در بهرهبرداری بهینه کمـّی و کیفی از مخزن سدهابه دلیلوجود تصمیمگیران و ذینفعان متعدد با اهداف و مطلوبیتهای متفاوت و همچنین تعداد زیاد متغیرهای حالت و تصمیم، مساله تصمیمگیری بسیار پیچیده و امری ضروری محسوب میشود. در این مقاله با هدف رفعاختلاف بین تصمیمگیران در بهره چکیده کامل
در بهرهبرداری بهینه کمـّی و کیفی از مخزن سدهابه دلیلوجود تصمیمگیران و ذینفعان متعدد با اهداف و مطلوبیتهای متفاوت و همچنین تعداد زیاد متغیرهای حالت و تصمیم، مساله تصمیمگیری بسیار پیچیده و امری ضروری محسوب میشود. در این مقاله با هدف رفعاختلاف بین تصمیمگیران در بهرهبرداری از مخزن سد، کاربرد یک مدل رفعاختلاف گروهی چند نفره جهت تعیین نقطه بهینه بر روی منحنی تبادل بدست آمده از تلفیق مدل شبیهسازی کیفی یک بعدی مخزن و مدل بهینهسازی الگوریتم ژنتیک حاصل از تحقیقات پیشین به نحوی که مطلوبیت همه تصمیمگیران از لحاظ کمـّی و کیفی تامین شود، ارائه میگردد. برای تدوین قوانین و سیاستهای بهرهبرداری بههنگام کمـّی - کیفی از مخزن سد، استفاده از مدل شبیهسازی هوشمند شبکههای بیزی که دارای قابلیت خروجی احتمالاتی میباشد پیشنهاد میشود. مطالعه موردی، سد پانزده خرداد ایران است که مخزن آن دارای مشکل قابل توجه کیفی است. نتایج حاصل نشاندهنده کارایی مناسب مدلهای ارائه شده در حلاختلاف بین سازمانهای تصمیمگیرنده و تعیین سیاستهای بهینه و بههنگام بهرهبرداری کمـّی - کیفی از مخزن میباشد.
پرونده مقاله
تغییرات غیرعلمی و ناآگاهانه کاربری اراضی دارای اثراتی منفی بر ویژگیهای مطلوب فیزیکی و شیمیایی خاک میباشد. در این پژوهش تأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شده است. بدین منظور در سه کاربری مرتع، جنگل و اراضی زراعی در منطقه بانه چکیده کامل
تغییرات غیرعلمی و ناآگاهانه کاربری اراضی دارای اثراتی منفی بر ویژگیهای مطلوب فیزیکی و شیمیایی خاک میباشد. در این پژوهش تأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شده است. بدین منظور در سه کاربری مرتع، جنگل و اراضی زراعی در منطقه بانه استان کردستان سه ایستگاه بهطور تصادفی انتخاب شد. در هر ایستگاه با کاربری معین، از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتیمتری خاک نمونههایی دستخورده و دستنخورده در سه تکرار برداشت شده و در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تأثیر تغییر کاربری اراضی بر درصد شن، سیلت و رس چندان مشخص و معنیداری نمیباشد. این در حالی است که تغییر کاربری اراضی سبب افزایش جرم مخصوص ظاهری، کاهش تخلخل، کاهش هدایت هیدرولیکی خاک و کاهش پایداری خاکدانهها شده است. بیشترین درصد خاکدانههای درشت (8-0.25 میلیمتر) در جنگل و بیشترین درصد خاکدانههای ریز (0.25-0.053 میلیمتر) نیز در اراضی زراعی مشاهده گردید. تغییر کاربری اراضی همچنین موجب افزایش هدایت الکتریکی و واکنش خاک شده و با افزایش عمق مقدار آنها نیز افزایش یافته است. نتایج این پژوهش همچنین نشان داد که تغییر کاربری اراضی دارای تأثیر معنیدار و کاهشی بر مقدار کربن آلی خاک می باشد. با توجه به نتایج بهدست آمده متوسط کربن آلی در کاربری جنگل معادل 4.99 درصد و در اراضی زراعی و مراتع بهترتیب معادل 2.26 و 1.79 درصد میباشد. در مجموع نتایج کلی بیانگر آن است تغییر کاربری اراضی میتواند با تغییر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک موجب کاهش کیفیت خاک و افزایش تخریب آن گردد.
