• فهرس المقالات پراکنش مکانی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - مقایسه کارایی چند روش زمین آماری برای تخمین برخی ویژگی ها ی فیزیکی خاک
        جلال محمودی فاطمه زارعیان محمدرضا جوادی نازیلا خرسندی
        تخمین صحیح ویژگی های فیزیکی خاک برای مدیریت منابع آب و خاک اهمیت زیادی دارند. برآورد دقیق ویژگیهای خاک مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی میباشد. بنابراین، روشهای زمینآماری به عنوان راه حلی مناسب در تخمین محلهای نمونه برداری نشده مورد استفاده قرار میگیرند. به منظور بررسی تغی أکثر
        تخمین صحیح ویژگی های فیزیکی خاک برای مدیریت منابع آب و خاک اهمیت زیادی دارند. برآورد دقیق ویژگیهای خاک مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی میباشد. بنابراین، روشهای زمینآماری به عنوان راه حلی مناسب در تخمین محلهای نمونه برداری نشده مورد استفاده قرار میگیرند. به منظور بررسی تغییر پذیری برخی ویژگیهای فیزیکی خاک در منطقه دره ویسه، تعداد 78 نمونه از عمق 30-0 سانتیمتری جمعآوری و به آزمایشگاه انتقال یافت. پارامترهای اندازه گیری شده شامل درصد رس، درصد سیلت، درصد شن و وزن مخصوص ظاهری خاک بود. پس از نرمال کردن دادهها اقدام به ترسیم واریوگرام گردید. برای درونیابی پارامترها، روشهای کریجینگ، روش عکس فاصله وزندار و روش توابع پایه شعاعی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای ارزیابی روشها، از دو پارامتر آماری، میانگین مطلق خطا (MAE) و میانگین اریب خطا (MBE) استفاده شد. نتایج نشان داد که در منطقه مورد مطالعه برای پارامترهای سیلت، شن و وزن مخصوص ظاهری خاک از بین روشهای مختف، روش کریجینگ و برای پارامتر رس، روش توابع پایه شعاعی از دقت بیشتری برخوردار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی الگوی پراکنش مکانی انارشیطان (Tecomella undulata R.) در استان بوشهر
        زهرا ذوالفقاری مصطفی مرادی رضا بصیری اکبر قاسمی
        زمینه و هدف: الگوی پراکنش مکانی گونه های جنگلی اطلاعات مفید و اساسی را در مورد هم‌زیستی و روابط بیولوژی بین گونه ها و پویایی جنگل فراهم می کند. ازاین رو یکی از ابزارهای مهم برای مدیریت بهتر عرصه های جنگلی می باشد. اهداف این تحقیق تعیین الگوی پراکنش مکانی توده ی انارشیطا أکثر
        زمینه و هدف: الگوی پراکنش مکانی گونه های جنگلی اطلاعات مفید و اساسی را در مورد هم‌زیستی و روابط بیولوژی بین گونه ها و پویایی جنگل فراهم می کند. ازاین رو یکی از ابزارهای مهم برای مدیریت بهتر عرصه های جنگلی می باشد. اهداف این تحقیق تعیین الگوی پراکنش مکانی توده ی انارشیطان در استان بوشهر و ارزیابی قابلیت توابع مختلف در تعیین الگوی پراکنش مکانی می باشد. روش بررسی: ابتدا توده انارشیطان در دو منطقه علی آباد و شهنیا با مساحت 10 و 2 هکتار در بهار 1394 آماربرداری صدرصد شدند. سپس برای تعیین الگوی پراکنش مکانی توده انار شیطان، روش فاصلهآزیموت به کار گرفته شد .در نهایت برای تحلیل الگوی پراکنش مکانی درختان از توابعK رایپلی، L، G، F در این تحقیق استفاده شد. یافته ها: آزمون نیکویی برازش کولموگروف-اسمیرنف نشان داد که توزیع درختان انارشیطان در دو منطقه مورد مطالعه به طور معنی دار ناهمگن هستند (001/0P<). توابع K رایپلی و L ناهمگن، الگوی کپه ای را در مناطق مورد مطالعه نشان دادند. تابع G در منطقه علی آباد تا فاصله 150 متری الگوی کپه ای را نشان می دهد در حالی که در منطقه شهنیا این تابع الگوی های مختلفی را در فواصل مختلف نشان می دهد. بحث و نتیجه گیری: در مجموع هر چهار تابع، الگوی پراکنش مکانی توده های انارشیطان را به شکل کپه ای نشان دادند و تابع G بیشترین جزئیات را در مقایسه با دیگر توابع در رابطه با الگوی پراکنش مکانی نشان داد. وجود الگوی کپه ای در توده های انارشیطان احتمالاً به دلیل شرایط خشک و کمبود رطوبت آن است که چنین الگوی پراکنشی را موجب شده است. بنابراین برای احیا و جنگلکاری مناطق مستعد، استفاده از الگوی کاشت کپه ای می تواند کمک موثری به ایجاد سایه و حفظ بیشتر منابع رطوبتی خاک داشته باشد که در نهایت می تواند منجر به احیا موفق تر این منطقه ها باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تعیین پراکنش مکانی برخی عناصر سنگین خاک و تأثیر آن بر عملکرد گیاه سویا در منطقه ساری
        فاطمه تقوی قاسمخیلی همت اله پیردشتی مصطفی عمادی محمدعلی تاجیک قنبری
        زمینه و هدف: آلودگی خاک به عناصر سنگین به‌عنوان یکی از عوارض مهم به‌هم خوردن تعادل و توازن طبیعت، در چند دهه گذشته مورد توجه پژوهشگران زیادی قرار گرفته است. لذا، این پژوهش به‌منظور بررسی احتمال آلودگی برخی عناصر سنگین در خاک محدوده کارخانه ام دی اف سازی واقع در شهرستان أکثر
        زمینه و هدف: آلودگی خاک به عناصر سنگین به‌عنوان یکی از عوارض مهم به‌هم خوردن تعادل و توازن طبیعت، در چند دهه گذشته مورد توجه پژوهشگران زیادی قرار گرفته است. لذا، این پژوهش به‌منظور بررسی احتمال آلودگی برخی عناصر سنگین در خاک محدوده کارخانه ام دی اف سازی واقع در شهرستان ساری و تأثیر آن بر عملکرد گیاه سویا انجام انجام گرفته است. روش بررسی: این پژوهش در تابستان 1393 در یک مزرعه سویا با وسعت 3600 متر مربع در مجاورت کارخانه ام‌دی‌اف‌سازی (آرین سینا) شهرستان ساری انجام شد. برای این منظور، در منطقه‌ای به وسعت 3600 متر مربع، 32 نمونه خاک از 16 نقطه (عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متر) و 48 نمونه‌ گیاهی جمع‌آوری شد. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه مقادیر قابل جذب عناصر سنگین خاک اندازه‌گیری گردید. همبستگی بین عملکرد و اجزای عملکرد با مقادیر عناصر سنگین نیز صورت گرفت. یافته‌ها: با توجه به نقشه پراکنش عناصر و رگرسیون گام به گام، مشخص شد عنصر کادمیوم تأثیر معنی‌داری بر افزایش تعداد غلاف پوک در بوته داشت به‌گونه‌ای که با افزایش هر واحد کادمیوم، تعداد غلاف پوک در بوته به‌میزان 5/0 عدد در هر واحد افزایش یافت. همچنین برهمکنش معنی داری بین دو عنصر کادمیوم و آهن در کاهش وزن هزار دانه مشاهده شد. بر همین اساس، بیشترین وزن هزار دانه (131 گرم) در نقاطی با کمترین غلظت کادمیوم و آهن مشاهده شد. همچنین با روی‌هم اندازی نقشه پراکنش عنصر روی و تعداد دانه پوک در بوته مشخص گردید که این صفت بیشتر تحت کنترل عنصر روی قرار دارد، به‌طوریکه با افزایش هر واحد روی در خاک، تعداد دانه پوک در بوته 53/0 واحد افزایش نشان داد. بحث و نتیجه‌گیری: در مجموع، با تعیین نقشه پراکنش عناصر سنگین و تطبیق آن با عملکرد و اجزای عملکرد گیاه می‌توان به شناسایی مناطق آلوده و عوامل مؤثر در کنترل و گسترش فلزات سنگین در خاک‌ها و بررسی اثرات آن‌ها بر عملکرد گیاه پرداخت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - الگوی پراکنش مکانی برخی فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) در اراضی مرکزی استان زنجان
        علی افشاری حسین خادمی
        زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش أکثر
        زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش بررسی: در مطالعه حاضر در منطقه ای به وسعت 2000 کیلومتر مربع تعداد 241 نمونه مرکب بر اساس روش شبکه بندی تصادفی (عمق 10-0 سانتی متر) برداشت شد. به منظور بررسی تأثیر مواد مادری بر غلظت فلزات سنگین، از 11 نوع مواد مادری مختلف در منطقه نیز نمونه برداری صورت پذیرفت. غلظت کل فلزات سنگین به کمک اسید نیتریک 5 نرمال عصاره گیری و با دستگاه جذب اتمی قرائت شد. از کریجینگ معمولی برای تهیه نقشه ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل کروی بهترین نتیجه را برای توصیف تغییرپذیری مکانی سرب، روی، نیکل، کادمیم، مس، کبالت و آهن و مدل نمایی برای کروم و منگنز داشته است. نقشه های پراکنش مکانی فلزات نشان داد که توزیع عناصر آهن، منگنز، نیکل، کبالت و کروم وابسته به ساختارهای زمین شناسی است. در حالی که غلظت های بالای عناصر سرب، روی، مس و کادمیم بیش تر در مناطق شهری و صنعتی و تا حدی در خاک های کشاورزی دیده می شود. آنالیز نمونه سنگ ها نشان داد که در بین سنگ های آذرین و رسوبی به ترتیب بازالت و شیل بالاترین غلظت طبیعی عناصر مورد مطالعه را در بردارد. بحث و نتیجه گیری: غلظت و توزیع هر یک از فلزات سنگین در خاک های سطحی منطقه مطالعاتی بسیار گسترده است و عوامل مختلفی (عوامل انسانی و طبیعی) در آن شرکت دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - مطالعه پراکنش کرم میوه‌خوار خرما (Batrachedra amydraula Meryrick (Lep.: Batrachedridae در استان خوزستان با استفاده از مدل ژئواستاتیستیک
        مسعود لطیفیان ابراهیم سلیمان نژادیان
        کرم میوه خوار خرما، Batrachedra amydraula، یکی از مهمترین آفات خرما در استان خوزستان می باشد. در این تحقیق طی سال های1382-1384 از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای یا ناحیه ای برای بررسی مدل ژئواستاتیستیکی پراکنش آن استفاده شد. محل‌هـای نمونه برداری شامل 65 پلات از طول جغرا أکثر
        کرم میوه خوار خرما، Batrachedra amydraula، یکی از مهمترین آفات خرما در استان خوزستان می باشد. در این تحقیق طی سال های1382-1384 از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای یا ناحیه ای برای بررسی مدل ژئواستاتیستیکی پراکنش آن استفاده شد. محل‌هـای نمونه برداری شامل 65 پلات از طول جغرافیایی حداقل 59/29 تا حداکثر 08/32 و عرض جغرافیایی حداقل 8/48 تا حداکثر 10/50 در استان خوزستان واقع گردیده اند. واریوگرافی پراکنش شدت آسیب آفت در مناطق مختلف مورد مطالعه بر اساس مدل های کروی، نمایی، خطی، خطی تاسیل و گوسی برازش گردید و بر اساس آن نقشه کریجینگ پراکنش آن ترسیم شد. نتایج نشان داد که مدل واریوگرافی پراکنش کرم میوه‌خوار در طی سه سال به حالت نمایی برازش مناسب تری نسبت به سایر مدل‌ها نشان می دهد. میزان اثر قطعه ای مدل نیز به ترتیب سه سال 52/0، 43/0 و 47/0 به دست آمد که بیان‌کننده کم بودن خطای برآورد شدت آسیب آفت در فواصل کمتر از حد فاصله نمونه‌برداری می باشد. دامنه موثر واریوگرام به ترتیب در سه سال معادل 5/239، 2/228 و 8/354 کیلومتر است که در فواصل بیشتر از این حد کمترین همبستگی بین داده های شدت آسیب آفت باقی می ماند. آستانه مدل به ترتیب معادل 047/1، 855/0 و 152/1 می باشد که نشان دهنده نسبت پوشش ناحیه از جمعیت آفت در سال‌های انجام تحقیق است. نتایج این تحقیق می تواند روشی دقیق، آسان و کم هزینه برای ارزیابی شدت آسیب کرم میوه خوار خرما در مدیریت تلفیقی آن ارائه نماید. تفاصيل المقالة