• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل وضعیت توسعه شهری دانش پایه در سه کلان شهر ایران با روش تحلیل رابطه ای خاکستری(مطالعه موردی : تهران، مشهد و اصفهان)
        معصومه جعفری منوچهر طبیبیان
        شهرها به عنوان شکل غالب سکونت گاه های انسانی در سراسر جهان در ارتباط مستقیم با انسان می باشند. انسان شهرنشین عصر جدید که جهان را به صورت یکپارچه در قبضه علم و دانش می بیند، از آن تاثیر پذیرفته و بر آن اثر می گذارند. توسعه در عصر جدید امری پیچیده است که رهیافتی به جز توس چکیده کامل
        شهرها به عنوان شکل غالب سکونت گاه های انسانی در سراسر جهان در ارتباط مستقیم با انسان می باشند. انسان شهرنشین عصر جدید که جهان را به صورت یکپارچه در قبضه علم و دانش می بیند، از آن تاثیر پذیرفته و بر آن اثر می گذارند. توسعه در عصر جدید امری پیچیده است که رهیافتی به جز توسعه دانش نمی تواند جهت روبه جلو داشته باشد. توسعه شهری دانش پایه امروزه الزام شهرهای مترقی در جهان است. هدف از این پژوهش تحلیل معیارها و شاخص های توسعه شهری دانش پایه در سه کلان شهر تهران، مشهد و اصفهان می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی می باشد. چهارمعیار و هفده شاخص از روش تحلیل محتوی کیفی استخراج شد و بعد از غربال گری توسط ده متخصص و اجماع نظری با چهار معیار و ده شاخص تثبیت شد. داده های کمی از هر کلان شهر مستخرج و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل رابطه ای خاکستری استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که کلان شهر ها با توجه به شاخص های توسعه شهری دانش پایه دارای پتانسیل های روبه رشد هستند و کلان شهر تهران جایگاه اول، کلان شهر مشهد در جایگاه دوم و کلان شهر اصفهان در جایگاه سوم قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مؤلفه های ملموس شادزیستی در تحقق پویایی ذهنی ساکنین فضاهای مسکونی
        محمدصادق طاهرطلوع دل سیده اشرف سادات
        مقدمه و هدف پژوهش: احساس شادی به عنوان یک پدیده روانشناختی و اجتماعی، تحت تأثیر تجربه های مستقیم و غیرمستقیم افراد از شرایط محیط است که انسان ها برای دستیابی به زندگی سالم و تداوم اجتماعی نیازمند آن می باشند. هدف پژوهش برمبنای مدل معنایی محیطی با هدف تبیین نقش مؤلفه-های چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: احساس شادی به عنوان یک پدیده روانشناختی و اجتماعی، تحت تأثیر تجربه های مستقیم و غیرمستقیم افراد از شرایط محیط است که انسان ها برای دستیابی به زندگی سالم و تداوم اجتماعی نیازمند آن می باشند. هدف پژوهش برمبنای مدل معنایی محیطی با هدف تبیین نقش مؤلفه-های کالبدی-عملکردی و معنایی شادزیستی در تحقق پویایی ذهنی ساکنین در فضاهای مسکونی می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوای کمی و گردآوری اطلاعات به شیوه استنادی-کتابخانه ای به همراه پیمایش میدانی و مصاحبه است. قلمرو پژوهش نظریه های مطرح در رابطه با شادزیستی از سال 2020- 1996 میلادی است. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که بر اساس نظرات متخصصین گذشته تا امروز، شادزیستی؛ به کمک عواملی همچون، عناصر عینی، رفتاری و ذهنی مختص هر مکان حاصل می شود و برای رسیدن به شادزیستی، مؤلفه ی کالبدی (عینی) 80/55%، مؤلفه ی معنایی (ذهنی) 97/22% و مؤلفه ی رفتاری (عملکردی) 23/21% اهمیت توجه دارند. ولی طبق پیمایش میدانی و مصاحبه با متخصصین حاضر؛ مؤلفه‌های کالبدی به میزان 87/53% مؤلفه‌های معنایی 60/26% و مؤلفه های رفتاری 53/19% در شادزیستی مؤثر هستند و این دو دیدگاه دارای 95% انطباق می باشند. نتیجه گیری: لذا طبق نظر متخصصین پیشین و حاضر، بطور متوسط، میانگین درصد تأثیر عوامل؛ عینی 82/54%، ذهنی80/24% و رفتاری 38/20% به‌طور مؤثر از مقولات تشکیل دهنده عوامل شادزیستی در تحقق هوشیاری ذهنی ساکنین در فضاهای مسکونی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - نقش آموزش شهروندی درمصرف صحیح آب درشهر تهران(مورد مطالعه منطقه ۲ و ۱۶)
        ملیکا یوسفیان سیدرضا صالحی امیری
        مقدمه و هدف پژوهش: صرفه جویی در مصرف آب برای نجات و دوام زندگی در زمین این یک اصل اساسی است، پس آموزش شهروندی به عنوان پایه مشارکت، ایجاد شناخت و تعامل با محیط برای حفاظت از فرهنگ محیط زیست قرار گرفته است.هدف از پژوهش بررسی نقش آموزش شهروندی در مصرف صحیح آب در شهر تهران چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: صرفه جویی در مصرف آب برای نجات و دوام زندگی در زمین این یک اصل اساسی است، پس آموزش شهروندی به عنوان پایه مشارکت، ایجاد شناخت و تعامل با محیط برای حفاظت از فرهنگ محیط زیست قرار گرفته است.هدف از پژوهش بررسی نقش آموزش شهروندی در مصرف صحیح آب در شهر تهران(موردمطالعه منطقه۲و۱۶) می باشد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع روش کمی و جمع آوری اطلاعات بصورت پیمایشی انجام شده است.جامعه آماری پژوهش ۴۶۷۶۱۱، نفر از بین شهروندان مناطق ۲ و ۱۶ شهر تهران بوده است.حجم نمونه برابر ۳۸۲نفر بوده است و طریقه روش نمونه گیری بصورت تصادفی طبقه بندی شده است.دراین پژوهش در روایی از اعتبار صوری پرسشنامه و برای سنجش میزان پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای گرونباخ استفاده شده است.ابزار گردآوری بصورت پرسشنامه محقق ساخته با ۲۷تا سوال انجام شده است.دراین پژوهش، روش تجزیه و تحلیل داده ها بااستفاده از آمارهای استنباطی از جمله ضرایب همبستگی پیرسون،کندال و رگرسیون چندمتغیره انجام شده است. یافته ها:نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده است که بین مصرف صحیح آب و آموزش شهروندی رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده است نقش آموزش شهروندی در مناطق ۲ و ۱۶ شهر تهران توانسته است در زمینه مصرف صحیح آب اثرگذار باشد و دراین پژوهش میتوان گفت مقدار ضریب همبستگی(R) بین متغیرها ۳۰۰/۰ می باشد که نشان می دهد بین (آموزش شهروندی در زمینه مصرف آب) همبستگی قوی وجود دارد. اما مقدار ضریب تعدیل شده(R2) که برابر با ۰۹۰/۰ می باشد که نشان می دهد ۹ درصد از تغییرات آموزش شهروندی در زمینه مصرف آب می باشد. بنابراین آموزش شهروندی در زمینه مصرف آب در شهر تهران (مورد مطالعه منطقه ۲ و ۱۶) تاثیرگذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر(نمونه موردی: پارک ملت-ارومیه)
        نیما بایرام زاده خجسته مجدی
