القاء جهش در گل داوودی شاخه بریده با استفاده از روش پرتوتابی گاما

Subject Areas : Journal of Ornamental Plants

محمدرضا شفیعی ¹ , عبدالله حاتم زاده ² , پژمان آزادی ³ , حبیب الله سمیع زاده ⁴

1 - دانشجوی دکتری باغبانی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
2 - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
3 - گروه مهندسی ژنتیک، موسسه تحقیقات بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران| مرکز تحقیقات گیاهان زینتی، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
4 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایرا

Received: 2019-01-13 Accepted : 2019-04-27 Published : 2019-06-01

Keywords: پرتوتابی, داوودی, اشعه‌ی گاما, جهش‌زایی,

Abstract :

داوودی یکی از انواع گیاهان زینتی است که به صورت بسیار گسترده‌ای در سطح جهان کشت می‌شود. این گل به لحاظ تنوع بالای رنگ و شکل دومین گل‌ شاخه بریده و گلدانی در دنیا به شمار می‌آید. ایجاد موتاسیون روشی مهم برای تولید ارقام جدید است و ارقام بسیاری از طریق جهش‌های خودبه‌خودی و القاء شده تولید شده است. در این پژوهش ریزنمونه‌ی قطعات برگی از سه رقم مهم داوودی با دوزهای مختلف اشعه‌ی گاما مورد پرتوتابی قرار گرفتند. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. بررسی نتایج نشان داد که دوز مناسب پرتو گاما، برای ایجاد جهش در ارقام مورد استفاده در این آزمایش 25 گری است. نتایج بدست آمده نشان داد که دوز 25 گری در رقم بنفش بیشترین تغییر رنگ گلبرگ‌ها با نرخ جهش 54/26 درصد را ایجاد کرد. در این بین بیشترین تعداد رنگ جدید متعلق به گروه بنفش کم‌رنگ بود. همچنین در رقم صورتی خالدار نیز بیشترین تعداد گل‌های تغییر رنگ یافته با مقدار تغییر 11/32 درصد در تیمار 25 گری مشاهد شد. بر اساس نتایج بدست آمده در این پژوهش چهار رقم جدید برای ارائه به صنعت گل ایران به عنوان رقم جدید معرفی خواهد شد.

References:

Azadi, P., Bagheri, H., Nalousi, A.M., Nazari, F. and Chandler, S.F. 2016. Current status and biotechnological advances in genetic engineering of ornamental plants. Biotechnology Advances, 34 (6): 1073-1090.

Banerji, B.K., Datta, S.K. 2002. Induction and analysis of gamma ray-induced flower head shape mutation in Lalima chrysanthemum (Chrysanthemum morifolium). Indian Journal of Agricultural Sciences, 71(1): 6-10.

Datta, S.K., Misra, P. and Mandal, K.A. 2005. In vitro mutagenesis – a quick method for establishment of solid mutant in Chrysanthemum. Current Science, 88 (1): 155-158.

Dowrick, G.J. and El-Bayoumi, A. 1966. The induction of mutations in Chrysanthemum using X- and gamma radiation. Euphytica, 15: 204-210.

Ichikawa, S., Yamakawa, K., Sekiguchi, F. and Tatsuno, T. 1970. Variation in somatic chromosome number found in radiation-induced mutants of Chrysantemum morifolium Hrmsl. cv. ‘Yellow Delaware’ and ‘Delaware’. Radiation Botany, 10: 557-562.

Misra, P., Datta, S.K. and Chakrabarty, D. 2003. Mutation in flower colour and shape of Chrysanthemum morfolium induced by γ-radiation. Biologia Plantarum, 47 (1): 153-156.

Nagatomi, S. and Degi, K. 2009. Mutation breeding of Chrysanthemum by famma field irradiation and in vitro culture. Food and Agriculture Organization of United Nations, Rome, 258-261.

Nagatomi, S., Miyahira, E. and Degi, K. 2000. Induction of flower mutation comparing with chronic and acute gamma irradiation using tissue culture techniques in Chrysanthemum morifolium Ramat. Acta Horticulturae, 508: 69-73.

Nakagawa, H. 2009. Induced mutation in plant breeding and biological researches in Japan. Food and Agriculture Organization of United Nations, Rome, 48-54.

Okitsu, N., Noda, N., Chandler, S. and Tanaka, Y. 2018. Hand book of plant breeding 11. https://doi.org/10.1007/978-3-319-90698-03.

Patil, U.H., Karale, A.R., Katwate, S.M. and Patil, M.S. 2017. Mutation breeding in chrysanthemum (Dendrathema grandiflora T.). Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 6 (6): 230-232.

Predieri, S. and Virgilio, N.D. 2007. Invitro mutagenesis and mutant multiplication. Protocols for Micropropagation of Woody Trees and Fruits. pp 323-333.

Schum, A. 2003. Mutation breeding in ornamentals: An efficient breeding method. Acta Horticulturea, 612: 47-60.

Szarejko, B. and Foster, P. 2007. Doubled haploidy and induced mutation. Euphytica, 158: 359-370.

Yamaguchi, H., Shimizu, A., Degi, K. and Morishita, T. 2008. Effects of dose and dose rate of gamma ray irradiation on mutation induction and nuclear DNA content in Chrysanthemum. Breeding Science, 58: 331-335.

Yesmin, S., Hashem, A., Das, K.C., Hasan, M.M. and Islam, M.S. 2014. Efficient in vitro regeneration of chrysanthemum (Chrysanthemum morifolium Ramat.) through nodal explant culture. Nuclear Science and Applications, 23(1&2): 47-50.