تحقیقات نوین در گیاه پزشکی: 1 (1)

دسترسی آزاد مقاله

1 - تحلیلی بر جایگاه آفت‌کش‌های ثبت‌شده در ایران به لحاظ مخاطرات سرطان‌زایی
احمد حیدری

در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان مصرف آفت‌کش‌ها به عنوان یکی از روش‌های اصلی کنترل آفات مطرح است. اما علی‌رغم مزایای مترتب بر کاربرد این نهاده در افزایش تولیدات گیاهی، استفاده بی‌رویه و ناآگاهانه از آن می‌تواند منشأ مشکلات عدیده بهداشتی و زیست محیطی شود. آفت‌کش‌ها چکیده کامل

در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان مصرف آفت‌کش‌ها به عنوان یکی از روش‌های اصلی کنترل آفات مطرح است. اما علی‌رغم مزایای مترتب بر کاربرد این نهاده در افزایش تولیدات گیاهی، استفاده بی‌رویه و ناآگاهانه از آن می‌تواند منشأ مشکلات عدیده بهداشتی و زیست محیطی شود. آفت‌کش‌ها در بین منابع کشاورزی به عنوان یکی از عوامل شناخته شده و یا مشکوک به ایجاد سرطان و یا اختلالات هورمونی در انسان محسوب می‌شوند، بنابراین در برنامه‌های ارزیابی مخاطرات عوامل سرطان‌زا به عنوان یک عامل مهم مورد توجه قرار گرفته‌اند. در کشورها و مجامع بین‌المللی روش‌های مختلفی برای طبقه‌بندی عوامل سرطان‌زا وجود دارد که در این مطالعه سعی شده با توجه به لیست آفت‌کش‌های ثبت‌شده در ایران، وضعیت آفت‌کش‌ها به لحاظ پتانسیل سرطان زایی مشخص گردد. نتایج این بررسی نشان داد که هر چند بر اساس طبقه‌بندی EPA هیچ کدام از آفت‌کش‌های موجود کشور در دسته A (سرطان‌زا برای انسان) قرار نمی‌گیرند اما تعدادی از آفت‌کش‌های موجود کشور در دسته B (به احتمال زیاد سرطان‌زا برای انسان) قرار دارند. این موارد شامل بوتاکلر، کاپتان، کلروتالونیل، سیپروکونازول، ایپرودیون، مانب، مانکوزب، پروپارژیت، زینب، تیودیکارب، اپوکسی‌کونازول، کروزوکسیم‌متیل، پرمترین، پیریمیکارب، پیمتروزین، سولفوسولفورون، تتراکونازول، تیابندازول، تیاکلوپراید، تیوفانیت‌متیل، دیورون، دیکلوفوب‌متیل، استوکلور، هگزیتیازوکس، اکسادیازون و اکسیفلوروفن می‌باشند که در حال حاضر در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند. بر اساس طبقه‌بندی EPA تعداد قابل توجهی از آفت‌کش‌های مجاز کشور در گروه C (شواهد مطرح از پتانسیل سرطان‌زایی) قرار دارند که تعدادی از آن‌ها مانند سایپرمترین، دیکلرووس، دیمتوات، تبوکونازول، مالاتیون و تترامترین مصرف زیادی در کشور دارند. قطعاً توجه ویژه در برنامه ثبت آفت‌کش‌ها و بازنگری ثبت آن‌ها می‌تواند تنوع سموم در کشور را به سمت آفت‌کش‌هایی سوق دهد که مخاطرات سرطان زایی آن‌ها کمتر باشد. مدیریت در مصرف آفت‌کش‌ها به طوری ‌که کاربران سموم کمتر در معرض تماس با سموم قرار گرفته و همچنین مصرف کننده‌های نهائی محصولات کشاورزی با مقادیر کمتری از باقیمانده آفت‌کش‌ها روبرو باشند نیز بسیار اهمیت دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - استفاده از روش اسپکتروفتومتری در تشخیص آلودگی‌های پنهان به آفت شب‌پره Ephestia kuhniella در خرمای رقم کبکاب
نادیا حیدری مسعود لطیفیان مجید فلاح زاده

