Causal model predicting marital infidelity based on attachment styles with the mediating role of cognitive flexibility in couples
Subject Areas : Psychology
Amir panahali
1
,
kazem karimzadeh
2
,
Khalil Esmaielpour
3
,
Marziyeh Alivandi Vafa
4
1 - Assistant professor,Department of Counseling, faculty, Islamic Azad University, Tabriz, Branch,Tabriz, Iran
2 - Doctoral student of counseling Unit, Science and Research Campus of East Azarbaijan Province,, Tabriz Islamic Azad University, Tabriz, Iran
3 - Associate Professor, Department of psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
4 - Assistant Professor, Department of Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
Keywords: attachment styles, cognitive flexibility, Marital infidelity,
Abstract :
This research was conducted with the aim of developing a causal model for predicting marital infidelity based on attachment styles with the mediating role of cognitive flexibility in couples. The present research method is part of fundamental research in terms of its purpose, quantitative research in terms of its nature, and descriptive-correlational research in terms of implementation method, which was conducted in the form of non-experimental studies and with structural equation modeling method. The statistical population included all couples who had at least one experience of infidelity in virtual form, SMS or phone call and sexual intercourse in Khoi city in the first six months of 1401. According to the rule of thumb, 480 people were selected by purposive sampling method for each observed variable. In order to collect information from the marital infidelity questionnaires of Yenisari and Kokdemir (2006), spouses' attachment styles (1991) and cognitive flexibility of Dennis and Vanderwaal (2010) was used. Data analysis was done using descriptive statistics and structural equation modeling using SPSS27 and AMOS24 software. The results showed that the research model fits the collected data. There is a negative relationship between secure and rejecting attachment styles with marital infidelity, and there is a positive relationship between fearful and preoccupied attachment styles with marital infidelity. Likewise, the mediating role of flexibility in the relationship between busyness and marital infidelity was confirmed.
_||_
Causal model predicting marital infidelity based on attachment styles with the mediating role of cognitive flexibility in couples
Abstract
This research was conducted with the aim of developing a causal model for predicting marital infidelity based on attachment styles with the mediating role of cognitive flexibility in couples. The present research method is part of fundamental research in terms of its purpose, quantitative research in terms of its nature, and descriptive-correlational research in terms of implementation method, which was conducted in the form of non-experimental studies and with structural equation modeling method. The statistical population included all couples who had at least one experience of infidelity in virtual form, SMS or phone call and sexual intercourse in Khoi city in the first six months of 1401. According to the rule of thumb, 480 people were selected by purposive sampling method for each observed variable. In order to collect information from the marital infidelity questionnaires of Yenisari and Kokdemir (2006), spouses' attachment styles (1991) and cognitive flexibility of Dennis and Vanderwaal (2010) was used. Data analysis was done using descriptive statistics and structural equation modeling using SPSS27 and AMOS24 software. The results showed that the research model fits the collected data. There is a negative relationship between secure and rejecting attachment styles with marital infidelity, and there is a positive relationship between fearful and preoccupied attachment styles with marital infidelity. Likewise, the mediating role of flexibility in the relationship between busyness and marital infidelity was confirmed.
Keywords: cognitive flexibility, marital infidelity, attachment styles
مدل علی پیش‌بینی خیانت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی با نقش واسطه‌ای
انعطافپذیری شناختی در زوجین
چکیده
این پژوهش باهدف تدوین مدل علی پیش‌بینی خیانت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی با نقش واسطه‌ای انعطافپذیری شناختی در زوجین انجام شد. روش تحقیق حاضر ازنظر هدف جز تحقیقات بنیادی و ازنظر ماهیت از نوع تحقیقات کمی و ازنظر روش اجرا جز تحقیقات توصیفی- همبستگی میباشد که در قالب مطالعات غیرآزمایشی و با روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زوج‌های دارای حداقل یک‌بار تجربه خیانت به‌صورت مجازی، پیامک یا تماس تلفنی و رابطه جنسی شهرستان خوی در شش‌ماهه اول سال 1401 بود. با توجه به‌قاعده سرانگشتی بیست مورد به ازای هر متغیر مشاهده‌شده تعداد 480 نفر با روش نمونه هدفمند انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های خیانت زناشویی ینیسری و کوکدمیر (2006)، سبک‌های دلبستگی همسران بارتولومو (1991) و انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) استفاده شد. تحلیل داده با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی و مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS27 و AMOS24 صورت گرفت. نتایج نشان داد مدل پژوهش با دادههای جمع‌آوری‌شده برازش دارد. بین سبک‌های دلبستگی ایمن و طرد کننده باخیانت زناشویی رابطه منفی وجود دارد و بین سبک‌های ترسان و دلمشغولی باخیانت زناشویی رابطه مثبت وجود دارد. همچنین نقش واسطه‌ای انعطافپذیری در ارتباط بین سبک دلمشغولی باخیانت زناشویی تایید شد.
کلیدواژه‌ها: انعطافپذیری شناختی، خیانت زناشویی، سبک‌های دلبستگی
مقدمه
خانواده اساسی‌ترین و اصلی‌ترین نهاد هر جامعه و کانون حفظ سلامت روان و بهداشت روانی است. نه‌تنها محل یافتن نیازهای عاطفی، مادی، تکاملی و معنوی اعضای خود است، بلکه مبدأ بروز عواطف انسانی و کانون صمیمانه‌ترین روابط و تعاملات بین فردی است (زاندبرگن و برون1،2019). وجود یک جامعه سالم بستگی به شکل‌گیری خانواده‌های پایدار، پویا و با شورونشاط است و تحقق خانواده سالم مشروط به برخورداری افراد آن از سلامت2 روان و داشتن روابط مطلوب با همدیگر است. بناترین روابط بین همسران یکی از اساسی‌ترین تعیین‌کننده‌های عملکرد خانواده سالم و پویا میباشد؛ که در صورت تحقق نیافتن این موضوع کمبود صمیمیت یا دلبستگی، زوال صمیمیت در اثر افزایش فشارهای ناشی از فاصله ایجادشده میان زوجین، ناسازگاری عقاید، نیازها سبک زندگی، مسایل روانشناختی فردی که در رابطه اختلال ایجاد می‌کند از قبیل اعتیاد، بیماری روانی، ضربه روحی شدید، از بین رفتن اعتماد زوج نسبت به همدیگر، روابط عاشقانه فرازناشویی و پیمان‌شکنی و تخطی در رابطه توسط یک یا هر دو همسر ایجاد خواهد شد. یکی از عوامل بروز مشکل و آسیب در ساختار، دوام خانواده و سلامت روابط زناشویی زوجین که با زیر پا گذاشتن تعهد و اعتماد در خانواده نمایان می‌شود، روابط فرا زناشویی، پیمان‌شکنی و خیانت زناشویی است.
خیانت زناشویی موضوعی است که خانواده درمانگران به‌صورت منظم در کارهای درمانی خودشان با آن روبرو می‌شوند و می‌تواند تجربه‌ای گیج‌کننده و دردناک برای همه‌کسانی باشد که با آن درگیرند؛ و یکی از دلایل عمده طلاق و فروپاشی خانواده‌ها میباشد. خیانت زناشویی همانند موضوعات دیگر در زمینه خانواده، یکی از مسایل مهم و بحرانی جامعه میباشد و به هرگونه روابط جنسی یا عاطفی فراتر از چارچوب بین دو همسر اطلاق می‌گردد (کاسترو بوفیل،2016). خیانت زناشویی می‌تواند پیامدهای عاطفی شدیدی در زوجین ایجاد کند. مشاهدات بالینی و پژوهش‌های علمی نشان میدهد که افشای خیانت زناشویی تأثیر مخرب و تکان‌دهنده‌ای به زوجین می‌گذارد؛ و فرد آسیب‌دیده از خیانت عواطف شدید مثل احساس خشم نسبت به همسر، احساسات درونی شرم، افسردگی و طرد و همچنین واکنش‌هایی نظیر پرخاشگری و انتقام نسبت به فرد عهدشکن، بی‌رمقی، بی‌حوصلگی، بی‌اراده بودن، احساس قربانی شدن و رهاشدگی، احساس شوک، افکار ناکارآمد، ضرب و شتم و قتل همسر بعد از افشای خیانت اشاره کرد (فینچمن و می3،2017).
یکی از عوامل تأثیرگذار در روابط خانواده‌ها، سبک‌های دلبستگی4 و تعارض‌های درونی حل‌نشده با مراقبان اصلی است که می‌تواند در سایر روابط صمیمانه زوجین نیز نمود یابد (بیرامی، فهیمی، اکبری و امیری،1391). نظریه دلبستگی بر این اعتقاد است که اگر کودک دلبستگی ناایمن5 داشته باشد احتمالا در روابط عاشقانه بزرگسالی خود احساس دلبستگی ناایمن خواهد داشت و منجر به این خواهد شد که شخص زندگی خود را صرف تلاش برای پر کردن خلاءهایی نماید که در رابطه با موضوع دلبستگی خود حس می‌کند (پلاتر، ماسون، تاسون،2005؛ به نقل از نوایی و محمدی آریا،1394). به‌بیان‌دیگر همه انسان‌ها به‌وسیله پیوند دلبستگی اصلی خود تحت تأثیر قرار می‌گیرند اما اینکه این تأثیرات مثبت یا منفی و سالم یا بیماری‌زا باشد به کیفیت پیوند دلبستگی بستگی دارد.
يكي از متغيرهايي كه با آسیب‌شناسی روابط زناشويي در ارتباط است، انعطافپذیری شناختي6 است (گوترو اليزابات7،2010). فهم دلایل روابط خیانت زناشویی و فاکتورهای تأثیرگذار آن، برای هردو زوج اهمیت زیادی دارد و مزایایی از قبیل کاهش شناخت‌های اشتباه، افزایش آگاهی از وسعت مشکل و کمک به احساس توانایی در پیشگیری و کنترل این موضوع در آینده را شامل می‌شود. عوامل متعدد شخصیتی، فردی، اجتماعی و خانوادگی و باورها و اعتقادات مذهبی از عوامل مؤثر در خیانت زناشویی است (اکبری، شفیع‌آبادی و هنرپروران،1390)؛ بنابراین پژوهش بر روی مساله خیانت زناشویی و ارایه مدلی جهت شناسایی عوامل مؤثر بر گرایش افراد به خیانت زناشویی ضروری به نظرمی رسد، ازاین‌رو مسأله اساسی این پژوهش تدوین مدل علی برای پیش‌بینی خیانت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی، سازش یافتگی و رضایت جنسی با نقش واسطه‌ای انعطافپذیری شناختی در زوجین متقاضی طلاق شهرستان خوی است.
روش
روش تحقیق حاضر ازنظر هدف جز تحقیقات بنیادی و ازنظر ماهیت از نوع تحقیقات کمی و ازنظر روش اجرا جز تحقیقات توصیفی- همبستگی میباشد که در قالب مطالعات غیرآزمایشی و با روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه زوج‌هایی است که در طی دوران زندگی زناشویی که یک سال ازدواجشان گذشته و حداقل یک‌بار تجربه خیانت به‌صورت مجازی، پیامک یا تماس تلفنی و رابطه جنسی را در زندگی زناشویی داشته و برای حل مشکلات خود از طریق (دادگستری، شورای حل اختلاف، بهزیستی، نیروی انتظامی و مراجعین آزاد) که در شش‌ماهه اول سال 1401 به مرکز مشاوره راه نور، مراجعه کرده‌اند، میباشد.
با توجه به اینکه روش تحقیق از نوع مدل یابی معادلات ساختاری میباشد. لذا برای تعیین حجم نمونه از قاعده سرانگشتی، بیست مورد به ازای هر متغیر مشاهده‌شده استفاده‌شده است. با در نظر گرفتن اینکه در مدل پژوهش تعداد 24 متغیر مشاهده‌ای وجود دارد، حجم نمونه تحقیق برابر با 480 نفر میباشد. با توجه به جامعه آماری این پژوهش، در این تحقیق از روش نمونه‌گیری در دسترس و هدفمند استفاده‌شده است.
ملاک‌های ورود شامل متأهل بودن، مدت ازدواج یک سال و بیشتر، حداقل یک‌بار تجربه خیانت به اشکال مختلف، عدم اعتیاد بود و ملاک‌های خروج شامل داشتن بیماری‌های جسمانی و روانی شدید، عدم تمایل به شرکت در پژوهش و دریافت برنامه‌های آموزشی از سایر مراکز مشاوره بود.
ابزار گردآوری داده‌ها
در این تحقیق جهت گردآوری اطلاعات از سه پرسشنامه استانداردشده استفاده گردیده است.
پرسشنامه خیانت زناشویی: این پرسشنامه توسط ینیسری و کوکدمیر (2006) به منظور سنجش خیانت عاطفی و جنسی طراحی و تدوین‌شده است؛ و دارای 24 سوال و شش مولفه ی ِمشروعیت، اغوا، عادی‌سازی، تمایلات جنسی، زمینه اجتماعی و هیجان خواهی میباشد و بر اساس طیف لیکرت با سئوالاتی مانند (بودن در رابطه عاشقانه‌ای که همسر فرد همراهی و صمیمیت نشان نمی‌دهد) به سنجش خیانت زناشویی می‌پردازد. نمرهگذاری هر سئوال پرسشنامه از خیلی مهم است (5) تا اصلا مهم نیست (1) میباشد. دامنه امتیاز این پرسشنامه بین 24 تا 120 خواهد بود. هر چه امتیاز حاصل شده از پرسشنامه بیشتر باشد، نشان دهنده میزان بیشتر خیانت زناشویی خواهد بود و بالعکس. در پژوهش کریمی و همکاران (1398) روایی محتوایی و صوری و ملاکی این پرسشنامه مناسب ارزیابی شده است؛ و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای این پرسشنامه بالای 70/0 برآورد شده است؛ و ضریب پایای نیز 91/0 گزارش شده است.
پرسشنامه سبک‌های دلبستگی همسران: این آزمون بر اساس مدل بارتولوموو (1991) و با اقتباس ازمون موفق R- ECR (تجربه از روابط نزدیک فرم اصلاح شده) توسط کیان زاده (1388) تهیه شده است که به طور خاص، دلبستگی در رابطه با همسر را اندازه می‌گیرد. آزمون های سبک دلبستگی شامل دو مقیاس اضطراب دلبستگی با 17 ماده (از 1 تا 17) و اجتناب دلبستگی با 24 ماده (از 18 تا 41) است. این آزمون روی نمونه ای 287 نفره (149 زن و 38 مرد) از جامعه دانشجویان متاهل دانشگاه های تهران (علامه طباطبایی، امیر کبیر، شهید بهشتی و تهران) هنجاریابی شده است. روش نمرهگذاری بدین صورت است که پاسخ با درجه بندی لیکرت 5 درجه ای نشان دهنده میزان موافقت آزمودنی با عبارت هر ماده است، (بسیار زیاد 5، زیاد 4، متوسط 3، کم 2 و بسیار کم 1). ماده هایی که معکوس نمرهگذاری می‌شوند عبارتند از: 24 و 25 و 26 و 27 و 28 و 29 و 31 و 32 و 33 و 34 و 40 و 41. در ماده هایی که معکوس نمرهگذاری می‌شوند، درجه بندی نیز به‌صورت وارونه می‌شود (بسیار زیاد 1، زیاد 2، متوسط 3، کم 4، بسیار کم 5). در خصوص محاسبه نمره نرم، نقطه برش این مقیاس اضطراب با 17 ماده (1 تا 17) برابر با 72 است؛ و نقطه برش مقیاس اجتناب با 24 ماده (18 تا 41) برابر با 99 است؛ و ضریب پایایی: آلفای کرونباخ مقیاس اضطراب دلبستگی: 94/0 و مقیاس اجتناب دلبستگی: 96/0 میباشد. از ترکیب دو مقیاس اضطرابی و اجتنابی چهار سبک دلبستگی بدست می آید: سبک ایمن: اضطراب پایین، اجتناب پایین، سبک دلمشغولی: اضطراب بالا، اجتناب پایین، سبک طرد کننده: اضطراب پایین، اجتناب بالا، سبک ترسان: اضطراب بالا، اجتناب بالا.
پرسشنامه انعطافپذیری شناختی: پرسشنامه استاندارد انعطافپذیری شناختی (CFI) توسط دنیس و وندر وال در سال 2010 ساخته شده است. این پرسشنامه مشتمل بر 20 سوال میباشد. این پرسشنامه برای ارزیابی میزان پیشرفت فرد در کار بالینی و غیربالینی و برای ارزیابی میزان پیشرفت فرد در ایجاد تفکر انعطاف پذیر در درمان شناختی ـ رفتاری افسردگی و سایر بیماری‌های روانی به کار میرود. در ایران و در پژوهش شاره و همکاران (2014) سه زیر مقیاس برای این پرسشنامه بدست آمده است که عبارتند از: جایگزین ها، کنترل و جایگزین هایی برای رفتارهای انسانی. این پرسشنامه دارای مقیاس 7 درجه ای لیکرت است (کاملاً مخالف: 1، مخالفم: 2، تاحدی مخالفم: 3، نه موافق و نه مخالفم 4، تاحدی موافقم: 5، موافقم: 6 و کاملاً موافقم: 7)؛ و سوالات 2، 4، 7، 9، 11، 17، به طور معکوس نمرهگذاری می‌شود. این پرسشنامه دارای سه خرده مقیاس است: جایگزین ها، کنترل و جایگزین هایی برای رفتارهای انسانی که سئوالات هر سه خرده مقیاس به این ترتیب خواهند بود (19، 12، 5، 14، 20، 13، 3، 6، 18، 16)، (11، 7، 17، 2، 4، 9، 15، 1)، (10، 8). جمع نمرات تمام سئوالات، نمره کل آزمون انعطافپذیری شناختی را به دست میدهد. همچنین، جمع نمره سئوالات مختص هر سه زیر مقیاس نیز نمره آن زیر مقیاس را نشان میدهد. بالاترین نمره ای که فرد در این پرسشنامه می‌تواند اخذ نماید 140 و پایین ترین نمره 20 میباشد. نمره بالاتر نشان دهنده انعطافپذیری شناختی بیشتر و نمره پایین نشان دهنده انعطافپذیری شناختی پایین میباشد.
در پژوهش دنیس و واندروال (2010) اعتبار همزمان این پرسشنامه را با پرسشنامه افسردگی بک (BDI-II) برابر 39/0- و روایی همگرایی آن را با مقیاس انعطافپذیری شناختی مارتین و رابین 75/0 بدست آوردند. در ایران شاره و همکاران (شاره، سلطانی بحرینیان و فرمانی،1392؛ به نقل از فاضلی و همکاران، 1393) ضریب بازآزمایی کل مقیاس را 71/0 و ضرایب آلفای کرنباخ کل مقیاس را 90/0 گزارش نمودند. آلفای کرونباخ دادههای این پرسشنامه در پژوهش فاضلی و همکاران (1393) 75/0 به دست آمد. در پژوهش آلفای کرنباخ برای خردهمقیاس های جایگزین ها، کنترل و جایگزین هایی برای رفتارهای انسانی به ترتیب برابر 72/0، 55/0 و 57/0 بدست آمد.
روش اجرا بدین صورت بود که پژوهش برای مراجعینی که از طریق دادگستری، بهزیستی، شورای حل اختلاف، نیروی انتظامی و مراجعین آزاد که به مرکز مشاوره راه نور در شهرستان خوی مراجعه می کردند، انجام گرفت و به شرکت کنندگان و مراجعین در مورد شرایط شرکت در پژوهش و اصول اخلاقی نظیر رضایت آگاهانه، رازداری و محرمانه ماندن اطلاعات شخصی توضیح داده شد. سپس پرسشنامه ها توسط آنها تکمیل و مورد ارزیابی قرار گرفت.
تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی با استفاده از آمار توصیفی که شامل جداول فراوانی، درصد، محاسبه میانگین، انحراف معیار انجام شد و برای بررسی وجود پیش فرض های آزمون اماری از شاخصهای کجی و کشیدگی برای بررسی نرمال بودن داده‌ها و شاخص مردیا برای نرمال بودن چند متغیری استفاده‌شده است. برای متغیرهای اصلی تحقیق در سطح استباطی از ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری به روش حداکثر درست نمایی جهت آزمون برازش مدل مفهومی استفاده‌شده است. تحلیل داده‌ها با کمک نرم افزار SPSS27 و AMOS24 صورت گرفت.
یافتهها
حجم نمونه نهایی تحقیق حاضر پس از حذف پرسشنامه‌های مخدوش شامل 480 نفر بود. با توجه به ماهیت موضوع که درباره خیانت زناشویی بود متغیرهای فردی شرکت کنندگان شامل سن، تحصیلات و غیره در پژوهش حاضر جمع آوری نشد. فقط متغیر جنسیت آنها جمع آوری شد. براساس دادههای جمع‌آوری‌شده 5/52 درصد نمونه را زنان و 5/47 درصد نمونه را مردان تشکیل می دادند.
در جدول زیر شاخصهای توصیفی این متغیر همراه با مولفههای تشکیل دهنده آن ارائه شده است:
جدول 1: شاخصهای توصیفی خیانت زناشویی و مولفههای آن
متغیر | تعداد سوال | میانگین | انحراف معیار | کجی | کشیدگی | حداقل | حداکثر |
مشروعیت | 4 | 49/16 | 62/4 | 19/1- | 36/0 | ۴ | ۲۰ |
اغوا | 4 | 56/14 | 53/5 | 73/0- | 83/0- | ۴ | ۲۰ |
عادی‌سازی | 4 | 33/13 | 19/5 | 3/0- | 14/1- | ۴ | ۲۰ |
تمایلات جنسی | 4 | 81/14 | 72/4 | 69/0- | 35/0- | ۴ | ۲۰ |
زمینه اجتماعی | 4 | 86/12 | 29/5 | 11/0- | 2/1- | ۴ | ۲۰ |
هیجان خواهی | 4 | 93/13 | 07/5 | 26/0- | 09/1- | ۴ | ۲۰ |
خیانت زناشویی | 24 | 25/87 | 47/19 | 4/0- | 38/0- | ۳۶ | ۱۲۰ |
جایگزین ها | 10 | 63/48 | 94/12 | 65/0- | 34/0- | ۱۳ | ۶۹ |
ادراک کنترل پذیری | 8 | 58/29 | 82/9 | 07/0- | 88/0- | ۱۰ | ۵۰ |
جایگزین برای رفتار انسانی | 2 | 24/7 | 35/3 | 24/0 | 83/0- | ۲ | ۱۴ |
انعطاف شناختی | 20 | 35/89 | 95/21 | 37/0- | 7/0- | ۴۱ | ۱۲۴ |
اضطراب دلبستگی | 17 | 27/54 | 94/15 | 02/0 | 08/1- | ۲۳ | ۸۲ |
اجتناب دلبستگی | 24 | 59/65 | 47/15 | 57/0 | 99/0 | ۲۷ | ۱۱۶ |
دادههای جدول فوق نشان میدهد که میانگین نمره کل روابط فرا زناشویی برابر با 25/87 با انحراف معیار 47/19 است. دامنه تغییرات متغیر نیز بین 36 الی 120 قرار دارد. میانگین کل انعطافپذیری شناختی برابر 35/89 با انحراف معیار 95/21 است. حداقل و حداکثر این متغیر نیز برابر 41 و 124 است. میانگین اضطراب دلبستگی، برابر 26/54 بوده و میزان پراکندگی این متغیر برحسب شاخص انحراف معیار مساوی 94/15 واحد است. میانگین اجتناب دلبستگی نیز 59/65 با انحراف معیار 47/15 است. شاخصهای کجی و کشیدگی همه متغیرها نیز در دامنه بین 2+ تا 2- قرار دارند این امر نشان میدهد که توزیع متغیرها نرمال است. به نظر آمارشناسان اگر شاخصهای کجی و کشیدگی در محدوده 2+ الی 2- قرار داشته باشد نشان دهنده نرمال بودن توزیع نمرات است (میرز، گامست و گورینو8، 2006، ترجمه شریفی و همکاران، 1391، ص. 85).
در جدول زیر ماتریس ضرایب همبستگی پیرسون بین متغیرهای اصلی پژوهش و (معناداری) آنها ارائه شده است.
جدول 2: ماتریس ضرایب همبستگی پیرسون بین متغیرهای اصلی پژوهش (480=n)
متغیرها | (1) | (2) | (3) | (4) |
1. سبک اضطرابی | 1 |
|
|
|
2. سبک اجتنابی | 092/0(43/0) | ۱ |
|
|
3. انعطافپذیری | 041/0(708/0) | 13/0(241/0) | ۱ |
|
4. خیانت زناشویی | 243/0(024/0) | 084/0-(452/0) | 328/0-(001/0) | 1 |
براساس ضرایب همبستگی گزارش شده در ماتریس فوق، همه متغیر های مستقل بجز سبک اجتنابی با متغیر وابسته اصلی یعنی روابط فرازناشویی در سطح 01/0 و 05/0 رابطه معنادار دارند. شدت ضریب همبستگی طبق طبقهبندی انجام شده (29/0- 10/0= کوچک، 49/0-30/0=متوسط، 1-50/0=بزرگ) در حد کوچک تا متوسط قرار دارند (کوهن، 1988، نقل از زارعی، 1397). جهت ضرایب همبستگی هم با مبانی نظری متغیرها همخوانی دارد.
برای آزمون مدل علی پیش‌بینی خیانت زناشویی براساس سبک‌های دلبستگی با نقش واسطه‌ای انعطافپذیری شناختی از روش مدل یابی معادلات ساختاری با روش بیشینه درست نمایی9 استفاده شد. قبل از استفاده ازاین‌روش آماری، پیش فرضهای آن شامل نرمال بودن تک متغیری از طریق شاخصهای کجی و کشیدگی (دامنه 1+ الی 1-)، نرمال بودن چندمتغیری از طریق شاخص مردیا (کمتر از 3)، عدم وجود هم خطی چندگانه از طریق شاخص تحمل (کوچکتر از 1/0) و شاخص عامل تورم واریانس VIF (بزرگتر از 10) بررسی و تایید شدند. مدل ساختاری پژوهش حاضر به شکل زیر آزمون شد:
شکل 1. مدل ساختاری پژوهش در حالت بتای استاندارد
در حدول زیر شاخصهای برازش مدل ساختاری پژوهش ارائه شده است.
جدول 3: شاخص هاي برازندگي مدل ساختاری پژوهش
شاخص‌هاي برازندگي | (c2) | df | Sig | /df2c | RMSEA | CFI | TLI | IFI | GFI | AGFI |
مدل ساختاری | 98/58 | 56 | 367/0 | 05/1 | 023/0 | 995/0 | 993/0 | 995/0 | 921/0 | 872/0 |
مقدار قابل قبول | نزدیک به صفر | - | 05/0< | زیر 3 | 08/0> | 90/0< | 90/0< | 90/0< | 90/0< | 80/0< |
شاخصهای برازندگی مدل ساختاری در جدول فوق نشان میدهد که همه شاخص ها در دامنه قابل قبول قرار دارند و نیازی به اصلاح مدل نیست؛ بنابراین فرضیه کلی پژوهش تایید می‌شود و دادههای تجربی جمع‌آوری‌شده با مدل ساختاری پژوهش برازش و تطابق دارد.
جدول 4. ضرایب غیراستاندارد بین متغیرهای مستقل، میانجی و وابسته اصلی و معناداری آنها
از متغیر مکنون | به | متغیر مکنون | مقدار برآورد | خطای براورد | مقدار بحرانی. | P |
|---|---|---|---|---|---|---|
سبک ترسان | <--- | انعطافپذیری | 520/0- | 419. | -1.239 | .215 |
سبک ایمن | <--- | انعطافپذیری | 027/0 | 007. | 3.948 | *** |
سبک دلمشغولی | <--- | انعطافپذیری | -1.669 | .440 | -3.789 | *** |
سبک طرد کننده | <--- | انعطافپذیری | -.636 | .412 | -1.546 | .122 |
سبک ایمن | <--- | خیانت زناشویی | -.068 | .013 | -5.246 | *** |
سبک طرد کننده | <--- | خیانت زناشویی | -1.486 | .738 | -2.015 | .044 |
انعطافپذیری | <--- | خیانت زناشویی | .275 | .219 | 1.253 | .210 |
سبک دلمشغولی | <--- | خیانت زناشویی | 3.661 | .821 | 4.461 | *** |
سبک ترسان | <--- | خیانت زناشویی | 3.673 | .799 | 4.600 | *** |
همانگونه که از دادههای جدول فوق مشاهده می‌شود، ضریب مسیر بین سبک‌های دلبستگی باخیانت زناشویی معنادار است. سبک ایمن و سبک طردکننده به شکل منفی و سبک‌های دلمشغولی و ترسان به شکل مثبت باخیانت زناشویی ارتباط دارند.
برای بررسی نقش میانجی انعطافپذیری شناختی در ارتباط بین سبک‌های دلبستگی باخیانت زناشویی ضرایب غیرمستقیم بین این متغیرها و معناداری آنها بررسی شد. برای این کار از روش بوت استراپ10 (خودگردان سازی) استفاده شد. در جدول زیر ضرایب استاندارد غیرمستقیم بین متغیرها ارائه شده است. همچنین حدبالا و پایین ضرایب با اطمینان 95 درصدی ارائه شده است:
جدول 5: ضرایب غیرمستقیم و حدپایین و بالای بین متغیرها
از متغیر مستقل | متغیر میانجی | متغیر وابسته | اثر غیر مستقيم | حدپایین | حدبالا | sig |
سبک دلمشغولی |
انعطافپذیری شناختی | خیانت زناشویی | 072/0 | 219/0- | 007/0- | 045/0 |
سبک ترسان | 007/0- | 115/0- | 029/0 | 510/0 | ||
سبک طردکننده | 049/0- | 172/0- | 002/0 | 058/0 | ||
سبک ایمن | 053/0 | 007/0- | 209/0 | 169/0 |
بر اساس دادههای جدول فوق تنها ضریب غیرمستقیم بین متغیر سبک‌های دلبستگی دلمشغولی با متغیر وابسته اصلی (خیانت زناشویی) از طریق متغیر میانجی انعطافپذیری شناختی معنادار است؛ بنابراین انعطافپذیری شناختی در ارتباط بین سبک‌های دلبستگی دلمشغولی باخیانت زناشویی نقش میانجی دارد.
بحث و نتیجه گیری
تحقیق حاضر باهدف تدوین مدل علی پیش‌بینی خیانت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی با نقش واسطه‌ای انعطافپذیری شناختی در زوجین انجام شد. نتایج نشان داد ضریب مسیر اصلی بین سبک ایمن باخیانت زناشویی در مدل در سطح 01/0 معنادار هست؛ و یک رابطه منفی و معناداری بین این دو متغیر وجود دارد. این یافته ها با نتایج پژوهش شریفی ساعی و آزادارمکی (1400)، عیسی نژاد و باقری (1397)، مومنی، کرمی و حویزی زادگان (1397)، حیدرئی و اقبال (1390)، حجت خواه، محمدی و ولدبیگی (1395) و عبدی، خوش کنش، پورابراهیم و محمدی (1391)، همسو است و با پژوهش آمیدون (2008) ناهمسو بود. با در نظر گرفتن نقشی که روابط زناشویی می‌تواند بر مفهوم خیانت زناشویی داشته باشد، شناسایی عوامل مؤثر در ثبات و رضایتمندی زناشویی، اقدام مهمی در حیطه روابط زوج ها به شمار می آید. آثار روانی –اجتماعی ناسازگاری ها و اختلاف زوج ها با یکدیگر چه به طلاق بیانجامد و چه به‌صورت فرسایشی، کشمکش های طاقت فرسایی را به بار می آورد و هم برای زوج ها و هم فرزندان آنها به‌صورت افسردگی، احساس پوچی، ناامیدی و از خودبیگانگی تجربه شده و ضربات مهلکی بر پیکر جامعه وارد می اورد (یوان و ویسر،2019).
یکی دیگر از نتایج تحقیق نشان داد ضریب مسیر اصلی بین سبک دلمشغولی و روابط فرا زناشویی مثبت بوده و در سطح 01/0 معنادار است. این یافته با نتایج پژوهش کاوه فارسانی، ذبیح الله (1400)، صابونچی، دوکانه ای فرد و بهبودی (1399)، عبدی زرین و صانعی طاهری (1398)، جوادی و زینالی (1397)، فردوسی (1397)، میری و نجفی (2017)، (بردوده، راه نجات، ربیعی و کیانی مقدم (2018)، راتر، (2018)، همسو است؛ و با یافته های تورلیوک و اسکاترو (2013) و شایه (2009) ناهمسو میباشد. افراد با سبک دلمشغولی اضطرابی خود را مهم تر از همسرشان می دانند. با استقلال جویی و التکا به خود، هر چه بیشتر از رابطه عمیق و صمیمانه با همسر اجتناب می کنند. برای آنان یاری گرفتن از همسر هنگام سختی ها یا درد دل کردن با دغدغه های درونی سخت و ناخوشایند است. آنان معمولا پیام «به من نزدیک نشو» را به نمودهای گوناگون ابراز می کنند و دوست داشتن برایشان چندان اهمیتی ندارد. مطالعات در زمینه ارتباط بین عقاید و رفتارهای جنسی در میان افراد با دلبستگی اضطرابی-دوسوگرا پیچیده تر می‌شود.
از نتایج دیگر این پژوهش وجود یک رابطه مثبت بین خیانت زناشویی با سبک ترسان بود. این یافته با نتایج پژوهش سید موسوی و محرمی (1398)، بابانوری، (1396) بشارت، (1391) همسواست. صمیمیت یکی از نیاز های اساسی بشر برای حفظ سلامت روانی و سازگاری روان شناختی محسوب می‌شود ودر مقابل کمبود صمیمیت با افسردگی، عزت نفس پایین، اضطراب و رضایت ارتباطی پایین ف مرتبط است (پادگت، ماهونی، پارگامنت و دی ماریس،2019) روان شناسان، صمیمیت را توانایی برقراری ارتباط بدون کنترل با دیگری و بیان عواطف بدون بازداری توصیف می کنند و آن را حق مسلم و از حالات طبیعی انسان می دانند (مانسینی و بونانو،2016). بدین ترتیب که فرد در مبادله ی احساسات و افکارش با افراد دیگر دچار اضطراب می‌شود این افراد خواهان ارتباط بین شخصی هستند ولی از طرد شدن می ترسند. همچنین ترس از صمیمیت یک عامل خطر برای به وجود آمدن مشکلات هیجانی است (توربرگ و لیورس،2016). ترس از صمیمیت می‌تواند تأثیرات عمده بر زندگی افراد بگذارد، به خصوص در روابط عاشقانه و عاطفی. همچنین باعث می‌شود که زوجین از بروز احساسات خود خوداری کرده و یا مانعی بر سر راه عواطف جنسی و احساسی خودشان قرار دهند. در این شرایط اگر شریک زندگی نداند که مشکل چیست، گمان خواهد کرد که شما اورا دوست ندارید و یا آنقدر برای شما مطلوب نیست. تأثیرات دیگر یکه ترس از صمیمیت بر روابط زناشویی می گذارند، عبارتند از: انزوای اجتماعی، خطر بروز افسردگی یا سوءمصرف مواد، خیانت و گذاشتن قرارهای عاشقانه متعدد با افراد و داشتن روابط لحساسی کوتاه مدت و قطع کردن رابطه با انتقاد و ایراد گرفتن های زیاد از طرف مقابل؛ بنابراین ترس از صمیمت باعث می‌شود که زوجین همراه نگران پویا شدن تعارض‌های عاطفی پیرامون صمیمیت باشند و نتوانند عواطف خود را ابراز کنند. ابراز عواطف، به عنوان عامل اصلی رشد صمیمیت در رضایت یا نارضایتی زوجین است (کاترین و تیمنرمن،2013). نتایج پزوهش مدرسی، زاهدیان و هاشمی محمد آباد (1396) نیز نشان داد افرادی که تجربه ی خیانت زناشویی داشتند از صمیمیت، کیفیت عشق و سازگاری زناشویی کمتری در مقایسه با گروهی که تجربه خیانت نداشتند، برخوردار بودند؛ بنابراین برخورداری از صمیمیت در میان زوج ها، از عوامل مهم ایجاد ازدواج های پایدار بوده و اجتناب از برقررای روابط صمیمانه، از عواملی است که موجب شکست در زندگی خانوادگی و به تبع آن منجر به مسائلی نظیر خیانت زناشویی می‌شود (پناناخونساف،2019).
در نهایت نتایج نشان داد انعطافپذیری شناختی در ارتباط بین سبک‌های دلبستگی دلمشغولی، باخیانت زناشویی نقش واسطه‌ای دارد.
در پژوهش حاضر افراد گروه نمونه به‌صورت در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. این موضوع ممکن است در تعمیم پذیری نتایج تأثیر داشته باشد. همچنین به دلیل این که بحث خیانت زناشویی، موضوعی غیر اخلاقی بوده، احتمال کتمان و پنهان کاری در بیان بعضی از واقعیت ها و پرکردن پرسشنامه ها مخصوصا در مراجعین ارجاعی از طرف دادگاه وجود داشته باشد، لذا در تعمیم پذیری نتایج باید احتیاط کرد. براساس نتایچ بدست آمده پیشنهاد می‌شود به زوج‌های در حال ازدواج، زوج‌های مشکل دار و زوج‌های جوان باهدف افزایش انعطافپذیری آموزش های لازم داده شود. همچنین برای افزایش آگاهی زن و مردها در مورد نقش سبک‌های دلبستگی در بهبود روابط زوجین توسط متخصصان حوزه خانواده درمانی در مراکز مشاوره ای برنامه‌هایی ارائه شود.
منابع
شریفی ساعی، محمد حسن. آزادارمکی، تقی. (1400). عوامل شکل‌گیری خیانت زناشویی در ایران؛ مطالعه فراترکیب. مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، 12 (2): 73-33.
جوادی، سولماز. زینالی، علی (1397). آمادگی برای خیانت زناشویی: نقش شیوه های تربیتی والدین و سبک‌های دلبستگی. فصلنامه خانواده پژوهی،14(55)،533-548.
بیرامی، منصور، فهیمی، صمد. اکبری، ابراهیم و امیری پیچاکلایی، احمد. (1391). پیش‌بینی رضایت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و مولفه های تمایز یافتگی. مجله اصول بهداشت روانی،4(1):64-77.
نوایی، جعفر. محمدی آریا، علیرضا. (1394). بررسی ارتباط طرحواره های اولیه ناسازگار با توجیه روابط فرازناشویی در میان افراد متأهل. نشریه روان پرستاری،3(4):18-27.
فیست. جی (1396). نظریه های شخصیت. (مترجم سید محمدی، یحیی). تهران: ویرایش.
حجت خواه، محسن، محمدی مژده و ولدبیگی پیمان. (1395). رابطه سبک‌های دلبستگی، ویژگی های شخصیتی و بخشودگی با نگرش به روابط فرازناشویی در متأهلین شهر کرمانشاه. مجله مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، سال 14، شماره 4، ص 288-209.
سیدموسوی. مهری، محرمی. جعفر. (1398). ناگویی هیجانی، احساس تنهایی و ترس از صمیمیت: پیش‌بینی کننده های نگرش به خیانت در مردان. دوفصلنامه روانشناسی معاصر،14(1):12-21.
عبدی زرین، سهراب، صانعی طاهری، مریم. (1399). پیش‌بینی خوشنودی زناشویی برپایه الگوهای ارتباطی، سبک‌های دلبستگی و نستوهی روان شناختی. مجله مشاوره و روان درمانی خانواده،10(29):186-203.
شاره ح، اسحاقی ثانی، م. (1397). نقش پیش بین شخصیت بامدادی شامگاهی، انعطافپذیری شناختی و تنظیم شناختی هیجان درررضایت زناشویی زنان میانسال. مجله روانپزشکی و روان شناسی بالینی ایران،24(4):384-399.
فردوسی، سیما (1397). پیش‌بینی نگرش به خیانت زناشویی بر اساس رفتار دل بستگی در روابط زناشویی، کیفیت روابط زناشویی و سبک‌های دل بستگی در زنان متأهل. فصلنامه روانشناسی معاصر،13(2):149-157.
سید موسوی. مهری، محرمی. جعفر (1398). ناگویی هیجانی، احساس تنهایی و ترس از صمیمیت: پیش‌بینی کننده های نگرش به خیانت در مردان. دوفصلنامه روانشناسی معاصر،14(1):12-21.
مدرسی. فریبا، زاهدیان. سیدحسین، هاشمی محمدآباد. سیدنذیر (1396). صمیمیت جنسی و اعتماد به عنوان تعدیل کننده های رابطه سبک دلبستگی ایمن و تعهد زناشویی. فصلنامه روان شناسی معاصر،11(3):333-340.
نقوی. مهسا، اسدپور. اسماعیل، کسایی. عبدالرحیم. (1398). اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد بر افزایش انعطافپذیری روان شناختی و صمیمیت زناشویی زنان نابارور. نشریه علمی روانشناسی سلامت،4(32):105-126.
فتحی آشتیانی. مینا، شیخ الاسلامی. راضیه. (1398). رابطه بین سبک دلبستگی و بهزیستی روانشناختی: نقش واسطه‌ای انعطافپذیری شناختی. مجله روانشناسی،23(2):134-147.
براردان. مجید، رنجبر نوشری. فرزانه. (1400). نقش انعطافپذیری شناختی و سبک‌های دلبستگی در شناخت اجتماعی دانشجویان. دوفصلنامه علمی شناخت اجتماعی،10(1):135-148.
خزاعی. سمانه، نوابی نژاد. شکوه، فرزاد. ولی الله، زهراکار. کیانوش. (1400). نقش میانجی احساس شرم و گناه در رابطه سبک‌های دلبستگی با پرخاشگری ارتباطی پنهان زناشویی. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی،15(1):35-51.
صابونچی، فرانک.، دوکانه ای فرد، فریده؛ و بهبودی، معصومه. (1399). رابطه رضایت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار اولیه با میانجی گری هیجان خواهی. فصلنامه روانشناسی کاربردی،14(1 پیاپی 53):119-139.
حسینایی. علی، قربانپور. سمیه، دبیری. فیض الله. (1398). بررسی رابطه بین انعطافپذیری شناختی با بخشودگی در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم استان گلستان. مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی،1(5):75-81.
صابونچی. فرانک، دوکانه ای فرد، فریده. بهبودی، معصومه. (1399). الگوی ساختاری پیش‌بینی رضایت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و جهت گیری زندگی در زنان متأهل: با نقش واسطه‌ای هیجان خواهی. فصلنامه خانواده درمانی کاربردی،1(3):102-120.
علاقه بندراد، جواد. (1392). مواجهه با خشونت در نوجوانان: عوامل شناختی-رفتاری و انعطافپذیری. تازه های علوم شناختی،5(18):26-36.
کاوه فارسانی، ذبیح الله. (1400). نقش واسطه‌ای اسناد ارتباطی و بخشش زناشویی در رابطه بین روان رنجوری، سبک‌های دلبستگی و رضایت زناشویی. فصلنامه علمی پژوهش‌های مشاوره،2(79):32-60.
Zandbergen DL, Brown S G. (2019). Culture and gender differences in romantic jealousy. Personality and Individual Differences; 72:122-7.
John Bowlby. [Attachment theory, Elite psychology and education]. Safarzadeh Khoshabi K, Abohamzeh E. (translators). 1sted. Tehran: Danjeh; 2006:32-135.
ecastro-Bofill, Franeine Rose, A., Barrameda, Matt Jayson M., Dadivas, Matt calvin S.,Pan ganiban,Ellaine R., San Jose, Ailly Cheska G. (2016).Living With in Broken Romantic Relationships.Universal Journal of psychology 4(5): 228-235, 2016 http: // www.hrpub.org. DOI: 10.13189/ UJP. 2016.040503.
Fincham. FD, May, RW. (2017). Infidelity in romantic relationships. Current Opinion in Psychology.Feb, 1(13):70-74.
Dennis, JP, Vander Wal JS. (2010).The cognitive flexibility inventory: instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive therapy and research; 34 (3): 53-241.
Hsieh, N., & Hawkley, L. (2017). Loneliness in the older adult marriage: Associations with dyadic aversion, indifference, and ambivalence. Journal of Social and Personal Relationships, 0265407517712480. [DOI: 10.1177/0265407517712480]
Beshart, M. A. (2011). Development and validation of Adult Attachment Inventory.Procedia Social and Behavioral Sciences, 30, 475-479.
Mancini, A. D., & Bonanno, G. A. (2016). Marital closeness, functional disability, and adjustment in late life. Psychology and Aging, 21(3), 600-608. [DOI: 10.1037/0882-7974.21.3. 600] [PMid: 16953721].
Padgett, E., Mahoney, A., Pargament, K. I., & DeMaris, A. (2019). Marital Sanctification and Spiritual Intimacy Predicting Married Couples Observed Intimacy Skills across the Transition to Parenthood. Religions, 10(3), 177-189.
Thorberg, F.A. & Lyvers, M. (2016). Attachment, self-compassion, empathy, and subjective wellbeing among college students and community adults. J Pers, 79(1):191-221.
Pananakhonsab, W. (2019). Migration for love? Love and intimacy in marriage migration Processes.Emotion, Space and Society.
Henschel, S., Nandrino, J. S. & Doba, K. (2020). Emotion regulation and empathic abilities in young adults: The role of attachment styles. Personality and Individual Differences, 156, 63-74.
Yan, Z., Hong, S., Liu, f. & Su. Y. (2020). Meta-analysis of the relationship between emathy and executive function. Psych Journal, 9(1), 34-43.
Venta, A., Hatkevich, C., Mellick, W., Vanwoerden, S. & Sharp, C. (2017). Social cognition mediates the relation between attachment schemas and posttraumatic stress disorder. Psycholigical Trauma, 9(1), 88-95.
Caporaso, J. S., Boseovski, J. J. & Marcovitch, S. (2019). The individual contributions of three executive function components to preschool social competence. Infant and Child Development, 28(4), 1-17.
Forster, K., Jorgens, S., Air, T. M., Burger, C., Enneking, V. & Redlich, R. (2018). The relationship between social cognition and executive function in Major Depressive Disorder in higfunctioning adolescents and young adults. Psychiatry Research, 263, 139-146.
Dunkel, C. S., Lukaszewski, A. W., & Chua, K. (2016). The relationships between sex, life history stategy, and adult romantic attachment style. Personality and Individual Differences, 98, 176-178.
Curran, T., & Andersen, K. (2017). Intergenerational patterns of cognitive flexibility through expressions of maternal care. Persoality and Individual Differences 108: 32-44.
Masuda, A., & TULLY, E.C. (2012). The role of mindfulness and psychological flexibility in somatization, depression, anxiety, and general psychological distress in a nonclinical college sample. Journal of Evidence-Based COMPLEMENTARY & Alternative Medicine. 17(1): 66-71.
Gresham, D., & Gullone, E. (2012). Emotion regulation strategy use in children and adolescents: The explanatory roles of personality and attachment. Personality and Individual Differences, 52(5), 616-621.
Tamaki, K., & Takahashi, J. (2013). The relationship between adult attachment style and social skills in terms of the four-category model of attachment style. International Journal of Humanities and Socoal Science, 3(19), 84-90.
Momeni, K., Karami, J., & Hoveyzizadehgan, N. (2018). [The Relationship between Sensation Seeking, Positive and Negative Affect, Alexithymia and marital Infidelity (Persian)].Journal of Health and Care, 19(4), 221-231.
Isanejad, O., & Bagheri, A. (2018). Marital Quality, Loneliness, and Internet infidelity. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 21(9), 542-548.
Segrin, C. (2019). Indirect effects of social skills on health through stress and Ioneliness. Health communication, 34(1), 118-124. [DOI: 10.1080/10410236.2017.1384434] [PMid: 29053380].
Brunes, A., Hansen, M. B., & Heir, T. (2019). Loneliness among adults with visual impairment: prevalence, associated factors, and relationship to life satisfaction. Health and quality of life outcomes, 17(1), 24-31.
Yuan, S., & Weiser, D. A. (2019). Relationship dissolution following marital infidelity: comparing European Americans and Asian Americans. Marriage & Family Review, 1-20. [DOI:10.1080/01494929.201901589614]
Bello, R., Brandau, A., Brown, f., & Ragsdale, J. D. (2017). Attachment style, marital satisfaction, commitment, and communal strength effects on relational repair message interpretation among remarried. Journal of communication Quarterly 56(1), 1-16.
Orlaith P. (2019). An Investigation of the Association between Adult Attachment Styles, Emotional Intelligence and Marital Stisfaction as an outcome. Undergraduate thesis, Dublin, National College of Ireland.
Miri, N., & Najafi, M. (2017). [The role of intimacy, loneliness, and Alextihymia in marital satisfaction prediction (Persian)]. Qom.Univ. Med. Sci, 11(3), 66-74.
Rutter, V. E. (2018). The effect of attachment styles on emotional divorce of married students. Divorce in Media.Sociology Compass, 3(4), 707-720.
[1] Zandbergen DL,Brown SG
[2] De Castro- Bofill
[3] Fincham. F.D.,and May,R.W.
[4] Attachment Styles
[5] Unsafe
[6] Cognitive flexibility
[7] Gotter,EM. Elizabeth,M.
[8] Meyers, Gamst & Guarino
[9] maximum likelihood
[10] . bootstrapping
