustment. Personality and Individual Differences, 106(2), 21-25.
· Van Dyne, L., Ang, S., & Livermore, D. (2010). Cultural intelligence: A pathway for leading in a rapidly globalizing world. Leading across differences, 1(2), 131-138.
· Yacub, R., Herlina, H., & Himawan, I. S. (2022). How Cultural Intelligence Develop Students’ Social Entrepreneurship in Indonesia?. Jurnal Economia, 18(2), 256-273.
· Yamamoto, M., Kushin, M. J., & Dalisay, F. (2017). Social media and political disengagement among young adults: A moderated mediation model of cynicism, efficacy, and social media use on apathy. Mass Communication and Society, 20(2), 149-168.
· Yu, C., & McClean, H. (2022). International Student Success in the UK: Scaffolding Curriculum Strategies and Cultural Intelligence. In International Environments and Practices of Higher Education (pp. 115-127). Emerald Publishing Limited.
[1] استادیار گروه مدیریت اموزشی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران (نویسنده مسئول)
(E mail: z.rashidi76@gmail.com)
[2] cognitive
[3] behavioral
[4] emotional
[5] Dickson & Husain
[6] Chiweshe
[7] McKay
[8] Yacub
[9] Dolce & Ghislieri
[10] Segev
[11] Pidduck
[12] metacognitive
[13] cognitive,
[14] motivational
[15] behavioral
[16] Lam
[17] Petitet
[18] civil inattention
[19] Van Dyne
[20] Earley & Ang
[21] Ott & Michailova
[22] metacognitive
[23] cognitive
[24] motivational
[25] behavioral
[26] Shu
[27] Ott & Michailova
[28] Castañeda
[29] Pacheco & Stevens
