• Home
  • Coastal tourism and its impact on the economic sustainability of the city (Case study: Salmanshahr city)

Share To

Article Url


Manuscript ID : UF-2308-1143 Visit : 19 Page: 115 - 132

https://doi.org/10.82545/uf.2025.1025296

Article Type: Original Research

Coastal tourism and its impact on the economic sustainability of the city (Case study: Salmanshahr city)

Subject Areas : Urban Futurology

Ramzan Karimi 1 , Abbas Arghan 2 , Saeid Kamyabi 3

1 - Student, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
2 - Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
3 - Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran

Received: 2023-08-03 Accepted : 2024-03-16 Published : 2025-06-30

Keywords: Satisfaction Evaluation, Ustainable Development, Economic Sustainability, Coastal Tourism, Salman Shahr.,

Abstract :

This research aims to examine and evaluate tourists' perspectives and opinions, as well as the factors influencing their satisfaction with visiting the coastal city of Salman-shahr. The study area is limited to Salman-shahr, located in Mazandaran Province. The present research is of an applied nature, and from a methodological perspective, it is a descriptive survey. Data collection was conducted through library and field studies. The statistical population consisted of 350 individuals, selected through convenience sampling. The validity of the questionnaire was confirmed by professors in geography, cultural heritage and tourism experts, and social sciences specialists. Its reliability was verified using Cronbach's alpha, with a coefficient of 0.812. Data analysis was performed using SPSS software, employing factor analysis, Pearson correlation, and one-sample t-tests. The findings indicate that tourists' satisfaction is primarily influenced by the second environmental quality factor of Salman-shahr, which includes access to the beach, natural scenery, and cleanliness. Comparing the results of this study with initial research findings suggests that the quality of infrastructural facilities and services, along with the behavior of the host community, are among the most significant factors affecting tourist satisfaction. Paying attention to tourists' preferences and opinions can serve as a foundation for planning the sustainable development of coastal tourism and the expansion of related infrastructure. Tourist satisfaction plays a crucial role in the continuity and sustainable growth of coastal tourism, as satisfied tourists are more likely to share positive experiences and revisit the destination. Furthermore, ensuring alignment with governmental and private sector policies is essential for guiding the sustainable development of coastal tourism.

References:

منابع
آرمین، محسن؛ قربان‌نیا خیبری، وجیهه؛ و عظیمی، الهه. (1400). بررسی قابلیت‌های اقلیم گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد. فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری، 12(3)، 79-96. doi: 10.30473/grup.2021.8657
اکبرزاده ابراهیمی، اذر؛ کوپا، فاطمه؛ محمدی بدر، نرگس؛ و میرزایی، پدرام . (1402). تحلیل روان‌شناختی «خود فعلی و ایده‌‌آلی» در رمان «درخت انجیر معابد» احمدمحمود از منظر کارن هورنای. متن پژوهی ادبی، 27(95)، 241-264. doi: 10.22054/ltr.2020.42352.2691
بزاززاده، مهدی؛ داداش پور، هاشم؛ و مطوف، شریف . (1393). بررسی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه منطقه‌ای با رویکرد آینده‌نگاری منطقه‌ای، مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی، ایران. برنامه ریزی فضایی, 4(2), 79-104. https://sppl.ui.ac.ir/article_15996.html
پوراحمد، احمد؛ رضایی نیا، حسینی؛ اندیشه، امینی. (1400). تحلیل سطح دسترسی به فضاهای اوقات فراغت درون شهری با استفاده از روش تحلیل شبکه ای (مطالعه موردی: محله های مسکونی منطقه 9 تهران). فصلنامه علوم و فناوری محیط زیست، 23(4)، 1-20. https://sanad.iau.ir/Journal/jest/Article/838018
تقوایی، مسعود؛ حسینی خواه، حسین؛ و محمدی دوست، سلیمان. (1400). ارزیابی راهبردی ساختار فضایی شهرها با تأکید بر الگوهای نوین آمایش شهری (پژوهش موردی: شهر یاسوج). برنامه ریزی فضایی، 11(3)، 117-144. doi: 10.22108/sppl.2021.122995.1499
جوان، فرهاد؛ و نعیم آبادی، نازنین. (1400). تحلیل عوامل موثر بر توسعه تقاضای گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم در مناطق روستایی گیلان. تحقیقات و فناوری زیست محیطی 6(10)، 37-49. https://journal.eri.acecr.ir/Article/31994
حسن پور، آرش؛ حسن پور، وحید؛ و کافی، مجید . (1398). تحلیل تطبیقی - تاریخی تجربۀ شکست پروژۀ نوسازی در ایران دورۀ پهلوی اول (مقایسه با ترکیه در دورۀ آتاترک با کاربست فن جبر بولی). جامعه شناسی کاربردی، 30(3)، 63-90. doi: 10.22108/jas.2019.109331.1298
رجبی، ازیتا. (1400). تدوین راهبردهای توسعه گردشگری کلان‌شهرتهران بر پایه هویت ‌‌رقابت‌پذیری منطقه‌‌ای با استفاده از روش متاسوات. فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری، 12(1-2)، 89-104. doi: 10.30473/grup.2021.8246
زرگر، علی اصغر؛ و نوروزی کلرمی، زینب. (1395). مسوولیت و نقش دولت های حوزه خلیج فارس در حفاظت از محیط زیست. مطالعات روابط بین الملل (پژوهشنامه روابط بین الملل)، 9(33)، 251-281. SID. https://sid.ir/paper/247621/fa
سبحانی، بهروز؛ صفریان زنگیر، وحید؛ و مجیدی هروی، آنیتا. (1400). تحلیل عوامل موثر بر گسترش گردشگری شهرستان خلخال در استان اردبیل با استفاده از مدل راهبردی SWOT. انسان و محیط زیست، 19(3)، 155-170. SID. https://sid.ir/paper/1042300/fa
صارمی، محمدرضا؛ و سنایی، اردشیر. (1397). جایگاه سیاست های اقتصادی در ثبات سیاسی ترکیه پس از سال 2002. فصلنامه مطالعات روابط بین الملل.11(42)، 133-155. https://sanad.iau.ir/Journal/prb/Article/1066550
صفائی نمین، رسا؛ فاضل چهارمحالی، سیدابوالقاسم؛ و شکریان، محمد. (1401). نقش حکم روایی خوب شهری در افزایش جذب گردشگر در شهر طالقان. برنامه ریزی و توسعه محیط شهری، 2(6 )، 49-60. SID. https://sid.ir/paper/1021886/fa
صمدی طاری، زهرا؛ نوری، جعفر؛ ارجمندی، رضا. (1399). مدیریت استراتژیک توسعه پایدار گردشگری در مناطق ساحلی با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM (منطقه مورد مطالعه: استان مازندران). فصلنامه علوم و فناوری محیط زیست، 22(1)، 227-245. https://sanad.iau.ir/fa/Article/834523?FullText=FullText
علوی، سید مهدی. (1401). اقتصاد زیستی: پارادایم نوین اقتصادی در عصر چالش‌ها و پیچیدگی‌های جهانی. مجله زیست شناسی ایران، 6(بهار و تابستان)، 1-25. https://www.ijbio.ir/article_2231.html
قاسمی، سونا؛ پورهاشمی، عباس؛ زارع، علی؛ فرشچی، پروین؛ و باوند، هرمیداس. (1401). بررسی ژئوپولیتیک-محیط زیستی ساخت جزایر مصنوعی در خلیج فارس از منظر حقوق بین الملل. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 24(1 (پیاپی 116) )، 185-197. SID. https://sid.ir/paper/1065359/fa
قاضی، حسین . (1401). تاثیر اتصال ترانزیت ریلی به بنادر سواحل مکران در ارتقاء مولفه نظامی جنوب شرق ایران. فصلنامه مطالعات جنگ، 4(12)، 67-88. https://www.qjws.ir/article_253851.html
قنبری، سیروس؛ و بهشتی راد، رقیه . (1395). بررسی تأثیر سکوت سازمانی بر کاهش کار تیمی و عملکرد سازمانی بر اساس کارت امتیازی متوازن (BSC) (مطالعه موردی: کارکنان دانشگاه رازی کرمانشاه). جامعه شناسی کاربردی، 27(4)، 47-60. doi: 10.22108/jas.2017.21160
کرمی، غلامحسین؛ و رضایی مقدم، کوروش. (1398). اقدام‌پژوهی مشارکتی: حلقه اتصال پژوهش و اقدام در مدیریت تعاونی‌های کارآفرین کشاورزی. فصلنامه علمی کارافن، 16(2)، 161-188. https://karafan.nus.ac.ir/article_105725.html
محمدی، کریم؛ محمدزاده، مهناز؛ و شرقی، طاهره . (1398). شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر توسعه پایدار گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای زرآباد بخش الموت شرقی قزوین). راهبردهای توسعه روستایی، 6(4)، 427-443. doi: 10.22048/rdsj.2020.204571.1820
مختارپور، داوود، و شورج، فردین. (1401). طراحی مدل کارآفرینی بر اساس توانمندسازها برای ایران. اقتصاد مالی (اقتصاد مالی و توسعه)، 16(2)، 155-178. SID. https://sid.ir/paper/1035764/fa
مختاری، داود. (1396). ژئوتوریسم: شاه‌کلید حفاظت و ساماندهی توانمندی‌های جوامع محلی با نمونه‌هایی از شمال غرب ایران. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 28(3)، 37-58. doi: 10.22108/gep.2017.98321.0
موثقی، حسن. (1396). کارکردهای اجتماعی و اقتصادی زنان در گسترش اشتغال در صنعت گردشگری با تاکید بر جنبه های حقوقی. مطالعات زنان و خانواده. 10(37)، 45-64. https://sanad.iau.ir/fa/Article/955019?FullText=FullText
References:
Akbarzadeh Ebrahimi, A. , Kouppa, F. , Mohammadi Badr, N. and Mirzaei, P. (2023). Self-Actualization and Ideal Self in the Novel "The Fig Tree of Temples" from Horney's Perspective. Literary Text Research, 27(95), 241-264. doi: 10.22054/ltr.2020.42352.2691 [In Persian]
Alavi, S. M. (2022). Bioeconomy: A New Economic Paradigm in the Era of Global Challenges and Complexities. Iranian Journal of Biology, 6(Spring and Summer), 1-25. https://www.ijbio.ir/article_2231.html [In Persian]
Arabadzhyan, A., Figini, P., García, C., González, M. M., Lam-González, Y., & J. León, C. (2021). Climate change, coastal tourism, and impact chains – a literature review. Current Issues in Tourism, Taylor & Francis Journals, 24(16), 2233-2268. https://ideas.repec.org/a/taf/rcitxx/v24y2021i16p2233-2268.html
Armin, M. , Ghorbannia Kheybari, V. and Azimi, E. (2021). Investigation the capabilities of tourism climate in Kohgiluyeh and Boyerahmad Provinces. Journal of Urban Ecology Researches, 12(24), 79-96. doi: 10.30473/grup.2021.8657 [In Persian]
Ata, G. G., Dadazadeh Silabi, P., & Ghadimi, M. (2017). Ranking Tourism Attractions Based on Potential to Attract Tourists by Using Numerical Taxonomy Model (Case: City of Khoy). Urban Economics and Management.5(4), 119- 132. http://dx.doi.org/10.29252/iueam.5.20.113
BazazZadeh, M. , Dadashpoor, H. and Motavaf, S. (2014). Analysis the Key Factors Impacting on Regional Development using Regional Foresight approach, The Case Study of West Azerbaijan Province, Iran. Spatial Planning, 4(2), 79-104. https://sppl.ui.ac.ir/article_15996.html?lang=en [In Persian]
Coccossis, H., & Koutsopoulou, A. (2020). Measuring and monitoring sustainability of coastal tourism destinations in the Mediterranean. Tourism: An International Interdisciplinary Journal, 68(4), 482-498. https://doi.org/10.37741/t.68.4.8
Fennell, D. A. (2020). Ecotourism. (5th ed.) Routledge. https://www.routledge.com/Ecotourism/Fennell/p/book/9780367364601?srsltid=AfmBOorxvY9eXY-nWrmE-y11pPicEBagDTulUBrkPh08gwd5Ma8dbNPi
ghanbari, S. and beheshtirad, R. (2017). The Effect of Organizational Silence on Reduction of Teamwork and Organizational Performance Based on Balanced Scorecard (BSC)(Case Study of Kermanshah Razi University staff). Journal of Applied Sociology, 27(4), 47-60. doi: 10.22108/jas.2017.21160 [In Persian]
Ghasemi, S., Poorhashemi, A., Zare, A., Farshchi, P., & Bavand, H. (2022). Geopolitical and environmental study of artificial islands in the Persian Gulf (From the perspective of international law). JOURNAL OF ENVIRONMENTAL SCIENCE AND TECHNOLOGY, 24(1), 185-197. SID. https://sid.ir/paper/1065359/en [In Persian]
Ghazi, H. (2022). The effect of connecting rail transit to Makran coastal ports in upgrading the military component of southeastern Iran. War Studies, 4(12), 67-88. https://www.qjws.ir/article_253851.html?lang=en [In Persian]
Hasanpour, A. , Hasanpour, V. and Kafi, M. (2019). The Comparative-Historic Analysis of the Modernization Experience in the Two Countries: Iran of the Pahlavi Period and Turkey of the Ataturk Era (With an Emphasis on the Causes of the Failure of the Modernization Project of the First Pahlavi Era in Iran). Journal of Applied Sociology, 30(3), 63-90. doi: 10.22108/jas.2019.109331.1298[In Persian]
Hjalager, A. M. (2020). Land-use conflicts in coastal tourism and the quest for governance innovations. Land Use Policy, 94, 104566. https://ideas.repec.org/a/eee/lauspo/v94y2020ics0264837719304405.html
Jarratt, D., & Davies, N. J. (2020). Planning for Climate Change Impacts: Coastal Tourism Destination Resilience Policies. Tourism Planning Development, 17, 423-440. https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=3566592
Javan, F., & Naimabadi, N. (2022). Analysis of factors affecting the development of tourism demand based on ecotourism in rural areas of Guilan. Journal of Environmental Research and Technology, 6(10), 37-49. https://journal.eri.acecr.ir/en/Article/31994 [In Persian]
Karami, G. and Rezaei Moghaddam, K. (2020). Participatory Action Research: The Linkage Point between the Research and Action in the Agricultural Entrepreneurship Cooperatives Management. Karafan Journal, 16(2), 161-188. https://karafan.nus.ac.ir/article_105725.html?lang=en [In Persian]
Kim, G. S., Chun, J., Kim, Y., & Kim, C.-K. (2021). Coastal Tourism Spatial Planning at the Regional Unit: Identifying Coastal Tourism Hotspots Based on Social Media Data. ISPRS International Journal of Geo-Information, 10(3), 167. https://doi.org/10.3390/ijgi10030167
Liu, J., An, K., & Shawn Jang, S. (2020). A model of tourists’ civilized behaviors: Toward sustainable coastal tourism in China. Journal of Destination Marketing & Management 16, 100437. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2020.100437
Lukoseviciute, G., & Panagopoulos, T. (2021). Management priorities from tourists’ perspectives and beach quality assessment as tools to support sustainable coastal tourism. Ocean & Coastal Management, 208, 105646. http://dx.doi.org/10.1016/j.ocecoaman.2021.105646
Mejjad, N., Rossi, A., & Bianca Pavel, A. (2022). The coastal tourism industry in the Mediterranean: A critical review of the socio-economic and environmental pressures & impacts." Tourism Management Perspectives, 44(11). http://dx.doi.org/10.1016/j.tmp.2022.101007
Mohammadi, K. , Mohammadzadeh Nasirabadi, M. and Sharghi, T. (2019). Identifying and Investigating Factors Affecting Sustainable Development of Rural Tourism (Case Study: Zarrabad Village, East Alamut Section of Qazvin). Rural Development Strategies, 6(4), 427-443. doi: 10.22048/rdsj.2020.204571.1820 [In Persian]
Mokhtari, D. (2017). Geotourism: the Master Key to Protect and Improve the Capabilities of Local Communities with Examples from Northwestern of Iran. Geography and Environmental Planning, 28(3), 37-58. doi: 10.22108/gep.2017.98321.0 [In Persian]
Mo'taqi, H. (2017). Social and Economic Functions of Women in Expanding Employment in the Tourism Industry with Emphasis on Legal Aspects. Women and Family Studies, 10(37), 45-64. https://sanad.iau.ir/fa/Article/955019?FullText=FullText [In Persian]
Mukhtarpour, Dawod, & Shuraj, Fardin. (2022). Designing an entrepreneurial model based on enablers for Iran. JOURNAL OF FINANCIAL ECONOMICS (FINANCIAL ECONOMICS AND DEVELOPMENT), 16(2 (59) ), 155-178. SID. https://sid.ir/paper/1035764/en [In Persian]
Pafi, M., Flannery, W., & Murtagh, B. (2020). Coastal tourism, market segmentation and contested landscapes. Marine Policy, 121, 104189. https://doi.org/10.1016/j.marpol.2020.104189
Pourahmad, A., Rezaienia, H., Hosseini, A., Andisheh, S., & Amini, M. (2021). Analyzing the Level of Access to Leisure Spaces within the City Using Network Analysis Method: The Case Study of Neighborhoods in District 9 of Tehran. Journal of Environmental Science and Technology, 23(4), 1-20. https://sanad.iau.ir/en/Journal/jest/Article/838018 [In Persian]
RAJABI, A. (2021). Tourism Development Strategies in Tehran based on Regional Competitiveness Identity through Metaswat Method. Journal of Urban Ecology Researches, 12(3), 89-104. doi: 10.30473/grup.2021.8246 [In Persian]
Rogerson, C.M., Rogerson, J.M. (2020). Coastal Tourism in South Africa: A Geographical Perspective. In: Rogerson, J., Visser, G. (eds) New Directions in South African Tourism Geographies. Geographies of Tourism and Global Change. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-29377-2_13
Safaei Namin, R., Fazel Chaharmahali, S. A., & Shokriyan, M. (2022). The role of good governance in increasing tourism in Taleghan city. JOURNAL OF URBAN ENVIRONMENTAL PLANNING AND DEVELOPMENT, 2(6 ), 49-60. SID. https://sid.ir/paper/1021886/en [In Persian]
Samdi Tari, Z., Nouri, J., & Arjmandi, R. (2020). Strategic Management of Sustainable Tourism Development in Coastal Areas Using SWOT Model and QSPM Matrix (Study Area: Mazandaran Province). Environmental Science and Technology Quarterly, 22(1), 227-245. https://sanad.iau.ir/fa/Article/834523?FullText=FullText [In Persian]
Saremi, M. R., & Sanaei, A. (2018). The position of economic policy in Turkey's political stability since 2002. Quarterly Journal of International Relations Studies. 11(42), 133-155. https://sanad.iau.ir/Journal/prb/Article/1066550 [In Persian]
Schwab, K., Martin, C., Samans, R., Moavenzadeh, J., & Drzeniek-Hanouz, M. (2017). The travel & tourism competitiveness report 2017. The World Economic Forum.) WEF: World Economic. https://www3.weforum.org/docs/WEF_TTCR_2017_web_0401.pdf
Sobhani, B., Safarian Zengir, V., & Majidi Heravi, A. (2021). Analysis of factors affecting tourism development city Khalkhal in Province Ardebil using strategic model SWOT. JOURNAL OF HUMAN AND ENVIRONMENT, 19(3 (58) ), 155-170. SID. https://sid.ir/paper/1042300/en [In Persian]
Taghvaee, M., Hosseinekhah, H. and Mohamadidost, S. (2021). Strategic evaluation of the spatial structure of cities with emphasis on new patterns of urban planning (Case study: Yasuj city). Spatial Planning, 11(3), 117-144. doi: 10.22108/sppl.2021.122995.1499 [In Persian]
Tien, N. H., Ngoc, N. M., & Anh, D. B. H. (2020). Sustainability of coastal tourism development: comparative analysis of Vietnam's Northern and Southern provinces. Journal of southwest jiaotong university, 55(6). https://www.jsju.org/index.php/journal/article/view/780
Zargar, A., & Norouzi, Z. (2016). The Persian Gulf Countries’ Responsibilities and Their Roles in Environmental Protection. Studies of International Relations Journal (Political Science and International Relations Journal), 9(33), 251-281. SID. https://sid.ir/paper/247621/en [In Persian]
Zhang, X. (2012). Research on the Development Strategies of Rural Tourism in Suzhou Based on SWOT Analysis. Energy Procedia, 16(B), 1295-1299. https://doi.org/10.1016/j.egypro.2012.01.207
Full-Text:


img0 

Journal of Urban Futurology

Volume 5, Number 1, Spring 2025

 

 

Online ISSN: 2783-4344

https://uf.zahedan.iau.ir/

img0 

Journal of Urban Futurology

 

Coastal tourism and its impact on the economic sustainability of the city (Case study: Salmanshahr city)

 

Ramzan Karimi1, Abbas Arghan2, Saeid Kamyabi 3

 

1- PhD student, Department of Geography, Faculty of Humanities, Semnan Islamic Azad University, Semnan city, Iran

2- Associate Professor, Department of Geography, Faculty of Humanities, Semnan Islamic Azad University, Semnan City, Iran

3- Associate Professor, Department of Geography, Faculty of Humanities, Semnan Islamic Azad University, Semnan City, Iran

 

 

Article info

Abstract

Article type:

Research Article

 

Received:

2023/08/03

Accepted:

2024/03/16

pp:

115- 132

 

Keywords:

Satisfaction Evaluation,

Ustainable Development,

Economic Sustainability,

Coastal Tourism,

Salman Shahr.

This research aims to examine and evaluate tourists' perspectives and opinions, as well as the factors influencing their satisfaction with visiting the coastal city of Salman-shahr. The study area is limited to Salman-shahr, located in Mazandaran Province. The present research is of an applied nature, and from a methodological perspective, it is a descriptive survey. Data collection was conducted through library and field studies. The statistical population consisted of 350 individuals, selected through convenience sampling. The validity of the questionnaire was confirmed by professors in geography, cultural heritage and tourism experts, and social sciences specialists. Its reliability was verified using Cronbach's alpha, with a coefficient of 0.812. Data analysis was performed using SPSS software, employing factor analysis, Pearson correlation, and one-sample t-tests. The findings indicate that tourists' satisfaction is primarily influenced by the second environmental quality factor of Salman-shahr, which includes access to the beach, natural scenery, and cleanliness. Comparing the results of this study with initial research findings suggests that the quality of infrastructural facilities and services, along with the behavior of the host community, are among the most significant factors affecting tourist satisfaction. Paying attention to tourists' preferences and opinions can serve as a foundation for planning the sustainable development of coastal tourism and the expansion of related infrastructure. Tourist satisfaction plays a crucial role in the continuity and sustainable growth of coastal tourism, as satisfied tourists are more likely to share positive experiences and revisit the destination. Furthermore, ensuring alignment with governmental and private sector policies is essential for guiding the sustainable development of coastal tourism.

 

img0 

Citation: Karimi, R., Arghan, A., & Kamyabi, S. (2025). Coastal tourism and its impact on the economic sustainability of the city (Case study: Salmanshahr city). Journal of Urban Futurology, 5(1), 115-132.

1691989224302 © The Author(s).              Publisher: Islamic Azad University, Zahedan Branch.

DOI: https://doi.org/10.82545/uf.2025.1025296

 

 

 

 

 

 

[1]  Corresponding author: Abbas Arghan, Email: Abbas.arghan@yahoo.com, Tell: +989121314487

Extended Abstract

Introduction

Coastal tourism includes a full range of tourism, leisure and recreational activities that take place in coastal areas and waters near the coast. Coastal tourism is related to nature (climate, landscape, ecosystem) and culture (historical and cultural heritage, arts and crafts Traditions) depends. Coastal tourism is the result of the combination of environmental capacities and the provision of suitable services to gain the satisfaction of tourists, in this sense, descriptions can be considered successful in tourism that have the necessary capacities such as environmental attractions and suitable infrastructure for development, so the purpose of this research is to analyze and evaluate the factors influencing the economic sustainability and satisfaction of coastal tourism.

Methodology

According to the purpose, the current research is of an applied type, and in terms of the research method, it is a survey document. The method of collecting data and information is in the form of library and field studies, since the number of tourists is unknown, the statistical population has been used for this reason, accessible random sampling has been used, according to the geographical location of the statistical population, the number of 350 people was selected as a statistical sample. The questionnaire of this research has 14 items. To prove the validity of the questionnaire, the opinions of geography professors, cultural heritage and tourism experts, and social science experts were used. The reliability of the questionnaire was also calculated using Cronbach's alpha of 0.812.

Results and discussion

Recognizing priorities for the development of coastal tourism that may not have been prioritized by institutions plays an important role in management planning in this field. Paying attention to the factors affecting the development of coastal tourism can lead to better decisions and more effective and clear actions. It provides comprehensive information for decision makers and also helps to measure and measure the achievement of development goals. Beach managers should understand well what factors affect the development of beach tourism and how important and priority they are. This research tries to draw the attention of decision makers to the most important factors in this field. Considering the mentioned factors, this research can provide a clear path for government policy makers and cultural and tourism managers and different stakeholders in this field in general to Provide suitable grounds for planning, providing facilities and suitable infrastructure and facilitating the necessary conditions for the development of coastal tourism and attracting more tourists to those beaches.

Conclusion

The results of the research indicate the level of tourists' satisfaction with the second factor of the environmental quality of the coastal city of Salmanshahr, i.e. access to the beach and natural scenery and its cleanliness. Based on the comparison between the results of the preliminary research and the analyzes carried out in this research, it can be concluded that the quality of infrastructure facilities and services and the quality of the behavior of the host community are among the most important factors of tourists' satisfaction. Title of the main components that explain the most amount of variance in the factors. They were extracted into four main groups as follows:1- Quality of services 2- Infrastructure facilities 3- Quality of behavior of the host community 4- Environmental quality, this shows the importance of these factors in economic stability and attracting beach tourists

Funding

No financial resources were used in the preparation of this article.

Authors’ Contribution

Ramzan Karimi is responsible for data collection and editing 50%- Abbas Arghan is in charge of evaluation and evaluation 30%- Saeed Sahmeh, co-author of the article, 20%

Conflict of Interest

Authors declared no conflict of interest.

Acknowledgments

We are grateful to all the scientific consultants of this paper.

 

 

 

 

 

 

 

گردشگری ساحلی و تأثیر آن بر پایداری اقتصادی شهر (موردپژوهی: شهر سلمان‌شهر)

 

رمضان کریمی1، عباس ارغان 2، سعید کامیابی 3

 

1- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی سمنان، سمنان، ایران.

2- دانشیار، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی سمنان، سمنان، ایران

3- دانشیار، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی سمنان، سمنان، ایران

 

 

اطلاعات مقاله

چکیده

نوع مقاله:

مقاله پژوهشی

 

دریافت:

12/05/1402

پذیرش:

26/12/1402

صص:

132- 115

 

واژگان کلیدی:

ارزیابی در رضایتمندی،

توسعه پایدار،

پایداری اقتصادی،

گردشگری ساحلی،

سلمان شهر.

پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی دیدگاه‌ها و نظرات گردشگران و عوامل تأثیرگذار بر رضایتمندی آن‌ها از ورود به شهر ساحلی سلمان شهر صورت گرفته است. محدوده موردمطالعه در این پژوهش، شهر سلمان‌شهر واقع در استان مازندران می‌باشد. پژوهش حاضر با توجه به هدف از نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق اسنادی پیمایشی است. روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است. جامعه آماری این پژوهش 350 نفر بوده که به صورت تصادفی قابل‌دسترس توزیع گردیده است. روایی پرسشنامه توسط اساتید رشته جغرافیا، کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری و کارشناسان علوم اجتماعی و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از آلفای کرونباخ و مقدار ۸۱۲/0 مورد تأیید واقع شده است. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و روش‌های تحلیل عاملی، آزمون همبستگی پیرسون و t تک نمونه‌ای صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از میزان رضایت گردشگران از عامل دوم کیفیت محیطی شهر ساحلی سلمان شهر یعنی دسترسی به ساحل و مناظر طبیعی و تمیزی آن می‌باشد. بر مبنای مقایسه بین نتایج تحقیقات اولیه صورت گرفته در خصوص پژوهش و تجزیه‌وتحلیل‌های صورت گرفته در این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که کیفیت امکانات و خدمات زیرساختی و کیفیت رفتار جامعه میزبان از مهم‌ترین عوامل رضایتمندی گردشگران به شمار می‌آید. توجه به علایق و نظرات گردشگران می‌تواند مبنایی بر برنامه‌ریزی توسعه گردشگری ساحلی و ایجاد و گسترش زیرساخت‌های مرتبط با آن قلمداد شود زیرا رضایتمندی گردشگران نقش مهمی در تداوم گردشگری ساحلی و توسعه پایدار آن ایفا می‌کند و گردشگران راضی تمایل به انتقال تجربه مثبت خود به دیگران و تکرار مسافرت به محل را دارند ضمن آنکه باید از سیاست‌های دولت و بخش خصوصی برای هدایت توسعه پایدار گردشگری ساحلی اطمینان حاصل نمود.

 

img0 

استناد: کریمی، رمضان؛ ارغان، عباس؛ و کامیابی، سعید. (1403). گردشگری ساحلی و تأثیر آن بر پایداری اقتصادی شهر (موردپژوهی: شهر سلمانشهر). فصلنامه آینده پژوهی شهری، 5(1)، 115-132.

1691989224302© نویسندگان                                                          ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان.

DOI: https://doi.org/10.82545/uf.2025.1025296

 

 

 

 

 

مقدمه

صنعت توريسم يكي از مهم‌ترین بخش‌‎هاي اقتصادي جهان است كه در سال‌های اخير رشد فزاینده‌ای يافته است اين صنعت با بيش از 760 ميليون گردشگر و حدود 622 ميليارد دلار درآمد در سال 2004، و بيش از 700 ميليارد دلار درآمد در 200 حدود 10 درصد توليد ناخالص جهان را به خود اختصاص داده است (آرمین و همکاران، 1400). سازمان جهاني توريسم پیش‌بینی كرده است كه تا سال 2020 ميلادي، جمعيت توریست‌های جهان به يك ميليارد نفر و درآمد حاصله به 6/1 ميليارد دلار بالغ شود (مختارپور، 1401). شاخص‌های مرتبط با فيزيولوژي انساني كه از معادله بيلان انرژي بدن انسان مشتق گردیده‌اند (اکبرزاده و همکاران، 1402)، امروزه اعتبار بيشتري در مطالعات زيست اقليم انساني همچنين آب و هواشناسي توريسم كسب نموده‌اند (پوراحمد و همکاران، 1400). مطالعات نشان می‌دهد كه هوا و اقليم به همراه ايمني و وضعيت سياسي- اجتماعي مقاصد گردشگري، بالاترين سهم و تأثیر را در انتخاب مقاصد گردشگري داراست (صمدی طاری و همکاران، 1399).  فريتاس جنبه‌های گوناگون اقليم توريسم را بيان كرده است، به گفته او اقليم گردشگري شامل سه جزء اصلي 1. جنبه حرارتي (مانند بيلان انرژي بدن انسان) 2. جنبه فيزيكي (مانند گردوغبار آزاردهنده، بارش‌هاي ممتد و سیل‌آسا و هواي نامساعد و اشعه ماوراءبنفش) 3. جنبه زیبایی‌شناختی كه (تابش مطلوب خورشيد، وجود ابر، تعداد ساعات آفتابي مناسب، قدرت ديد و طول روز است. چنانچه براي انجام چنين فعاليتي نواحي ساحلي و محيط دريايي منظور نظر قرار گيرد آن را توريسم ساحلي می‌نامند (صفائی نمین و همکاران، 1401). گردشگري ساحلي مستلزم مسافرت از يك محل اقامت و تمركز بر محیط‌های دريايي است (قاضی، 1401). 

توسعة گردشگری در مناطق ساحلی را گردشگری ساحلی می‌نامند و توسط اتحادیه اروپا به‌عنوان گردشگری مرتبط با فعالیت‌های تفریحی مانند شنا و همچنین طیف گسترده‌ای از فعالیت‌های دیگر مانند پیاده‌روی ساحلی، ورزش‌های دوومیدانی و مشاهده حیات‌وحش تعریف می‌شود. برای این فعالیت‌ها، نزدیکی به دریا مزیت اصلی آن‌ها است ((Papageorgiou, 2019: 29. گردشگری در سواحل و دریا یکی از انواع گردشگری طبیعت‌محور محسوب می‌شود (Honey and Krantz, 2007: 64). طی قرون 18 و 11 میلادی، اشراف‌زادگان اروپایی، ادبای بریتانیایی و به‌تدریج قشر مرفه آمریکایی در قالب تورهای بزرگ از منابع طبیعی و فرهنگی قاره اروپا مانند سواحل ایتالیا، فرانسه و اسپانیا بازدید می‌کردند؛ اما به‌طورکلی گردشگری ساحلی از اواخر قرن 11 میلادی به‌طور ویژه، موردتوجه قرار گرفت و از آن زمان تاکنون، همواره بر تعداد گردشگران ساحلی افزوده‌شده است (باقری، 1399: 31). یک مقصد ساحلی مجموعه‌ای از ساحل (ها) و تفرجگاه‌های اطراف آن است که در آن تمام عملیات مربوط به گردشگری انجام می‌شود (Das & Bhattacharya, 2021: 2).

چند نوع فعالیت ساختاری وجود دارد که بر تغییر فیزیکی خط ساحلی تأثیر می‌گذارد و شامل خانه‌سازی، توسعه صنعتی، بندرها، مسیرهای کشتیرانی، خاکریزها، گذرگاه‌های خشکی، دیوارهای دریا، موج‌شکن‌ها، پروژه‌های استوار سازی شن‌ها و ساحل، موانع نگهدارنده طوفان‌های دریایی و امواج می‌شود (درویشی و همکاران، 1397: 271) با توجه به مطالعات کمی که در حوزة گردشگری ساحلی در مقایسه با سایر اشکال گردشگری صورت گرفته است. در بسیاری از مطالعات این موضوع مطرح‌شده است که گردشگری کنار دریا یا به‌اصطلاح گردشگری ساحلی رابطه مثبت مستقیمی با رشد اقتصادی یک منطقه یا یک کشور دارد. در نیمه دوم قرن بیستم با گسترش سریع گردشگری ساحلی، به‌عنوان بزرگ‌ترین بخش از بازار گردشگری جهان مطرح شد. این نوع گردشگری از نظر انگیزه، تجربیات، زمان صرف شده توسط گردشگران و ادراکات آن‌ها متمایز از سایر محصولات گردشگری در بازار گردشگری است (Das & Bhattacharya, 2021: 4).

بشر در طول تاریخ همواره بر اساس کنش درونی، شیفته کشف آینده و رمزگشایی آن بوده است (جوان و نعیم آبادی، 1400). این سؤال‌ها که «آیا آینده قابل‌تغییر هست»، «آیا آینده تداوم حال و گذشته خواهد بود» و «چه اتفاقی در آینده ممکن است روی دهد» تاکنون چالش‌های عمده فکری برای برنامه‌ریزی و مدیران بوده است (قنبری و بهشتی راد، 1395) رویکردهای مختلفی برای رویارویی با مسائل آینده به کار بسته‌اند که اغلب بر پایه تحلیل روندهای گذشته و ادامه آن در آینده بوده است (مختاری، 1396) اما در آغاز هزاره سوم علم آینده‌نگاری، بررسی‌ها و پژوهش‌های پراکنده و غیر منسجم در حوزه‌ی برنامه‌ریزی برای آینده را به علم مدون با اصول و مبانی استوار و روش‌های دقیق تبدیل کرده است؛ که با به‌کارگیری آن می‌توان علاوه بر تحلیل روندهای گذشته، به کشف، ابداع و ارزیابی آینده ممکن، محتمل و مطلوب نیز دست یافت و یا در صورت لزوم تغییر داد (بزاززاده و همکاران، 1393).

مطالب فوق‌الذکر، به‌طورکلی در خصوص دانش گردشگری بود. موضوع خاص مقاله حاضر، متمرکز بر مطالعه و پژوهش‌های دیدگاه‌های گردشگران شهر سلمان شهر بر پایداری اقتصادی ساحلی است. با توجه به قدمت طولانی‌مدت استفاده از سواحل و دریا به‌عنوان منبعی برای تفریح و گذران اوقات فراغت در میان جوامع مختلف، حجم ادبیات نظری مرتبط با این شاخه از گردشگری، نسبت به سایر شاخه‌ها اندک است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی دیدگاه‌ها و نظرات گردشگران و عوامل تأثیرگذار بر رضایتمندی آن‌ها از ورود به شهر ساحلی سلمان شهر صورت گرفته است که در ابتدا با روش تحلیل عاملی داده‌های تحقیق که هرکدام از آن‌ها بارهای مربوط به سؤالاتی از پرسشنامه را به خود اختصاص داده‌اند به‌عنوان مؤلفه‌های اصلی که بیشترین میزان واریانس را در عامل‌های تبیین می‌کند. به چهار گروه اصلی 1-کیفیت خدمات، ۲- امکانات زیرساختی، 3-کیفیت رفتار جامعه میزبان و 4- کیفیت محیطی استخراج شدند که این امر نشان‌دهنده حائز اهمیت بودن این عوامل در پایداری اقتصادی و جذب گردشگران ساحلی می‌باشد.

 

پیشینه و مبانی نظری پژوهش

تحقیقات زیادی در حوزه گردشگری توسط نویسندگان و صاحب‌نظران صورت گرفته است که به برخی از آن‌ها اشاره می‌گردد. کرمی و رضایی مقدم در مقاله‌ای چنین آورده‌اند: آینده‌نگاری در عصر حاضر ازجمله مفاهیم نوپایی است که به‌واسطه نوپا بودنش هنوز مفهومی ساخته‌وپرداخته نیست و منابع قابل‌توجهی نیز از آن در دسترس قرار ندارد. از اوایل دهه 33 میلادی علم و هنر آینده‌نگاری به‌عنوان ابزار سیاست‌گذاری به‌طور رسمی در چند کشور محدود به‌خصوص ژاپن به کار گرفته شد. ولی از اوایل دهه 33 میلادی به‌طور گسترده با همکاری نهادهای بین‌المللی جهت توانمندسازی کشورها از این روش استفاده شد و امروزه به‌عنوان رویکرد غالب شناسایی فن‌آوری در اکثر کشورهای توسعه‌یافته درآمده است (کرمی و رضایی مقدم، 1398).

 علوی در پژوهشی بیان نمود در جهان رقابتی امروز، فناوری‌های نرم به‌تدریج جایگزین فناوری‌های سخت و مزیت‌های فناورانه شده و فرایندها به‌جای ساختارها موردتوجه قرارگرفته است (علوی، 1401). همچنین تقوایی و همکاران در مقاله خود چنین نوشته‌اند: کشورهایی که خواهان تحولات بنیادین هستند، برنامه‌ریزی‌های پابرجا و مبتنی بر طراحی سناریو با رویکرد آینده‌نگاری را محور عمده برنامه‌ریزی توسعه آتی خود قرار داده‌اند (تقوایی و همکاران، 1400). از نظر حسن‌پور و همکاران؛ تصمیم‌گیرندگان حوزه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای در جهان پر از تغییر و تحول، نیازمند توسعه رهیافت‌های جدید پیش‌بینی و آمادگی برای آینده هستند. در این میان، یکی از این موضوعات مهم و اساسی که نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی شهرها و روستا دارد و می‌تواند با آینده‌نگری و طراحی سناریو منجر به بهبود رشد اقتصادی و بالا رفتن کیفیت زندگی افراد شود، مقوله توسعه صنعت گردشگری است (حسن پور و همکاران، 1398).

در نتایج مقاله محمدی آمده است؛ امروزه گردشگری در حال تبدیل‌شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است و بسیاری از برنامه ریزان از آن به‌عنوان رکن اصلی توسعه یاد می‌کنند (محمدی و همکاران، 1398). همچنین رجبی در مقاله‌ای نوشته است گردشگری یکی از فعالیت‌های مهمی است که در دهه‌های اخیر از جایگاه ویژه‌ای در توسعه اقتصادی برخی کشورها برخوردار بوده است (رجبی، 1400). به‌طوری‌که اقتصاددانان آن را صادرات نامرئی نامیده‌اند درواقع توریسم در جهان امروز به‌عنوان یک صنعت مطرح است که به‌مانند همه صنایع دیگر احتیاج به لوازم و ابزارهای خاصی داشته و برای رشد و پیشرفت احتیاج به پژوهش و تحقیق دارد (موثقی، 1396). از نظر زرگر؛ توسعه گردشگري در نواحي ساحلي از نظر همگان سریع‌ترین نواحي در حال رشد گردشگري معاصر است (زرگر، 1395). در ميان تمام فعالیت‌هایی که در نوار ساحلي و نزديکي سواحل صورت می‌گیرد، هیچ‌کدام بيش از گردشگري و تفريح ساحلي ازنظر حجم و تنوع در حال افزايش نيست. ماهيت متغير اين بخش و حجم آن، اين نکته را که بايد برنامه‌ها، سیاست‌ها و طرح‌های دولتي مربوط به گردشگري در سواحل را موردتوجه قرار دهد، الزامي می‌سازد (قاسمی و همکاران، 1401). کشورهای جهان، یکی از پیچیده‌ترین کسب‌وکارهای بشری می‌باشد و به‌عنوان فعالیتی چندوجهی دارای کارکردها و اثرات مثبت گوناگون است که ازجمله آن‌ها می‌توان به اشتغال‌زایی، کسب درآمد، جذب ارز و تقویت زیرساخت‌ها و ... اشاره کرد (صارمی و سنایی، 1397). گردشگری صنعتی است که توسعه آن نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسائل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است (سبحانی و همکاران، 1400).

به‌طورکلی مفهوم گردشگری ساحلی طیف کاملی از گردشگری، فراغت و فعالیت‌های تفریحی را که در نواحی ساحلی و آب‌های نزدیک ساحل روی می‌دهد، در برمی‌گیرد. گردشـگری ساحلی به طبیعت (آب‌وهوا، چشم‌انداز، اکوسیسـتم) و فرهنگ (میراث تـاریخی و فرهنگـی، هنـری و صنایع‌دستی، سنت‌ها) وابسـته اسـت (مشبکی اصفهانی و همکاران، 1399: 421). در حقیقت منابع طبیعی و فرهنگی که اساس گردشگری در ساحل را شکل می‌دهند، شامل مسائل عمده‌ای نظیر آب و آبزیان، پوشش گیاهی، توپوگرافی زمین‌شناسی و خاك، اقلیم، فعالیت‌های ساختمانی، صنعت و تأسیسات است. گردشگری در نواحی ساحلی، دارای جایگاهی است که در چهار زیر منطقه موازی با ساحل قرار دارد (درویشی و همکاران، 1397: 270):

1- منطقه آب‌های ساحلی: این منطقه، از فلات قاره شروع می‌شود و تا ساحل ادامه دارد؛ و غنی‌ترین منطقه برای ماهیگیری است و شامل صخره‌ها و ستون‌های سنگی می‌باشد. این قسمت برای سفر به جزایر نزدیک مورداستفاده قرار می‌گیرد.

2- منطقه ساحل: منطقه ساحل هم محدودهای از دریا و هم محدودهای از خشکی را در برمی‌گیرد. به‌ویژه اگر گسترده و شنی باشد، بسیاری از بازی‌ها و ورزش‌های آبی گروهی را حمایت می‌کند.

3- منطقه پهنه کرانه‌ای: منطقه کرانه‌ای به ناحیه پشت منطقه ساحل اطلاق می‌شود و بسیاری از تفریحات دریایی را حمایت می‌کند؛ مانند چادر زدن، پیک‌نیک و گردش بیرون شهر. در برخی مکان‌ها، این منطقه هتل‌ها و برخی مشاغل را در برمی‌گیرد. چشم‌انداز مهم این منطقه منظره دریاست

4- منطقه پس‌کرانه: اراضی پشت مناطق ساحلی عموما ً شامل مناطقی است که خدماتی را برای فعالیت‌های تفریحی در برمی‌گیرد. منظره ساحلی توسط پستی‌ها و بلندی‌ها و پوشش گیاهی شکل‌گرفته است.

 

 

شکل 1- چهار منطقه گردشگری در ساحل

(Ketchum, 1987: 87-127)

 

مواد و روش پژوهش

پژوهش حاضر با توجه به هدف از نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق اسنادی پیمایشی است. روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است، از آنجا که تعداد گردشگران نامشخص بوده جامعه آماری به همین دلیل از نمونه‌گیری تصادفی قابل‌دسترس استفاده گردیده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی جامعه آماری تعداد ۳۵۰ نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شده‌اند. پرسشنامه این پژوهش ۱۴ گویه دارد که برای اثبات روایی پرسشنامه از نظرات اساتید رشته جغرافیا، کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری و کارشناسان علوم اجتماعی استفاده‌شده است. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از آلفای کرونباخ ۸۱۲/0 محاسبه شده است. سؤالات پرسشنامه به دو صورت باز و بسته طراحی شده‌اند که در سؤال باز عواملی مثل مبدأ گردشگران، سن، جنس، تحصیلات و نحوه اطلاع از جاذبه گردشگری مطرح‌شده و در سؤالات بسته نیز از طیف لیکرت استفاده‌شده است این طیف از پنج قسمت مساوی که میزان رضایت و نارضایتی گردشگران به کمک نرم‌افزار SPSS به استخراج داده‌های موجود از پرسشنامه اقدام نموده و در نهایت بر اساس روش تحلیل عاملی، آزمون همبستگی پیرسون و t تک نمونه‌ای تحلیل شده‌اند.

 

محدوده موردمطالعه

استان مازندران با ۳۳۸ کیلومتر خط ساحلی، از استان‌های ساحلی شمال کشور است که بیشتر شهرهای، آن در سواحل دریا واقع‌شده‌اند (از ۲۲ شهرستان استان مازندران با جمعیت ۳۲۸۳۵۷۲ نفر در سال ۱۳۹۵، ۱۵ شهرستان در نواحی ساحلی قرار دارند) سلمان‌شهر یکی از شهرهای استان مازندران در ایران است. این شهر با جمعیت 9656 تن در فاصله ۸ کیلومتری شرق شهر عباس‌آباد و ۵ کیلومتری غرب شهر کلارآباد قرار دارد. این شهر در شهرستان عباس‌آباد و بخش سلمان‌شهر قرار دارد و مساحت آن ۷۵۰ هکتار است. این شهر در مسیر ارتباطی چالوس و تنکابن واقع‌شده است و نقش تفرجگاهی قوی دارد. مجاورت با دریای خزر و داشتن ساحل ماسه‌ای مناسب در تمامی نواحی شمالی شهر ارتفاعات ییلاقی و جنگلی زیبا در دامنه کوه البرز در نواحی جنوبی شهر، فاصله‌ای اندک‌بین ساحل دریا و دامنه کوه و نزدیکی غاری استثنایی به نام غار دانیال جذابیت این منطقه را دوچندان کرده است. در ایام تعطیلات جمعیت این شهر به ۲۰۰ هزار نفر نیز افزایش می‌یابد. لذا با توجه به موقعیت ساحلی، این شهر از لحاظ جذب توریسم و ویژگی‌های زیست‌محیطی آن، نیازمند یک الگوی مناسب و شیوه مناسب برای گردشگری و آینده‌پژوهی این منطقه و اقتصاد ناشی از آن می‌باشد.

 

C:\Users\hp\AppData\Local\Temp\Rar$DIa1208.4762\Doc3-page-001.jpg 

شکل 2- موقعیت قلمرو پژوهش

(ترسیم: نویسندگان، 1402)

بحث و ارائه یافته­ها

پس از آنالیز آمار و داده‌ها نتایج توصیفی متغیرها و شاخص‌های مهم در جدول شماره 1 و نمودار شماره 1 ارائه‌شده است:

 

جدول 1- توزیع استانی مبدأ مسافرت گردشگران

استان

تعداد

درصد

استان

تعداد

درصد

استان

تعداد

درصد

فارس

12

3.4

زنجان

1

0.3

قم

5

1.4

خراسان شمالی

4

1.1

اردبیل

1

0.3

مرکزی

6

1.7

خراسان جنوبی

2

0.6

خراسان رضوی

72

21.2

کهکیلویه و بویراحمد

8

2.3

همدان

29

8.3

تهران

108

30.8

آذربایجان غربی

6

1.7

گلستان

1

0.3

کرمانشاه

2

0.6

سمنان

31

8.9

گیلان

1

0.3

کردستان

2

0.6

اصفهان

8

2.3

قزوین

4

1.1

خوزستان

2

0.6

لرستان

8

2.3

یزد

5

1.4

آذربایجان شرقی

2

0.6

سیستان و بلوچستان

9

2.6

کرمان

8

2.3

هرمزگان

6

1.7

سایر شهرهای مازندران

6

1.7

بوشهر

5

1.4

 

 

 

نمودار 1- توزیع استانی مبدأ مسافرت گردشگران

 

از تعداد کل گردشگران 75 درصد مرد و 25 درصد زن بودند. بنابراین اکثر پاسخ‌دهنده‌ها دهندگان پرسشنامه از جنس مرد بوده‌اند. از نظر سنی 7 درصد گروه سنی کمتر از ۲۰ سال، 40 درصد گردشگران در گروه سنی ۲۰ تا ۳۵ سال، 24 به درصد در گروه سنی ۳۶ تا ۴۵ سال، 29 درصد در گروه سنی بیش از 46 سال قرار دارند. از نظر وضعیت تحصیلی گردشگران سطح تحصیلات 24 درصد گردشگران زیر دیپلم، ۳0 درصد دیپلم، ۱۰ درصد فوق‌دیپلم، ۳۶ درصد لیسانس و بالاتر هستند همان‌طور که ملاحظه می‌شود گردشگران در سنین متوسط میزان تحصیلات مناسب دارند مطابق با آمار جدول شماره ۲ مبدأ مسافرت گردشگران از نظر توزیع استانی استان تهران با 30.8 درصد، خراسان رضوی با 21.2 درصد، سمنان با 8.9 درصد و همدان با 8.3 درصد به ترتیب بیشترین و استان‌های گیلان، گلستان، اردبیل و زنجان با 0.3 درصد کمترین پاسخ‌دهندگان را تشکیل می‌دهند.

به‌منظور بررسی عوامل تأثیرگذار بر رضایتمندی گردشگران ورودی به شهر ساحلی سلمان شهر از مدل تحلیل عاملی استفاده‌شده است این مدل با استفاده از روش مؤلفه‌های اصلی، چرخش واریماکس و نرمال‌سازی کاریزر صورت گرفت که نتایج آن در جدول شماره 3 تا 8 نشان داده‌شده است. با توجه به تعدد شاخص‌ها به‌منظور کاهش تعداد شاخص‌های معرفی‌شده و خلاصه نمودن اطلاعات حاوی آن‌ها در تعدد محدودتری از عامل‌ها برای استفاده مفیدتر در تحلیل‌های بعدی و سادگی تفسیر نتایج حاصل از آن‌ها هرکدام از شاخص‌های ارائه‌شده به‌منظور سنجش رضایتمندی گردشگران از مقاصد گردشگری ساحلی در شهر سلمان شهر ۱۴ گویه در مقیاس لیکرت طراحی و سپس میانگین آن‌ها به‌صورت شاخص رضایتمندی تعیین‌شده و وارد مدل تحلیل عاملی شدند نتایج حاصله از اجرای مدل فوق در نرم‌افزار spss مورد تحلیل قرارگرفته و در جدول شماره 2 تحت عنوان عامل‌های استخراج‌شده بارگذاری عامل‌ها به‌صورت مقادیر ویژه درصد تبیین واریانس هرکدام از مجموعه متغیرهای پژوهش ارائه شدند.

 

جدول 2- عامل‌های خروجی گویه‌ها به همراه مقادیر ویژه و درصد تبیین واریانس شاخص‌های پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگری شهر سلمان شهر

عامل

مقدار ویژه

مجموع ضرایب چرخش داده نشده

مجموع ضرایب چرخش داده‌شده

مجموع

درصد تبیین واریانس

درصد تجمعی

مجموع

درصد تبیین واریانس

درصد تجمعی

مجموع

درصد تبیین واریانس

درصد تجمعی

1

4.2

30.4

30.4

4.2

30.4

30.4

2.3

16.7

16.7

2

1.5

11.0

41.4

1.5

11.0

41.4

2.2

16.2

33.0

3

1.2

9.2

50.7

1.2

9.2

50.7

2.0

14.3

47.4

4

1.1

8.4

59.1

1.1

8.4

59.1

1.6

11.7

59.1

5

0.90

6.4

65.5

-

-

-

-

-

-

6

0.78

5.5

71.1

-

-

-

-

-

-

7

0.72

5.1

76.3

-

-

-

-

-

-

8

0.64

4.6

80.9

-

-

-

-

-

-

9

0.59

4.2

85.2

-

-

-

-

-

-

10

0.55

3.9

89.2

-

-

-

-

-

-

11

0.44

3.1

92.3

-

-

-

-

-

-

12

0.41

2.9

95.3

-

-

-

-

-

-

13

0.36

2.5

97.9

-

-

-

-

-

-

14

0.29

2.0

100

-

-

-

-

-

-

 

برای نشان دادن همبستگی‌های موجود بین داده‌ها از آزمون kmo استفاده شد مقدار آن برای داده‌های تحقیق حاضر 787/0 به‌دست‌آمده است با توجه به اینکه مقدار آن همواره بین 0 تا 1 در نوسان است این مقدار نشان می‌دهد که همبستگی‌های موجود بین داده‌ها برای تحلیل عاملی مناسب خواهد بود همچنین برای اطمینان از مناسب بودن داده‌ها برای تحلیل عاملی مبنی بر اینکه ماتریس همبستگی‌های که پایه تحلیل عاملی قرار می‌گیرد در جامعه برابر صفر نیست از آزمون بارتلت استفاده‌شده است طبق محاسبه صورت گرفته برای داده‌های پژوهش آزمون فوق معنادار بوده است یعنی متغیرها هم‌بسته هستند (جدول شماره 3).

 

جدول 3- مقادیر آزمون‌های kmo و بارتلت

0.787

کایزر-مایر

1322.407

بارتلت

91

درجه آزادی

0.000

سطح معنی‌داری

 

بررسی نتایج آزمون‌های kmo و بارتلت برای تحلیل مؤلفه‌های اصلی و نتایج عامل‌های استخراج‌شده و مقادیر ویژه و درصد تبیین واریانس (جدول شماره 4) از تحلیل عاملی مجموعه چهارده‌گانه شاخص‌های رضایتمندی گردشگران پژوهش حاضر چهار عامل اول دارای مقادیر ویژه بزرگ‌تر از واحد بوده و جمع بیش از ۵۹ درصد تجمعی از واریانس این مجموعه را تبیین می‌کند که درصد نسبتاً بالایی به‌حساب می‌آید لازم به ذکر است نحوه بارگذاری عامل‌ها از متغیرها از ساختار صریح و ساده‌ای برخوردار نمی‌باشد و نمی‌توان به‌راحتی آن را تفسیر نمود لذا از تکنیک چرخش عامل‌ها (Factor Rotation) برای است دستیابی به‌وضوح بیشتری در ساختار عاملی آن‌ها استفاده می‌شود با توجه به داده‌های جدول شماره 5 از 14 متغیر اصلی پژوهش یک متغیر به دلیل وزن کم زیر 5/0 حذف و در نهایت بارگذاری بر روی ۱۳ متغیر باقی‌مانده انجام شد. بارهای عاملی متغیرهای موردمطالعه روی چهار عامل به‌صورت مشخص قرارگرفته‌اند به‌گونه‌ای که بیشترین بار عاملی به ترتیب به عوامل اول و دوم اختصاص‌یافته است پس از ارزیابی همه عامل‌ها و با توجه به میزان بارگذاری آن‌ها روی هر عامل نام‌گذاری مناسب برای عوامل صورت گرفت عوامل استخراج‌شده همراه با توصیف مختصری راجع به هر یک از آن‌ها در جدول شماره 4 ذکرشده است:

 

جدول 4- بارگذاری عوامل چرخش یافته شده از شاخص‌های پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگری شهر سلمان شهر

4

3

2

1

عامل

0.11-

0.68

0.07

0.32

1

0.42

0.63

0.03

0.05

2

0.77

0.10

0.06

0.08

3

0.40

0.30

0.09-

0.47

4

0.71

0.09

0.21

0.20

5

0.11

0.19

0.07

0.74

6

0.09

0.08

0.03-

0.76

7

0.14

0.004-

0.39

0.51

8

0.03

0.21

0.38

0.62

9

0.08

0.01

0.80

0.25

10

0.02

0.14

0.83

0.06

11

0.27

0.57

0.46

0.02-

12

0.12-

0.66

0.21

0.30

13

0.17

0.37

0.55

0.06

14

 

سپس نتایج تحلیل عاملی که با استفاده از روش مؤلفه‌های اصلی و نرمال‌سازی چرخش واریا ماکس صورت گرفت. عوامل استخراج‌شده همراه با توصیف مختصر راجع به هرکدام در جدول شماره 5 نشان داده‌شده است با توجه به جدول مذکور ماتریس عوامل دوران یافته به علت صریح و روشن بودن ساختار عامل‌ها و بارگیری از متغیرها به نام‌گذاری عامل‌ها پرداخته شد به‌این‌ترتیب عامل‌های چهارگانه شاخص‌های پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگران ورودی به شهر سلمان شهر را به شرح جدول شماره 5 نام‌گذاری کرده و در تحلیل‌های بعدی مورداستفاده قرار می‌گیرد:

 

جدول 5- نام‌گذاری مؤلفه‌ای تأثیرگذار چهارگانه

عامل

نام شاخص

شرح موارد مورد انتظار از شاخص

1

کیفیت امکانات زیرساختی

توسعه ورزش‌های آبی و شنا در ساحل، امکانات و خدمات تفریحی مختص بانوان، افزایش کیفیت ساحل ازنظر زیست‌محیطی و بهداشتی، امکانات و خدمات تفریحی مختص کودکان

2

کیفیت رفتار جامعه میزبان

پذیرش گردشگران توسط افراد بومی و محلی، آداب‌ورسوم و سنت‌های بومی

3

کیفیت خدمات

کیفیت اماکن استراحت، امنیت اجتماعی و ایستگاه پلیس، معرفی جاذبه‌های گردشگری ساحلی و ایستگاه‌های راهنمای گردشگران، کیفیت تسهیلات رفاهی و خدمات عمومی

4

کیفیت محیطی

حمل‌ونقل به ساحل و مناظر طبیعی سواحل و نحوه دسترسی

 

کایزر یکی از ویژگی‌های مهم تحلیل عاملی را استخراج و مشخص کردند عامل‌های مهم و تأثیرگذار می‌داند به‌طوری‌که استخراج عامل‌ها بر اساس واریانس هر متغیر صورت می‌گیرد اما تفسیر این عامل‌ها بدون چرخش بسیار دشوار است پس از چرخش بارهای بدی چهار عاملی که بیش‌ترین تأثیرگذاری را در میزان پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگران داشته‌اند مشخص شدند و در جدول شماره 6 ذکر شده‌اند.

جدول 6- مؤلفه‌های تأثیرگذار بر پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگری و درصد تبیین واریانس آن‌ها

عامل

نام شاخص

جمع مجذورات بارهای عاملی چرخش یافته شده

درصد مقدار واریانس

درصد مقدار تجمعی واریانس

1

کیفیت امکانات زیرساختی

2.34

16.7

16.7

2

کیفیت رفتار جامعه میزبان

2.28

16.2

33.0

3

کیفیت خدمات

2.01

14.3

47.4

4

کیفیت محیطی

1.64

11.7

59.1

 

 

نمودار 2- مؤلفه‌های تأثیرگذار بر پایداری اقتصادی و رضایتمندی

 

مطابق با اطلاعات مندرج در جدول شماره 6 مهم‌ترین عوامل مؤثر در توسعه گردشگری ساحلی شهر سلمان شهر به ترتیب کیفیت امکانات زیرساختی (شریان‌های حیاتی نظیر آب، برق، راه‌های دسترسی و...)، کیفیت رفتار جامعه میزبان، کیفیت خدمات ارائه‌شده در ساحل (نظیر رستوران‌ها، هتل و خدمات رفاهی و تفریحی و ورزشی) و کیفیت محیطی (مانند شکل سواحل، پاکیزگی و بهداشت و ...) با مقدار ویژه واریانس می‌باشد که سهم درصدی عامل‌ها به ترتیب 16.7،16.2،14.3،11.7 درصد می‌باشد. نکته قابل‌ذکر در خصوص تحلیل‌های انجام‌گرفته این است که اگر مقدار واریانس هر یک از عوامل کمتر از ۱۰ درصد باشد آن عامل اعتبار کمتری دارد چهار عامل فوق بالاتر از ۵۹ درصد مقدار واریانس را به خود اختصاص داده‌اند به‌این‌ترتیب باوجود تعداد زیاد متغیرها یک موردمطالعه عوامل شناسایی‌شده می‌توانند تصویر نسبتاً روشنی از دیدگاه‌ها و میزان پایداری اقتصادی و رضایت گردشگران ورودی به شهر ساحلی سلمان شهر را ارائه دهند پس از شناسایی عامل‌ها به روش تحلیل عاملی به‌منظور سنجش میزان همبستگی بین متغیرهای اصلی پژوهش عوامل اصلی رضایتمندی از آزمون همبستگی پیرسون استفاده‌شده که در نتایج آن در قالب جدول شماره 7 ارائه‌شده است:

 

جدول 7- آزمون همبستگی متغیرها

آزمون

کیفیت امکانات زیرساختی

کیفیت رفتار جامعه میزبان

کیفیت خدمات

کیفیت محیطی

رضایتمندی

کیفیت امکانات زیرساختی

همبستگی پیرسون

1

0.374

0.467

0.316

0.724

سطح معنی‌داری

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

تعداد

350

350

350

350

350

کیفیت رفتار جامعه میزبان

همبستگی پیرسون

0.374

1

0.439

0.252

0.685

سطح معنی‌داری

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

تعداد

350

350

350

350

350

کیفیت خدمات

همبستگی پیرسون

0.467

0.439

1

0256

0.854

سطح معنی‌داری

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

تعداد

350

350

350

350

350

 

کیفیت محیطی

همبستگی پیرسون

0.316

0.252

0.256

1

0.559

سطح معنی‌داری

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

تعداد

350

350

350

350

350

رضایتمندی

همبستگی پیرسون

0.724

0.685

0.854

0.559

1

سطح معنی‌داری

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

تعداد

350

350

350

350

350

 

 

نمودار 3- همبستگی تغییرها

 

همان‌طور که در جدول شماره 8 مشاهده می‌شود همبستگی میان متغیرهای پژوهش به‌عنوان متغیرهای تأثیرگذار در رضایتمندی گردشگران به‌عنوان متغیر وابسته همگی معنادار و مثبت بوده‌اند به‌طوری‌که همبستگی بین کیفیت امکانات زیرساختی کیفیت رفتار جامعه میزبان کیفیت خدمات و کیفیت محیطی با میزان رضایت گردشگران به ترتیب 0.724، 0.685،0.854،0.559 به‌دست‌آمده است که به ترتیب مؤلفه‌های کیفیت خدمات، کیفیت امکانات زیرساختی، کیفیت رفتار جامعه میزبان و کیفیت محیطی بیشترین همبستگی را با عامل رضایتمندی گردشگران و پایداری اقتصادی نشان می‌دهند. این امر نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه قابل‌توجه این عوامل در جذب و نگهداری گردشگران در شهر ساحلی سلمان شهر است درنهایت با استفاده از آزمون t تک نمونه‌ای و مقایسه میانگین‌ها همه گویه‌ها معنی‌دار شده و پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگران از مقصد گردشگری ساحلی سنجیده شد و نتایج حاصل از آن در جدول شماره 8 آمده است:

 

جدول 8- بررسی دیدگاه‌های گردشگران شهر سلمان شهر بر پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگری ساحلی

مؤلفه

گویه

مقیاس

میانگین

آزمون t

سطح معنی‌داری

خیلی کم

کم

متوسط

زیاد

خیلی زیاد

کیفیت امکانات زیرساختی

تسهیلات رفاهی و خدمات عمومی

4

11.1

36.3

27.4

21.1

3.49

8.21

0.000

اماکن استراحت ارزان و مناسب

3.1

6.3

29.4

32.3

28.9

3.76

11.80

0.000

امنیت اجتماعی گردشگران در سواحل

3.4

5.4

18.9

31.1

41.1

3.99

18.36

0.000

شناساندن جاذبه‌های گردشگری ساحلی

8.6

10

30.9

27.1

23.4

3.47

7.31

0.000

کیفیت رفتار جامعه میزبان

محیط‌زیست طبیعی سواحل

1.4

4

16

35.1

43.4

4.15

23.19

0.000

دسترسی به سواحل

5.7

9.7

23.4

25.4

35.7

3.77

14

0.000

کیفیت خدمات

امکانات تفریحی و ورزشی (قایقرانی، جت اسکی و سایر ...)

4.9

10.3

34

27.1

23.7

3.51

8.86

0.000

خدمات تفریحی ویژه بانوان

26

24.3

22.9

16.3

10.6

2.61

5.53-

0.000

خدمات تفریحی ویژه کودکان

11.1

18.9

28.9

27.7

13.4

3.13

2.09

0.000

کیفیت زیست‌محیطی و بهداشت ساحل

7.7

8

36.3

27.1

20.9

3.45

7.47

0.000

ورزش‌های آبی مردان (شنا) و...

6.9

13.7

34.3

25.4

19.7

3.37

6.09

0.000

کیفیت محیطی

پذیرش گردشگران ساحلی توسط افراد بومی

4.6

11.7

38.3

20.9

24.6

3.55

9.23

0.000

برخورد جامعه محلی با گردشگران ساحلی

2

5.7

24.6

31.4

36.3

3.94

14.49

0.000

آداب‌ورسوم و سنت‌های رایج محلی

3.1

4.6

18.9

36.6

36.9

4.01

17.81

0.000

 

 

نمودار 4- میانگین بررسی دیدگاه گردشگران شهر سلمان شهر بر پایداری اقتصادی و رضایتمندی گردشگری ساحلی

 

این پژوهش با هدف بررسی و ارزیابی دیدگاه‌ها و نظرات گردشگران و عوامل تأثیرگذار بر رضایتمندی آن‌ها از ورود به شهر ساحلی سلمان شهر صورت گرفته است. ابتدا با روش تحلیل عاملی داده‌های تحقیق که هرکدام از آن‌ها بارهای مربوط به سؤالاتی از پرسشنامه را به خود اختصاص داده‌اند به‌عنوان مؤلفه‌های اصلی که بیشترین میزان واریانس را در عامل‌های تبیین می‌کند. به چهار گروه اصلی 1-کیفیت خدمات، ۲- امکانات زیرساختی، 3-کیفیت رفتار جامعه میزبان و 4- کیفیت محیطی، استخراج شدند. در بررسی‌های صورت گرفته از مؤلفه‌های تعریف‌شده برای ارزیابی میزان رضایت گردشگران از مقاصد گردشگری با استفاده از آزمون‌های همبستگی پیرسون و t تک نمونه‌ای و مقایسه میانگین‌ها در هرکدام از مؤلفه‌های فوق مشخص گردید که در مؤلفه کیفیت خدمات، گویه امنیت اجتماعی موردنیاز گردشگران در سواحل با میانگین ۳.۹۹ و گویه معرفی جاذبه‌های گردشگری ساحلی با میانگین ۳.۴۷ به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان رضایتمندی بوده است. در مؤلفه امکانات زیرساختی نیز بیشترین رضایت مربوط به گویه کیفیت ساحل از نظر زیست‌محیطی و بهداشت با میانگین ۳.۴۵ و کمترین میزان مربوط به گویه امکانات و خدمات تفریحی مخصوص بانوان با میانگین ۲.۶۱ است. در مؤلفه کیفیت رفتار جامعه میزبان بیشترین میزان رضایت به گویه آداب‌ورسوم و سنت‌های بومی با میانگین ۴.۰۱ و کمترین میزان به گویه میزان پذیرش گردشگران توسط افراد بومی با میانگین ۳.۵۵ اختصاص داشته است در مؤلفه کیفیت محیطی نیز گویه مناظر طبیعی سواحل با میانگین ۴.۱۵ شرایط مناسبی از رضایت گردشگران را نشان می‌دهد. در مجموع بیشترین میزان رضایت از مؤلفه‌ها به کیفیت محیطی و کیفیت رفتار جامعه میزبان و کمترین میزان رضایت از امکانات زیرساختی مشخص می‌شود. بدین‌جهت برای افزایش تعداد گردشگران رضایتمندی و احتمال بازدید مجدد آن‌ها امکانات و تسهیلات زیرساختی مانند امکانات ورزشی و تفریحی، شنا، قایقرانی و سرگرمی‌ها، امکانات و خدمات تفریحی مخصوص بانوان امکانات و خدمات تفریحی مخصوص کودکان ورزش‌های آبی و شنا برای مردان در ساحل باید برنامه و طرح‌های دائمی برای بهبود و توسعه آن‌ها داشته باشد. دیدگاه اساسی این است که دو عامل امکانات زیرساختی و کیفیت رفتار جامعه میزبان که بیش از ۳۳.۷ درصد واریانس کل پاسخ‌ها را تبیین نموده‌اند بیشترین و مهم‌ترین نقش را در تحلیل میزان رضایت گردشگران واردشده به شهر ساحلی سلمان شهر ایفا می‌نماید.

 

نتیجه­گیری و ارائه پیشنهادها

 شناخت اولویت‌ها توسعه گردشگری ساحلی که ممکن است از جانب نهادها در اولویت قرار نگرفته باشند نقش مهمی در برنامه‌ریزی مدیریت در این زمینه دارد. توجه به عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری ساحلی می‌تواند منجر به تصمیمات بهتر و عملکردهای مؤثرتر و روشن‌تر شود. اطلاعات جامعی را برای تصمیم‌گیرندگان فراهم آورد همچنین به اندازه‌گیری و سنجش میزان دستیابی به اهداف توسعه کمک می‌کند مدیران ساحل باید به‌خوبی درک کنند که چه عواملی بر توسعه گردشگری سواحل تأثیرگذار است و میزان اهمیت و اولویت آن‌ها چگونه است. این تحقیق سعی دارد توجه تصمیم‌گیرندگان را به مهم‌ترین عوامل در این زمینه جلب نماید در نظر گرفتن عوامل مطروح شده، این پژوهش می‌تواند مسیر روشنی را پیش روی سیاست‌گذاران دولتی و مدیران گردشگری و فرهنگی و به‌طور کل ذینفعان مختلف در این حوزه قرار دهد تا زمینه‌های مناسبی را برای برنامه‌ریزی فراهم کردن تسهیلات و زیرساخت‌های مناسب و تسهیل شرایط لازم برای توسعه گردشگری ساحلی و جذب بیشتر گردشگران در آن سواحل فراهم کند. نتایج پژوهش حاکی از میزان رضایت گردشگران از عامل دوم کیفیت محیطی شهر ساحلی سلمان شهر یعنی دسترسی به ساحل و مناظر طبیعی و تمیزی آن می‌باشد. بر مبنای مقایسه بین نتایج تحقیقات اولیه صورت گرفته در خصوص پژوهش و تجزیه‌وتحلیل‌های صورت گرفته در این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که کیفیت امکانات و خدمات زیرساختی و کیفیت رفتار جامعه میزبان از مهم‌ترین عوامل رضایتمندی گردشگران به شمار می‌آید این موضوع در مطالعاتی که قبلاً در این زمینه صورت گرفته نیز به‌عنوان نتیجه کار مطرح‌شده است از جمله این مطالعات می‌توان به مطالعات تقوایی و همکاران 1400 و محمدی و همکاران در سال 1398 اشاره نمود. از دیگر عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران، دوستی و مهمان‌نوازی مردم محلی استراتژی‌های اطلاع‌رسانی و توجه به نیاز گردشگران است که در اغلب مطالعات قبلی نیز به اهمیت آن‌ها پرداخته‌شده است بنابراین توجه به علایق و نظرات گردشگران می‌تواند مبنایی بر برنامه‌ریزی توسعه گردشگری ساحلی و ایجاد و گسترش زیرساخت‌های مرتبط با آن قلمداد شود زیرا رضایتمندی گردشگران نقش مهمی در تداوم گردشگری ساحلی و توسعه پایدار آن ایفا می‌کند و گردشگران راضی تمایل به انتقال تجربه مثبت خود به دیگران و تکرار مسافرت به محل را دارند ضمن آنکه باید از سیاست‌های دولت و بخش خصوصی برای هدایت توسعه پایدار گردشگری ساحلی اطمینان حاصل نمود. با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد‌های زیر ارائه می‌شود:

·       ارتقای کیفی و کمی زیرساخت‌های اصلی گردشگری ساحلی از جمله (امکانات اقامت، حمل‌ونقل، پلاژها و ورزش‌های ساحلی و دریایی و ...)

·       ایجاد زمینه‌های تشویقی توسط مدیریت شهری برای سرمایه‌گذاری بخش‌های خصوصی و معرفی گردشگری ساحلی از طریق تبلیغات منظم و مؤثر جاذبه‌های آن در شهر سلمان شهر

·       آموزش و اطلاع‌رسانی عمومی در راستای ارتقای رفتار جامعه میزبان در پذیرش گردشگران

·       نظارت مستمر بر کمیت و کیفیت خدمات ارائه‌شده به گردشگران شامل (هتل‌ها، رستوران‌ها، اماکن تفریحی و ورزشی و ...)

 

منابع

آرمین، محسن؛ قربان‌نیا خیبری، وجیهه؛ و عظیمی، الهه. (1400). بررسی قابلیت‌های اقلیم گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد. فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری، 12(3)، 79-96. doi: 10.30473/grup.2021.8657

اکبرزاده ابراهیمی، اذر؛ کوپا، فاطمه؛ محمدی بدر، نرگس؛ و میرزایی، پدرام . (1402). تحلیل روان‌شناختی «خود فعلی و ایده‌‌آلی» در رمان «درخت انجیر معابد» احمدمحمود از منظر کارن هورنای. متن پژوهی ادبی، 27(95)، 241-264. doi: 10.22054/ltr.2020.42352.2691

بزاززاده، مهدی؛ داداش پور، هاشم؛ و مطوف، شریف . (1393). بررسی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه منطقه‌ای با رویکرد آینده‌نگاری منطقه‌ای، مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی، ایران. برنامه ریزی فضایی, 4(2), 79-104. https://sppl.ui.ac.ir/article_15996.html 

پوراحمد، احمد؛ رضایی نیا، حسینی؛ اندیشه، امینی. (1400). تحلیل سطح دسترسی به فضاهای اوقات فراغت درون شهری با استفاده از روش تحلیل شبکه ای (مطالعه موردی: محله های مسکونی منطقه 9 تهران). فصلنامه علوم و فناوری محیط زیست، 23(4)، 1-20. https://sanad.iau.ir/Journal/jest/Article/838018 

تقوایی، مسعود؛ حسینی خواه، حسین؛ و محمدی دوست، سلیمان. (1400). ارزیابی راهبردی ساختار فضایی شهرها با تأکید بر الگوهای نوین آمایش شهری (پژوهش موردی: شهر یاسوج). برنامه ریزی فضایی، 11(3)، 117-144. doi: 10.22108/sppl.2021.122995.1499

جوان، فرهاد؛ و نعیم آبادی، نازنین. (1400). تحلیل عوامل موثر بر توسعه تقاضای گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم در مناطق روستایی گیلان. تحقیقات و فناوری زیست محیطی 6(10)، 37-49. https://journal.eri.acecr.ir/Article/31994 

حسن پور، آرش؛ حسن پور، وحید؛ و کافی، مجید . (1398). تحلیل تطبیقی - تاریخی تجربۀ شکست پروژۀ نوسازی در ایران دورۀ پهلوی اول (مقایسه با ترکیه در دورۀ آتاترک با کاربست فن جبر بولی). جامعه شناسی کاربردی، 30(3)، 63-90. doi: 10.22108/jas.2019.109331.1298

رجبی، ازیتا. (1400). تدوین راهبردهای توسعه گردشگری کلان‌شهرتهران بر پایه هویت ‌‌رقابت‌پذیری منطقه‌‌ای با استفاده از روش متاسوات. فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری، 12(1-2)، 89-104. doi: 10.30473/grup.2021.8246

زرگر، علی اصغر؛ و نوروزی کلرمی، زینب. (1395). مسوولیت و نقش دولت های حوزه خلیج فارس در حفاظت از محیط زیست. مطالعات روابط بین الملل (پژوهشنامه روابط بین الملل)، 9(33)، 251-281. SID. https://sid.ir/paper/247621/fa

سبحانی، بهروز؛ صفریان زنگیر، وحید؛ و مجیدی هروی، آنیتا. (1400). تحلیل عوامل موثر بر گسترش گردشگری شهرستان خلخال در استان اردبیل با استفاده از مدل راهبردی SWOT. انسان و محیط زیست، 19(3)، 155-170. SID. https://sid.ir/paper/1042300/fa

صارمی، محمدرضا؛ و سنایی، اردشیر. (1397). جایگاه سیاست های اقتصادی در ثبات سیاسی ترکیه پس از سال 2002. فصلنامه مطالعات روابط بین الملل.11(42)، 133-155. https://sanad.iau.ir/Journal/prb/Article/1066550

صفائی نمین، رسا؛ فاضل چهارمحالی، سیدابوالقاسم؛ و شکریان، محمد. (1401). نقش حکم روایی خوب شهری در افزایش جذب گردشگر در شهر طالقان. برنامه ریزی و توسعه محیط شهری، 2(6 )، 49-60. SID. https://sid.ir/paper/1021886/fa

صمدی طاری، زهرا؛ نوری، جعفر؛ ارجمندی، رضا. (1399). مدیریت استراتژیک توسعه پایدار گردشگری در مناطق ساحلی با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM (منطقه مورد مطالعه: استان مازندران). فصلنامه علوم و فناوری محیط زیست، 22(1)، 227-245. https://sanad.iau.ir/fa/Article/834523?FullText=FullText

علوی، سید مهدی. (1401). اقتصاد زیستی: پارادایم نوین اقتصادی در عصر چالش‌ها و پیچیدگی‌های جهانی. مجله زیست شناسی ایران، 6(بهار و تابستان)، 1-25. https://www.ijbio.ir/article_2231.html 

قاسمی، سونا؛ پورهاشمی، عباس؛ زارع، علی؛ فرشچی، پروین؛ و باوند، هرمیداس. (1401). بررسی ژئوپولیتیک-محیط زیستی ساخت جزایر مصنوعی در خلیج فارس از منظر حقوق بین الملل. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 24(1 (پیاپی 116) )، 185-197. SID. https://sid.ir/paper/1065359/fa

قاضی، حسین . (1401). تاثیر اتصال ترانزیت ریلی به بنادر سواحل مکران در ارتقاء مولفه نظامی جنوب شرق ایران. فصلنامه مطالعات جنگ، 4(12)، 67-88. https://www.qjws.ir/article_253851.html 

قنبری، سیروس؛ و بهشتی راد، رقیه . (1395). بررسی تأثیر سکوت سازمانی بر کاهش کار تیمی و عملکرد سازمانی بر اساس کارت امتیازی متوازن (BSC) (مطالعه موردی: کارکنان دانشگاه رازی کرمانشاه). جامعه شناسی کاربردی، 27(4)، 47-60. doi: 10.22108/jas.2017.21160

کرمی، غلامحسین؛ و رضایی مقدم، کوروش. (1398). اقدام‌پژوهی مشارکتی: حلقه اتصال پژوهش و اقدام در مدیریت تعاونی‌های کارآفرین کشاورزی. فصلنامه علمی کارافن، 16(2)، 161-188. https://karafan.nus.ac.ir/article_105725.html 

محمدی، کریم؛ محمدزاده، مهناز؛ و شرقی، طاهره . (1398). شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر توسعه پایدار گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای زرآباد بخش الموت شرقی قزوین). راهبردهای توسعه روستایی، 6(4)، 427-443. doi: 10.22048/rdsj.2020.204571.1820

مختارپور، داوود، و شورج، فردین. (1401). طراحی مدل کارآفرینی بر اساس توانمندسازها برای ایران. اقتصاد مالی (اقتصاد مالی و توسعه)، 16(2)، 155-178. SID. https://sid.ir/paper/1035764/fa

مختاری، داود. (1396). ژئوتوریسم: شاه‌کلید حفاظت و ساماندهی توانمندی‌های جوامع محلی با نمونه‌هایی از شمال غرب ایران. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 28(3)، 37-58. doi: 10.22108/gep.2017.98321.0

موثقی، حسن. (1396). کارکردهای اجتماعی و اقتصادی زنان در گسترش اشتغال در صنعت گردشگری با تاکید بر جنبه های حقوقی. مطالعات زنان و خانواده. 10(37)، 45-64. https://sanad.iau.ir/fa/Article/955019?FullText=FullText

References:

Akbarzadeh Ebrahimi, A. , Kouppa, F. , Mohammadi Badr, N. and Mirzaei, P. (2023). Self-Actualization and Ideal Self in the Novel "The Fig Tree of Temples" from Horney's Perspective. Literary Text Research, 27(95), 241-264. doi: 10.22054/ltr.2020.42352.2691  [In Persian]

Alavi, S. M. (2022). Bioeconomy: A New Economic Paradigm in the Era of Global Challenges and Complexities. Iranian Journal of Biology, 6(Spring and Summer), 1-25. https://www.ijbio.ir/article_2231.html  [In Persian]

Arabadzhyan, A., Figini, P., García, C., González, M. M., Lam-González, Y., & J. León, C. (2021). Climate change, coastal tourism, and impact chains – a literature review. Current Issues in Tourism, Taylor & Francis Journals, 24(16), 2233-2268. https://ideas.repec.org/a/taf/rcitxx/v24y2021i16p2233-2268.html 

Armin, M. , Ghorbannia Kheybari, V. and Azimi, E. (2021). Investigation the capabilities of tourism climate in Kohgiluyeh and Boyerahmad Provinces. Journal of Urban Ecology Researches, 12(24), 79-96. doi: 10.30473/grup.2021.8657 [In Persian]

Ata, G. G., Dadazadeh Silabi, P., & Ghadimi, M. (2017). Ranking Tourism Attractions Based on Potential to Attract Tourists by Using Numerical Taxonomy Model (Case: City of Khoy). Urban Economics and Management.5(4), 119- 132. http://dx.doi.org/10.29252/iueam.5.20.113 

BazazZadeh, M. , Dadashpoor, H. and Motavaf, S. (2014). Analysis the Key Factors Impacting on Regional Development using Regional Foresight approach, The Case Study of West Azerbaijan Province, Iran. Spatial Planning, 4(2), 79-104. https://sppl.ui.ac.ir/article_15996.html?lang=en [In Persian]

Coccossis, H., & Koutsopoulou, A. (2020). Measuring and monitoring sustainability of coastal tourism destinations in the Mediterranean. Tourism: An International Interdisciplinary Journal, 68(4), 482-498. https://doi.org/10.37741/t.68.4.8 

Fennell, D. A. (2020). Ecotourism. (5th ed.) Routledge. https://www.routledge.com/Ecotourism/Fennell/p/book/9780367364601?srsltid=AfmBOorxvY9eXY-nWrmE-y11pPicEBagDTulUBrkPh08gwd5Ma8dbNPi 

ghanbari, S. and beheshtirad, R. (2017). The Effect of Organizational Silence on Reduction of Teamwork and Organizational Performance Based on Balanced Scorecard (BSC)(Case Study of Kermanshah Razi University staff). Journal of Applied Sociology, 27(4), 47-60. doi: 10.22108/jas.2017.21160 [In Persian]

Ghasemi, S., Poorhashemi, A., Zare, A., Farshchi, P., & Bavand, H. (2022). Geopolitical and environmental study of artificial islands in the Persian Gulf (From the perspective of international law). JOURNAL OF ENVIRONMENTAL SCIENCE AND TECHNOLOGY, 24(1), 185-197. SID. https://sid.ir/paper/1065359/en [In Persian]

Ghazi, H. (2022). The effect of connecting rail transit to Makran coastal ports in upgrading the military component of southeastern Iran. War Studies, 4(12), 67-88. https://www.qjws.ir/article_253851.html?lang=en [In Persian]

Hasanpour, A. , Hasanpour, V. and Kafi, M. (2019). The Comparative-Historic Analysis of the Modernization Experience in the Two Countries: Iran of the Pahlavi Period and Turkey of the Ataturk Era (With an Emphasis on the Causes of the Failure of the Modernization Project of the First Pahlavi Era in Iran). Journal of Applied Sociology, 30(3), 63-90. doi: 10.22108/jas.2019.109331.1298[In Persian]

Hjalager, A. M. (2020). Land-use conflicts in coastal tourism and the quest for governance innovations. Land Use Policy, 94, 104566. https://ideas.repec.org/a/eee/lauspo/v94y2020ics0264837719304405.html 

Jarratt, D., & Davies, N. J. (2020). Planning for Climate Change Impacts: Coastal Tourism Destination Resilience Policies. Tourism Planning Development, 17, 423-440. https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=3566592 

Javan, F., & Naimabadi, N. (2022). Analysis of factors affecting the development of tourism demand based on ecotourism in rural areas of Guilan. Journal of Environmental Research and Technology, 6(10), 37-49. https://journal.eri.acecr.ir/en/Article/31994 [In Persian]

Karami, G. and Rezaei Moghaddam, K. (2020). Participatory Action Research: The Linkage Point between the Research and Action in the Agricultural Entrepreneurship Cooperatives Management. Karafan Journal, 16(2), 161-188. https://karafan.nus.ac.ir/article_105725.html?lang=en  [In Persian]

Kim, G. S., Chun, J., Kim, Y., & Kim, C.-K. (2021). Coastal Tourism Spatial Planning at the Regional Unit: Identifying Coastal Tourism Hotspots Based on Social Media Data. ISPRS International Journal of Geo-Information, 10(3), 167. https://doi.org/10.3390/ijgi10030167 

Liu, J., An, K., & Shawn Jang, S. (2020). A model of tourists’ civilized behaviors: Toward sustainable coastal tourism in China. Journal of Destination Marketing & Management 16, 100437. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2020.100437 

Lukoseviciute, G., & Panagopoulos, T. (2021). Management priorities from tourists’ perspectives and beach quality assessment as tools to support sustainable coastal tourism. Ocean & Coastal Management, 208, 105646. http://dx.doi.org/10.1016/j.ocecoaman.2021.105646 

Mejjad, N., Rossi, A., & Bianca Pavel, A. (2022). The coastal tourism industry in the Mediterranean: A critical review of the socio-economic and environmental pressures & impacts." Tourism Management Perspectives, 44(11). http://dx.doi.org/10.1016/j.tmp.2022.101007 

Mohammadi, K. , Mohammadzadeh Nasirabadi, M. and Sharghi, T. (2019). Identifying and Investigating Factors Affecting Sustainable Development of Rural Tourism (Case Study: Zarrabad Village, East Alamut Section of Qazvin). Rural Development Strategies, 6(4), 427-443. doi: 10.22048/rdsj.2020.204571.1820 [In Persian]

Mokhtari, D. (2017). Geotourism: the Master Key to Protect and Improve the Capabilities of Local Communities with Examples from Northwestern of Iran. Geography and Environmental Planning, 28(3), 37-58. doi: 10.22108/gep.2017.98321.0 [In Persian]

Mo'taqi, H. (2017). Social and Economic Functions of Women in Expanding Employment in the Tourism Industry with Emphasis on Legal Aspects. Women and Family Studies, 10(37), 45-64. https://sanad.iau.ir/fa/Article/955019?FullText=FullText  [In Persian]

Mukhtarpour, Dawod, & Shuraj, Fardin. (2022). Designing an entrepreneurial model based on enablers for Iran. JOURNAL OF FINANCIAL ECONOMICS (FINANCIAL ECONOMICS AND DEVELOPMENT), 16(2 (59) ), 155-178. SID. https://sid.ir/paper/1035764/en [In Persian]

Pafi, M., Flannery, W., & Murtagh, B. (2020). Coastal tourism, market segmentation and contested landscapes. Marine Policy, 121, 104189. https://doi.org/10.1016/j.marpol.2020.104189 

Pourahmad, A., Rezaienia, H., Hosseini, A., Andisheh, S., & Amini, M. (2021). Analyzing the Level of Access to Leisure Spaces within the City Using Network Analysis Method: The Case Study of Neighborhoods in District 9 of Tehran. Journal of Environmental Science and Technology, 23(4), 1-20. https://sanad.iau.ir/en/Journal/jest/Article/838018  [In Persian]

RAJABI, A. (2021). Tourism Development Strategies in Tehran based on Regional Competitiveness Identity through Metaswat Method. Journal of Urban Ecology Researches, 12(3), 89-104. doi: 10.30473/grup.2021.8246 [In Persian]

Rogerson, C.M., Rogerson, J.M. (2020). Coastal Tourism in South Africa: A Geographical Perspective. In: Rogerson, J., Visser, G. (eds) New Directions in South African Tourism Geographies. Geographies of Tourism and Global Change. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-29377-2_13 

Safaei Namin, R., Fazel Chaharmahali, S. A., & Shokriyan, M. (2022). The role of good governance in increasing tourism in Taleghan city. JOURNAL OF URBAN ENVIRONMENTAL PLANNING AND DEVELOPMENT, 2(6 ), 49-60. SID. https://sid.ir/paper/1021886/en [In Persian]

Samdi Tari, Z., Nouri, J., & Arjmandi, R. (2020). Strategic Management of Sustainable Tourism Development in Coastal Areas Using SWOT Model and QSPM Matrix (Study Area: Mazandaran Province). Environmental Science and Technology Quarterly, 22(1), 227-245. https://sanad.iau.ir/fa/Article/834523?FullText=FullText  [In Persian]

Saremi, M. R., & Sanaei, A. (2018). The position of economic policy in Turkey's political stability since 2002. Quarterly Journal of International Relations Studies. 11(42), 133-155. https://sanad.iau.ir/Journal/prb/Article/1066550 [In Persian]

Schwab, K., Martin, C., Samans, R., Moavenzadeh, J., & Drzeniek-Hanouz, M. (2017). The travel & tourism competitiveness report 2017. The World Economic Forum.) WEF: World Economic. https://www3.weforum.org/docs/WEF_TTCR_2017_web_0401.pdf 

Sobhani, B., Safarian Zengir, V., & Majidi Heravi, A. (2021). Analysis of factors affecting tourism development city Khalkhal in Province Ardebil using strategic model SWOT. JOURNAL OF HUMAN AND ENVIRONMENT, 19(3 (58) ), 155-170. SID. https://sid.ir/paper/1042300/en [In Persian]

Taghvaee, M., Hosseinekhah, H. and Mohamadidost, S. (2021). Strategic evaluation of the spatial structure of cities with emphasis on new patterns of urban planning (Case study: Yasuj city). Spatial Planning, 11(3), 117-144. doi: 10.22108/sppl.2021.122995.1499 [In Persian]

Tien, N. H., Ngoc, N. M., & Anh, D. B. H. (2020). Sustainability of coastal tourism development: comparative analysis of Vietnam's Northern and Southern provinces. Journal of southwest jiaotong university, 55(6). https://www.jsju.org/index.php/journal/article/view/780 

Zargar, A., & Norouzi, Z. (2016). The Persian Gulf Countries’ Responsibilities and Their Roles in Environmental Protection. Studies of International Relations Journal (Political Science and International Relations Journal), 9(33), 251-281. SID. https://sid.ir/paper/247621/en [In Persian]

Zhang, X. (2012). Research on the Development Strategies of Rural Tourism in Suzhou Based on SWOT Analysis. Energy Procedia, 16(B), 1295-1299. https://doi.org/10.1016/j.egypro.2012.01.207 

 

 

 

[1]  نویسنده مسئول: عباس ارغان، پست الکترونیکی: Abbas.arghan@yahoo.com، تلفن: 09121314487


Sanad

Sanad is a platform for managing Azad University publications

Links

Related Centers

Technical Support

Official pages

The rights to this website are owned by the Raimag Press Management System.
Copyright © 2021-2025

Home| Login| About Us| Contact Us|
[فارسی] [العربية] [fa] [ar]