پروین اعتصامی یکی از شاعران پرآوازه شعر معاصر فارسی است که مخالفت با ستم و ستمگران و همدردی با محرومان و ستمدیدگان از درونمایههای مهم شعر اوست. احمد عبدالمعطی حجازی نیز یکی از پیشگامان شعر معاصر عربی و از شاعران متعهد مصری است که شعرهایش تصویری از درد و اندوه مردم جام أکثر
پروین اعتصامی یکی از شاعران پرآوازه شعر معاصر فارسی است که مخالفت با ستم و ستمگران و همدردی با محرومان و ستمدیدگان از درونمایههای مهم شعر اوست. احمد عبدالمعطی حجازی نیز یکی از پیشگامان شعر معاصر عربی و از شاعران متعهد مصری است که شعرهایش تصویری از درد و اندوه مردم جامعه خود از جمله مبارزه آنها با ظلم است. این پژوهش در تلاش است با تکیه بر شیوه توصیفی- تحلیلی، نمودهای مشترک درونمایۀ ظلمستیزی را میان این دو شاعر مورد پژوهش و واکاوی قرار دهد. نتایج این پژوهش نشان میدهد مواردی چون جستوجوی اتوپیای تهی از ظلم و بیداد، اعتراض به بیعدالتی در توزیع درآمدها و وضع مالیاتهای سنگین، و انتقاد از بیمهری در تعامل با یتیمان و کودکان بیسرپرست، از جمله نمودهای مشترک ستمستیزی در اشعار دو شاعر است. اما با این وجود، پروین برای بیان انتقادات خود از زبان تمثیل، فابل و بیانی کنایه وار بهره می گیرد، اما در شعر حجازی، خبری از تمثیل های دور از ذهن نیست و او جسورانه و با صراحت کامل به انتقاد از شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه میپردازد.
تفاصيل المقالة
اقبال لاهوری و خلیل مطران یکی اهل پاکستان و دیگری از لبنان است. این دو شاعر در مورد وطن دوستی اشعاری سرودهاند که مردم را به دور از وطن پرستی بی حد و مرز بلکه به وحدت و یکپارچگی در زیر یک پرچم برای رهایی از ظلم و آنها را برای کمک به همنوعان فرا خواندهاند. در این مطال أکثر
اقبال لاهوری و خلیل مطران یکی اهل پاکستان و دیگری از لبنان است. این دو شاعر در مورد وطن دوستی اشعاری سرودهاند که مردم را به دور از وطن پرستی بی حد و مرز بلکه به وحدت و یکپارچگی در زیر یک پرچم برای رهایی از ظلم و آنها را برای کمک به همنوعان فرا خواندهاند. در این مطالعه تحلیلی- توصیفی با بررسی دیوان دو شاعر میخواهیم به هم عقیدتی این دو شاعر برسیم. اقبال میگوید که اگر تمام مردم به یک محبوب حجازی روی بیاورند و پیرو آن شوند عشق به وطن فقط منتهی به مکان زندگی افراد نمیشود و تبدیل به عشق در یک جامعه بزرگ که تمام مسلمین را در بر میگیرد، میشود. این مطالعه کوشیده است تا با گردآوری مطالب و یکپارچه ساختن این مطالب مردم را در فهم مطالب ذکر شده توسط شاعران یاری دهد تا رسالت شاعران به خوبی انجام شود و همچنین مردم جامعه بتوانند از آن استفاده کنند.
تفاصيل المقالة
خشونت اساساً به مفهوم اعمال هرگونه رفتاری که با هدف وارد نمودن آسیب به یک یا بیش از یک پدیده صورت گیرد اطلاق میگردد. این مفهوم میتواند در دو سطح آگاهانه یا ناآگاهانه صورت پذیرد. مسألة مهم در این میان، بررسی حد و مرز قربانیان خشونت است و یکی از طیفهای مهمی که بعضاً مو أکثر
خشونت اساساً به مفهوم اعمال هرگونه رفتاری که با هدف وارد نمودن آسیب به یک یا بیش از یک پدیده صورت گیرد اطلاق میگردد. این مفهوم میتواند در دو سطح آگاهانه یا ناآگاهانه صورت پذیرد. مسألة مهم در این میان، بررسی حد و مرز قربانیان خشونت است و یکی از طیفهای مهمی که بعضاً مورد خشونت واقع شدهاند زنان بودهاند. در ایران، حضورِ زن به عنوان قربانی شرایط اجتماعی و فرهنگی به نخستین رمانهای معاصر در دوران تجدّد رضاشاه بر میگردد. در رمانهای این دوره بود که ما با تصویرهایی از زنان به عنوان قربانیان جامعه روبرو میشویم. این مقاله جستاری است در بررسی و شناخت مفهوم خشونت پنهان علیه زن در رمانهما نوشتة محمّدحجازی. حجازی به عنوان نویسنده و رمان نویسی پیشتاز با انتخاب عناوین زنانه برای رمانهایش، سایة پنهان خشونت علیه زن را نشان داده است. فرضیة مقاله حاکی از این موضوع است که حجازی در رمان هما سیمایی از زن را به نمایش میگذارد که قربانی خشونتی پنهان در زیرپوست فرهنگ و سنّت جامعهای مردسالاراست. یافتههای مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهرهگیری از منابع مکتوب و مجازی نشان داد، خشونت پنهان علیه زن در رمان هما شامل دو شاخص کلان خشونتهای پنهان کلامی و غیرکلامی است. براین اساس، تحقیر، تهمت، توهین، تهدید، دروغ، طعنه و متلک ذیل شاخص کلان خشونتهای پنهان کلامی قرار میگیرند. همچنین نادیده انگاشتن شخصیت زن، حمایت از رسوم غلط ازدواج، حمایت از تعدّد زوجات، خشونت جنسی، ریاکاری و ظاهرسازی ذیل شاخص کلان خشونتهای پنهان غیرکلامی قرار میگیرند.کلیدواژهها: جامعه، خشونت پنهان، رمان هما، زن، محمّدحجازی.
تفاصيل المقالة
توجه مسلمانان و سلاطین اسلامی بوده است. بر این اساس طی دوران اسلامی ایران، اهتمام در تدارک و اعزام کاروانهای حج، تعیین امیرالحاج و تأمین امنیت مسیر حرکت کاروانهای حج از وظایف حکام مسلمان تلقی میگردید.
تهاجم مغولان به قلمرو اسلامی، از بین رفتن حکومت خوارزمشاهی و خلافت أکثر
توجه مسلمانان و سلاطین اسلامی بوده است. بر این اساس طی دوران اسلامی ایران، اهتمام در تدارک و اعزام کاروانهای حج، تعیین امیرالحاج و تأمین امنیت مسیر حرکت کاروانهای حج از وظایف حکام مسلمان تلقی میگردید.
تهاجم مغولان به قلمرو اسلامی، از بین رفتن حکومت خوارزمشاهی و خلافت عباسی و در نهایت برپایی دولت ایلخانی در ایران موجب پدید آمدن وضعیت جدیدی در ارتباط با انجام مراسم حج از سوی مسلمانان قلمرو ایلخانی گردید. این نوشتار با طرح این پرسش که؛ آیا یورش مغولان و استقرار دولت ایلخانی در ایران بر چگونگی انجام مراسم حج تاثیر منفی بر جای گذاشت؟ در پی آن است تا روند حج گزاری ایرانیان را بین سالهای 657تا736ﻫ بررسی، موانع موجود بر سر راه حج، مسئله بیتفاوتی ایلخانان بودایی و سعی ایلخانان مسلمان در اقامه فریضه حج را در چارچوب رقابت با ممالیک مصر مورد واکاوی قراردهد.
بررسی صورت گرفته نشان میدهد که بر خلاف انتظار، اعتقادات شمنی و نفوذ بودائیان در عصر ایلخانان بودایی، موجب بیتوجهی آنان به شعایر اسلامی نگردید. تفاوت معناداری بین ایلخانان بودایی و ایلخانان مسلمان در اهتمام به حج و اعزام کاروانهای زیارتی وجود ندارد
تفاصيل المقالة
حج به عنوان یک فریضه مهم اسلامی و نیز از عوامل توجیه کننده قدرت و
مشروعیت بخش همواره مورد توجه مسلمانان و سلاطین اسلامی بوده است. بر این اساس
طی دوران اسلامی ایران، اهتمام در تدارک و اعزام کاروانهای حج، تعیین امیرالحاج و تأمین
امنیت مسیر حرکت کاروانهای حج از وظایف حک أکثر
حج به عنوان یک فریضه مهم اسلامی و نیز از عوامل توجیه کننده قدرت و
مشروعیت بخش همواره مورد توجه مسلمانان و سلاطین اسلامی بوده است. بر این اساس
طی دوران اسلامی ایران، اهتمام در تدارک و اعزام کاروانهای حج، تعیین امیرالحاج و تأمین
امنیت مسیر حرکت کاروانهای حج از وظایف حکام مسلمان تلقی میگردید.