پرونده مقاله
شوری آب و خاک موضوعی است که به دلیل اهمیت آن در بسیاری از کشورها از آن به عنوان"مرگ سفید "یاد میشود. الکتروکینتیک یک روش فیزیکی برای استخراج نمکها اعم از ترکیبات شیمیایی آلی و معدنی از خاک میباشد. در این مطالعه الکترودها بهصورت افقی و به همراه فرآیند آبشویی در اصلاح چکیده کامل
شوری آب و خاک موضوعی است که به دلیل اهمیت آن در بسیاری از کشورها از آن به عنوان"مرگ سفید "یاد میشود. الکتروکینتیک یک روش فیزیکی برای استخراج نمکها اعم از ترکیبات شیمیایی آلی و معدنی از خاک میباشد. در این مطالعه الکترودها بهصورت افقی و به همراه فرآیند آبشویی در اصلاح الکتروکینتیکی یک خاک شور-سدیمی استفاده شدند. بدین منظور الکترودهایی از جنس آلومینیوم مشبک شده و به عنوان آند و کاتد به ترتیب در بالا و پایین ستونهای خاک با چهار ارتفاع ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۵ سانتیمتر قرار گرفتند. سپس آبی معادل چهار برابر آب منفذی و با تناوب ۳۰ میلیمتر از بالای نمونهها وارد خاک شده و خصوصیات زهآب خروجی اندازهگیری و مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. همچنین فرآیند آبشویی در هر یک از ارتفاعها به عنوان شاهد و بدون اعمال روش الکتروکینتیک انجام شد. نتایج نشان داد که در تیمارهای الکتروکینتیک هدایت الکتریکی لحظهای زهآب و شدتجریان الکتریکی عبور کرده از خاک بهصورت افزایشی-کاهشی تغییر کردهاند. همچنین اسیدیته زهآب خروجی نسبت به شاهد افزایش داشته و بین ۸/۶ تا ۹ متغیر بوده و دمای آن بین ۲۳ تا ۳۵ درجه سانتیگراد تغییر کرده است. اعمال جریان الکتریکی خروج کاتیونها را بهطور معنیداری (۰۵/۰p<) افزایش داده است (۲۵ درصد) و خروج آنیونها را به مقدار کمی (۲ درصد) کاهش داده است. همچنین فرایند الکتروکینتیک، نسبت خروج یون سدیم را به دو یون کلسیم و منیزیم بهطور متوسط ۵/۸ درصد در مقایسه با تیمارهای شاهد افزایش داده است.
پرونده مقاله
در این مقاله اثر تغییر اقلیم بر رژیم هیدرولوژیکی یک حوضه کوهستانی ارزیابی شده است. به این منظور سناریوهای مدل-های گردش عمومی به روش عامل تغییر ریزمقیاس شدهاند. سناریوهای اقلیمی به مدل بارش-رواناب روزانه که از پیش برای حوضه به خوبی واسنجی و اعتبارسنجی شده است وارد شده و چکیده کامل
در این مقاله اثر تغییر اقلیم بر رژیم هیدرولوژیکی یک حوضه کوهستانی ارزیابی شده است. به این منظور سناریوهای مدل-های گردش عمومی به روش عامل تغییر ریزمقیاس شدهاند. سناریوهای اقلیمی به مدل بارش-رواناب روزانه که از پیش برای حوضه به خوبی واسنجی و اعتبارسنجی شده است وارد شده و جریان روزانه رودخانه برای دوره مشاهداتی و سناریوهای اقلیم تغییر یافته آینده (93-2067) شبیهسازی شده است. با مقایسه ویژگیهای جریان شبیهسازی شده سناریوهای آینده با دوره فعلی، اثر تغییر اقلیم بر رژیم هیدرولوژیکی رودخانه ارزیابی شده است. به منظور تحلیل عدم قطعیت سناریوهای انتشار، از سه سناریوی A2، A1B، و B1 که به ترتیب بیانگر حالات غلظت زیاد، متوسط، و کم گازهای گلخانهای هستند، استفاده شده است. نتایج حاکی از افزایش میانگین دمای حوضه بین 3 تا 5 درجه و افزایش تبخیر و تعرق در همه ماهای سال است. با وجود عدم قطعیت سناریوهای انتشار، تحت همه سناریوها بارش و جریان سالانه افزایش مییابد، اما توزیع فصلی نیز تغییر می کند؛ به گونهای که جریان در پائیز و زمستان افزایش و در بهار و تابستان کاهش مییابد. کاهش جریان رودخانه در نیمه دوم سال آبی مبین لزوم توجه به اثرات تغییر اقلیم در طراحی مخازن سدها است.
پرونده مقاله
برای بررسی کیفیت خاک، استفاده از شاخصهای حساس خاک به مدیریت کاربری اراضی ضروری میباشد. از آن جائیکه رصد کلیه خصوصیات خاک، پرهزینه و طاقت فرسا است بنابراین تعداد محدودی از خصوصیات خاک توصیه میشود. این مطالعه با هدف مقایسه برخی خصوصیات خاک در کاربریهای مختلف و تعیین ح چکیده کامل
برای بررسی کیفیت خاک، استفاده از شاخصهای حساس خاک به مدیریت کاربری اراضی ضروری میباشد. از آن جائیکه رصد کلیه خصوصیات خاک، پرهزینه و طاقت فرسا است بنابراین تعداد محدودی از خصوصیات خاک توصیه میشود. این مطالعه با هدف مقایسه برخی خصوصیات خاک در کاربریهای مختلف و تعیین حداقل ویژگیهای مؤثر بر کیفیت خاک در حوضه آبخیز دریاچه چغاخور در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. بدین منظور با استفاده از روش ابر مکعب لاتین و با بهره گیری از نقشههای شیب، کاربری و خاک، مکان 125 نمونه سطحی (20-0 سانتیمتر) تعیین شد. پس از تیمارهای اولیه نمونههای خاک، 29 خصوصیت فیزیکی و شیمیایی خاکها به روشهای استاندارد اندازهگیری شدند. نتایج مقایسه میانگینها در کاربریهای مختلف نشان داد که ویژگیهایی شامل میانگین وزنی قطر خاکدانهها، آب قابل استفاده، گنجایش هوایی، شاخص دکستر، کربن آلی، کربن آلی ذره ای در خاکدانه های بزرگ، نسبت کربن آلی ذره ای در خاکدانه های بزرگ به کوچک، غلظت فسفر، آهن و مس به ترتیب در کاربری باغ، زمینهای زراعی، مراتع خوب، دیمزارها و مراتع ضعیف سیر نزولی داشتند. جهت تعیین شاخصهای مرثر بر ارزیابی کیفیت خاک در کاربریها تجزیه دادهها به مؤلفه های اصلی و تجزیه تشخیص گام به گام انجام شد و ویژگیهایی همانند پایداری خاکدانه ها در آب، اجزای بافت خاک، نسبت کربن آلی ذره ای در خاکدانه های درشت به خاکدانه های کوچک و غلظت عناصر سنگین مس و روی به عنوان حداقل مجموعه دادههای حساس به کیفیت خاک گزینش شدند.
پرونده مقاله
مدلهای شبیه ساز که اثرات مقادیر مختلف آب بر روی عملکرد محصول را به صورت کمی شبیه سازی میکنند، ابزارهایی مفید در مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینه سازی کارآیی مصرف آب میباشند.در این تحقیق از مدل CERES-Wheat جهت شبیه سازی پاسخ عملکرد گندم تحت تیمارهای مختلف آبیاری-رقم با 3 ت چکیده کامل
مدلهای شبیه ساز که اثرات مقادیر مختلف آب بر روی عملکرد محصول را به صورت کمی شبیه سازی میکنند، ابزارهایی مفید در مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینه سازی کارآیی مصرف آب میباشند.در این تحقیق از مدل CERES-Wheat جهت شبیه سازی پاسخ عملکرد گندم تحت تیمارهای مختلف آبیاری-رقم با 3 تیمار آبیاری در کرتهای اصلی و 5 رقم گندم در کرتهای فرعی شامل C-73-5، C-78-4، C-78-8، C-79-6 و C-79-16 در مشهد در طی دو سال زراعی 82-1381 و 83-1382 استفاده شد.با توجه به نتایج،بر اساس شاخص آماری ریشه میانگین مربعات خطای نسبی، مدل CERES-Wheat عملکرد دانه در سال زراعی 82-1381 را با 7 درصد و در سال زراعی 83-1382 با 10 درصد نسبت به عملکرد دانه مشاهده شده، شبیه سازی کرد. چون مقدار ریشه میانگین مربعات خطای نسبی کمتر از 10 درصد بوده،بنابراین شبیه سازی به خوبی انجام گرفته است.همچنین، مقدار ریشه میانگین مربعات خطای محاسبه شده برای عملکرد دانه در هر دو سال زراعی کمتر از 10 درصد مقدار میانگین مشاهده شده بدست آمد.این نتایج مبین مطابقت خوب نتایج شبیه سازی مدل میباشد.همچنین، مقادیر بهره وری آب بر اساس میزان تبخیر و تعرق و بهره وری آب بر اساس میزان آب آبیاری برای هر دو سال زراعی 82-1381 و 83-1382 در تیمار I3-C-79-6 بیشترین مقدار را دارا هستند، لذا مدیریت آبیاری مذکور و رقم گندم C-79-6 میتواند در منطقه مورد مطالعه توصیه شود.بطور کلی یافتههای تحقیق، کارایی مطلوب مدل CERES-Wheat در شبیه سازی فرآیند رشد و تأثیر آب بر عملکرد گندم در منطقه مورد مطالعه را تأیید مینماید.
پرونده مقاله