بررسی رنگدانه های گیاهی موجود در گیاه دارویی سماق (Rhus coriaria L)

Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)

عذرا عرب ¹ , مجید طالبی ² , بدرالدین ابراهیم سید طباطبایی ³ , مهدی رحیم ملک ⁴

1 - گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران؛
2 - گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران؛
3 - گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران؛
4 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران؛

Received: 2013-08-01 Accepted : 2013-09-11 Published : 2013-07-01

Keywords: فتوسنتز, رنگدانه, سماق,

Abstract :

مقدمه و هدف: در داخل کلروپلاست برگ، رنگدانه­های گیرنده تابش خورشید وجود دارند که انرژی را به مرکز واکنش آغاز فتوسنتز انتقال می­دهند. مهم­ترین این رنگدانه­ها کلروفیل­ها هستند. هدف از این مطالعه بررسی رنگدانه­های فتوسنتزی موجود در گیاه دارویی سماق (Rhus coriaria L.) جمع آوری شده در دو فصل بهار و زمستان بود. روش تحقیق: به منظور این هدف عصاره­ی برگی سماق با کمک استون 80٪ استخراج شد و در طول موج های 645 نانومتر برای کلروفیل a، 663 نانومتر برای کلروفیل b و 470 نانومتر برای کارتنوئید در سه تکرار (برگ­های فوقانی، میانی و تحتانی)  به روش اسپتوفتومتری اندازه گیری شدند. داده­ها با استفاده ازنرم افزارآماری Statistics ver.8 تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میانگین داده­ها توسط آزمون چنددامنه­ای دانکن در سطح 05/0 >p  انجام شد. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین مقدار رنگدانه­ها در فصول­ مختلف وجود دارد. مقدار کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کارتنوئید در فصل بهار به طور میانگین به ترتیب برابر با 78/0، 24/0، 02/1 و 32/3 میلی گرم در گرم برگ و در فصل زمستان به ترتیب برابر با 55/1، 46/0 ،01/2 و 61/6 به دست آمد. میزان رنگدانه کارتنوئید در گیاه سماق بیشتر از میزان هر کدام از کلروفیل­ها بود و به طور کلی میزان رنگدانه­ها در اوایل فصل زمستان بیشتر بود. هم­چنین به طور کلی مقدار کلروفیل a در مجموع در هر دو فصل بیشتر از کلروفیل b بود که این موضوع در گیاهان دیگر هم اثبات شده است. توصیه کاربردی/صنعتی: کلروفیل، کارتنوئیدها و مشتقات آن­ها از رنگیزه های مهمی هستند که نقش آنتی اکسیدانی مهمی در گیاهان دارویی نظیر سماق دارند وجود مقدار زیادی از آن­ها در گیاه سماق، پتانسیل استفاده از آن در صنایع غذایی را آشکار می سازد.

References:

Alan Blackburn, G. 2007. Hyperspectral remote sensing of plant pigments.  Journal of Experimental Botany., 58: 855–867.

Abdirad, S., Rezanejad, F. and Kalantari, K. F. 2011. The effect of different light intensities on callogenesis and calli pigments content of shoot and floral explants of Rosa damascena Mill. and Rosa miniature. Journal of Agricultural Biotechnology., 3: 43-65.

Arnon D. T. 1949. Copper enzymes in isolation chloroplast phenoloxidase in Beta vulgaris. Plant Physiology., 24: 1- 15.

Connell, S. L. and Al-Hamdani, S. H. 2001. Selected physiological responses of kudzu to different chromium concentrations. Canadian Journal of Plant Science., 81:33-58.

Dere, S., Gunes, T. and Sivaci, R. 1998. Spectrophotometric determination of chlorophyll - a, b and total carotenoid contents of some algae species using different solvents. Turkish Journal of Botany., 22: 13-17.

Dorudi, H., Akbarinia, M. Jalali, S.G. and Khosrowgerdi, A. 2008. Effects of cutting diameter and media on rooting and survival of sumac cutting (Rhus coriaria L.). Iranian Journal of Biology., 2: 1-7.

Heidari Sharif-Abad, H. 2001. Plants and Salinity. Research Institute of Forests and Rangelands Press.

Hopkins, W. J. Ahmadi, A. Ehsanzadeh, P. and Jabari, F. 2004. Introduction to Plant Physiology, Tehran University. Institute of Publishing and Printing.

Javaheri, SH., Abdollahian-Noghabi, Kashani, M. A. Noshad, H. and Habibi, D. 2011. Effect of leaf position and age on the nitrogen content and chlorophyll meter values in sugar beet. Iranian Journal of Field Crop Science., 13: 87-98.

Kadam, V. B., Wadikar, M. S. and Ahire,  P. P. 2008. Bio-chemical analysis of leaves of some medicinal plants of Laling forest. Dhule District (M.S.), India. Journal Plant Archives., 8:293-294.

Kawamitsu, Y. Sinh, R. K., Nelson, B. J., Tamaki, Y. and Murayama, S. 1999. Effects of nitrogen supply growth characteristics and leaf photosynthesis in sugarcane. Faculty of Agriculture, University of the Ryukys., 46: 1-14.

Lahooti, M., 1988. Principles of Plant Physiology. Publisher by Astan Quds Razavi, Mashhad, Iran.

Masuda, T., Tanaka, A. and Melis, A. 2002. Chlorophyll antenna size adjustments by irradiance in Dunaliella salina involve coordinate regulation of chlorophyll a oxygenase (CAO) and Lhcb gene expression. U.S. DOE Hydrogen Program Review., 1-22.

Misyura, M., Colasanti, J. and Rothstein, S. J. 2012. Physiological and genetic analysis of Arabidopsis thaliana anthocyanin biosynthesis mutants under chronic adyerse environmental conditions. Journal of Experimental Botany. 2-12.,

Mlodzinska, E. 2009. Survey of plant pigments: molecular and environmental determinants of plant. Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica., 51: 7–16.

Mohammadi, M. Habibi, D. Ardakani, M. R. and Asgharzadeh, A. 2009. Effect of biological fertilizers, humic acid and superabsorbent polymer on chlorophyll content, lipid membrane and activity of superoxide dismutase and catalase enzymes in annual medic (Medicago scutellata) under cadmium toxicity. Agronomy and Plant Breeding Journal., 6(2):65-79.

Mozaffar, A. 1974. Plant Physiology. University Press of Agriculture and Animal Husbandry of University.

Ozcan, M. and Haciseferogullari, H. 2004. A condiment [sumac (Rhus coriaria L.) fruits]:some physico-chemical properties. Bulgarian Journal of Plant Physiology., 30: 74-84.

Rawashdeh, I. M., Ghzawi, A. L.,  Rawashdeh, N. Q., Khairallh, K., Al-Tawaha, A. R. and Salama, B. 2009. Genetic variation among sumac (Rhus Coriaria L.) samples collected from three locations in Jordan as revealed by AFLP markers. Advances in Environmental Biology., 3: 107-112.

Stuart, V., Sathyendranath, S., Platt, T., Maass, H. and D.Irwin, B. 1998. Pigments and species composition of natural phytoplankton populations: effect on the absorption spectra. Journal of Plankton Research., 20: 187-217.

Ustin, S., Gitelson, A. A., Jacquemoud, S., Schaepman, M., Asner, G., Gamon, J. and Zarco-Tejada, P. 2009. Retrieval of foliar information about plant pigment systems from high resolution spectroscopy. Remote Sensing of Environment., 113: 67–77.

Yanagi, K. and Koyama, T. 1971. Thin layer chromatographic method for determining plant pigments in marine particulate matter, and ecological significance of the results. Geochemical Journal., 5: 23–37.

Zahedi, A. 1967. Photosynthesis. Tehran University Press.

Zaker, A., Lahouti, M. Abrishamchi, P. and Ejtehadi, H. 2005. Study on the effects of Cr⁺³ and Cr⁺⁶ accumulation on growth and chlorophyll content in parsley (Petroselinum crispum). Iranian Journal of Biology., 18:101-109.