اثر تیمارهای مختلف کودهای ارگانیک بر صفات رشدی و عملکرد سِنای ‏هندی (Cassia angustifolia Vahl.‎‏)

Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)

امین نیک خواه ¹ , حسن علی نقدی بادی ² , محمدحسن شیرزادی ³ , علی مهر آفرین ⁴ , نیلوفر طاهریان ⁵

1 - باشگاه پژوهشگران ‏جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، کرمان، ایران؛‏
2 - گروه پژوهشی کشت و توسعه ‏گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران؛‏
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، کرمان، ایران؛‏
4 - گروه پژوهشی کشت و توسعه ‏گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران؛‏
5 - باشگاه پژوهشگران ‏جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، کرمان، ایران؛‏

Received: 2011-09-17 Accepted : 1974-01-01 Published : 2012-08-01

Keywords: گیاه دارویی, کودهای ارگانیک, سنای ‏هندی, اقلیم گرم و خشک ‏ ‏,

Abstract :

مقدمه و هدف: کودهای زیستی در کشاورزی پایدار به عنوان یک جایگزین برای ‏کودهای شیمیایی مطرح هستند و در تولید ارگانیک گیاهان دارویی از اهمیت خاصی برخوردارند. .هدف از تحقیق حاضر مطالعه اثرات کودهای زیستی بر رشد و عملکرد کمی گیاه دارویی سنا (Cassia angustifolia Vahl.‎) در ‏شرایط آب و هوایی جیرفت بود.روش تحقیق:  این پژوهش در منطقه جیرفت-کرمان در سال های 1388 تا ‏‏1389 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار و 13 تیمار ‏‏کودی اجرا شد. تیمارهای کودی مختلف به تنهایی یا تلفیقی از کودهای مختلف بود.نتایج و بحث:  نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای مختلف کودی بر ارتفاع بوته، عرض برگ، تعداد ‏شاخه فرعی، وزن تر برگ، وزن خشک برگ، وزن تر اندام هوایی و وزن ‏خشک اندام ‏هوایی ‏‎(p<0.01)‎ و هم­چنین طول برگ ‏‎(p<0.05)‎‏ اثرات معنی داری داشتند. اگرچه ‏بالاترین میزان برخی صفات از تیمار کود کامل شیمیایی (200 کیلوگرم در ‏هکتار) به دست آمد، با این حال تیمارهای تلفیقی کود زیستی‎‏ ‏اگرچه عملکردی حدود 70% کود شیمیایی کامل را داشتند با توجه به اثرات مطلوب و بلند مدت آن ها بر حاصلخیزی خاک مناسب به نظر می رسند.‏توصیه کاربردی / صنعتی: در شرایط محیطی منطقه مورد مطالعه ‎کاربرد تلفیقی‎ ‎کودهای‎ ‎زیستی حاوی نیتروژن تا حدودی ‎سبب بهبود عملکرد‎ ‎کمی‎ ‎گیاه‎ ‎سنای هندی‎ شد. بنابراین‎ ‎با‎ ‎مصرف‎ ‎کود زیستی‎ ‎علاوه بر کاهش ‎ ‎مصرف‎ ‎کود‎ ‎‎شیمیایی‎ ‎می توان گام های موثری را در کشاورزی پایدار و تولید ارگانیک گیاهان دارویی برداشت.

References:

‏‏ امید‎بیگی،‎ ‎ر‎. ‎‏1374‏‎ . ‎کشت‎ ‎گیاهان‎ ‎دارویی‎ ‎و‎ ‎نکاتی‎ ‎مهم‎ ‎پیرامون‎ ‎آنها.  ماه­نامه دارویی رازی، 7: 39 -24 ‏.

امیدی، ح. ‎ ‎نقدی‎ ‎بادی، ‎ح.ع. ‎گلزاد، ع. ‎ترابی،ح. ‎فتوکیان، م. ح. ‏‏1388.‏‎ بررسی تاثیر کود شیمیایی و زیستی نیتروژنه بر عملکرد کمی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.). فصلنامه‎ ‎گیاهان‎ ‎دارویی،‎ ‎8: 109- 98.‏

حاجی شریفی، ا. 1384. اسرار گیاهان دارویی (راهنمای شناخت و کاربرد گیاهان طبی و درمان بیماری­های مختلف ). چاپ سوم . انتشارات حافظ نوین.1144 صفحه

خرم دل، س. کوچکی، ع.ر. نصیری محلاتی، م و قربانی، ر. 1387. اثر کاربرد کودهای بیولوژیک بر شاخص­های رشدی  سیاهدانه. مجله پژوهش­های زراعی ایران، 6 :294 -.285

درزی،م.ت. قلاوند، ا. رجایی،ف. و سفیدکن، ف. 1385 . بررسی کاربرد ‏کودهای ز یستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه رازیانه ( ‏Foeniculum vulgare Mill‏). فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران ،4 :292-276

سالاردینی،‎ ‎ع‎. ‎ا‎. ‎‏۱۳۸۴‏‎ . ‎حاصل­خیزی‎ ‎خاک‎. ‎ ‎انتشارات‎ ‎دانشگاه‎ ‎تهران‎. چاپ‎ ‎هفتم‎. ‎‏۴۳۴‏‎ ‎صفحه

سلطانی پور، م.ا. اسدپور،ر. حاجبی، ع. مرادی، ن. 1387 . بررسی تاثیر تیمارهای خواب شکنی ‏بر شاخص جوانه زنی و بنیه بذر سه گونه گیاه دارویی رازیانه ، مریم گلی جنوبی و برگ نمدی درختچه ای دارویی. فصلنامه علمی- ‏پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 25: ‏‏528- 539‏‎.

‎ فلاحی، ج. کوچکی، ع. ر. و رضوانی مقدم، پ. 1388. بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی Matricaria chamomilla) ). مجله پژوهشهای زراعی ایران. 7: ‎ ‎‏134- 127.‏

قاسمی، ع. 1389. گیاهان دارویی و معطر(شناخت و بررسی اثرات آنها). انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد.

ملکوتی،‎ ‎م‎.‎ج.1378. ‎کشاورزی‎ ‎پایدار‎ ‎و‎ ‎افزایش‎ ‎عملکرد‎ ‎با‎ ‎بهینه سازی‎ ‎مصرف‎ ‎کود‎ ‎در‎ ‎ایران‎ .‎انتشارات‎ ‎نشر‎ ‎آموزش‎ ‎کشاورزی‎. ‎ص‎: ‎‏460‏

یادگاری، م. و برزگر، ر. 1389. تأثیر گوگرد و تیوباسیلوس بر قابلیت جذب عناصر غذایی، رشد رویشی و تولید اسانس در بادرنجبویه (Melissa officinali L.). داروهای گیاهی، 1: 35-40 .

‎Balakumbahan, R. and Ragamani, K. 2010. Effect of bio stimulants ‎on growth and yield of senna (Cassia angustifolia). Journal of ‎Horticulture Science & Omamental Plant 2 (1): 16-18.

Bedi, S., Tanuja, and Vyas, S.P .2008. Aromatic and Essential Oil Plants: Cultivation, Chemistry, Processing and Uses. Publisher: Agrobios (India), 598 pages.

‎‎Deshpande, D.J. 2008. Herbal remedies. ‎Agrobios India. 390 pp.‎

Gewaily, E.M., Fatma, I., E.l-Zamik, T., El-Hadidy, T., Abd El- Fattah H.I. and Salem, S.H. 2006. Efficiency of biofertilizers, organic and inorganic amendments application on growth and essential oil of marjoram (Majorana hortensis L.) plants grown in sandy and calcareous soils. Zagazig Journal of Agricultural Research., 33: 205-230.

 Glick, B.R.1995. The enhancement of plant growth by free‐living bacteria. Canadian Journal of Microbiology., 41:109–117.

 Han, H.S, Supanjani. and Lee, K.D., 2006 Effect of co-inoculation with phosphate and potassium solubilizing bacteria onmineral uptake and growth of pepper and cucumber. Plant Soil Envrionmetn., 52(3) : 130-136.

 ‎Kapoor, R., Giri, B. and Mukerji, K. G. 2004. Improved growth ‎and essential oil ‎‏ ‏inoculation supplemented with p-‎fertilizer. Bioresource Technology., 93: 307-311‎.

Mena-Violante, H.G. and Portugal, V.O. 2007. Alteration of tomato fruit quality by root inoculation with plant growth-promoting rhizobacteria (PGPR): Bacillus subtilis BEB-13bs. Scientia ‎Horticulture., 113: 103-106‎.

‎Omidbaigi, R. and Arjmandi, A. 2002. Effects of NP supply on ‎growth, development, yields and active substances of garden ‎thyme (Thymus vulgaris L.). Acta Horticulturae., 576: 263-265‎.

Rai, U.N., Pandey, K., Sinha, S., Singh, A., Saxena, R. and Gupta, D.K. 2004. Revegetating fly ash landfills with Prosopis juliflora L.: impact of different amendments and Rhizobium inoculation. Environment International., 30: 293 – 300.

Ratti, N., Kumar, S. Verma, H. N. and Gautam, S. P. 2001. Improvement in bioavailability of tricalcium phosphate to Cymbopogon martinii var. motia by rhizobacteria, AMF and Azospirillum inoculation. Microbiological Research., 156: 145-‎‎149.‎

‎Sanchez Govin, E., Rodrigues Gonzales, H. and Carballo ‎Guerra, C. 2005. Influencia de los abonos orgánicos y biofertilizantes en la calidad de las especies medicinales Calendula officinalis L. y Matricaria recutita L. Revista Cubana ‎de Plantas Medicinales. 10 (1):1.‎

Shaalan, M.N. 2005. Influence of biofertilizers and chicken manure on growth, yield and seeds quality of (Nigella sativa L.) plants. Egyptian Journal of Agricultural Research, 83: 811-828.

Sharma, A. K. 2001. A handbook of organic farming. Jodhpur (India): Agrobios. pp. 628.

‎‎Udagawa, Y. 1995. Some responses of dill (Anethum ‎graveolens) and thyme (Thymus vulgaris) grown in hydroponic, ‎to the concentration of nutrient solution. Acta Horticulturae., 396: 203-‎‎210.

‎