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهایی برای موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر در ابعاد خرد می‌باشد تا به کمک صداهای خوشایند فضا، میزان آرامش، حس مکان و سرزندگی در محیط افزایش یابد. روش پژوهش: جامعه‌ی آماری این پژوهش استفاده‌کنندگان از پار چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهایی برای موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر در ابعاد خرد می‌باشد تا به کمک صداهای خوشایند فضا، میزان آرامش، حس مکان و سرزندگی در محیط افزایش یابد. روش پژوهش: جامعه‌ی آماری این پژوهش استفاده‌کنندگان از پارک ساحلی ملت ارومیه هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه آماری نامعلوم، 170 بدست‌آمده است که به صورت تصادفی در محدوده تکمیل گردیده‌است. پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده به دو صورت کمی و کیفی صورت پذیرفته است، در بعد کمی از روش‌های آماری و در بعد کیفی، نتایج حاصل از مشاهدات میدانی و مصاحبه‌ها تجزیه ‌و تحلیل گردیده‌است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشانگر این است که میان دو متغییر کیفیت فضای عمومی و فضای صوتی در محیط با ضریب همبستگی 408/0 رابطه متوسط مستقیم برقرار می‌باشد و از سوی دیگر، استفاده از موسیقی و نوفه‌های خوشایند در پارک‌ها و فضاهای سبز همگانی با توجه به نظریات مردم به میزان 1/87 درصد باعث افزایش سرزندگی فضا و افزایش یا ایجاد حس مکان می‌شود. نتیجه گیری: پیشرفت روز افزون جامعه بر مشکلات آن نیز می‌افزاید و باید در جهت رفع این مشکلات نظیر بی‌هویتی مکان‌های طراحی شده، عدم توجه به فضای صوتی فضاهای طراحی شده، کم توجهی به طراحی فضاها برای مردم قدم برداشت که در نهایت با استفاده از مدل اپلیارد در سه بعد، راهکارهای عملیاتی، واکنشی-عاطفی و استنباطی راهکارهایی ارزیابی و ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تبیین نقش ادراکات حسی درمیزان خاطره‌انگیزی میدان های شهری با بهره گیری از اندیشه های مرلوپونتی(نمونه موردی: میدان تجریش)
        دریا نصرت پور مجتبی انصاری حسنعلی پورمند
        مقدمه و هدف پژوهش: تغییرات سریع شهرها با غفلت از جایگاه و ساختارهای محیطی و فرهنگی رخ می دهد که علاوه بر نادیده گرفتن کیفیات کالبدی، خاطرات یکپارچه اهالی شهر را مختل می کند. فضای شهری بستری برای آشکارگی فعالیت های جمعی و تعاملات اجتماعی را شکل می دهد که منجر به اهمیت یا چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: تغییرات سریع شهرها با غفلت از جایگاه و ساختارهای محیطی و فرهنگی رخ می دهد که علاوه بر نادیده گرفتن کیفیات کالبدی، خاطرات یکپارچه اهالی شهر را مختل می کند. فضای شهری بستری برای آشکارگی فعالیت های جمعی و تعاملات اجتماعی را شکل می دهد که منجر به اهمیت یافتن به مقوله کیفیات مکان در بستر مولفه های مختلف می باشد. این پژوهش در پی یافتن رابطه خلق خاطره جمعی با ادراک بدنمند از طریق مواجهه شهروندان با میدان تجریش است. روش پژوهش: روش این پژوهش، کیفی و تحلیلی و تفسیری با زمینه پدیدارشناسی ادراکات حسی بدنمند و از منظر اندیشه های مرلوپونتی و همچنین با روش کدگذاری آزاد، محوری و گزینشی انتخاب‌شده است. در پژوهش حاضر از مصاحبه عمیق جهت اکتشاف مولفه های خاطره انگیزی مکان از طریق ادراک بدنمند و از بطن پاسخ مصاحبه‌شوندگان که معماران و شهرسازان شاغل در اطراف میدان هستند استفاده ‌شده است. یافته ها: ادراک حسی بدنمند که به فهم مکان از درون تجربه آگاهانه و جایگاه حضور وجودی انسان در جهان اهمیت ویژه‌ای می‌دهد، می‌تواند از طریق دریافت‌های حسی و تبدیل آن در فرایندهای پردازش ذهنی، تجربه زیسته بودنِ در جهان را تقویت ‌کند و درنهایت منجر به تجربه‌های معناگرایانه خاطره انگیز از میدان تجریش در فرایندی زمانمند ‌گردد؛ خوانشی که به دنبال دریافت کیفی ناشی از حضور آدمی در فضا، دریافت‌های حسی و بدنمندش، تجربه او از فضا، خیال‌پردازی‌ها و تخیل ها، پیش ذهنیت‌ها و پیش‌فرض‌ها و ایجاد محیطی معنادار به کمک اطلاعات ذهنی انسان است. نتیجه گیری: نتیجه پژوهش نشان می دهد که میزان خاطره انگیزی میدان تجریش تابع تعامل میدان با دلالت های ذهنی، کالبدی و فرهنگی اجتماعی شهروندان است و از طریق ادراک پیشاتاملی امتدادیافته آگاهی بدنمند رخ می دهد. تجریش به مثابه یک میدان شهری خاطره انگیز توانایی خویش را برای بازنمایی و قرائت پذیری خصوصیات کالبدی و هویتی و نقش های عملکردی خود را به رخ می کشد و امکان معناداری و خاطره انگیزی فضا را فراهم نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل تأثیرگذار بر سرریز هزینه‌ها در فرایند طراحی و اجرای ساختمان به روش BWM (موردمطالعه: شهر مشهد)
        شیما امینی علیرضا رضوانی محسن طبسی
        مقدمه و هدف پژوهش: یکی از معیارهای اساسی برای سنجش موفقیت یک پروژه ساختمانی تکمیل آن مطابق با هزینه‌های پیش‌بینی‌شده است. در ایران، همانند بسیاری از کشورهای توسعه نیافته و درحال‌توسعه سرریز هزینه‌ها، یکی از اصلی‌ترین معضلاتی است که بخش‌های زیادی با آن درگیرند. شهر مشهد چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: یکی از معیارهای اساسی برای سنجش موفقیت یک پروژه ساختمانی تکمیل آن مطابق با هزینه‌های پیش‌بینی‌شده است. در ایران، همانند بسیاری از کشورهای توسعه نیافته و درحال‌توسعه سرریز هزینه‌ها، یکی از اصلی‌ترین معضلاتی است که بخش‌های زیادی با آن درگیرند. شهر مشهد به‌عنوان دومین شهر بزرگ کشور، در دو دهه گذشته، با رشد سریع شهری و افزایش بی رویه ساخت وسازها روبرو بوده و بی توجهی به علل سرریز هزینه ها منجر به افزایش قیمت ساختمان ها شده است. هدف این پژوهش، شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر افزایش هزینه‌ها در پروژه های ساختمانی شهر مشهد است تا بتوان جهت بهبود وضعیت ساخت‌وساز و دستیابی به بهره‌وری اقتصادی گام های مؤثری برداشت.روش پژوهش: این تحقیق، دارای رویکردی کمی و ازلحاظ هدف، کاربردی است. مؤلفه های پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی تحقیقات مشابه استخراج و سپس از طریق محاسبه شاخص اهمیت نسبی (RII) و تکنیک بهترین- بدترین (BWM)، با کمک نرم افزارهای Excel، SPSS وLingo رتبه بندی شده اند.یافته‌ها: یافته های روش RII نشان می دهد که طبق نظر مشاوران و پیمانکاران عوامل مدیریت پروژه ضعیف، نوسان قیمت مصالح و تورم علل اصلی سرریز هزینه ها در شهر مشهد هستند. مالکان معتقدند عامل عدم تجربه پیمانکار نیز تأثیر شگرفی بر افزایش هزینه ها دارد. یافته های روش BWM نیز بیانگر آن است که علاوه بر مدیریت ضعیف پروژه، ضعف در برنامه ریزی اولیه و تورم از اهمیت بالایی برخوردارند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که عواملی چون مدیریت ضعیف پروژه، ضعف در برنامه ریزی اولیه، تورم و اشتباهات حین ساخت علل اصلی افزایش هزینه ها در فرایند تولید پروژه های ساختمانی شهر مشهد هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - اندازه‌گیری تجربه کیفی افراد از منظر بصری خیابان با استفاده از روش مدیریت تجربه مشتری (CEM)؛ مورد پژوهشی: خیابان کریم‌خان زند، شیراز
        مجتبی رفیعیان فاطمه شمس
        مقدمه و هدف پژوهش: در چند دهه اخیر حفاظت از مناظر بصری خیابانی به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در حوزه میراث شهرهای تاریخی مطرح شده است. منظر خیابان کریم خان زند شیراز، از واجد ارزش ترین مناظر خیابانی است که نه تنها طرح و برنامه حفاظتی برای آن تنظیم نشده است، بلکه با ا چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: در چند دهه اخیر حفاظت از مناظر بصری خیابانی به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در حوزه میراث شهرهای تاریخی مطرح شده است. منظر خیابان کریم خان زند شیراز، از واجد ارزش ترین مناظر خیابانی است که نه تنها طرح و برنامه حفاظتی برای آن تنظیم نشده است، بلکه با استمرار روند موجود مورد تهدید جدی قرار خواهد گرفت. از طرف دیگر، از گذشته تا به امروز، قابل اندازه گیری نمودن کیفیت های مناظر خیابانی با ارجاع به مشخصه های فضای خیابان از مهم ترین دغدغه های طراحی شهری بوده است. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش اندازه گیری تجربه کیفی فرد حاضر در فضا از منظر بصری خیابان با استفاده از روش مدیریت تجربه مشتری است، که براساس این روش، فرد به مثابه مشتری است که با فضا به مثابه یک کالا مواجه می شود. روش پژوهش: در جهت تامین هدف پژوهش، تبدیل کیفیت نه به کمیت بلکه به اجزاء ملموس تر و قابل درک تر که به صورت کمّی یا جغرافیایی قابل اندازه گیری باشند، از آمیخته ای از رویکردهای کمّی و کیفی استفاده شده است. به منظور پیشبرد پژوهش، تجارب پنج گانه افراد از فضای مورد مطالعه با استفاده از تکنیک پرسشگری از جامعه آماری مورد مطالعه، افراد حاضر در فضا شامل کنشگران فضا، ساکنین و کسبه، تحلیل شده است. در گام بعد به ترتیب مکتوب نمودن مصاحبه ها، استخراج کدهای داده ای، ارزیابی لایه های پنج گانه تجربه مشتری، نقطه های تماس و مدلسازی فعالیت انسانی و امتیازدهی به انواع تجارب تحلیل یکپارچه منظر بصری خیابان بر اساس طیف لیکرت انجام شد. یافته‌ها: یافته ها حاکی از آن است که سکانس اول فضایی خیابان با میانگین امتیاز 5.4 در مقایسه با سکانس دوم با امتیاز 5 از وضعیت بهتری در ارتباط با کیفیت های ادراک شده توسط عابر پیاده برخوردار است، و تجربه کنش (با امتیاز 6.5)، تجربه حسی (با امتیاز 5.5)، تجربه عاطفی و تجربه ارتباط (با امتیاز 5) و در نهایت تجربه تفکر با امتیاز 4، در محدوده این خیابان دارای بیشترین امتیاز هستند. نتیجه گیری: براساس اظهارات جامعه آماری مورد مطالعه و استنباط پژوهشگران، نقاط تماس شناسایی شده در هر دو سکانس در دو دسته بسیار تاثیرگذار و نسبتا تاثیرگذار قرار گرفته اند، که شامل فضای مربوط به تجمع افراد، عملکردهای خاطره انگیز و فعالیت هایی که برای نخستین بار در شیراز شروع به کار نمودند می باشد. با هدف ارتقاء وضع موجود خیابان می توان به راهبردهایی از جمله بسترسازی زمینه انجام تعاملات اجتماعی، ایجاد تطابق بین کالبد و فضای کهن و تغییرات ایجاد شده معاصر در آن در جهت پاسخگویی به نیازهای امروز شهروندان، فراهم شدن شرایط مناسب برای استفاده از فضا در زمان های مختلف شبانه روز برای اقشار مختلف جامعه و تسهیل حرکت در قلمرو عمومی برای کلیه افراد اشاره نمود. پرونده مقاله