شب پره آرد Ephestia kuhniella (Zeller) یکی از مهم ترین آفات انباری ارقام مختلف خرمای تر می باشد. تحقیق حاضر جهت تعیین استانداردهای روش اسپکتروسکوپی برای تشخیص آلودگی خرمای رقم کبکاب به این آفت، در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت فاکتوریل در 2 سطح انجام شد. فاکتور A ( چکیده کامل

شب پره آرد Ephestia kuhniella (Zeller) یکی از مهم ترین آفات انباری ارقام مختلف خرمای تر می باشد. تحقیق حاضر جهت تعیین استانداردهای روش اسپکتروسکوپی برای تشخیص آلودگی خرمای رقم کبکاب به این آفت، در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت فاکتوریل در 2 سطح انجام شد. فاکتور A (عامل اصلی) در 4 سطح شامل مراحل رشدی تخم، لارو، شفیره و حشره کامل و فاکتورB (عامل فرعی) در 10 سطح شامل تراکم های 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45 و 50 عدد/کیلوگرم در سه تکرار بین 800 تا 1900 نانومتر انجام گردید. نتایج نشان داد که بین میانگین جذب در مراحل رشدی مختلف و در تراکم های هر مرحله رشدی تفاوت معنی‌داری وجود داشت. با افزایش میزان تراکم به تدریج میزان جذب افزایش یافت، به طوری که بالاترین جذب در تراکم 50 و کمترین آن در تراکم 5 عدد از هر مرحله رشدی اتفاق افتاد که مقادیر آن به ترتیب 79/2 و 72/0 n/lit بود. بالاترین میزان جذب در مرحله رشدی حشره کامل با 28/2 و بعد به ترتیب شفیره، لارو و تخم قرار داشت که مقادیر آن به ترتیب 11/2 ، 83/1 و 68/1 محاسبه گردید. برای این روش نمونه برداری، در رقم کبکاب بالاترین شیب در حشره کامل 20/1b= و کمترین مقدار در تخم با 04/0b= اندازه‌گیری شد. خطای نسبی (RV) به ترتیب برای تخم، 42/6 ، لارو، 22/6 و شفیره 30/6 و برای حشره کامل، 05/7 محاسبه شد و ضریب تغییرات برای تخم 26/35 و لارو 15/34 و شفیره 55/34 و حشره کامل 63/38 به دست آمد. نتایج نشان داد که این روش نمونه‌برداری مطمئن، سریع، دقیق با قابلیت اجرای بالا می‌تواند در برنامه‌های تحقیقاتی مدیریت تلفیقی آفات و موارد قرنطینه‌ای و همچنین صادرات محصول مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - ویژگی‌های زیستی شب‌پره هندی (Lep.:Pyralidae) Plodia interpunctella روی انجیر خشک دردما‌های مختلف در شرایط آزمایشگاه
سعید مؤمن زاده شهرام حسامی مهدی غیبی

شب‌پره هندی، (Lep.:Pyralidae) Plodia interpunctellaیکی از آفات انباری انجیر در مناطق اصلی کاشت انجیر در ایران می باشد. در این تحقیق برخی ویژگی های زیستی آفت در دماهای 15، 20، 25، 30، 35 درجه سلسیوس با شرایط نوری 16:8و رطوبت نسبی 5±60% مورد مطالعه قرار گرفت. به طو چکیده کامل