تهاجم مغولان به قلمرو اسلامی، از بین رفتن حکومت خوارزمشاهی و خلافت
عباسی و در نهایت برپایی دولت ایلخانی در ایران موجب پدید آمدن وضعیت جدیدی در
ارتباط با انجام مراسم حج از سوی مسلمانان قلمرو ایلخانی گردید. این نوشتار با طرح این
پرسش که؛ آیا یورش مغولان و استقرار دولت ایلخانی در ایران بر چگونگی انجام مراسم
حج تاثیر منفی بر جای گذاشت؟ در پی آن است تا روند حج گزاری ایرانیان را بین
سالهای 657تا736ه بررسی، موانع موجود بر سر راه حج، مسئله بیتفاوتی ایلخانان
بودایی و سعی ایلخانان مسلمان در اقامه فریضه حج را در چارچوب رقابت با ممالیک
مصر مورد واکاوی قراردهد.
بررسی صورت گرفته نشان میدهد که بر خلاف انتظار، اعتقادات شمنی و نفوذ
بودائیان در عصر ایلخانان بودایی، موجب بیتوجهی آنان به شعایر اسلامی نگردید. تفاوت
معناداری بین ایلخانان بودایی و ایلخانان مسلمان در اهتمام به حج و اعزام کاروانهای
زیارتی وجود ندارد.
تفاصيل المقالة
چکیده
از دیدگاه رواج و یا محدودیتهای ادب فارسی و بخصوص در زمینۀ داستاننویسی، سالهای 1300 تا 1320 دورۀ کاملاً متمایزی است. نیروهای آزادی خواه که خود را پیروز انقلاب مشروطه می دانستند، آرزو داشتند که روند پیروزی و تغییر ساختار اجتماعی همچنان ادامه یابد؛ امّا در برابر أکثر
چکیده
از دیدگاه رواج و یا محدودیتهای ادب فارسی و بخصوص در زمینۀ داستاننویسی، سالهای 1300 تا 1320 دورۀ کاملاً متمایزی است. نیروهای آزادی خواه که خود را پیروز انقلاب مشروطه می دانستند، آرزو داشتند که روند پیروزی و تغییر ساختار اجتماعی همچنان ادامه یابد؛ امّا در برابرآنها قدرت نوخاستهای هم وجود داشت که خواهان تحکیم پایه های قدرتش بود. مبارزه برای کسب قدرت که در تمامی زمینه های اجتماعی وجود داشت، ادبیّات را نیز تحت تأثیر قرار داد. آزادی خواهان در پی افشاگری و آگاهی بخشیدن به مردم بودند و قدرت نوپای پهلوی میخواست با از بین بردن موانع و سرکوب مخالفان، در نظر مردم ایران، به سلطنت خود مشروعیّت بخشد. هر دو طرف به اهمیّت ادبیّات و بخصوص داستاننویسی پی برده بودند و آرزو داشتند که از نیروی تأثیربخش داستان، اسلحهای برای پیشبرد خواستههای خویش بسازند. در نتیجه، دو گونه ادبیّات و داستان نویسی با اهداف متفاوت، در جامعۀ ایرانی رواج یافت که می توان آنها را ادبیّات درباری و ادبیّات مردمی نامید. سناتور علی دشتی و سناتور مطیع الدّوله محمّدحجازی پیشوایان ادبیّات درباری بودند و تنها هدفشان سرگرم کردن مردم و سوق دادن افکار عمومی به مسائل دیگری بود که در رأس آنها مهرورزی های افراطی و لذّت طلبی های بی بند و بار وجود داشت تا افکار عمومی به رویدادها و مشکلات اجتماعی توجّه چندانی نداشته باشد. در این مقاله داستان های این دو نویسنده درباری از نظر محتوا مورد بررسی قرارگرفته است تا مشخّص شود این دو نویسندة سیاستمدار و مورد اعتماد دربار، کدام مسائل را در رأس نوشته های خود قرار میدادند و از میان انبوه مشکلات اجتماعی کدام یک برای ایشان اهمّیّت داشته است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications