فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - تحولّات اقتصادی (ارضی) دوره ی آق قویونلو (908-857 ق.)
  رضا طاهرخانی محمد سپهری
  چکیدهبه رغم اهمیت تحولات سیاسی و فرهنگی ایران در دوره فرمانروایی آق قویونلوها در نیمه دوم سده 9 ق، تحولات اقتصادی این دوره نیز حائز اهمیت بسیار است. سیاست های اقتصادی این دوره عمدتاً بر پایة نظام زمینداری و دامپروری بنا شده بود. اوزون حسن بنیانگذار این سلسله، قانون نامه چکیده کامل

  چکیدهبه رغم اهمیت تحولات سیاسی و فرهنگی ایران در دوره فرمانروایی آق قویونلوها در نیمه دوم سده 9 ق، تحولات اقتصادی این دوره نیز حائز اهمیت بسیار است. سیاست های اقتصادی این دوره عمدتاً بر پایة نظام زمینداری و دامپروری بنا شده بود. اوزون حسن بنیانگذار این سلسله، قانون نامه ای تدوین کرد که در نوع خود کم نظیر بود؛ بیشتر مطالب این قانون نامه در خصوص میزان و نوع مالیاتی است که کشاورزان و دامپروران کوچ نشین به دولت پرداخت می کردند. او با این کار بازنگری در مالیات بندی اراضی و اصلاح مباحث مالیاتی را خواستار شد. تا از فشار فزایندة مالیاتی بر تودة مردم بکاهد. برخی دیگر از سلاطین آق قویونلو نیز به پیروی از اوزون حسن اقداماتی را در جهت رفع مظالم مالیاتی، حذف مالیات های غیر اسلامی و پیشگیری از هرج و مرج در مالیات گیری انجام دادند. به ویژه سلطان یعقوب که بیشتر اهتمامش را در جهت اصلاحات در حوزة سیورغال ها معطوف داشت. اما رستم بیگ با خط بطلانی بر اصلاحات انجام شده در گذشته، بار دیگر واگذاری در امر سیورغال ها4 را افزایش داد به گونه ای که هیچ یک از سلاطین آق قویونلو تا آن زمان به اندازة او سیورغال واگذار نکرده بودند. احمد پادشاه نیز تحت تأثیر عثمانی ها، اصلاحاتی را در جهت حذف مالیات های غیر شرعی و کاهش نفوذ زمینداران انجام داد. به نظر می رسد این پژوهش توانسته، تحولات و اصلاحات اقتصادی دورۀ آق قویونلو را تبیین کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - تحلیلی سندی و محتوایی بر زیارت نامه جامعه کبیره امام هادی(ع)
  عباسعلی محمدی محمد سپهری
  فرهنگ شیعه از ادعیه و زیارت بسیار غنی برخوردار است، به طوری که هیچ یک از فرق اسلامی از این مقدار ادعیه و زیارات بهره مند نیستند ، این نشان از چهره معنوی و عرفانی شیعه است که خلوص دینی و تزکیه نفس را در جامعه شیعیان قوت می بخشد امام هادی (ع) به پیروی از دیگر ائمه اطهار ( چکیده کامل

