انسان و محیط زیست: 5 (30)

دسترسی آزاد مقاله

1 - هزینه های خارجی تولید برق از نیروگاه های فسیلی: بصورت موردی ایران
معصومه ترکی زهرا عابدی

سوخت های فسیلی بعنوان تنها سوختی که در دهه های اخیر جهت تولید برق مورد استفاده نیرو گاه های فسیلی قرار می گیرد در حال اتمام است. و در عین حال باعث متصاعد شدن مقادیر متنابهی آلاینده به محیط زیست می شود . این آلاینده ها به طرق مختلف باعث صدمات جبران ناپذیری به سلامت انسان چکیده کامل

سوخت های فسیلی بعنوان تنها سوختی که در دهه های اخیر جهت تولید برق مورد استفاده نیرو گاه های فسیلی قرار می گیرد در حال اتمام است. و در عین حال باعث متصاعد شدن مقادیر متنابهی آلاینده به محیط زیست می شود . این آلاینده ها به طرق مختلف باعث صدمات جبران ناپذیری به سلامت انسان و محیط زیست می شوند.. این صدمات هزینه های خارجی منفی ایجاد می کنند که در هزینه های خصوصی نیروگاه ها و در صورتحسابهای نهایی محاسبه و وارد نمی شود .هدف از تهیه این مقاله بدست اوردن هزینه های خارجی نیرو گاه های فسیلی در ایران بر اساس ضرایب EPA ، بانک جهانی و سازمان حفاظت محیط زیست در سال 1383 بوده است.به منظور بررسی هزینه های خارجی نیروگاه ها ، نیروگاه های فسیلی در ایران که شامل نیروگاه های گازی ، دیزلی ، سیکل ترکیبی و بخاری می باشند بطور اسنادی مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان می دهد که هزینه های خارجی نیرو گاه های سیکل ترکیبی به دلیل استفاده تر کیبی از سوخت گاز طبیعی و و گازوئیل در مقایسه با سایر نیرو گاه ها از مقادیر کمتری برخوردار است و از طرفی راندمان بالایی دارد . بنابر این نیاز است با توجه به نیاز روز افزون به مصرف انرژی و افزایش جمعیت و بالا رفتن سطح تکنولوژیها ، احداث نیرو گاه ها با تکنولوژی های جدید و راندمان بالا در کشور توسعه پیدا کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - ارزیابی رابطه استرس شغلی و اعمال ناایمن با حوادث شغلی در کارگران برق کار یک مدیریت توزیع نیروی برق
هادی نگهداری هاشم نگهداری

امروزه صنعت برق از نقطه نظر بروز حوادث شغلی از کانون های فوق العاده حساس در ایران به شمار می روند. حوادث ناشی از کار در ایران در این صنعت باعث مرگ و میر و جراحات تعداد زیادی از پرسنل برقکار و همچنین خسارات اقتصادی کلان به تاسیسات برق می شود. اعمال ناایمن و شرایط ناایمن چکیده کامل

امروزه صنعت برق از نقطه نظر بروز حوادث شغلی از کانون های فوق العاده حساس در ایران به شمار می روند. حوادث ناشی از کار در ایران در این صنعت باعث مرگ و میر و جراحات تعداد زیادی از پرسنل برقکار و همچنین خسارات اقتصادی کلان به تاسیسات برق می شود. اعمال ناایمن و شرایط ناایمن و استرس شغلی به ترتیب به عنوان پیش فاکتورهای تاثیرگذار در افزایش ریسک بروز حوادث شغلی شناخته می شوند. اولین و مهم ترین گام در کنترل حوادث شغلی شناسایی علل بروز آن ها است و در همین راستا ارزیابی اعمال ناایمن کارگران توزیع برق یک مدیریت برق بعنوان هدف اصلی این مطالعه می باشد. جمع آوری داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از تکنیک نمونه برداری از رفتار ایمنی، پرسشنامه استرس شغلی استاندارد شده و محاسبه شاخص های تحلیلی حوادث سال های قبل جمع آوری گردیدند. شیوه انتخاب نمونه ها از طریق نرم افزار Excell کاملاً تصادفی انتخاب شد. آنالیز داده های بدست آمده از طریق نرم افزار Mini Tab14 و آزمون های مربوطه صورت گرفت. نتایج این مطالعه نشان می دهد که وجود شرایط ناایمن در محیط کار، اعمال ناایمن و استرس شغلی با حوادث رخ داده همگی ارتباط کاملاً مستقیم و معنی داری داشته اند((Pvalue<0.05. این مطالعه نشان داد که وجود شرایط ناایمن محیط کار در افزایش اعمال ناایمن موثر بوده و 55 درصد کل موارد غیر ایمن را به خود اختصاص می دهد. همچنین تجزیه و تحلیل سوابق شغلی نظیر رابطه سن، مدرک تحصیلی، تعداد افراد تحت تکفل((P<0.01 و سابقه حوادث قبلی نشان داد که بین عوامل یاد شده رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به یافته های حاصل از مطالعه می توان نتیجه گرفت که حذف، کاهش و کنترل فاکتورهای بررسی شده و شناسایی شده موثر در ایجاد استرس در کارگران صنعت برق و کاهش اعمال ناایمن نیازمند فرهنگ سازی ایمنی، سرمایه گذاری و اجرای یک برنامه مدون و سیستمی در سه مقوله ایجاد شرایط ایمن محیط کار و کاهش اعمال ناایمن و مدیریت کنترل استرس می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - ارزیابی و مقایسه تطبیقی عملکرد سیستم مجوزکار در یک سکوی نفتی فراساحل
حسین میردریکوند پروین نصیری نبی اله منصوری

سیستم مجوزکارسیستمی مستند است، که در راستایتأمین دستورالعمل های کتبی و موافقت و تصدیق بطور رسمی جهت افرادی که کارهای مخاطره آمیز و یا کار تعریف شده ای در محیطی مخاطره آمیز انجام می دهند بکار می رود. این سیستم در مواردی شامل ایمنی افرادی که کارهای تعمیراتیرا انجام می دهن چکیده کامل

سیستم مجوزکارسیستمی مستند است، که در راستایتأمین دستورالعمل های کتبی و موافقت و تصدیق بطور رسمی جهت افرادی که کارهای مخاطره آمیز و یا کار تعریف شده ای در محیطی مخاطره آمیز انجام می دهند بکار می رود. این سیستم در مواردی شامل ایمنی افرادی که کارهای تعمیراتیرا انجام می دهند، ایمنی افرادی که در تأسیسات حضور دارند،ایمنی تأسیسات، محیط زیست ورعایت استانداردهای شرکت ضرورت دارد. لذا لزوم سنجش عملکرد سیستم های مجوز کار به منظور شناسایی نقاط ضعف و بهبود عملکرد آن حائز اهمیت می باشد. در این مطالعه هدف ارزیابی و مقایسه تطبیقی عملکرد سیستم مجوزکار در یک سکوی نفتی فراساحل است. در این مطالعه ممیزی سیستم مجوزکار سکوی نفتی مورد مطالعه با استفاده از چک لیست های سطوح ممیزی(Level 4/3/2 Audits)انجام گرفت. به منظورارزیابی نتایج حاصل ازچک لیست ها از فهرست بازبینی تهیه شده و مکانیزم نمره دهیHSE-UKاستفاده شد. اهم نتایج حاصل از ممیزی سیستم مجوزکار مورد مطالعه شامل عدم ارزیابی ریسک واقدامات احتیاطی لازم،عدم روش اجرایی آموزش وارزیابی صلاحیت امضاکنندگان مجوزکار، عدم طراحی مدارک پشتیبان، فقدان طبقه بندی نواحی خطرناک،عدم سیستم پایش وممیزی و به روز نبودن قوانین و مقررات بود. میانگین نمره اکتسابی (1.5از 5) نشان داد که فاصله قابل ملاحظه ای بین سیستم مجوزکار مکان مورد مطالعه و شرکت نفتی SHELLوجود دارد به طوری که سیستم مجوزکار بررسی شده در تمام بخش ها شاملسیستم، آموزش و صلاحیت، فرم های مجوزکار، هماهنگی و پایش، ایزولاسیون دارای نواقص زیادی بود واین سیستم نسبت به سیستم مجوزکارSHELLدر جایگاهخیلی ضعیفی قرار دارد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - امکان سنجی استفاده از پساب جهت تغذیه مصنوعی آبخوان در دشت یزد-اردکان
مریم مروتی مسعود منوری امیرحسام حسنی زهرا روستا

یکی از اهداف مصرف پساب های تصفیه شده شهری استفاده از آن ها برای تغذیه مصنوعی دشت های بدون جریان آب سطحی می باشد. استفاده از این پساب ها به ویژه در دشت هایی که دارای افت سطح آب زیرزمینی به علت برداشت های بی رویه این منابع می باشند، از اهمیت و ضرورت بیشتری برخوردار است. چکیده کامل

یکی از اهداف مصرف پساب های تصفیه شده شهری استفاده از آن ها برای تغذیه مصنوعی دشت های بدون جریان آب سطحی می باشد. استفاده از این پساب ها به ویژه در دشت هایی که دارای افت سطح آب زیرزمینی به علت برداشت های بی رویه این منابع می باشند، از اهمیت و ضرورت بیشتری برخوردار است. دشت یزد-اردکان در استان یزد دارای مراکز جمعیتی، صنعتی و کشاورزی مهمی است . از حدود 40 سال پیش به علت برداشت بی رویه از آب زیرزمینی این دشت، افت سطح آب زیرزمینی در این آبخوان شروع شده است، لذا وزارت نیرو به منظور جلوگیری از افت بیشتر سطح آب، از سال 1346 این دشت را ممنوعه اعلام کرد. آمارها و اطلاعات موجود نشان می دهد که افت سطح آب زیرزمینی همچنان ادامه دارد و کاهش کیفیت آب برخی از چاه ها و نشست زمین در برخی مناطق از بحرانی بودن وضعیت این دشت می باشد. بنابراین استفاده از هر نوع منبع آب به ویژه پساب های تصفیه شده، برای ترمیم و جبران افت آب زیرزمینی در دشت یزد-اردکان می با.یست امکان سنجی شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تعیین میدانی میزان آلاینده های هوا و شاخص PSI در توقفگاه های اتوبوس های درون شهری تهران
نبی اله منصوری امیر جمشیدی قاسم آبادی

اثر زیان آور آلودگی هوا بر سلامت انسان بر هیچ کس پوشیده نیست. بی‌تردید یکی از مهم‌ترین مباحث در محیط‌زیست، آلودگی هوا می‌باشد که از عوامل مهم و اساسی در حیات موجودات زنده اعم از انسان، حیوان و نبات است و بدون آن لحظه‌ای زندگی ممکن نیست؛ لذا استفاده از شبکه حمل و نقل شهر چکیده کامل

