Identifying factors affecting the national sports brand in Iran
Subject Areas : Innovation in Sports Management
HAMID MOEINFARD
1
,
Parivash Nourbakhsh
2
,
Seyed Neamat Khalifeh
3
,
Abbas Khodayari
4
1 - PhD Student in Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
2 - Professor, Department of Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
3 - Associate Professor, Department of Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
4 - Professor, Department of Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
Keywords: branding, sports depoliticization, religious and religious values, international interactions.,
Abstract :
The purpose of this research was to identify the factors affecting the national sports brand in Iran. In terms of the nature of the research, the present research is exploratory-applied; The manner and method of research, qualitative; The ruling paradigm of research is interpretive; And the method of data analysis is Glazer's unstructured data theory foundation and the source of data collection includes interviews. The statistical community consists of managers and experts who have scientific expertise in the field of sports management in the field of national branding through sports. To conduct an in-depth and semi-structured interview, managers, sports management experts of the country have been selected by purposeful sampling and then expressed their opinions and views on the interview questions. In the present study, the opinions of 12 people were collected until reaching theoretical saturation. The reliability of the interviews was obtained using the intra-subject agreement study method of 0.80. For data analysis, the method of continuous comparison was used during three stages of open, central and selective coding by Max Kyoda software version 2018. The results of the research showed that in order to achieve a national brand in Iranian sports, there is a need for requirements, which are part of the requirements related to the identified factors, and the country's sports managers should take effective steps in this field. The use of sports elites with different political tendencies, the absence of racial or ethnic hatred, the use of a rich civilization, strengthening the world's sports public opinion, strengthening sports diplomacy with the world, strengthening sports tourism in Iran, developing international sports interactions, revising cumbersome laws for The development of sports, the assessment of sports needs and benefits is suggested.
Alderman, P., & Eggeling, K. A. (2023). Vision Documents, Nation Branding and the Legitimation of Non-democratic Regimes. Geopolitics, 1-31.
Castro, A. S. (2013). “South Africa’s Engagement in Sports Diplomacy: The Successful Hosting of the 2010 FIFA World Cup”. The Hague Journal of Diplomacy, 8(3-4), pp: 197-210. Li, X., & Feng, J. (2021). Nation branding through the lens of soccer: Using a sports nation branding framework to explore the case of China. European Journal of Cultural Studies, 13675494211011179.
Dinnie, K. (2015). Nation branding: Concepts, issues, practice. Routledge.
Dubinsky, Y. (2022). The Olympic Games, Nation Branding, and Public Diplomacy in a post-pandemic world: Reflections on Tokyo 2020 and beyond. Place Branding and Public Diplomacy, 1-12.
Dubinsky, Y. (2023). Country image, cultural diplomacy, and sports during the COVID19 pandemic: Brand America and Super Bowl LV. Place Branding and Public Diplomacy, 19(3), 249-265.
Dubinsky, Y. (2023). Sports, Brand America and US public diplomacy during the presidency of
Donald Trump. Place Branding and Public Diplomacy, 19(1), 167.
Fan, Y. (2010). Branding the nation: Towards a better understanding. London: Brunel Business School.
Farzadfar, M; Yousefi, B, Bahrami, S (2019) Social Consepuences of the Presence and Success of Muslim Veiled Womens in the International Sports Event: A Pualitative Study, 7 (4), 75-86. (Persian).
GfK Roper Public Affair & Media. (2009). The Anholt-GfK Roper Nation Brands Index 2009 Highlights Report. GfK Custom Research North America.
Grix, J., Brannagan, P. M., & Houlihan, B. (2017). Interrogating states’ soft power strategies: A case study of sports mega-events in Brazil and the UK. In Challenges to Emerging and Established Powers: Brazil, the United Kingdom and Global Order (pp. 192-208). Routledge.
Hadian, N, Karimi, A. H. (2020). The soft power of sport in the service of geopolitical goals Out-of-Puarterly Politics Geopolitics, 17(2), 183-202. (Persian).
Hong, M., & Hardy, I. (2022). China’s higher education branding: Study in China as an emerging national brand. Journal of Marketing for Higher Education, 1-21.
Knott, B., Fyall, A., & Jones, I. (2017). Sport mega-events and nation branding: Unique characteristics of the 2010 FIFA World Cup, South Africa. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(3), 900-923.
Kobierecki, M. M., & Strożek, P. (2017). Sport as a factor of nation branding: A quantitative approach. The international Journal of The history of sport, 34(7-8), 697-712.
Pamment, J., & Cassinger, C. (2018). Nation branding and the social imaginary of participation: An exploratory study of the Swedish Number campaign. European Journal of Cultural Studies, 21(5), 561-574.
Papadopoulos, N., Hamzaoui-Essoussi, L. & El Banna, A. (2016). Nation branding for foreign direct investment: An Integrative review and directions for research and strategy. Journal of Product & Brand Management, 25(7), 615-628.
Perskaya, V., Khairov, B. G., Revenko, N., & Khairova, S. M. (2020). Shaping a comprehensive government-supported country brand program. Entrepreneurship and sustainability, (2020), 8.
Swoboda, B., & Sinning, C. (2020). How country development and national culture affect the paths of perceived brand globalness to consumer behavior across nations. Journal of Business Research, 118, 58-73.
Taks, M., Seguin, B., Naraine, M. L., Thompson, A., Parent, M. M., & Hoye, R. (2020). Brand governance practices in Canadian national sport organizations: An exploratory study. European Sport Management Quarterly, 20(1), 10-29.
Tien, N. H., Dung, H. T., & Tien, N. V. (2019). Branding building for Vietnam tourism industry reality and solutions. International Journal of Research in Marketing Management and Sales, 1(2), 63-68.
Wei, H., Yu, Y., & Yuan, Z. (2022). Heritage Tourism and Nation-Building: Politics of the Production of Chinese National Identity at the Mausoleum of Yellow Emperor. Sustainability, 14(14), 8798.
Journal of Innovation in Sports Management Volume 4, Issue 2, Summer 2025 https://jism.srbiau.ac.ir |
|
Identifying factors affecting the national sports brand in Iran
Hamid Moeinfard | PhD Student in Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran |
Parivash Nourbakhsh 1 | Professor, Department of Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran |
Seyed Nemat Khalifa | Associate Professor, Department of Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran |
Abbas Khodayari | Professor, Department of Sports Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran |
Abstract
The purpose of this research was to identify the factors affecting the national sports brand in Iran. In terms of the nature of the research, the present research is exploratory-applied; The manner and method of research, qualitative; The ruling paradigm of research is interpretive; And the method of data analysis is Glazer's unstructured data theory foundation and the source of data collection includes interviews. The statistical community consists of managers and experts who have scientific expertise in the field of sports management in the field of national branding through sports. To conduct an in-depth and semi-structured interview, managers, sports management experts of the country have been selected by purposeful sampling and then expressed their opinions and views on the interview questions. In the present study, the opinions of 12 people were collected until reaching theoretical saturation. The reliability of the interviews was obtained using the intra-subject agreement study method of 0.80. For data analysis, the method of continuous comparison was used during three stages of open, central and selective coding by Max Kyoda software version 2018. The results of the research showed that in order to achieve a national brand in Iranian sports, there is a need for requirements, which are part of the requirements related to the identified factors, and the country's sports managers should take effective steps in this field. The use of sports elites with different political tendencies, the absence of racial or ethnic hatred, the use of a rich civilization, strengthening the world's sports public opinion, strengthening sports diplomacy with the world, strengthening sports tourism in Iran, developing international sports interactions, revising cumbersome laws for The development of sports, the assessment of sports needs and benefits is suggested.
Keywords: branding, sports depoliticization, religious and religious values, international interactions.
[1] * Corresponding Author: E-mail: parivashnourbakhsh@yahoo.com
How to Cite: Moinfard H., Noorbakhsh P., Khalifa S. N., Khodayari A. Identifying factors affecting the national sports brand in Iran, Journal of Innovation in Sports Management, 2025; 4(2):143-152.
شناسایی عوامل موثر بر برند ملی ورزشی در ایران
حمید معین فرد | دانشجوی دکترای مدیریت ورزشی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران |
پریوش نوربخش1 | استاد، گروه مدیریت ورزشی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران |
سید نعمت خلیفه | دانشیار، گروه مدیریت ورزشی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران |
عباس خدایاری | استاد، گروه مدیریت ورزشی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران |
چکیده
هدف از انجام تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر بر برند ملی ورزشی در ایران بود. تحقیق حاضر از نظر ماهیت پژوهش، اکتشافی - کاربردی؛ نحوه و روش پژوهش، کیفی؛ پارادایم حاکم بر پژوهش، تفسیری و روش تجزیه و تحلیل دادهها تئوری داده بنیاد روش ناساختاریافته گلیزر و منبع گردآوری دادهها شامل مصاحبه میباشد. جامعه آماري متشکل از مدیران و خبرگانی است كه در زمینه مدیریت ورزشی در حوزه برندسازی ملی از طریق ورزش تخصص علمی را دارند. برای انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته، مدیران، متخصصین مدیریت ورزشی کشور به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند و سپس به بیان آراء و دیدگاههای خود درباره سؤالات مصاحبه پرداختهاند. در پژوهش حاضر نظرات 12 نفر تا رسیدن به حد اشباع نظری جمعآوری گردید. پایایی مصاحبهها با استفاده از روش مطالعه توافق درون موضوعی 80/0 بهدست آمد. برای تحلیل دادهها از روش مقایسه مداوم در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی توسط نرمافزار مکس کیودا نسخه ۲۰۱۸ استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که برای رسیدن به برندملی در ورزش ایران نیاز به الزاماتی است که بخشی از این الزامات مربوط به عوامل شناسایی شده می باشد و مدیران ورزشی کشور باید در این زمینه گام های موثری بردارند. استفاده از نخبگان ورزشی با گرایش های سیاسی مختلف، عدم تبغیض نژادی یا قومیتی، استفاده از تمدن غنی، تقویت افکارعمومی ورزشی جهان، تقویت دیپلماسی ورزشی با جهان، تقویت توریسم ورزشی در ایران، توسعه تعاملان بین المللی ورزشی، بازنگری قوانین دست و پاگیر برای توسعه ورزش، برآورد شدن نیازهای و منافع ورزشی پیشنهاد می شود.
واژههای کلیدی: برندملی، سیاست زدایی ورزشی، ارزش های دینی و مذهبی، تعاملات بین المللی.
[1] * نویسنده مسئول:E-mail: parivashnourbakhsh@yahoo.com
معین فرد حمید، نوربخش پریوش، خلیفه سید نعمت، خدایاری عباس، شناسایی عوامل موثر بر برند ملی ورزشی در ایران، فصلنامه نوآوری در مدیریت ورزشی، تابستان 1404، 4(2): 143-152.
مقدمه
ملتها به طور روز افزون تلاشهای آگاهانه خود را جهت توسعه و بهبود برندسازی كشورشان افزایش میدهند. این تلاشها به سه منظور انجام میشود كه عبارتند از: جذب گردشگران، تشویق سرمایهگذاری خارجی و افزایش صادرات. بسیاری از ملتها علاوه بر اهداف مذكور هدفهای دیگری را نیز دنبال میكنند. از جمله این اهداف میتوان به جذب استعدادها، نیروی كار ماهر و افراد با تحصیلات عالیه اشاره كرد (فان1، 2010). محورهای فعالیتهای ارتباطی كه به طور معمول توسط كشورها در سطح جهانی انجام میگیرند، عبارتند از: برندهایی كه توسط كشور مورد نظر صادر میشود؛ روش و رویكردی كه بر اساس آن، كشور مورد نظر خود را در زمینه تجارت، گردشگری، جذب سرمایهگذاری و جذب تخصص ارتقا میدهد؛ عملكرد كشور در زمینه سیاست داخلی و خارجی و چگونگی اطلاع رسانی در زمینه این عملكردهای سیاسی؛ چگونگی تقویت، نمایش و تسهیم فرهنگ خود با دیگر مناطق و مكان ها؛ چگونگی رفتار شهروندان كشور مورد نظر در خارج از كشور و نیز چگونگی برخورد و پذیرایی آنان از خارجیها در كشور خود؛ محیط طبیعی و مصنوعی كه برای بازدید در اختیار گردشگران قرار میدهد؛ چگونگی نمود یافتن و حضور كشور مورد نظر در ساح رسانهای؛ نهادها و سازمانهایی كه در آنها عضویت دارد؛ كشورهایی كه با آنها رابطه دارد؛ چگونگی رقابت با دیگر كشورها در زمینه ورزش، تفریح و...؛ آنچه كه به دنیا عرضه میكند و آنچه كه از آن میگیرد. اینها و سایر راههای دیگری كه كشورهای سراسر دنیا برای بیان خود مورد استفاده قرار میدهند (جی اف کار روپر2، 2009). هیچ کشوری را نمیتوان یافت که دارای شهرتی منحصربه فرد برای تمام محصولات خود باشد؛ بلکه هر کشوری بنا بر اقتضائات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و علمی خود میتواند در برخی حوزهها به صورت بالقوه و بالفعل دارای مزیتهایی باشد که سبب تسهیل فرآیند بازاریابی کسب و کارهای آن کشور میشوند (پاپادوپولوس و همکاران3، 2016). امروزه موفق شدن یا موفق نشدن کشورها در عرصة بینالمللی، تنها به وسیلة دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجة آنها محقق نمیشود. برندهای ملی با تصویری که از یک کشور نزد افکار عمومی جهان میسازند، میتوانند جایگاه درخورتوجهی را برای هر کشور ایجاد کنند. جایگاه برندسازی فراتر از سطح سازمان رفته است؛ چنانکه برندسازی کشور و برندسازی هویت ملی مطرح است (داینی4، 2015). به گفته پارک5 (2022)، برندسازی ملی به عنوان وسیله ای برای دستیابی به مزیت رقابتی بهمنظور افزایش سرمایهگذاری داخلی و گردشگری و همچنین برای ارتقای تصویر کشور، توسعه جامعه و شناخت تصویر شهر توسط شهروندان شناخته میشود. با این حال، تعدادی از محققین نشان میدهند که این رشته از فقدان وضوح مفهومی، تعاریف متفاوت و پایههای نظری ضعیف رنج میبرد، به این معنی که به طیف بسیار گستردهای از موضوعات تحقیقاتی میپردازد. ورزش، یکی از عناصر مؤثر بر وجهه بینالمللی یک دولت در نظر گرفته میشود.
برای شکلدادن یا ارتقای برند یک کشور، دولتها یا سایر افراد ممکن است از دیپلماسی ورزشی استفاده کنند (کوبرسکی و استروزک6، 2017). روشهای مختلفی وجود دارند که میتوانند نقش ورزش را در برندسازی کشور را اثبات کنند. احتمالا یکی از مشهورترین موارد، برگزاری رویدادهای ورزشی یا ابررویدادها مانند بازیهای المپیک یا جام جهانی فوتبال است. این یک فرصت برای یک کشور، یک شهر یا یک منطقه است تا بتواند خود و داراییهای خود را به مخاطبان جهانی ارائه دهد (گرینکس و همکاران7، 2015). عیدی و همکاران (1401) نشان داد که حمایت سیاسی - اجتماعی، توسعه ورزش بانوان، سیاستهای مدیریتی، فرهنگ-سازی و آموزش راهبردها و پرستیژ بینالمللی، ارتباطات بینالمللی، برجسته شدن مربیان و رزشکاران و توسعه اقتصادی پیامدهای برندسازی از طریق موفقیتهای ورزشی بود. نجف ابادی و ندایی فرد (1398) معتقد است پیمایش افکار، بسترسازی نهادی، دگردیسی سیاسی و مقرراتی و تحول ارزشی و ورزشی بر برند ملی تاثیر دارد. آلدرمن و اگلینگ8 (2023) مغتقدند اسناد نقشی حیاتی در ساختن رژیمهای سیاسی و روابط ژئوپلیتیکی آنها ایفا میکنند. تین9 (2019) معتقدند فرآیند برندسازی ملی باید از چشم انداز، تدوین تا استقرار و نظارت و کنترل عملکرد برند ملی مدیریت شود. دوبینسکی10 (2022) مطالعه ای با عنوان بازیهای المپیک، برندسازی ملی و دیپلماسی عمومی در جهان پس از همهگیری: تاملی در توکیو 2020 و فراتر از آن انجام دادند. در نتایج تحقیقات خود بیان میکند که (1) جنبش المپیک. در حال ورود به عصر جدیدی است، (2) میراث مشکوک، (3) دورزدن دموکراسی، (4) دیپلماسی ورزشکاران در حال پیشرفت است، (5) نام تجاری آمریکا هنوز یک ابرقدرت المپیک، (6) مسابقات ورزشی به عنوان میدانهای نبرد برند ملی، (7) جلوههای درگیریهای سیاسی، (8) بازنگری در دیپلماسی فرهنگی،
(9) چالشهای جهانی، و (10) واکنشهای اجتنابناپذیر میتواند از عواملی باشند که در برندملی نقش داشته باشند. پامنت و کاسینگر11 (2018) نشان دادند که میتوان از فناوریهای رسانهای برای تشویق مشارکت شهروندان در ترویج ارزشهای برند ملی سوئد در گردشگری به منظور نشان دادن جنبههای معتبر کشور و برای تبلیغات استفاده کرد. کنات و همکاران12 (2017) نیز نشان دادند که یک کشور درحال ظهور چگونه توسط یک رویداد ورزشی میتواند به دستاوردهای برندسازی ملی دست یابد. دوبینکسی13 (2023) یکی از جلوههای دیپلماسی و قدرت کشورها را از طریق ورزش معرفی کرده است. وی در زمینه ورزش آمریکا، صنعت کسب وکارها ی ورزشی را که با برند آمریکا تسجم یافته و ارزش بیشتری پیدا کرده است، از مهمترین دستاوردهای دولت ترامپ معرفی کرد. لی14 (2021) بیان میکندد که ایجاد تعدادی چارچوب رسانهای همراه با سنت جدید در بازنمایی هویت ملی چین را نشان میدهند که شامل لفاظی یک ملت «قدرتمند» و رفاه اجتماعی است که به هدف مشترک پیشبینی شده ارتقای چین به عنوان یک ابرقدرت جهانی در فوتبال تا سال 2050 نسبت داده میشود. این چارچوبهای رسانه ای بینشهایی را در مورد شخصیتهای زیربنایی برند کشور از جمله تحقیر، هژمونی جهانی، اعتماد و برتری ارائه میدهند پیگمن15 (2018) معتقد است تیمهای حاضر در این رویدادها نه تنها به عنوان نمایندگان وزارت خارجة كشورها، بلكه به عنوان نمایند همة مردم و دولتها یاد كرده است. كاسترو16 (2013) در پژوهشی دیگر با عنوان «دیپلماسی بازیهای المپیك 2008 و جام جهانی فیفا 2014؛ راهبرد برزیل برای پیروزی بر قلوب و اذهان از طریق ورزش و فوتبال»، كسب مقامهای مختلف قهرمانی كشور برزیل در سالهای اخیر و میزبانی بازیها و رویدادهای مختلف ورزشی مانند جام كنفدراسیونهای فیفا (2013)؛ بیستمین قهرمانی دوندگان حرفه ای جهان (2013)؛ جام جهانی فوتبال (2014)؛ بازیهای المپیك و پارالمپیك (2016)، پانزدهمین دورة بازیهای پان آمریكن و پاراپان آمریكن (2007)، پنجمین دورة بازیهای نظامی (2011) را موجبات افزایش قدرت هوشمندانة كشور میداند. وقوع انقلاب اسلامی در سال 1357 تصویر به كلی متفاوتی از كشور ایران خلق كرد. تسخیر سفارت آمریكا در تهران در سال 1358، سمبل اتخاذ رویكردی ضد آمریكایی، تحت نام مبارزه با امپریالیسم، از جانب ایران به حساب میآمد. این رویدادها و رخدادهای بسیار زیاد بعد از آن موجب شد كشور ایران در معرض فعالیت شدید ماشین رسانه ای غرب قرار گیرد كه در سالهای اخیر این حملهها تشدید شده است. سیاست دستیابی به فناوری هسته ای، بهانه كشورهای غربی برای ارائه تصویر یک كشور جنگ طلب و طرفدار تروریسم از ایران بوده است. البته بخشی از تصویر موجود از كشور ایران ناشی از واقع شدن در مناقه خاورمیانه است. این مناقه به دلیل دارا بودن عمده منابع انرژی جهان، در سدههای معاصر مورد توجه كشورهای قدرتمند بوده و به بهانه حفایت از منافع ملی و جنگ با تروریسم، و در واقع با هدف تسلط به ذخایر انرژی، بارها اقدام به لشكركشی به این مناقه كرده اند. وقوع جنگ خلیج فارس و حمله به افغانستان و عراق، نمونههایی از این لشكركشی هاست. به همین دلیل است كه خاورمیانه از نظر مردم سایر ملتهای دنیا، یكی از ناامن ترین مناط به شمار میرود. كشور ایران با سابقه غنی فرهنگی و علیرغم تجربه وجود جنبشهای روشنفكری كه عمر آنها به بیش از یک سده میرسد، ناخواسته وارث و سهیم در تعصبات مذهبی افغانستان و جنگ عراق خواهد بود. علاوه بر موارد مزبور و علیرغم وجود پیشرفتها و فرصتهای فراوان تجاری و سرمایه گذاری، جذابیتهای بینظیر گردشگری و فرهنگی ورزشی، ارزشها و ویژگیهای خاص و بسیاری از موارد دیگر، بی توجهی مسئولان و سیاستگذاران به امر برندسازی ملی موجب شده، فعلا و در كوتاه مدت به اقدام مؤثر و نظاممندی در جهت تغییر تصویر موجود امیدی نباشد. باتوجه به موارد عنوان شده در حصوص اهمیت برندسازی ملی و باتوجه به شرایط ویژه کشورمان و پیوستگی موضوعی بین برندملی، دیپلماسی ورزشی و استراتژیهای سیاسی و عدم تحقیقات کافی در این زمینه در ورزش انجام تحقیق حاضر ضرورت دارد. درحالی که محققان اهمیت استراتژیهای سیاسی فردی در سازمان را تشخیص داده اند، درک شالودههای مفهومی آن به قدر کافی مورد توجه قرار نگرفته است. تحقیق در مورد ادراکات از سیاستها به طور ضمنی به ارتباط ادراک از سیاستها با رفتار سیاسی اشاره کرده است. ازاین رو بسیار مهم است که عوامل موثر بر برند ملی ورزشی شناسایی شود؛ زیرا با یافتن این عوامل در ادامه بهتر میتوان به برنامه ریزی و ارتقای برند ملی ورزش اقدام کرد. همچنین برندسازی ملی مزایایی بیشمار برای کشور مبدأ دارد و ورزش به دلیل ایجاد حس غرور ملی، ظرفیت سوددهی اقتصادی از طریق میزبانی رویدادهای مختلف و همچنین کاربرد دیپلماتیک، ارزشهای مختلفی یافته است؛ به همین دلیل، بررسی مسائل مربوط به آن از ضرورت برخوردار است؛ با وجود این، تنها اهمیت برندسازی ملی در ورزش به اینجا خلاصه نمیشود و ضرورت نیز دارد. که این ضرورتها میتواند از قبیل نقش مؤثر ورزش در توسعه برند ملی ورزش، فقدان تحقیقات کافی در حوزه برندسازی ملی در کشور، به ویژه ورزش، نقش زیاد ورزش در توسعه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و به طورکلی دیپلماسی عمومی، پیشرفت برند کشورهای رقیب ایران در حوزه ورزش و توسعه برند ملی و بین المللی کشورهای رقیب، مکان دورزدن تحریمها و مشکالات سیاسی کشور از طریق برندشدن ملی ورزش کشور. لذا محقق سعی دارد به این سوال پاسخ بدهد که آیا عوامل موثر بر برند ملی ورزشی در ایران کدامند؟
روش شناسی پژوهش
تحقیق حاضر از نظر ماهیت پژوهش، اکتشافی-کاربردی؛ نحوه و روش پژوهش، کیفی؛ پارادایم حاکم بر پژوهش، تفسیری؛ و روش تجزیه و تحلیل دادهها تئوری داده بنیاد روش ناساختاریافته گلیزر17 و منبع گردآوری دادهها شامل مصاحبه میباشد. جامعه آماری متشکل از مدیران و خبرگانی است كه در زمینه مدیریت ورزشی در حوزه برندسازی ملی از طریق ورزش تخصص علمی را دارند.
برای انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته، مدیران، متخصصین مدیریت ورزشی کشور به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند و سپس به بیان آراء و دیدگاههای خود درباره سؤالات مصاحبه پرداختهاند. نمونهگیری تا زمان اشباع دادهها ادامه یافت. در نتیجه تعداد 12 نفر در بخش کیفی به منظور انجام مصاحبه در این پژوهش مشارکت داشتهاند.
به منظور بررسی پایایی مصاحبه از روش توافق درون موضوعی دو کدگذار استفاده گردید. به همین منظور از یک دانشجو مقطع دکتری مدیریت ورزشی درخواست شد تا به عنوان همکار پژوهش در بخش کدگذاری در پژوهش حاضر مشارکت نماید؛ سه مصاحبه انتخاب شد و نتایج حاصل از کدگذاری دو نفر در جدول گزارش شده است. همچنین درصد پایایی درون موضوعی از فرمول ذیل محاسبه گردید (خواستار، ۲۰۰۹).
به منظور تجزیه و تحلیل مصاحبههای انجام شده از روش ناساختاریافته گلیزر توسط نرمافزار مکس کیودا نسخه ۲۰۱۸18 استفاده شد. این روش دارای سه مرحله میباشد. مرحله اول کدگذاری باز انجام میشود. در کدگذاری باز فرآیند تحلیل است که از طریق آن، مفاهیم شناسایی شده و ویژگیها و ابعاد آنها در دادهها کشف میشوند (لی19، ۲۰۰۱). در این مرحله نظریه پرداز داده بنیاد، مقولههای اولیه اطلاعات در خصوص پدیده در حال مطالعه را، به وسیله بخشبندی اطلاعات شکل میدهد. (کرسول20، ۲۰۰۵).
به عبارت دیگر به منظور استخراج دادهها از مصاحبههای انجام شده در مرحله کدگذاری باز بعد از پیادهسازی مصاحبهها به متن، کدگذاری باز به صورت کدگذار مفاهیم کلیدی انجام میشود. و با تجزیه و تحلیل متن مصاحبههای موجود کدهای باز اولیه ایجاد میشود. در این تحقیق کد باز اولیه از مصاحبه انجام شده 108 کد بهدست آمد و پس از خلاصهسازی کدهای مشابه تعداد کدهای باز نهایی 51 کد بهدست آمد.
[1] Fan
[2] GfK
[3] Papadopoulos et al
[4] Dinnie
[5] Park
[6] Kobierecki & Strożek
[7] Grix et al
[8] Alderman & Eggeling
[9] Tien
[10] Dubinsky
[11] Pamment& Cassinger
[12] Knott et al
[13] Dubinsky
[14] Li
[15] Pigman
[16] Castro
[17] Glaser
[18] Maxqda2018
[19] Lee
[20] Creswell
جدول 1- وضعیت تخصص مصاحبهشوندگان
تخصص | فراوانی | درصد فراوانی |
مدیران ارشد وزارت ورزش | 5 | 42 |
اعضای هیات علمی | 7 | 58 |
جمع (Total) | 12 | 100 |
جدول 2- پایایی دادهها
عنوان مصاحبه | تعداد کل کدها | تعداد توافقات | عدم توافقات | پایایی باز آزمون |
مصاحبه اول | 11 | 5 | 6 | 90/0 |
مصاحبه دوم | 14 | 4 | 9 | 71/0 |
مصاحبه سوم | 15 | 6 | 9 | 80/0 |
جمع | 40 | 15 | 24 | 80/0 |
جدول 3- کدهای باز نهایی
کدهای باز نهایی | کدهای باز نهایی | کدهای باز نهایی |
نخبگان ورزشی | کمک به بحرانهای ورزشی | سیستم تحصیلی |
گرایشهای سیاسی مختلف | سرمایه گزاری بر روی چهرههای سرشناس | رفتار فرهنگی |
عدم تبغیض نژادی | تخصیص اعتبارات لازم | استفاده از ظرفیت نخبگان |
عدم تبغیض قومیتی | تصویب قوانین ویژه | عدم تبغیض نژادی |
پشتیبانی کردن از همه ذی نغعان | تامین اعتبارات ورزشی | معرفی نخبگان |
روشهای مدیریتی مناسب در دولتهای مختلف | همکاری بین بخشی در سطوح مختلف | مشارکت و همکاری |
ایجاد فضایی آرام | بازنگری قوانین دست و پاگیر | پشتیبانی از برند |
دور از تنشهای سیاسی | برآورد شدن نیازهای و منافع ورزشی | سازماندهی کردن منابع |
عناصر فرهنگی ایران | پشتیبانی از برند ملی ورزشی | توجه به اقلیتهای مختلف |
عناصر اخلاقی ایران | تغییرات در نظام آموزش ورزشی | هویت قومی |
بهبود نشر درونی | نخبه پروری | گرایشهای سیاسی |
بهبود نشر بین المللی ارز شهای ملی | پویایی قوانین و مقررات |
|
تمدن غنی | عدم تبغیض رفتاری بین نخبگان ورزشی |
|
پررنگ کردن استعدادها | تعامل با ورزشکاران خارجی |
|
نخبگان ورزشی در رسانه ها | برخورد مناسب جامعه ایرانی با مهاجران ورزشی |
|
جایگاه یابی ورزشی | رسانه ای اجتماعی در زمینه ورزش |
|
تقوست افکارعمومی | پیشرفت در فناوری های |
|
تقویت دیپلماسی | سرمایه گزاری در توسعه فناوری ورزشی |
|
تقویت توریسم ورزشی | نمایش دستاوردهای فناوری ورزشی در جهان |
|
توسعه تعاملان بین المللی | نظام سیاسی |
|
جدول 4- مقولههای محوری
سیاست زدایی ورزشی | بسترسازی تعالی فناوری ورزشی |
ارزشهای دینی و مذهبی | همکاری نهادها |
افکارسنجی بین المللی | قومیت گرایی |
حمایت دولتی | استفاده از نخبگان |
رفتار فرهنگی |
|
مرحله سوم استفاده از کدگذاری انتخابی کدگذاری انتخابی عبارت است از فرآیند انتخاب دسته بندی اصلی، مرتبط کردن نظام مند آن با دیگر دسته بندیها، تأیید اعتبار این روابط، و تکمیل دستهبندیهایی که نیاز به اصلاح و توسعه بیشتری دارند. کدگذاری انتخابی بر اساس نتایج کدگذاری باز و کدگذاری محوری، مرحله اصلی نظریه پردازی است. به این ترتیب که مقوله محوری را به شکل نظاممند به دیگر مقولهها ربط داده و آن روابط را در چارچوب یک روایت ارائه کرده و مقولههایی را که به بهبود و توسعه بیشتری نیاز دارند، اصلاح میکند. در تحقیق حاضر نتایج بهدست آمده به شکل مدل ارائه میشود.
جدول 5- محورهای نهایی
سیاست زدایی ورزشی |
ارزشهای دینی و مذهبی |
تعاملات بین المللی |
حمایت دولتی |
فرهنگسازی ورزشی |
بسترسازی تعالی فناوری ورزشی |
شکل 1- مدل برندملی در ورزش ایران
نتیجهگیری
نتایج تحقیق نشان داد که ارزشهای دینی و مذهبی بر برندملی در ورزش ایران نقش دارد. نتایج تحقیق با نتایج تحقیقات وی و همکاران (2022) همخوان میباشد. وی و همکاران (2022) نشان دادند نامگذاری و تفسیر مناظر فرهنگی ریشههای اجدادی و همچنین اجرای آیینی، ارتباط نزدیکی با بازنماییهای فرهنگی و بازتولید هویت ملی دارد. آنچه از ارزشهای دینی و ملی در میان قومیتهای مختلف یافت میشود نشانگر هویت و استقلال و گنجینههای ارزشمند زبانی، دینی میباشند و باید به درستی ضبط و ثبت و حفظ شود تا ضمن هویت بخشی به آنها، سرمایه ای سترگ برای قوم شناسان، زبان شناسان، جامعه شناسان، تاریخ نگاران و همه ی محققان علوم انسانی فراهم گردد. با شناخت و معرفی صحیح و تفسیر و تحلیل عالمانه ی هویت و ارزشهای قومیت ها، دست دشمنانی که در پی آن هستند تا زمینه ی ناامنی و اختلاف نظر را از طریق دامن زدن به تضاد میان اقوام فراهم آورند برچیده میشود. که این امر خود میتواند برندملی در سطح جهان ایجاد نماید.
نتایج تحقیق نشان داد که حمایت دولتی بر برندملی در ورزش ایران نقش دارد. نتایج تحقیق با نتایج تحقیقات تاکس و همکاران (2020)، پرسکایا و همکاران (2020) و مندز - روخاس (2013) همخوان میباشد. همه تلاشهای گسترده ای که در راستای برندسازی ملی در هر کشوری انجام میپذیرد باید به نحوی توسط دولتها حمایت بشود. در غیر اینصورت تمامی تلاشها ناکام میشود. چرا که مدیریت امور سیاسی که با هدف برقراری صلح، عدالت، قضاوت، حفظ سلامت، اقدامات سیاسی در راستای ثبات سیاسی، حل اختلافات داخلی و بین المللی و شفافیت اجتماعی در سطح مردم و احزاب و برقراری امنیت ملی شهروندان خود صورت میپذیرد و مدیریت سلامت و بهداشت با هدف تامین سلامت و رسیدگی به وضع فیزیکی، روحی و اجتماعی افراد یک کشور و بیماریهای رایج میان ساکنین یک کشور تحت نظر دولت است و در نهایت جنبه امنیت که به نظم عمومی و آسایش مردم مربوط میشود و منجر به ایجاد حس صمیمیت و مهربانی بین شهروندان میگردد از دیگر وظایف دولت میباشد.
نتایج تحقیق نشان داد که تعاملات بین المللی بر برندملی در ورزش ایران نقش دارد. نتایج تحقیق با نتایج تحقیقات دوبینسکی (2023) همخوان میباشد. امروز ورزش یک جنبه مهمی از نفوذ سیاسی دولتها شده است. ورزش ابزاریست برای امور بینالمللی که کشورها میتوانند با استفاده از آن به تقویت روابط در سراسر جهان اقدام نمایند. از لحاظ تاریخی از ورزش و جذابیت آن به عنوان یک روش برای پیشبرد برنامههای سیاسی استفاده میشود. به طوری که بررسیها نشان میدهد در طول تاریخ بازیهای المپیک استفاده سیاسی برای پیشبرد سیاستهای بینالمللی وجود داشته است. به منظور توسعه راهحلهای دیپلماتیک برای حل مشکلات بینالمللی از ورزش به عنوان یک روش برای شروع روابط دیپلماتیک استفاده میشود. هریس (2013) معتقد است روابط بینالمللی نقش بسزایی در معرفی برند ملی و ارتقای آن دارد. طبق تعریفی که سازمان ملل ارائخ کرده است؛ روابط بین المللی یا به عبارتی دیپلماسی عمومی فرایند ارتباط با عامه مردم خارج از کشور است که با ابزارهای مختلف اعمال میشود. این فرایند با هدف دستیابی به برداشت مثبت از یک کشور، جلب حمایت و ایجاد تصور مطلوب از نهادهای ملی، فرهنگ، ورزش و .... در میان عموم مردم کشورهای دیگر انجام میشود. نتایج تحقیق نشان داد که سیاست زدایی ورزشی بر برندملی در ورزش ایران نقش دارد. نتایج تحقیق با نتایج تحقیقات هنگ و هاردی (2022) همخوان میباشد. اصولا تفکر حاکم بر نظام هر کشور و همچنین جهتگیریهای سیاست داخلی و خارجی کشورها، بستر سازی قضاوتهای داخلی و خارجی نسبت به ماهیت ملی است. وقتی تفکرات سیاسی احزاب حاکم بر کشور، توسعه دهنده عدالت و حقوق شهروندی مردم باشد، تصویری انسانی، متمدن حق محورانه از کشور ایجاد میگردد. قوانین حاکم بر کشور نیز توسعه دهنده زیرساخت سیاستهای کشور بوده و در صدورت تدوین و طراحی مناسب و همچنین، التزام به اجرایی نمودن دقیق آنها، به صدورت ققع میتوان گفت که جهت دهی سیاسی کشور در مسیر مناسب قرار خواهد گرفت. در نهایت با توجه به نتایج تحقیق میتوان بیان کرد که ساخت برندملی ورزشی برای یک کشور بدون در نظر گرفتن بستر آن (سیاست) نمی تواند موفقیت آمیز باشد. شاخص سیاست اعم از داخلی و سیاسی تاثیر مستقیم بر فرایند برندملی دارد. افزایش نفوذ سیاسی یک کشور در عرصه بین الملل به ارتقای برند ملی آن کشر کمک میکند. در عین حالی که برند ملی ورزشی نباید تحت تاثیر بحرانها و پیجیدگیهای سیاسی و خارجی قرار بگیرد.
نتایج تحقیق نشان داد که فرهنگسازی ورزشی بر برندملی در ورزش ایران نقش دارد. سوبودا و سینینگ (2020) همسو با نتایج تحقیق بیان میکنند که ماهیت برند ملی لهستان و نحوه انتقال فرهنگ لهستانی از طریق برند ملی است. پس از انجام تحقیقات کمی و کیفی در مورد نمادهای فرهنگی ملت و بازنمایی آنها در داخل و خارج از لهستان، یافتهها نشان دهنده اختلاف بین آنچه به عنوان برند ملی در داخل لهستان تلقی میشود، نحوه ارتباط برند و روش نام تجاری در خارج از کشور درک میشود. جورجویچ (2008) بیان میکند فرهنگ تمایز پایدار یک کشور را ارایه میدهد و منحصر به خود کشور میباشد و گذشته کشور را به حال میتواند پیوند زده و اطمینانی گسترده ایجاد میکند. و از سویی چون به عنوان یک فعالیت غیرتجاری مطرح است میتواند کیفیت معنوی و فکری مردم و موسسات یک کشور را نشان دهد که نتایج تحقیق حاضر نیز در راستای مطالعات قبلی است. در نهایت شاید بتوان عنوان کرد که پشتوانه برند ملی ورزشی میتواند فرهنگ و هویت آن کشور باشد.
نتایج تحقیق نشان داد که بسترسازی تعالی فناوری ورزشی بر برند ملی ورزش کسور نقش دارد. آرونزی (2013) معتقد است در اقتصاد مبتنی بر دانش و اطلاعات در فضائی که پایه رشد اقتصادی و سرمایه بیش از آن که به جنبههای ملموس بستگی داشته باشد به جنبههای ناملموس بستگی دارد دانش نسبت به آنچه واقعیت خوانده میشود باید با دانش نسبت به فهم دیگران از واقعیت تعادل داشته باشد. میان این دو تصویر همیشه فاصله هست. این فاصله گاه فاصله ای زمانی است به این معنا که واقعیتی که کشور برای آینده خود تعریف کرده با آنچه اکنون در جریان است تفاوت دارد و گاه فاصله ای مکانی است بده این معنی که آنچه که در جغرافیای سیاسی رخ میدهد با چیزی که در ذهن گردشگر یا سرمایه گذار وجود دارد به سمت فاصله مکانی متفاوت است. این در حالی است که بسترسازی تعالی فناوری ورزشی، اشاره به جایگاه بسیار حساس ساختار فناوری و علمی-پژوهشی کشور دارد. برای تبدیل شدن به یی برند معتمر جهانی، باید زیرساختهای فناوری کشور توسعه یابد تا زمینه ساز جذب سرمایههای داخلی و خارجی شده و سبب افزایش تعاملات بین المللی گردد. از سوی دیگر، ارتقای سطوح دانشی در حوزههای مختلف و تمرکز بر توسعه جایگاه پژوهش در کشور، میتواند تصویر مناسب و واقع بینانه ای از کشور ایجاد نماید و افکار عمومی را در جهت تکریم تصویر ملت ایران، مدیریت نماید.
به طور کلی برندملی با علوم تخصصی گوناگونی از جمله گردشگری، دیپلماسی عمومی، دیپلماسی فرهنگی، مدیریت شهری، ارتباطات بینالملل، اقتصاد و بازاریابی دارای زمینههای مشترک میباشد که همین امر نیز به پیچیدگیهای برند ملی افزوده است. از دیرباز تاکنون، ورزش به دلیل محموبیت عمومی در جوامع مختلف، میتواند به عنوان تسریع کننده در تصویرسازی بینالمللی مورد استفاده قرار گیرد. در این حوزه، تمرکز بر روی ورزشهایی که دارای محموبیت و مقمبولیت بیشتری در جهان هستند میتواند اثرات شگرف و چشمگیری داشته باشد. برای مثال، یکی از دلایل شهرت برزیل در جهان، قدرت و اعتمار آن در زمینه فوتبال است که برزیل را به کشوری شناخته شده بدل نموده است. از سوی دیگر، دین، هنجارها و ساختار قومیتی کشورها به عنوان جذابیت و نقطه جذب آنها شناخته میشوند. البته نکته مهم، چگونگی ارائه تصویر از کشور در این حوزه هاست. بنابراین با توجه به نتایج تحقیق حاضر مواردی از قبیل استفاده از نخبگان ورزشی با گرایشهای سیاسی مختلف، عدم تبغیض نژادی یا قومیتی، استفاده از تمدن غنی، تقویت افکارعمومی ورزشی جهان، تقویت دیپلماسی ورزشی با جهان، تقویت توریسم ورزشی در ایران، توسعه تعاملان بینالمللی ورزشی، بازنگری قوانین دست و پاگیر برای توسعه ورزش، برآورد شدن نیازهای و منافع ورزشی، پشتیبانی از برند ملی ورزشی و تغییرات در نظام آموزش ورزشی کشور در جهت نخبه پروری پیشنهاد میگردد.
Refernces
Alderman, P., & Eggeling, K. A. (2023). Vision Documents, Nation Branding and the Legitimation of Non-democratic Regimes. Geopolitics, 1-31.
Castro, A. S. (2013). “South Africa’s Engagement in Sports Diplomacy: The Successful Hosting of the 2010 FIFA World Cup”. The Hague Journal of Diplomacy, 8(3-4), pp: 197-210. Li, X., & Feng, J. (2021). Nation branding through the lens of soccer: Using a sports nation branding framework to explore the case of China. European Journal of Cultural Studies, 13675494211011179.
Dinnie, K. (2015). Nation branding: Concepts, issues, practice. Routledge.
Dubinsky, Y. (2022). The Olympic Games, Nation Branding, and Public Diplomacy in a post-pandemic world: Reflections on Tokyo 2020 and beyond. Place Branding and Public Diplomacy, 1-12.
Dubinsky, Y. (2023). Country image, cultural diplomacy, and sports during the COVID19 pandemic: Brand America and Super Bowl LV. Place Branding and Public Diplomacy, 19(3), 249-265.
Dubinsky, Y. (2023). Sports, Brand America and US public diplomacy during the presidency of
Donald Trump. Place Branding and Public Diplomacy, 19(1), 167.
Fan, Y. (2010). Branding the nation: Towards a better understanding. London: Brunel Business School.
Farzadfar, M; Yousefi, B, Bahrami, S (2019) Social Consepuences of the Presence and Success of Muslim Veiled Womens in the International Sports Event: A Pualitative Study, 7 (4), 75-86. (Persian).
GfK Roper Public Affair & Media. (2009). The Anholt-GfK Roper Nation Brands Index 2009 Highlights Report. GfK Custom Research North America.
Grix, J., Brannagan, P. M., & Houlihan, B. (2017). Interrogating states’ soft power strategies: A case study of sports mega-events in Brazil and the UK. In Challenges to Emerging and Established Powers: Brazil, the United Kingdom and Global Order (pp. 192-208). Routledge.
Hadian, N, Karimi, A. H. (2020). The soft power of sport in the service of geopolitical goals Out-of-Puarterly Politics Geopolitics, 17(2), 183-202. (Persian).
Hong, M., & Hardy, I. (2022). China’s higher education branding: Study in China as an emerging national brand. Journal of Marketing for Higher Education, 1-21.
Knott, B., Fyall, A., & Jones, I. (2017). Sport mega-events and nation branding: Unique characteristics of the 2010 FIFA World Cup, South Africa. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(3), 900-923.
Kobierecki, M. M., & Strożek, P. (2017). Sport as a factor of nation branding: A quantitative approach. The international Journal of The history of sport, 34(7-8), 697-712.
Pamment, J., & Cassinger, C. (2018). Nation branding and the social imaginary of participation: An exploratory study of the Swedish Number campaign. European Journal of Cultural Studies, 21(5), 561-574.
Papadopoulos, N., Hamzaoui-Essoussi, L. & El Banna, A. (2016). Nation branding for foreign direct investment: An Integrative review and directions for research and strategy. Journal of Product & Brand Management, 25(7), 615-628.
Perskaya, V., Khairov, B. G., Revenko, N., & Khairova, S. M. (2020). Shaping a comprehensive government-supported country brand program. Entrepreneurship and sustainability, (2020), 8.
Swoboda, B., & Sinning, C. (2020). How country development and national culture affect the paths of perceived brand globalness to consumer behavior across nations. Journal of Business Research, 118, 58-73.
Taks, M., Seguin, B., Naraine, M. L., Thompson, A., Parent, M. M., & Hoye, R. (2020). Brand governance practices in Canadian national sport organizations: An exploratory study. European Sport Management Quarterly, 20(1), 10-29.
Tien, N. H., Dung, H. T., & Tien, N. V. (2019). Branding building for Vietnam tourism industry reality and solutions. International Journal of Research in Marketing Management and Sales, 1(2), 63-68.
Wei, H., Yu, Y., & Yuan, Z. (2022). Heritage Tourism and Nation-Building: Politics of the Production of Chinese National Identity at the Mausoleum of Yellow Emperor. Sustainability, 14(14), 8798.