  فرهنگ شیعه از ادعیه و زیارت بسیار غنی برخوردار است، به طوری که هیچ یک از فرق اسلامی از این مقدار ادعیه و زیارات بهره مند نیستند ، این نشان از چهره معنوی و عرفانی شیعه است که خلوص دینی و تزکیه نفس را در جامعه شیعیان قوت می بخشد امام هادی (ع) به پیروی از دیگر ائمه اطهار (ع) به ‌ویژه امام زین العابدین (ع) که از طریق دعا به آموزش شیعیان و دیگر مسلمانان پرداخت، علاوه بر دعا، فرهنگ زیارت و زیارت ‌نامه را وسیله تعلیم معارف والای مکتب اهل بیت (ع) قرار داد. از آن بزرگوار زیارت نامه هایی چون زیارت جامعه کبیره، زیارت امیرالمؤمنین علی (ع)، زیارت حضرت زهرا (س) و زیارت غدیریه به دست ما رسیده است. از میان زیارت نامه های منقول از آن حضرت (ع)، دو زیارت نامه جامعه کبیره و غدیریه از نظر حجم و محتوا اهمیت بیشتری دارد. ازاین رو در این مقاله به بررسی سندی و محتوایی زیارت نامه جامعه کبیره پرداخته شده و صحت انتساب آن ها به امام هادی (ع) اثبات شده است.واژگان کلیدی: امام هادی (ع)، خفقان سیاسی، زیارت جامعه کبیره، شیعه پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - نقش زنان در چرخه تولید منسوجات و تأثیر آن در شکوفایی اقتصاد دوره صفوی
  ندا کعبه حسین خسروی سهراب اسلامی
  بررسی نقش زن در چرخه تولید منسوجات، که بطور اعم ذیل فعالیتهای اقتصادی قرار می گیرد، در دوره صفوی تصویری کاملتر از چگونگی شکوفایی تمدن اسلامی در این عصر می‌دهد. مسأله تحقیق چگونگی نگرش اسلامی-شیعی عصر صفوی در مهیا کردن بسترهای لازم دینی، اجتماعی و اقتصادی برای فعالیت های چکیده کامل

  بررسی نقش زن در چرخه تولید منسوجات، که بطور اعم ذیل فعالیتهای اقتصادی قرار می گیرد، در دوره صفوی تصویری کاملتر از چگونگی شکوفایی تمدن اسلامی در این عصر می‌دهد. مسأله تحقیق چگونگی نگرش اسلامی-شیعی عصر صفوی در مهیا کردن بسترهای لازم دینی، اجتماعی و اقتصادی برای فعالیت های اقتصادی زنان در عرصه تولید منسوجات می باشد که این امر موجب مشارکت آنها در شکوفایی اقتصادی تمدن عصر صفوی شده است. نتایجی که در این تحقیق بدست آمدند نشان دادند که زنان در پرتو شرایط پدید آمده از قوانین اسلامی-شیعی توانستند تا از زمینه های مذهبی نظیر تفکیک زنان از مردان در اجتماع در حرفه های مرتبط با زنان نظیر مشارکت در تولید مواد خامِ مورد نیاز بازرگانی منسوجات نظیر ابریشم خام، پشم ریسی و مشارکت در تولید منسوجات و صنایع دستی نظیر پارچه، زری دوزی، فرش بافی سود برند. همچنین زنان با استفاده از آموزه های نظیر وقف توانستند با ساختن کاروانسراها و راهها به رونق اقتصادی برای بازرگانی این منسوجات در عصر صفوی یاری رسانند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320)
  لیلا سرویاس سینا فروزش رضا شعبانی صمغ آبادی غلامحسین زرگری نژاد
  پژوهش حاضر درصدد بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320) است. از‌این منظر پس از بسط فضای مفهومی‌موضوع، به بررسی نقش و کارکرد اصناف خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در‌این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات چکیده کامل

  پژوهش حاضر درصدد بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320) است. از‌این منظر پس از بسط فضای مفهومی‌موضوع، به بررسی نقش و کارکرد اصناف خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در‌این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در‌این پژوهش، کتابخانه‌ای می‌باشد یافته های تحقیق حکایت از آن دارند که بازاریان و اصناف در اثر نفوذ خارجی، گسترش و چاپ روزنامه نقش و کارکرد آنها از حوزه صرف اقتصادی و تجاری خارج شده و جنبه سیاسی و اجتماعی به خود گرفته است که این موضوع ساختار و ماهیت اصناف و بازاریان را دچار دگرگونی اساسی نموده و از حالت طبقه در خود خارج کرده و به طبقه ی برای خود تبدیل نمود است این موضوع سبب تاثیر گذاری بازاریان و اصناف بر تحولاتی از جمله شکل گیری نهضت تنباکو،مجلس وکلای تجار، انقلاب مشروطیت، مجلس ملی و شکل گیری بانک ملی شده به گونه ای که بازاریان دارای تاثیر گذاری مثبتی بر روند حوادث و تحولات تا این بازه زمانی بوده اند اما بعد از مشروطیت تا 1320 به علت فقدان اتحاد درون گروهی ، ضعف آگاهی صنفی و طبقاتی و روی کار آمدن رضا شاه و تشکیل دولت و عدم تعادل طبقاتی و گرایش به زمین داری، بازاریان و اصناف دچار ناکارامد ی شده و نتوانستند بر تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تاثیرات مثبتی بگذارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - به تخت نشستن داریوش بزرگ و اردشیر اول و نقش آنها در توسعه عمرانی تخت جمشید
  امیر حسین سلطانی بهمن فیروزمندی رضا شعبانی صمغ آبادی هایده خمسه
  تخت جمشید از جمله بناهای تاریخی بسیار ارزشمند در ایران و جهان است که به خاطر جایگاه سیاسی، فرمانروایی، موقعیت جغرافیایی، معماری ساخت و نقش آن در تحولات تاریخ باستان ایران بسیار حائز اهمیت می باشد که توسط داریوش ساخت آن شروع شد و در دوران اردشیر اول ادامه پیدا کرد. از ای چکیده کامل

  تخت جمشید از جمله بناهای تاریخی بسیار ارزشمند در ایران و جهان است که به خاطر جایگاه سیاسی، فرمانروایی، موقعیت جغرافیایی، معماری ساخت و نقش آن در تحولات تاریخ باستان ایران بسیار حائز اهمیت می باشد که توسط داریوش ساخت آن شروع شد و در دوران اردشیر اول ادامه پیدا کرد. از این رو مقاله حاضر که در صدد بررسی به تخت نشستن داریوش بزرگ و اردشیر اول و نقش آنها در توسعه عمرانی تخت جمشید است پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی نقش داریوش بزرگ و اردشیر اول در توسعه عمرانی تخت جمشید خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های این مطالعه، حاکی از آن است که سرزمین ایران از دیرباز خاستگاه تمدن های بزرگ و کهن بوده است که پادشاهی هخامنشی ها یکی از آنها محسوب می شود که از تمدن های میان رودان، مصر، یونان و روم آگاهی داشته و بطبع از این تمدن‌ها الهام گرفته و بر آنها نیز تأثیر گذاشته‌‌اند، این موضوع در شکل گیری و ساخت تخت جمشید تاثیر گذاشته است، ثانیا؛ بسیاری ساخت تخت جمشید را از زمان داریوش کبیر می دانند که توسط پادشاهان بعد مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و در زمان اردشیر یکم نیز بر عمران و آبادانی آن افزوده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - زن ماهی در تمدن ایلام
  خدیجه نقی پورفر ناصر جدیدی
  آب همواره در شکل‌گیری تمدن‌های بزرگ بشری نقشی مهم و تعیین کننده داشته‌است که تمدن ایلام نیز از آن جمله است و از آن‌جا که بشر اولیه برای هر پدیده‌ای که برایش از اهمیت برخوردار بوده، نماد‌هایی ایزدی تعریف نموده‌است، برای آب نیز در تمامی تمدن‌ها ایزدی تعریف شده‌است که در ت چکیده کامل