اثر زیان آور آلودگی هوا بر سلامت انسان بر هیچ کس پوشیده نیست. بی‌تردید یکی از مهم‌ترین مباحث در محیط‌زیست، آلودگی هوا می‌باشد که از عوامل مهم و اساسی در حیات موجودات زنده اعم از انسان، حیوان و نبات است و بدون آن لحظه‌ای زندگی ممکن نیست؛ لذا استفاده از شبکه حمل و نقل شهری خصوصاً اتوبوس از جمله راهکارهای مدیریتی کاهش آلودگی کلانشهر تهران بوده و توقفگاه های اتوبوس های درون شهری از جمله مکان هایی است که از نقطه نظر سنجش تولید آلاینده های اصلی هوا حایز اهمیت می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بوده و هدف آن تعیین میزان آلاینده های گازی و ذرات معلق (PM10) در هوای آزاد توقفگاه های اتوبوس های درون شهری در مناطقی از شرق، غرب و جنوب تهران می باشد، تا با تعیین میزان این آلاینده ها و شاخص استاندارد آلودگی(PSI)، وضعیت کیفی هوای آزاد این مناطق مورد ارزیابی قرار گیرد. با استفاده از آنالایزرهای دیجیتال سنجش آلاینده های گازی (SAAF22M،SAAC32M ، SACO12M، SAO3 42M)و دستگاه نمونه‌گیری PM10(Low Sampler Model:BGIPQ100)، نمونه گیری های لازم از تابستان 88 تا بهار 89 صورت پذیرفت.جهت نمونه گیری ذرات معلق در یک دورة 24 ساعته، 6 ایستگاه و به منظور نمونه گیری آلاینده های گازی هوا در هر دورة 8 ساعته (4 نمونه از هر ایستگاه در ساعات 4،5،9و11)، مجموعاً 6 نمونه جهت ذرات معلق و 144 نمونه نیز جهت گازها در هر فصل و نهایتاً 24 نمونه جهت ذرات معلق و 576 نمونه جهت گازها در یکسال اخذ شده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد از نقطه نظر میزان تولید آلاینده های گازی در سایت مناطق انتخابی، میزان آلودگی در هیچ یک از سایت ها فراتر از حد استانداردهای مصوب مشاهده نگردید. در مورد ذرات معلق (PM10)نیز میزان آلودگی در تابستان و پائیز 88 در جنوب تهران به میزانµg/Nm3 9/152 و µg/Nm31/163، فراتر از حد استاندارد بوده است. با استفاده از نتایج این تحقیق می توان در تدبیر راهکارهای مدیریتی مناسب در جهت کنترل و کاهش آلاینده ها با هدف بهبود سیستم بهره گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - برآورد حجم پسما ند های کشاورزی قابل استفاده در صنایع چوب و کاغذ (مطالعه موردی: استان گلستان)
رویا فضلی سعید کامرانی نورالدین نظرن&zwj;ژاد

این مطالعه با هدف بررسی پسماندهای کشاورزیقابل استفاده در صنعت چوب و کاغذباقی مانده در زمین های کشاورزی که بر اثر سوزاندن باعث آلودگی زیست محیطی می گردند، در استان گلستان صورت پذیرفت. یعنی ضایعات منابع کشاورزی به عنوان یکی از منابع تجدیدپذیر، مصداق مناسبی از توسعه پایدار چکیده کامل

این مطالعه با هدف بررسی پسماندهای کشاورزیقابل استفاده در صنعت چوب و کاغذباقی مانده در زمین های کشاورزی که بر اثر سوزاندن باعث آلودگی زیست محیطی می گردند، در استان گلستان صورت پذیرفت. یعنی ضایعات منابع کشاورزی به عنوان یکی از منابع تجدیدپذیر، مصداق مناسبی از توسعه پایدار می باشد. در همین راستا از مزارع گندم، برنج و جو استان گلستان نمونه برداری انجام گرفت. د ر این مطالعه محاسبه میزان این پسماندها در سطح یک مترمربع زمین های کشاورزی شهرستان های استان گلستان به طور تصادفی و در نهایت در سطح هکتار و کل شهرستان های استان تعمیم پیدا کرد. نتایج این تحقیق نشان داد که حدودیک سوم از ساقه ی گیاهان کشاورزی گندم، برنج و جو در مزارع کشاورزی بدون برداشت، در زمین باقی می مانند و در خیلی از موارد سوزانده می شوند. همچنین این نتایج نشان داد که بیشترین میزان پسماند های سوزانده شده مربوط به ساقه ی گندم و کمترین میزان مربوط به پسماند های ساقه ی برنج می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - پهنه بندی سرب، کروم، کبالت، مس و نیکل در خاک سطحی شهرستان همدان با استفاده از GISو زمین آمار
پریسا فرزانه علیرضا سفیانیان فرامرز معطر

یکی از مهم ترین آلاینده های خاک، فلزات سنگین می باشند. افزایش سطوح آن با توجه به پایداری آن ها در محیط زیست، منجر به جلب توجه محققان در دهه های اخیر شده است .سه هدف از این مطالعه، تعیین توزیع مکانی سرب، کروم، کبالت، مس و نیکل در خاک سطحی شهرستان همدان می‌باشد. بدین منظ چکیده کامل

یکی از مهم ترین آلاینده های خاک، فلزات سنگین می باشند. افزایش سطوح آن با توجه به پایداری آن ها در محیط زیست، منجر به جلب توجه محققان در دهه های اخیر شده است .سه هدف از این مطالعه، تعیین توزیع مکانی سرب، کروم، کبالت، مس و نیکل در خاک سطحی شهرستان همدان می‌باشد. بدین منظور با استفاده از روش نمونه برداری سیستماتیک ، نمونه های خاک سطحی از عمق (cm 20 0) برداشت گردید و غلظت فلزات سنگین و برخی پارامترهای خاک از جمله pH و درصد شن، سیلت و رس در نمونه های خاک آنالیز شد. برای پهنه بندی غلظت فلزات سنگین از روش‌های زمین آماری استفاده گردید و با کمک آنالیز همبستگی مکانی عناصر مختلف از طریق روش‌های توابع شعاعی پایه، کریجینگ معمولی و روش معکوس وزنی فاصله پهنه‌بندی شدند. دقت روش‌ها با استفاده از خطای قدر مطلق میانگین و خطای بایاس میانگین مقایسه شد و روشی که دارای بالاترین میزان دقت بود برای تهیه نقشه فلزات سنگین خاک مورد استفاده قرار گرفت. نقشه های توزیع کروم، کبالت و سرب با استفاده از توابع پایه شعاعی، مس با استفاده از روش معکوس وزنی فاصله، نیکل با استفاده از کریجینگ معمولی با مدل نمایی تهیه شدند. مطابقت نقشه های به دست آمده در مناطقی با بیشترین میزان غلظت عناصر کروم، کبالت و نیکل با سنگ بستر آذرین و دگرگونی نشان داد زمین شناسی از مهمترین فاکتور مؤثر بر غلظت این عناصر می باشد. بیشترین غلظت سرب در محدوده شهر همدان که از روی هم‌گذاری نقشه کاربری اراضی و توزیع غلظت سرب مشخص شد، سرب در منطقه توسط ساختار زمین شناسی، فعالیت‌های کشاورزی و همچنین آلودگی شهری کنترل می‌شود. در حالی که عنصر مس از سنگ بستر نشات می‌گیرد، اما مصرف بی رویه کودهای شیمیایی در فعالیت‌های کشاورزی نیز می تواند موجب افزایش مقدار این عنصر در خاک گردد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - مدیریت بازیافت پسماند در شهرک صنعتی سمنان
مینا گشایشی بیتا آیتی حسین گنجی دوست

شهرک صنعتی سمنان با مساحتی حدود 2000 هکتار و 300 واحد صنعتی فعال در کیلومتر 8 جاده سمنان دامغان واقع شده است. این شهرک دارای طرح زون بندی صنعتی جهت استقرار صنایع مختلف بوده و بیشترین وسعت زون های صنعتی در نظر گرفته شده به ترتیب عبارتند از: صنایع فلزی، صنایع کانی غیر فل چکیده کامل

شهرک صنعتی سمنان با مساحتی حدود 2000 هکتار و 300 واحد صنعتی فعال در کیلومتر 8 جاده سمنان دامغان واقع شده است. این شهرک دارای طرح زون بندی صنعتی جهت استقرار صنایع مختلف بوده و بیشترین وسعت زون های صنعتی در نظر گرفته شده به ترتیب عبارتند از: صنایع فلزی، صنایع کانی غیر فلزی، صنایع شیمیایی، صنایع نساجی، صنایع برق والکترونیک، صنایع غذایی، صنایع سلولزی و خدماتی. طبق بررسی های انجام شده، پسماندهای صنعتی یکی از مشکلات موجود به شمار می رود و عدم دفع اصولی و فروش غیر اصولی مواد قابل بازیافت به دوره گردها باعث مشکلات بهداشتی در شهرکهای صنعتی به خصوص شهرک صنعتی سمنان شده است. در این تحقیق، ابتدا بر اساس مطالعات اسنادی و میدانی، پسماندهای شهرک شناسایی و بر اساس لیستهای تهیه شده، طبقه بندی های لازم به لحاظ نوع، حالت فیزیکی، قابلیت بازیافت، محل تولید در واحد، تناوب تولید، نحوه نگهداری موقت و نحوه حمل و نقل به محل دفع انجام یافته و درنهایت با توجه به وضعیت موجود، روشهای فنی/مدیریتی برای بازیافت پیشنهاد شده است. با توجه به بررسی ها و مطالعات کمی و کیفی صورت گرفته، پسماندهای قابل بازیافت شهرک 32 نوع می باشند که از این بین ضایعات پلاستیک (تولید1000 تن در سال)، انواع ضایعات کاغذ و مقوا (تولید حدود 1400 تن در سال)، انواع ضایعات آهنی (تولید 8400 تن در سال) و انواع ضایعات چوبی (تولید حدود 540 تن در سال) از نظر کمی قابل توجه هستند. از بین این چهار پسماند نیز با در نظر گرفتن همه عوامل موثر در ایجاد مجتمع بازیافت، فقط برای ضایعات کاغذ و مقوا احداث کارخانه بازیافت قابل توصیه بوده و برای ضایعات پلاستیک و آهنی، بسته بندی و انتقال به کارخانه های بازیافت مجاور و برای ضایعات چوبی استفاده مجدد توصیه می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - طبقه بندی تناسب اراضی منطقه آق قلا به منظور استفاده پایدار از اراضی
سیروس شاکری عزیز مومنی

هدف از انجام این تحقیق طبقه بندی تناسب اراضی برای استفاده بهینه از اراضی کشاورزی و رسیدن به تولید پایدار محصولات عمده درمنطقه آق قلا واقع در استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می باشد.این تحقیق بر پایه تفسیر عکسهای هوایی توام با استفاده از نقشه های توپو چکیده کامل

هدف از انجام این تحقیق طبقه بندی تناسب اراضی برای استفاده بهینه از اراضی کشاورزی و رسیدن به تولید پایدار محصولات عمده درمنطقه آق قلا واقع در استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می باشد.این تحقیق بر پایه تفسیر عکسهای هوایی توام با استفاده از نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی انجام شد. ابتدا نقشه خاکشناسی منطقه با استفاده از روش ژئوپدولوژیک تهیه شد. پس از تهیه نقشه خاکشناسی به عنوان نقشه پایه، عملیات طبقه‌بندی تناسب اراضی برای محصولات انتخابی منطقه به روش محدودیت ساده و بر مبنای اصول ارائه شده در راهنمای فائو (9) و جدول نیازهای اقلیمی و خاک محصولات که توسط سایز و همکاران ارائه شده است (16و17)، انجام شد. نتایج نشان داد که در شرایط کنونی قسمت اعظم منطقه مطالعه شده، دارای محدودیت شوری و قلیائیت می باشد و امکان تولید اقتصادی محصولات انتخابی در آنها مقدور نمی باشد. از سوی دیگر به دلیل نامساعد بودن شرایط آب و هوایی چنانچه محدودیت های شوری و قلیائیت رفع گردد، چون رفع محدودیت های آب و هوایی میسر نیست، قسمت اعظم منطقه مطالعه شده برای گندم دیم دارای تناسب کم (کلاس S3 تناسب اراضی) و برای جو دیم و پنبه آبی نسبتا مناسب(کلاس S2 تناسب اراضی) خواهد شد. لذا فعالیتهای کشاورزی در منطقه آق قلا بدون در نظر گرفتن خصوصیات اراضی و بررسی های علمی ممکن است اثرات اقتصادی و زیست محیطی منفی به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات