• فهرس المقالات کلید واژه‌ها: الزامات اجتماعی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - الزامات اجتماعی خلفا در توجّه به ادبا و نفوذ واژگان فارسی (عصر اوّل عبّاسی)
        سعید حمیدی محبوب مهدویان
        چکیده خروج تمدّن اسلامی از مهد عربی و آشنایی با همسایگان، حدود اسلام را مستعدّ اختلاط فرهنگی نمود، تا این که عبّاسیان در میدان رقابت با امویان، آگاهانه به انتخاب سیاست ایران‌گرایی همت گماردند و با درک ضرورت نفوذ مفاهیم ایرانی از طریق واژگان فارسی، عصر اوّل عبّاسی را أکثر
        چکیده خروج تمدّن اسلامی از مهد عربی و آشنایی با همسایگان، حدود اسلام را مستعدّ اختلاط فرهنگی نمود، تا این که عبّاسیان در میدان رقابت با امویان، آگاهانه به انتخاب سیاست ایران‌گرایی همت گماردند و با درک ضرورت نفوذ مفاهیم ایرانی از طریق واژگان فارسی، عصر اوّل عبّاسی را به دفتر ثبت این افتخار مبدل کردند. گرچه در این نوسازی ادبی دبیران و مترجمان نیز مشارکت داشتند، امّا ادیبان به تأسّی از عناصر باستانی و با قلم لطافت و زبان کفایت، حیاتی پویا بدان بخشیدند. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن اشاره به الزامات اجتماعی خلفا در پذیرش واژگان ایران زمین، به ثمربخشی آن‌ها در توجّه ادبا به مفاهیم باستانی و علاقه به انعکاس نمادهای ایرانی بپردازد. دست آورد پژوهش می‌نمایاند که بکارگیری واژگان فارسی، با هدف جبران خلاء فرهنگی در خلافت و ضرورت ابقاء مضامین تمدّنی انجام گرفته است. مفاهیمی همراستا با سنن غنی و حکمت عامّ‌پسند که قابلیّت انتقال یافتند. همچنین نشانگر است که واژگانی همسو با طبیعت شهرنشینی گزینش شده و با همّت ادبا وبه شوق شعرا، فقدان عناصر بومی در آنان نتوانست خللی به ماندگاری‌شان در کانون مرزهای عربی وارد نماید. تفاصيل المقالة