  آب همواره در شکل‌گیری تمدن‌های بزرگ بشری نقشی مهم و تعیین کننده داشته‌است که تمدن ایلام نیز از آن جمله است و از آن‌جا که بشر اولیه برای هر پدیده‌ای که برایش از اهمیت برخوردار بوده، نماد‌هایی ایزدی تعریف نموده‌است، برای آب نیز در تمامی تمدن‌ها ایزدی تعریف شده‌است که در تمدن ایلام نیز از کهن‌ترین دوران تمدنی آن، همواره ایزد آب و مخلوقاتش از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند، که ازجمله این مخلوقات می‌توان به زن‌ماهیان اشاره نمود. آنان که از ایزدبانوان همکار و مخلوق ائا/ انکی ایزد آب به شمار می‌رفتند، از دوران کهن ایلامی، در میان نقوش و آثار ایلامی دیده می‌شوند. البته باید توجه نمود با توجه به محدودیت منابع موجود از تمدن ایلام، و نیز تاثیر پذیری و تاثیرگذاری متقابل دو تمدن ایلام و میانرودان از یکدیگر، و تنوع بیشتر منابع میانرودانی، نقش و جایگاه زن‌ماهیان را باید با توجه به پیشینه آنان در تمدن میانرودان بررسی نمود، که البته این به دلیل انطباق کامل این مفاهیم در این دو تمدن نمی‌باشد اما، بدلیل قلت منابع ایلامی در این رابطه، نزدیکترین مفاهیم به مفاهیم ایلامی را می‌توان در میان منابع موجود در میان مفاهیم میانرودانی یافت. این مقاله بر آنست که با توجه به منابع موجود و به روش کتابخانه‌ای به بررسی نقش زن‌ماهی در تمدن ایلام بپردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - جایگاه سید حسن تقی‌زاده در تاریخ نگاری فریدون آدمیت
  محمدکاظم متین محمد حسن رازنهان
  تقی زاده ازرهبران مشروطیت ایران و ازرجال سیاسی ، علمی بحث انگیزودرعین حال ازناشناخته ترین بازیگران سیاسی تاریخ معاصر است.او در زمره کسانی است که جمعی به شدت موافق و جمعی به غایت مخالف دارد و هر یک نیز برای اثبات نظرات خود دلایلی ارایه می کنند. یکی از کسانی که بیشترین نق چکیده کامل

  تقی زاده ازرهبران مشروطیت ایران و ازرجال سیاسی ، علمی بحث انگیزودرعین حال ازناشناخته ترین بازیگران سیاسی تاریخ معاصر است.او در زمره کسانی است که جمعی به شدت موافق و جمعی به غایت مخالف دارد و هر یک نیز برای اثبات نظرات خود دلایلی ارایه می کنند. یکی از کسانی که بیشترین نقد و توهین را در نوشته های خود برایشان وارد کرده است مرحوم آدمیت است. او نه تنها تقی زاده را در آثارش سخت مورد حمله قرار داده است بلکه هر کس را که به نوعی درصدد دفاع و تعریف و تمجید از او برآمده باشد. از ایرج افشار گرفته تا مینوی و از خانم لمبتون گرفته تا نیکی کدی. ما در این تحقیق به دنبال آن هستیم که دیدگاههای آدمیت درباره تقی زاده را مورد بررسی قرار دهیم و علل و نادرستی آن باز شناسیم. در تاریخ نگاری معاصردر حق تقی زاده ناروایی هایی صورت گرفته است .شاید اینک زمان آن فرارسیده باشد که رها از حب وبغض شخصی ، پست وبلند کارنامه سیاسی او بدون پیش داوری و توطئه پنداری مرسوم وطنی مورد نقد وبررسی قرار گیرد.دراین تحقیق از روش کتابخانه ای، استفاده از آرشیو اسناد و مجلات ، کتابهای آدمیت و تقی زاده و مقالات مختلف ایرانی، خارجی و صورت مذاکرات مجلس استفاده شده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تحلیل نقوش شکار در اثر مهرهای ایلامی از 3000 تا 700 ق.م.
  مهرداد نوری مجیری مهرناز بهروزی میرزا محمد حسنی
  صحنه های شکار و ترسیم تسلط انسان بر جانوران از جمله نقوش محبوب و مطرح دوران باستان است که بر مهرهای ایلامی حک شده اند. تحلیل و تفسیر این تصاویر بازگوکننده پیام های نمادینی است که اندیشه و باورهای مردم این دوره را آشکار می کند. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل نقوش صحنه های ش چکیده کامل

  صحنه های شکار و ترسیم تسلط انسان بر جانوران از جمله نقوش محبوب و مطرح دوران باستان است که بر مهرهای ایلامی حک شده اند. تحلیل و تفسیر این تصاویر بازگوکننده پیام های نمادینی است که اندیشه و باورهای مردم این دوره را آشکار می کند. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل نقوش صحنه های شکار در آثار مهرهای ایلامی از 3000 تا 700 ق.م. باتوجه به امر مقدس است. برای تحلیل و تفسیر اثر مهرها از روش آیکونوگرافی استفاده شد. برای بررسی صحنه های شکار تعداد 34 اثر مهر به صورت هدفمند گزینش شد که با روش آماری و ثبت اطلاعات در نمودار فراوانی مورد بررسی قرار گرفت. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات این نتیجه به دست آمد: نقوش صحنه های شکار در اثر مهرهای ایلامی دارای مفاهیمی چون شکار برای خوراک و پوشاک، شجاعت در میدان نبرد، دفاع از مالکیت انسان بر گله ها، بازگوکننده بروج فلکی، تسلط بر آن حیوان در دنیای واقعی، دریافت قدرت های آن جانور و انتقال آن به انسان، نمادهایی از خدایان و حیوانات متعلق به آنهاست. این صحنه ها، صحنه هایی از امر قدسی را می نمایند. زیرا عمل شکار، امری مقدس، و میدان شکار، کارزاری الوهی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - چگونگی رویارویی رضاشاه با مقوله تجدد و روشنفکری و واکاوی رفتارشناختی او با روشنفکران
  محراب حاتمی منیژه صدری سیمین فصیحی نازلی اسکندری نژاد
  چکیدهروشنفکران از جمله طبقات اجتماعی هستند که عامل بوجود آورنده اشکال جدیدی از الگوهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می‌باشند و نمی‌توان منکر قدرت تحول آنها در جامعه بود. مهمترین مؤلفه‌ی روشنفکر روحیه نقادی و پرسشگری او می‌باشد و همچنین گرایشی که به مبارزه علیه قدرت‌های مستقر چکیده کامل

  چکیدهروشنفکران از جمله طبقات اجتماعی هستند که عامل بوجود آورنده اشکال جدیدی از الگوهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می‌باشند و نمی‌توان منکر قدرت تحول آنها در جامعه بود. مهمترین مؤلفه‌ی روشنفکر روحیه نقادی و پرسشگری او می‌باشد و همچنین گرایشی که به مبارزه علیه قدرت‌های مستقر از خود نشان می‌دهد. نیروهای شکل دهنده‌ی آن، می‌توانند روحانیان، روزنامه نگاران، معلمان، اساتید، فعالان حزبی و هنرمندان باشند. تقاضای عمده‌ی این روشنفکران، وضع نظام قانون جدید به شیوه‌ی اروپا، تجدید هویت و سنت‌های ملی ایران، منع دخالت روحانیون در سیاست و تأسیس نهادهای سیاسی جدید براساس حاکمیت ملی و ایجاد دولت ملی مدرن بود. در بررسی موقعیت و جایگاه این نیروها در عصر رضاشاه، به طور عمده نیروهای منتقد حاکمیت و بیرون از دستگاه سیاسی رضاخانی، منظور نظر بوده‌اند. دوره‌ی رضاشاه، دوره‌ای است که تحولات مهمی در بسط و توسعه‌ی آموزش عمومی و عالی، نیز حرکت‌های در مدرن سازی نظام آموزشی و تحصیلات عالی در ایران رخ می‌دهد. در نتیجه، پدیده‌ی روشن فکری در مقیاس بزرگتری، خود را می‌نمایاند. رفتارهای انتقادی این قشر از حکومت سرانجام باعث واکنش شدید رضاشاه با انها گردید تا جایی که روشنفکران یا زندانی شدند یا جذب دستگاه رضاشاه شدند و به دلیل نداشتن پایگاه مردمی نتوانستند تاثیر مهمی در تحولات به وجود بیاوردند. بعلاوه رضاشاه به فعالیت‌های روشنفکری خوش بین نبود و این باعث شد روشنفکران را که به صورت انفرادی، چه به صورت تشکیلاتی و گروهی، از سر راه بر دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - بررسی دیدگاه مورخان مسلمان (شیعه وسنی)به نظام اندیشگی سلفی گری ازقرن چهارم تا هشتم هجری قمری
  ملیحه قنادیان محبوبه اسماعیلی میرزا محمد حسنی
  سلفیه افرادی هستند که با افترا بستن به شیعیان کوشیده اند سایرمسلمانان را به شیعه بد بین کنند. آنها نه تنها شیعیان را خارج ازدین مبین اسلام می دانند بلکه آنان شیعیان را به تحریف قرآن کریم و کتاب خداوند متهم می کنند. مورخان و علما ی مسلمان واندیشمندان اسلامی دررد سخنان و چکیده کامل

  سلفیه افرادی هستند که با افترا بستن به شیعیان کوشیده اند سایرمسلمانان را به شیعه بد بین کنند. آنها نه تنها شیعیان را خارج ازدین مبین اسلام می دانند بلکه آنان شیعیان را به تحریف قرآن کریم و کتاب خداوند متهم می کنند. مورخان و علما ی مسلمان واندیشمندان اسلامی دررد سخنان و گفته های سلفیه، مخصوصا ابن تیمیه و شاگردان او کتابها ،مقالات وآثار بسیار زیادی برجای گذاشتند. دراین مقاله سعی برآن است تا اتهامات سلفیان برشیعه آشکارو بیان شده .و نیز به بررسی دیدگاههای مورخان و اندیشمندان ودانشمندان اسلامی وعلمای مسلمان(شیعه وسنی )در رویکرد سلفیه به سه اصل اصول دین،توحید،نبوت وامامت پرداخته شود.مسئله اصلی این است که آرا و اندیشه های علما و اندیشمندان مسلمان نسبت به اصول دین توحید،نبوت و امامت با رویکرد سلفیه چگونه است؟این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی می باشد.اما آنچه مد نظر نویسنده است با تکیه بر آرا و اندیشه های مورخان مسلمان شیعه وسنی در رویکرد سلفیه به توحید و نبوت و امامت می باشد.کلیدواژه:سلفیه،توحید،نبوت،امامت،علمای مسلمان پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - پیشینه تاریخی بغی و تمرد در حکومت اسلامی
  جعفر ناصری محمدحسین ناظمی اشنی علیرضا سلیمی سید علیرضا حسینی
  بغی یکی از مباحث مهم فقه سیاسی در تاریخ اسلام است که منشأ آن آیه نهم سوره حجرات است. هرگاه دو گروه از مسلمانان با یکدیگر به جنگ بپردازند، باید بین آن‌ها صلح و آشتی برقرار کرد و اگر گروهی بر دیگری تجاوز و ستم کند، باید با ستمگر به قتال برخاست، تا به امر خداوند درآیند. ام چکیده کامل

  بغی یکی از مباحث مهم فقه سیاسی در تاریخ اسلام است که منشأ آن آیه نهم سوره حجرات است. هرگاه دو گروه از مسلمانان با یکدیگر به جنگ بپردازند، باید بین آن‌ها صلح و آشتی برقرار کرد و اگر گروهی بر دیگری تجاوز و ستم کند، باید با ستمگر به قتال برخاست، تا به امر خداوند درآیند. اما بیشتر فقها با استناد به این آیه شریفه بغی را خروج از اطاعت امام عادل تعریف کرده‌اند. بر اساس ادله و قرائن در عصر غیبت بغی شامل خروج کنندگان علیه جانشین امام علیه‌السلام که همان ولی‌فقیه جامع‌الشرایط است نیز می‌شود. به‌عبارت‌دیگر بغی شورش و قیام مسلحانه و برانداز و ... علیه حاکم یا حکومت اسلامی است، که نوعی جنگ داخلی محسوب و مقابله با شورشیان و باغیان با امر ولی‌فقیه و حاکم اسلامی انجام می‌گیرد. ازآنجایی‌که جرم بغی به عصر مولای متقیان حضرت علی علیه‌السلام بازمی‌گردد، احکام و قواعد مربوط به بغات بر مبنای کتاب و سیره علوی است و حکومت اسلامی به دلیل اهمیت و موقعیت از ابتدا به‌ویژه در زمان حکومت امیرالمؤمنین علیه‌السلام با بغات مواجه و در زمان حاضر نیز حکومت اسلامی با محور ولایت‌فقیه با چنین رفتارهایی مواجه است. لذا برای هرگونه برخورد با باغیان باید به عملکرد حضرت تمسک جست و پیش از هرگونه اقدام قهرآمیز ضد بغات، آنان را ارشاد و راهنمایی و به شبهات احتمالی آنان پاسخ داد. لذا هدف اصلی در این نوشتار بررسی موضوع بغی به‌صورت تاریخی و فقهی و با استفاده از ابزار مطالعات کتابخانه‌ای و با روش توصیفی تحلیلی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - بررسی راه‌ها و رباط‌های نیشابور پس از اسلام تا حمله مغول بر اساس منابع تاریخی و سفرنامه‌ها (قرن 1 تا 6 هجری)
  الهه رضانژاد یزدی عالیه جهانیان
  گسترش سرزمین‌های اسلامی و نیازهای مسلمانان شرایطی را فراهم می‌کرد که این سرزمین‌ها باهم ارتباط برقرار کنند به‌طورقطع راه و رباط و کاروانسرا یکی از مسائلی بود که می‌توانست بخشی از این مهم را برآورده سازد. در سرزمین‌های اسلامی راه ابریشم، به‌عنوان شاهراه نقشی حیاتی بین شر چکیده کامل

  گسترش سرزمین‌های اسلامی و نیازهای مسلمانان شرایطی را فراهم می‌کرد که این سرزمین‌ها باهم ارتباط برقرار کنند به‌طورقطع راه و رباط و کاروانسرا یکی از مسائلی بود که می‌توانست بخشی از این مهم را برآورده سازد. در سرزمین‌های اسلامی راه ابریشم، به‌عنوان شاهراه نقشی حیاتی بین شرق و غرب داشت و در کنار این شاهراه، راه‌های فرعی فراوانی صورت گرفت و همچنین شهرهای مهمی که بر سر این راه‌ها قرار گرفتند، به‌طورقطع یکی از این شهرها نیشابور بود که در شرق ابر شهرش نامیدند. موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی نیشابور کمک کرد که این راه‌ها در شرق به نیشابور ختم شوند و ازآنجا به دیگر مناطق تا حمله مغول تداوم یابد و به‌نوعی پس از حمله مغول تا دوران قاجار. مقاله حاضر باهدف آشنایی با راه و رباط‌های نیشابور به روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای تدوین‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد راه‌ها پیش از شکل‌گیری نیشابور چه در پیش از اسلام و چه در دوره اسلامی در مسیر مبادلات تجاری و مراودات انسانی مورداستفاده قرار می‌گرفتند اما مراکز جمعیتی همچون نیشابور نیز بر رونق و اهمیت این راه‌ها و به‌خصوص راه ابریشم افزوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - انجمن معارف و مدارس نوین در ایران
  آرش زگنه امیر تیمور رفیعی کیوان لولوئی بشری دلریش
  در سال 1315 ق انجمنی با هدف تاسیس مدارس جدید و توسعه معارف در تهران تشکیل شد که به نام انجمن معارف مشهور گردید. این انجمن با جمع آوری اعانات و کمک های مردمی، به روند مدرسه سازی کمک کرده و در مدت شش ماه مدارسی مانند افتتاحیه ، ابتدائیه ، علمیه و مظفریه را تاسیس نموده و س چکیده کامل

  در سال 1315 ق انجمنی با هدف تاسیس مدارس جدید و توسعه معارف در تهران تشکیل شد که به نام انجمن معارف مشهور گردید. این انجمن با جمع آوری اعانات و کمک های مردمی، به روند مدرسه سازی کمک کرده و در مدت شش ماه مدارسی مانند افتتاحیه ، ابتدائیه ، علمیه و مظفریه را تاسیس نموده و سه هزار دانش آموز را در این مدارس گرد آورد. علاوه بر آن انجمن در زمینه چاپ کتاب و ترجمه و انتشار روزنامه معارف و تشکیل کلاس های بزرگ سالان اقدام کرد. اما غرض شخصی برخی از اعضاء و اختلاف موجود میان آنان نگذاشت این انجمن به اهداف فرهنگی خود دست یابد. با برکناری امین الدوله انجمن دچار مشکلات فراوانی شد. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بحث و بررسی این موضوع پرداخته و علل و عوامل عدم موفقیت آن بررسی خواهد شد. پرونده مقاله