شب‌پره هندی، (Lep.:Pyralidae) Plodia interpunctellaیکی از آفات انباری انجیر در مناطق اصلی کاشت انجیر در ایران می باشد. در این تحقیق برخی ویژگی های زیستی آفت در دماهای 15، 20، 25، 30، 35 درجه سلسیوس با شرایط نوری 16:8و رطوبت نسبی 5±60% مورد مطالعه قرار گرفت. به طور میانگین دوره جنینی در دماهای ذکر شده به ترتیب برابر با 44/14، 70/6، 27/3، 30/3، 26/4 روز، میانگین طول کل دوره لاروی به ترتیب برابر با 79/70، 60/42، 61/34، 2/32، 77/27روز، میانگین طول دوره پیش شفیرگی به ترتیب برابر با 9، 36/4، 44/1، 31/1، 23/1 روز و میانگین طول دوره شفیرگی برابر با 92/15، 44/12، 29/7، 77/5، 34/3 روز به دست آمد. میانگین طول عمر حشره های بالغ ماده به ترتیب برابر با 05/13، 38/12، 12/8، 65/7، 73/6 روز و طول عمر حشره های بالغ نر نیز به ترتیب برابر با 62/13، 37/13، 7، 03/7، 33/6 روز بود. بر اساس نتایج حاصله به دست آمده، بر اساس مقایسه میانگین به دست آمده دماهای پایین تر باعث کند شدن رشد و نمو و دماهای بالاتر باعث کوتاه تر شده طول مدت رشد و نمو گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - واکنش بیماری شانکر سیتوسپورایی درختان سیب بهعناصر غذایی ازت و پتاس
احمد حیدریان مسعود تدین نژاد

در یک ارزیابی برای تعیین نقش عناصر غذایی ازت و پتاس در بروز و توسعه ی سیتوسپورای همراه علائم شانکر درختان سیب در منطقه سمیرم، تعداد 52 باغ سیب گلدن دلیشز آلوده و سالم به‌طور تصادفی انتخاب گردید. در هر باغ 5 درخت به تصادف انتخاب و نمونه‌برداری از برگ و خاک (30-0 و 60-30 چکیده کامل

در یک ارزیابی برای تعیین نقش عناصر غذایی ازت و پتاس در بروز و توسعه ی سیتوسپورای همراه علائم شانکر درختان سیب در منطقه سمیرم، تعداد 52 باغ سیب گلدن دلیشز آلوده و سالم به‌طور تصادفی انتخاب گردید. در هر باغ 5 درخت به تصادف انتخاب و نمونه‌برداری از برگ و خاک (30-0 و 60-30 سانتی‌متری) آن‌ها انجام شد. در آزمایشگاه پس از تهیه‌ی نمونه مرکب، عناصر غذایی ماکرو و میکروی آن‌ها به روش هضم مرطوب اندازه‌گیری شد. اعداد به دست آمده به روش انحراف از درصد بهینه در باغ‌های آلوده نسبت به غلظت مرجع در باغ‌های سالم محاسبه و تفسیر گردید. طی این تفسیر باغ‌های آلوده به شدت دچار کمبود کلسیم، پتاسیم و زیاد بود ازت بودند. تحقیقات تکمیلی در خصوص تعیین نقش عناصر پتاسیم و ازت روی سیتوسپورای همراه درختان سیب در شرایط هیدروپونیک روی نهال‌های دو ساله سیب رقم گلدن دلیشز و به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و با دو فاکتور (16 تیمار) و چهار تکرار انجام شد. بعد از 6 هفته نهال‌ها با جدایه با بیماری‌زایی بالا مایه‌کوبی شدند در غالب تیمارها در اواخر بهار و طول تابستان بافت کالوس در اطراف محل مایه‌کوبی تکرارها تشکیل شد اما تهاجم به بافت‌های سالم در پاییز شروع شد و شانکرها منجر به مرگ غالب نهال‌ها شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که در تیمارهای N0K0, N0K115, N0K230, N0K345, N105K230. N105K345 فقط بافت کالوس اطراف زخم‌ها تشکیل شد و هیچ‌کدام از درختان خشک نشدند. در تیمارهای K0N105, K0N210, N105K115, N210K230, N210K345, N315K345 ، %25 درختان خشک شدند و در تیمارهای K0N345, N210K115, N315K230، %50 تکرارها، در حالی که در تیمار N315K115 ، %100 درختان از بین رفتند. نتایج بیانگر آن است که با افزایش مصرف میزان ازت و کاهش پتاسیم، درصد خشکیدگی در تیمارها متغیر و روند افزایشی دارد. این نتایج با نتایج به دست آمده از خاک و برگ درختان سالم و آلوده در شرایط طبیعی مشابه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تنوع ژنتیکی درون گونه‌ای جمعیت‌های مختلف نماتد Meloidogyne javanica در مزارع گوجه‌فرنگی استان خراسان شمالی با استفاده از نشانگر RAPD-PCR
قاسم فدوی خلاجلو عصمت مهدیخانی مقدم حمید روحانی

به منظور شناسایی نماتدهای ریشه گرهی گوجه‌فرنگی در استان خراسان شمالی، طی سال‌های 1388 و 1389 تعداد 21 جمعیت از نماتدهای ریشه گرهی از ریشه گوجه‌فرنگی در مناطق مختلف استان خراسان شمالی جمع‌آوری و شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده‌های بالغ و خصوصیات مرفولوژیکی لاروهای سن دو از چکیده کامل

به منظور شناسایی نماتدهای ریشه گرهی گوجه‌فرنگی در استان خراسان شمالی، طی سال‌های 1388 و 1389 تعداد 21 جمعیت از نماتدهای ریشه گرهی از ریشه گوجه‌فرنگی در مناطق مختلف استان خراسان شمالی جمع‌آوری و شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده‌های بالغ و خصوصیات مرفولوژیکی لاروهای سن دو از لحاظ خصوصیات مرفولوژیکی مطالعه و تنوع قابل ملاحظه‌ای بین جمعیت‌های مختلف این گونه مشخص نگردید. به منظور مطالعات مولکولی و بررسی تنوع ژنتیکی درون گونه‌ای Meloidogyne javanica، گونه مذکور در گلخانه تکثیر شد. پس از خالص‌سازی و تکثیر نماتد بر روی رقم حساس گوجه‌فرنگی (Red colud) در گلخانه، تخم‌ها و لاروهای سن دوم هر ریشه جدا و به عنوان یک جمعیت در نظر گرفته شد. پس از استخراج DNA ژنومی نتایج بررسی‌های مرفولوژیکی توسط آغازگرهای اختصاصی گونه M. javanica ارزیابی و برای بررسی میزان تنوع ژنتیکی در جمعیت‌های مختلف این گونه از روش RAPD استفاده شد. فرآورده‌های حاصل از واکنش PCR بر روی ژل آگارز 7/1 درصد الکتروفورز و چند شکلی‌های به وجود آمده از DNA هر جمعیت در این تکنیک، بر اساس وجود یا عدم وجود باند به صورت داده‌های صفر و یک ثبت گردید و سپس ماتریس تشابه بر مبنای ضریب شباهت Dice محاسبه شد. جهت بررسی تنوع ژنتیکی بین جمعیت‌ها، ماتریس فاصله ژنتیکی تشکیل و تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA در نرم‌افزار NTSYS انجام شد. دندروگرام حاصل از داده‌های RAPD در سطح تشابه 73٪ به پنج گروه اصلی تقسیم شد. با توجه به نتایج کلی، نشانگر RAPD توانست 73٪ تشابه و 27٪ تفاوت بین جمعیت‌های مختلف گونه مورد مطالعه را نشان دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - اثر ضد قارچی عصاره نه گونه گیاهی رویساق زخم توتون (Rhizoctonia solani)
سید افشین سجادی غلامرضا مرادی هدی عاصمی فرهاد نقی‌زاده فرامرز رستمی محمد اکبرزاده محمدرضا نجفی زین‌العابدین شهادتی مقدم

