تأثیر تعدادی از عصاره های گیاهی بر روی رشد دو گونه از قارچ آسپرژیلوس
Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)سیما یحیی آبادی 1 , الناز زیبانژاد 2 , منیر دودی 3
1 - استادیار گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان، اصفهان، ایران؛
2 - کارشناس ارشد گروه میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان، اصفهان، ایران؛
3 - استادیار گروه میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان، اصفهان، ایران؛
Keywords: حداقل غلظت کشندگی, آسپرژیلوس, عصاره, ساپروفیت,
Abstract :
مقدمه و هدف: در سال های اخیر استفاده از فرآورده های گیاهی در ممانعت عوامل بیماریزا از جمله ویروسها، باکتریها، قارچ ها و انگل ها بهطور گسترده مورد توجه قرار گرفته است. برخی از قارچ ها از جمله عوامل بیماریزا هستند که میتوانند در انسان، جانوران و گیاهان مختلف ایجاد اختلال نمایند. عصاره های گیاهی از جمله موادی هستند که به عنوان فرآورده های ضد قارچی مورد استفاده قرار گرفته اند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضد قارچی عصاره های آبی شوید (Anethum graveolens)، آویشن (Thymus vulgaris)، گشنیز (Coriandrum sativum) و گل محمدی (Rosa damascena) برروی سویه های استاندارد و جداسازی شدهی ( آسپرژیلوس فلاووس) و ( آسپرژیلوس فومیگاتوس) است. روش تحقیق: از روش چاهک جهت بررسی ممانعت از رشد عصاره های گیاهی استفاده شد و هاله ی عدم رشد غلظت های مختلف عصاره ها به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. حداقل غلظت مهارکنندگی رشد قارچ ها (MIC) به روش رقت سازی تعیین شد و در نهایت اثرات عصاره های آبی گیاهان نامبرده با اثرات نیستاتین مقایسه گردید. نتایج و بحث: نتایج این تحقیق نشان داد که در مورد آسپرژیلوس فلاووس استاندارد (PTCC 5006 )، نیستاتین، عصاره های آبی شوید، آویشن و گشنیز به میزان برابر و در نهایت گل محمدی دارای بیشترین اثرات ضد قارچی بودند. در مورد سویه ی جداسازی شدهی این قارچ از محیط، نیستاتین، عصاره های آبی آویشن، گشنیز و سپس عصاره ی آبی شوید و در نهایت گل محمدی بیشترین اثرات ضد قارچی را داشتند. در مورد آسپرژیلوس فومیگاتوس استاندارد (PTCC 5009)، موثرترین ترکیبات ضد قارچی بررسی شده به ترتیب شامل نیستاتین، عصاره های آبی شوید، آویشن، گل محمدی و گشنیز بودند. در مورد سویه ی جداسازی شده ی این قارچ، موثرترین ترکیبات ضد قارچی به ترتیب شامل نیستاتین، عصاره های آبی شوید، آویشن، گشنیز و در نهایت گل محمدی بود. نتایج این تحقیق نشان داد که در تمامی موارد عصاره ها موجب کاهش رشد کلنی قارچ ها گردید که در این میان با افزایش غلظت عصاره های آبی شوید، آویشن، گشنیز و گل محمدی این اثر افزایش می یابد. توصیه کاربردی/ صنعتی: با اثبات اثر بخش بودن عصاره های آبی برگ گیاهان شوید، آویشن، گشنیز و گل گیاه گل محمدی بر روی رشد دو گونه از قارچ آسپرژیلوس شامل آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس فومیگاتوس، می توان امیدوار بود که بتوان در آینده با تخلیص ماده ی موثر گیاهان فوق و انجام تحقیقات بیشتر، به تولید صنعتی ترکیبی با اثرات ضد قارچی قابل قبول و عوارض جانبی کم برای درمان عفونت های قارچی دست یافت.
آلکسوپولوس، سی. جی.، میمس، اچ. و مردیت، ب.، ترجمه صارمی، ح.، پیغامی، 1.، پژوهنده، م. 1381. اصول قارچ شناسی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، صفحه 696.
امامی، م. و کردبچه، پ. 1377. قارچ شناسی پزشکی جامع. انتشارات دانشگاه تهران، صفحه 570.
جوانمرد ، م. و رمضان، ی. 1388. به کارگیری پوشش خوراکی حاوی عصاره الکلی آویشن شیرازی در جلوگیری از رشد قارچ آسپرژیلوس فلاووس بر روی مغز پسته. مجله گیاهان دارویی ، 61 -64: 3.
چلبیان، ف. و مجد، ا. 1382. تالوفیت ها. انتشارات آییژ، صفحه 256.
حسینی، ه. 1388. بررسی اثرات ضد باکتریایی عصاره آبی گیاه شبدر ترشک و مقایسه اثر آن با آنتی بیوتیک های متداول دردرمان عفونت های ناشی از استافیلوکوک اورئوس و اشرشیاکلی. مجله گیاهان دارویی، 1: 107-103.
داداللهی ، س. 1384. بررسی اثرات ضد میکروبی گیاهان گشنیز، توتون و تخم مرزه. پایان نامه دانشگاه علوم پزشکی کرمان. کرمان، ایران.
سیادت ، د. 1385. ارزیابی اثرات ضد میکروبی اسانس های آویشن و شوید بر روی باکتری هلیکو باکتر پیلوری، مجموعه خلاصه مقالات چهارمین کنگره میکروب شناسی با گرایش باکتری شناسی، دانشگاه شاهد، دانشکده پزشکی، تهران، ایران.
شادزی، ش. 1365. قارچ شناسی پزشکی. انتشارات گلبهار، صفحه 365.
شیرکیانی، ع.، روزبهان، ی.، فضائلی، ح. و عزیزی، آ. 1380. بررسی رشد و تاثیر کشت چهار گونه قارچ پلوروتوس بر کاه گندم غنی شده با اوره. مجله پژوهش و سازندگی در امور دام و آبزیان، 4: 27-21.
عیوقی، ف.، برزگر، م.، سحری، م. و نقدی بادی، ح. 1388. بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس شوید در روغن سویا و مقایسه آن با آنتی اکسیدان های شیمیایی. مجله گیاهان دارویی، 30: 74-71.
فئید، م.، احمدنژاد، م. و خطیب حقیقی، س. 1383. تأثیر ضد میکروبی عصاره آبی سیر و پیاز بر روی پاتوژن های مهم. خلاصه مقالات دومین کنگره بیولوژی کاربردی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.
گندمی نصرآبادی، ح.، میثاقی، ع.، آخوند زاده بستی، ا.، خسروی، ع.ر.، بکایی، س. و عباسی فر، آ. 1387. اثر اسانس آویشن شیرازی روی آسپرژیلوس فلاووس. مجله گیاهان دارویی، 3: 51-45.
مسکوکی، ع.، مرتضوی، ع. و راد، س. 1383. کنترل رشد قارچ آسپرژیلوس پارازیتیکوس توسط اسانس های طبیعی درمحیط کشت مصنوعی. مجله علوم پزشکی کشاورزی و منابع طبیعی، 3: 64-61.
ممبینی، ت.، ممبینی، م. و آقایی، م. 1387. بررسی آثار فارماکولوژیک جنس مرزنجوش. مجله گیاهان دارویی، 8: 35- 18.
مهرابیان ، ص. 1380. بررسی اثر ضد باکتریایی گل محمدی با درجه اسانس های متفاوت بر روی برخی از باکتری های آلوده کننده ی مواد غذایی و آرایشی ، مجموعه خلاصه مقالات چهارمین کنگره ی میکروب شناسی با گرایش باکتری شناسی، دانشگاه شاهد، دانشکده پزشکی.
یحیی آبادی، س.، رضایتمند، ز. و ولی وند، م. 1386. تأثیر عصاره های آبی سیر و پیاز بر روی روند رشد برخی از قارچ های بیماریزا، طرح پژوهشی دانشگاه آزاداسلامی واحد فلاورجان، 1753-04.
Amin, M. and Kapadnis, BP. 2005. Heat Stable Antimicrobial activity of Allium ascalonicum against bacteria and fungi. Indian Journal of Experimental Biology, 43: 751-754.
Azza, A., Ezz, E.D., Eman, E.A., Hendawy, S.F. and Omer, E.A. 2009. Response of Thymus vulgaris to salt stress and alar in newly reclaimed soil. Journal of Applied Sciences Research, 5: 2165-2170.
Brenes, A. and Roura, E. 2010. Essential oils in poultry nutrition: Main effects and modes of action. Animal Feed Science and Technology, 158: 1–14.
Denning, D.W. 1991. Epidemiology and pathogenesis of systemic fungi infections in the immune compromised host. Journal of Antimicrobial Chemotherapy, B: 1-16.
Denning, D.W. 1996. Diagnosis and management of invasive Aspergillosis. Current Clinical Topics In Infectious Diseases, 16: 277-299.
Dennis, E.A., Rhee, S.G., Billah, M.M. and Hannum, Y.A. 1991. Role of phospholipases in generating lipid second messengers in signal transduction. FASEB Journal, 5: 2068-2077.
Denyer, S.P. and Stewart, A.B. 1998. Mechanism of action of disinfectant. International Biodeterrioration & Bioderadation, 41: 261-268.
Eckmann, L., Reed, S.L., Smith, J.R. and Kagnoff, M.F. 1995. Entamoeba histolytica trophozoites induce an inflammatory cytokine response by cultured human cells through the paracrine action of cytolytically released interleukin-1. Journal of Clinical Investigation, 96: 1269-1279.
Fateh, R., Nasiri, M.J., Motevallian, M., Falahati, M. and Yazdanparast, A. 2010. In vitro antifungal activity of Allium hirtifolium in comparison with the miconazole. Medical Journal of the Islamic Republic of Iran, 24: 17-22.
Ghahfarokhi, S., Razafshar, M., Allamen, A. and Razzagh Abyaneh, M. 2003. Inhibitory effects of aqueous onion and garlic extracts on growth and keratinase activity in Trichopyton mentagraphytes. Iranian Biomedical Journal, 7: 113-118.
Ghannoum, M. A. 1998. Extracellular phospholipases as universal virulence factor in pathogenic fungi. Japanese Journal Medical Mycology, 39: 55-59.
Ghannoum, M.A. 2000. Potential role of phospholipases in virulence and fungal pathogenesis. Clinical Microbiology Review, 13: 122.
Gilmore, M.S., Cruz-Rodz, A.L., Leimeister-Wachter, M., Kreft, J. and Goebel, W. 1989. A Bacillus cereus cytolytic determinant, Cerolysin AB, which comprises the phospholipase c and sphingomyelinase genes, nucleotide sequence and genetic linkage. Journal of Bacteriology, 171: 744-753.
Gurinde, J.K. and Daljit, S.A. 2010. Bioactive potential of Anethum graveolens, Foeniculum vulgare and Trachyspermum ammi belonging to the family Umbelliferae – current status. Journal of Medicinal Plants Research, 4: 087-094.
Hasper, A., Trindade, L.M., Van der veen, D., Van ooyen, A.J. and Graaff, L.H. 2004. Functional analysis of the transcriptional activator XLnR from Aspergillus niger. Microbiology, 150: 1367-1375.
Johnson, R.A. and Wichern, D.W. 1992. Applied multivariate statistical analysis. Englewood cliffs, pages 325.
Kaur, G.J. and Arora, D.S. 2009. Antibacterial and phytochemical screening of Anethum graveolens, Foeniculum vulgar and Trachyspermum ammi. BMC Complementary and Alternative Medicine, 9: 30.
Kennedy, D.O., Little, W. and Scoley, A.B. 2004. Attenuation of laboratory-induced stress in humans after acute administration of Melissa officinalis. Journal of Pharmacology, 56: 677- 681.
Leidich, S.D., Ibrahim, A.S., Fu, Y., Koul, A., Jessup, C. and Vitullo, J. 1998. Cloning and disruption of caPLB1, a phospholipase B gene involved in the pathogenicity of Candida albicans. Journal of Biology Chemistry, 40: 26078-26086.
Mei-chin, Y. and Shih-ming, T. 1999. Inhibitory effect of seven Allium plants upon three Aspergillus species. International Journal of Food Microbiology, 49: 49-56.
NCCLS document M38-P. 1998. Reference method for broth dilution antifungal susceptibility testing of condition-forming filamentous fungi. Approved Standard, 1: 22 -29.
Nikbakht, A., Kafi, M., Mirmasoumi, M. and Babalar, M. 2005. Micropropagation of Rosa damascene Mill. International Journal of Agriculture and Biology, 4: 535-538.
Oishi, K., Raynor, R.L., Charp, P.A. and Kuo, J.F. 1988. Regulation of protein kinase c by lysophospholipids. Journal of Biology Chemistry, 263: 6865-6871.
Olle, M. and Bender, I. 2010. The content of oils in Umbelliferous crops and its formation. Agronomy Research, 8: 687- 696.
Pina – vaz, C., Goncalves, R. and Pinto, E. 2004. Antifungal activity of Thymus oils and their major compounds. JEADV, 18: 73-78.
Serhan, C.N., Haeggstrom, J.Z. and Leslie, C.C. 1996. Lipid mediator networks in cell signaling, update and impact of cytokines. FASEB Journal, 10: 1147-1158.
Serikaya, A. and Latish, M.A. 1997. An unstructured mathematical model for growth of Pleurotus ostreatus on lingnicellulisic material in solid state fermentation systems. Applied Biochemistry and Biotechnology, 62: 71-85.
Setamou, M., Cardwell, K.F., Schulthess, F. and Hell, K. 1997. Aspergillus flavus infection and aflatoxin contamination of pre-harvest maize in Benin. Plant Disease, 81: 1323-1324.
Silva, A.S., Almeida, F., Lima, E., Silva, F.L. and Gomes, J.P. 2008. Dring kinetics of Coriandrum sativum leaf and stem. Journal of Nutrition, 6: 13-19.
Songer, J.G. 1997. Bacterial phospholipases and their roles in virulence. Trends Microbiology, 5: 156-161.
Williamson, E.D. and Titball, R.W. 1993. A genetically engineered vaccine against the alpha-toxin of Clostridium perfringens protects mice against experimental gas gangrene. Vaccine, 11: 1253-1258.
Yassa, N., Masoomi, F., Rohani, S.E. and Hadjiakhoondi, A. 2009. Chemical composition and antioxidant activity of the extract and essential oil of Rosa damascena from Iran, population of Guilan. Daru, 3: 175-180.
Yin, M. and Tsao, S. 1999. Inhibitory effect of seven Allium plants upon three Aspergillus species. International Food Microbiology, 49: 49-56.
