اثرات کاربرد آلومینوسیلیکات زئولیت بر صفات مورفولوژیک و ترکیبات شیمیایی گیاه دارویی آلوئه ورا (Aloe vera L) در شرایط تنش خشکی

Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)

سارا یاری ¹ (گروه علوم باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران)
پژمان مرادی ² (گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، ایران)
فرحناز خلیقی سیگارودی ³ (گروه فارماکوگنوزی و داروسازی مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران)

Received: 2013-09-21 Accepted : 2013-12-19 Published : 2014-01-01

Keywords: زئولیت, آلوئه ورا, قندها, باربالوین,

Abstract :

مقدمه و هدف: امروزه آلوئه­ورا در صنایع غذایی و دارویی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش بهبود رشد رویشی، افزایش تولید متابولیت‎های ارزشمند گیاهی و افزایش قندهای موجود در ژل آلوئه ورا با صرف هزینه‎ پایین و بازدهی بالا در شرایط تنش آبی است. روش تحقیق:در این تحقیق، کشت گلدانی آلوئه ورا در شرایط گلخانه ای و با اعمال 4 سطح زئولیت 0، 11، 22 و 44 گرم در 5 کیلوگرم خاک گلدان، درسه تکرار انجام شد. گلدان ها به مدت 5 ماه در معرض سه سطح مختلف تیمار آبیاری قرار گرفتند. تیمارها عبارت از آبیاری با فاصله هفته ای یک بار، 2 هفته یک بار و 3 هفته یک بار بود. در نهایت صفات مورفولوژیک، هم­چنین میزان باربالوئین تولیدی و قندهای مختلف در این گیاه توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) مورد سنجش قرار گرفت. داده­ها با استفاده از نرم افزارآماریMSTATC  تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میانگین صفات توسط آزمون چنددامنه­ای دانکن در سطح احتمال 05/0مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج و بحث:در بررسی اثرات ساده و متقابل کاربرد زئولیت و اعمال تیمارهای مختلف آبیاری، بهترین نتایج صفات مورفولوژیکی مختلف با کاربرد 22 گرم زئولیت در 5 کیلوگرم خاک گلدان و آبیاری 3 هفته یک بار به دست آمد. بیشترین میزان ماده مؤثره باربالوئین در تیمار اثرات متقابل 44 گرم زئولیت در 5 کیلوگرم خاک گلدان و آبیاری هفته ای یک بار مشاهده شد و بالاترین میزان قندها با کاربرد 44 گرم زئولیت در 5 کیلوگرم خاک گلدان و آبیاری 2 هفته یک بار حاصل شد. توصیه کاربردی/صنعتی: آلومینوسیلیکات زئولیت در بهبود خصوصیات مورفولوژیک، افزایش ماده مؤثره باربالوئین و افزایش سطح پلی ساکاریدهای موجود در ژل گیاه آلوئه ورا در شرایط تنش آبی دارای نقش مؤثری است.

References:

Ahmadi Khah, A. 2009. Plant responses to abiotic environmental stresses. Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources.

Calvin, J. 2008. Aloe Vera plant history uses and benefits. Disabeld world towards tomorrow, 356 p.

Chaves, M. M. 1991. Effects of water deficits on carbon assimilation. Journal of Experimental Botany., 42(1): 1-16.

Chaves, M. M., Maroco, J. P. and Pereira, J. S. 2003. Understandjng plant response to drought: from genes to the whole plant, Funct. Functional Plant Biology., 30(3): 239-264.

Ebrahimi Pak, N., Pazira, A., Abedi, A. and Sabagh Farshi, A. A. 2008.  Deficit irrigation effects on growth (Beta vulgaris) and on quantity and quality yield of its. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi)., 87: 61- 69.

Feyz Zadeh, A. 2003. Effect of drought stress on germination of 6 species of Onobrychis. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi)., 95: 56-61.

Femenia, A., Sanchez, E. S., Rossello, C. and Simal, S. 1999. Compositional features of polysaccharides from Aloe vera, Aloe barbadensis Miller, plant tissues. Carbohydrate Polymers., 39(2): 109-117.

Fujita, K.., Beppu, H., Kawai, K.., Tamai, I Nomoto, S. and Shimpo, K.. 1995. High Allophanic Soil. Journal Plant Science., 3(2): 277-286.

Kavoosi, M. 2007. Effects of zeolite application on rice yield, nitrogen recovery and nitrogen use efficiency. Soil and water department, rice research institute of Iran, Rasht, Iran. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 38(1-2): 69-76.

Moosavi, F. and Esteki, M.  2010. Aloe vera a medicinal plant for thousand treatments. Nosooh Publisher, Isfahan, Iran.

Mumpton, F. 1999. La Roca magica: Uses of natural zeolite in agriculture and industry. Proceedings of the National Academy of Sciences, 96 (7): 3463-3470.

Omidbaigi, R. 2007. Production and processing of medicinal plants (vol. 1). Astan Ghods Razavi Publisher, Mashhad, Iran.

Omidbaigi, R. 2010. Production and processing of medicinal plants (vol. 1). Astan Ghods Razavi Publisher, Mashhad, Iran.

Pansini, M. 1996. Natural zeolite as cation exchangers for environment protection. Mineralium Deposita., 31(6): 563-575.

Poorhadi, M. and Khosravi, A. 2010. Effects of three types of biological fertilizers and Urea on performance liquid chromatographic determination of Anthraquinone compounds in Aloe arborescens. Bulletin Fujita University Medical Society., 27(7): 126-134.

Fulai, L., Christain Jensen, R. and Andersen, N. 2004. Drought stress effect on carbohydrate concentration in soybean leaves and pods during early reproductive development: its implication in altering pod set. Field Crops Research., 86 (1): 1-13.

Hasani, A. 2006. Effect of drought stress on growth, yield and essential oil content on (Ocimum basilicum, L.). Iranian Journal of Medical and Aromatic Plants., 22 (3): 126-135.

Hekmat Shoar, J. 1993. Plant physiology in difficult conditions. University of Tabriz, Iran.

Hiedari Sharif-Abad, H. 2000. Plant, dry and drought. Agricultural Research, Education & Extension Organization, (AREEO).

Huang, Z. T. and Petrovic, A. M. 1994. Clinoptilolite Zeolite influence on nitrate leaching and nitrogen use efficiency in simulated and based golf greens. Journal of Environmental Quality., 23(6): 1190-1194.

Khan, H.,  Khan, A. Z.,  Khan, R.,  Matsue, N. and  Henmi, T. 2008. Soybean leaf area, plant height and reproductive development as influenced by zeolite application and some quantitative and qualitative traits. Master's thesis, Islamic Azad University of Karaj, Iran.

Ranjbar Choobe, M., Esfahani, M., Kavoosi, M. and Yazdani, M. R. 2004. Effects of irrigation and natural zeolite on growth and quality of tobacco (Nicotiana tabaccum var. Coker 347). Journal of Agricultural Sciences., 2: 71-84.

Rehakova, M., Cuvanova, S., Dzivak, M., Rimar, J. and Gavalova, Z. 2004. Agricultural and agrochemical uses of natural zeolite of the clinoptilolite type. Current Opinion in Solid State and Materials Science., 8(6): 397- 404.

Samadi, A., Sayah, B. and Javadi, J. 2008. Effects of super absorbent polymer (Tarawat A) and drought stress levels on yield and yield components of soybean. Iranian Journal of Agricultural Sciences., 5(3): 17-23

Wiedenfeld, B. 2003. Zeolite as a soil amendment for vegetable production in the lower Rio Grande valley. Subtropical Plant Science., 55(3): 7-10