solaniعامل ساق زخم توتون، از عوامل بیماری‌زای گیاهی با اهمیت است که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و موجب خسارت محصول در کشورهای تولید کننده توتون می شود. هدف از این تحقیق بررسی فعالیت ضد قارچی عصاره‌های گیاهی بر روی عامل ساق زخم توتون و انتخاب حلال مناسب برای عصاره‌گیر چکیده کامل

solaniعامل ساق زخم توتون، از عوامل بیماری‌زای گیاهی با اهمیت است که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و موجب خسارت محصول در کشورهای تولید کننده توتون می شود. هدف از این تحقیق بررسی فعالیت ضد قارچی عصاره‌های گیاهی بر روی عامل ساق زخم توتون و انتخاب حلال مناسب برای عصاره‌گیری می باشد. در این تحقیق عصاره‌های نه گونه گیاهی (نعناع گربه ای، توتون، آویشن کوهی، رازیانه، پونه کوهی، زوفا، بادرنجبویه، بادرنجبویه پرپر و مریم گلی) با استفاده از حلال‌های آب، استون، هگزان، اتانل و متانول استخراج و فعالیت ضد قارچی آنها با غلظت های 0، 1000 و 2000 پی پی ام به روش طعمه مسموم در شرایط آزمایشگاه روی این قارچ‌ بررسی شد. نتایج حاصل از بررسی خاصیت ضد قارچی غلظت‌های مختلف عصاره‌ها نشان داد که گیاهان نعناع گربه‌ای، توتون، آویشن کوهی، رازیانه، زوفا و بادرنجبویه پرپر اثر بازدارندگی خوبی بر قارچ‌ مورد بررسی در این مطالعه دارند. بیشترین تاثیر بازدارندگی مربوط به عصاره استخراجی با حلال متانول بود. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره متانولی توتون، نعناع گربه‌ای، آویشن کوهی، رازیانه، بادرنجبویه پرپر و زوفا بر قارچ‌ بیماری‌زای مورد بررسی 5/1، 5/1، 2، 3، 3 و 5/2 میلی گرم بر میلی لیتر بود. بنابراین به نظر می رسد بتوان در کنترل بیماری ساق زخم توتون از ترکیبات طبیعی این گیاهان، به ویژه نعناع گربه ای، توتون و آویشن کوهی استفاده نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تأثیر قارچ‌های میکوریز آربوسکولار Glomus mosseae و G. intraradices روی بیماری‌زایی نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica و تغییرات هیستوپاتولوژیکی در گیاه گوجه‌فرنگی آلوده به نماتد
فاطمه سهرابی علی اکبر فدایی تهرانی

نماتد ریشه گرهی Meloidogyne javanica (Treub, 1885) یکی از بیمارگرهای مهم در بسیاری از محصولات کشاورزی به ویژه گوجه فرنگی می باشد. تشکیل سلول های غول آسا توسط نماتد یکی از تغییرات مهم سلولی در فرآیند ایجاد بیماری در گیاه می باشد. به منظور بررسی تأثیر قارچ های میکوریز روی چکیده کامل

نماتد ریشه گرهی Meloidogyne javanica (Treub, 1885) یکی از بیمارگرهای مهم در بسیاری از محصولات کشاورزی به ویژه گوجه فرنگی می باشد. تشکیل سلول های غول آسا توسط نماتد یکی از تغییرات مهم سلولی در فرآیند ایجاد بیماری در گیاه می باشد. به منظور بررسی تأثیر قارچ های میکوریز روی بیماریزایی و تغییرات سلولی و بافتی ریشه گوجه فرنگی، از دو گونه قارچ میکوریز Glomus mosseae و G. intraradices استفاده شد. پس از تکثیر قارچ‌های مذکور روی شبدر سفید و شناسایی گونه نماتد و تکثیر آن روی رقم حساس گوجه فرنگی، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه انجام شد. پس از طی 90 روز، ‌شاخص‌های رشد و نموی نماتد و تغییرات سلولی ریشه گیاهان مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری نتایج حاصل، نشان‌دهنده اثر مثبت قارچ‌های میکوریز در کاهش بیماریزایی و خسارت نماتد بود. مقایسه میانگین تعداد و اندازه سلول های غول آسای ریشه نشان‌دهنده اختلاف معنی‌دار آماری بین گیاهان آلوده به نماتد میکوریزی و گیاهان آلوده به نماتد غیرمیکوریزی بود. به عبارت دیگر قارچ‌های مذکور تعداد و اندازه‌ سلول‌های غول‌آسا را کاهش دادند. این &lrm;کاهش به نوبه خود باعث کاهش رشد لاروها و تکامل آن ها گردیده بود. بنابراین قارچ‌های مورد بررسی می‌توانند ‌به عنوان کاندیداهای مناسبی جهت استفاده درکنترل بیولوژیکی نماتد ریشه گرهی مورد توجه قرارگیرند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - تنوع ژنتیکی در ارقام و لاین‌های لوبیا (Phaseolus vulgaris) با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD
علیرضا افتخاریان جهرمی محمدرضا نقوی امیر موسوی علی نیازی

در این تحقیق روابط ژنتیکی 75 ژنو تیپ لوبیا از 3 جمعیت سفید، قرمز و چیتی و از 3 منطقه (استان های مرکزی، لرستان و مرکزCIAT در کلمبیا) با استفاده از نشانگرهای مولکولی RAPD مورد ارزیابی قرار گرفت. دی. ان. ای ژنومی استخراج شده از نمونه‌های گیاهی، با 6 آغازگر RAPD، تحت واکنش چکیده کامل

در این تحقیق روابط ژنتیکی 75 ژنو تیپ لوبیا از 3 جمعیت سفید، قرمز و چیتی و از 3 منطقه (استان های مرکزی، لرستان و مرکزCIAT در کلمبیا) با استفاده از نشانگرهای مولکولی RAPD مورد ارزیابی قرار گرفت. دی. ان. ای ژنومی استخراج شده از نمونه‌های گیاهی، با 6 آغازگر RAPD، تحت واکنش زنجیره‌ای پلیمراز قرار گرفته و محصولات روی ژل آگارز الکتروفورز شدند. درصد چندشکلی با میانگین 8 ، از 38 درصد برای آغازگر OPO3 با کمترین درصد چندشکلی تا 78 درصد در آغازگر OPBD20 با بیشترین درصد چندشکلی، متغیر بود. میانگین میزان اطلاعات چندشکلی حساب شده برابر 26 / به دست آمد که آغازگرهایOPO10 وOPM9 به ترتیب با مقادیر 17/0 و 35/0، کمترین و بیشترین مقادیر را دارا بودند. میانگین تنوع ژنی نی و شاخص اطلاعاتی شانون نیز به ترتیب 18/0 و 14/0 محاسبه گردیدند. همچنین روابط ژنتیکی بین نمونه‌ها با استفاده از ضریب تشابه نی محاسبه و دندروگرام مربوطه به روش UPGMA ترسیم گردید. نتایج حاصله بیانگر این نکته می باشد که آغازگرهای استفاده شده به‌طور نسبی باعث تفکیک جمعیتی نمونه‌های لوبیا گردیده اند . به علاوه تنوع ژنتیکی به دست آمده عمدتاً ناشی از تنوع درون جمعیت‌ها بوده و بین جمعیت‌ها تفاوت عمده ای وجود نداشته است که دلیل این امر را می توان استفاده از نمونه‌های 3 منطقه در هر جمعیت و خود گرده‌افشانی بالا در لوبیا عنوان نمود. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات