نویسندگان این مقاله نخست سعی دارند به ارائة تعریف دقیقی از واسوخت ، انواع و اهداف آن بپردازند و مشخّص کنند که شاعران از چه زمان و به چه دلیل رو به سرایش اشعار واسوختی آورده‌اند . نیز تبیین شباهت‌ها و تفاوت‌های مضامین واسوختی در سبک خراسانی و عراقی در مقایسه با مکتب واسو أکثر
نویسندگان این مقاله نخست سعی دارند به ارائة تعریف دقیقی از واسوخت ، انواع و اهداف آن بپردازند و مشخّص کنند که شاعران از چه زمان و به چه دلیل رو به سرایش اشعار واسوختی آورده‌اند . نیز تبیین شباهت‌ها و تفاوت‌های مضامین واسوختی در سبک خراسانی و عراقی در مقایسه با مکتب واسوخت از جمله دستاوردهای این پژوهش است. واسوخت از مصدر مرکب مرخّم به معنی بیزاری و رویگردانی عاشق از معشوق می‌باشد. مضامین واسوختی از ابتدا همراستا با جریان سوخت- البته نه به فراگیری آن- بلکه همواره با شدّت و ضعفی متفاوت از جانب شاعران مختلفی به شعر کشیده شده که البته پرداختن به این مضمون با اعمال پاره‌ای تغییرات امروزه نیز کاربرد دارد. مضمون واسوخت در سبک خراسان از اعتدالی نسبی برخوردار است به طوری که رفتار واسوختی به یک‌اندازه از محبّ و محبوبِ اشعار سبک خراسانی سر می‌زند. در سبک عراقی هرچند معشوق بر مسند ناز تکیّه می‌زند و عاشق بر مفرشِ نیاز نزول می‌کند؛ امّا رگه‌هایی کمرنگ از واسوختگویی در سروده‌های شاعران سبک عراقی نیز به چشم می‌آید که در نوع خود جالب توجّه است.گفتنی است این شیوه از واسوختگویی که در سبک‌های خراسانی ، آذربایجانی و عراقی بیشتر در لابه‌لای اشعار سوختی قرار می‌گرفت، با روی کار آمدن مکتب واسوخت تغییر نمود و شکلی مستقل یافت. واسوخت و سوخت هر دو از بطن وقوع‌گرایی زاده شدند. وقوع نیز تحت الگوی حقیقت‌سرایی و حقیقت‌انگاری شکل گرفته است.
تفاصيل المقالة
سبک هندی در اوایل قرن یازدهم در شعر فارسی به وجود آمد. مضمون‌یابی، خیال‌پردازی، باریک اندیشی، ایجاز، پارادوکس، تشخیص و از همه مهم تر اسلوب معادله از ویژگی‌های این سبک شعری به شمار می رفت. در کنار این سبک و اندکی قبل از آن مکتب‌های شعری مختلفی مانند واسوخت (اعراض و روی گ أکثر
سبک هندی در اوایل قرن یازدهم در شعر فارسی به وجود آمد. مضمون‌یابی، خیال‌پردازی، باریک اندیشی، ایجاز، پارادوکس، تشخیص و از همه مهم تر اسلوب معادله از ویژگی‌های این سبک شعری به شمار می رفت. در کنار این سبک و اندکی قبل از آن مکتب‌های شعری مختلفی مانند واسوخت (اعراض و روی گردانی از معشوق) هم رایج بود. از آن جایی که ریشه‌های هر سبک و مکتب شعری را می‌توان در سبک‌های شعری پیش از آن پیدا کرد، ریشه ی بسیاری از ویژگی های سبک هندی به ویژه اسلوب معادله و مکتب واسوخت را هم می‌توان در سبک های قبل از آن به ویژه در سبک آذربایجانی و آثار شعرای برجسته ی این سبک مانند نظامی و دیگران جست‌وجو کرد.
چون از میان ویژگی‌های سبک هندی اسلوب معادله در پنج گنج نظامی کاربرد خاصی دارد، در این مقاله پس از مقدّماتی ضروری در باب نظامی و سبک هندی و هم‌چنین نگاهی گذرا بر سیر واسوخت و اسلوب معادله در ادب فارسی، ظهور و بروز این ویژگی سبک هندی به همراه واسوخت در پنج گنج نظامی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تفاصيل المقالة
عشق یکی از مهم ترین ارکان غزل فارسی است. سعدی و وحشی بافقی هر دو شاعر عاشقانه ها هستند و معشوق از مهم ترین مضامین غزل هایشان است. این مقاله به بررسی سیر تکوینی معشوق و ویژگی های او در غزلیات این دو شاعر پرداخته است و با نگاهی به عشق و انعکاس آن در ادبیات، با شیوه ای تحل أکثر
عشق یکی از مهم ترین ارکان غزل فارسی است. سعدی و وحشی بافقی هر دو شاعر عاشقانه ها هستند و معشوق از مهم ترین مضامین غزل هایشان است. این مقاله به بررسی سیر تکوینی معشوق و ویژگی های او در غزلیات این دو شاعر پرداخته است و با نگاهی به عشق و انعکاس آن در ادبیات، با شیوه ای تحلیلی- توصیفی، ویژگی های معشوق در شعر سعدی را با مکتب وقوع و به ویژه غزلیات وحشی بافقی مقایسه کرده و به مسئله واسوخت در این مکتب نیز پرداخته است. یافته ها نشان داده که معشوق در غزل سعدی مقام والایی دارد که گاهی به معبود شعر فارسی نزدیک می شود، امّا اغلب معشوق زمینی است. در غزلیات سعدی عاشق همواره تسلیم محض معشوق است و از خود تواضع نشان می دهد، امّا در بیشتر غزلیات وحشی با همة سوزوگداز عاشقانه گاهی برخلاف سنّت شعری غزل، عاشق از معشوق روی برمی تابد و خریدار ناز او نیست و به سراغ معشوق دیگر می رود. مسائلی تازه چون علنی بودن معشوق مذکّر، عتاب و مؤاخذه معشوق، جزئی نگری در رفتار و حالات معشوق و مانند این ها از مسائلی است که در مکتب وقوع و به تبع آن در شعر وحشی بسیار دیده می‌شود.
تفاصيل المقالة
بی شک عصاره سخن سعدی در غزلیات، چیزی جز نکوداشت معشوق و او را وصف کردن و به نیکی یاد کردن نیست و این ویژگی‌ها آن قدر در شعر شاعر برجسته‌اند که موضوعات دیگر از جمله رگه‌هایی از واسوخت گرایی در این غزل‌ها کمتر به چشم آمده است. مقاله حاضر کوشش می‌کند با نشان دادن نمونه‌ها أکثر
بی شک عصاره سخن سعدی در غزلیات، چیزی جز نکوداشت معشوق و او را وصف کردن و به نیکی یاد کردن نیست و این ویژگی‌ها آن قدر در شعر شاعر برجسته‌اند که موضوعات دیگر از جمله رگه‌هایی از واسوخت گرایی در این غزل‌ها کمتر به چشم آمده است. مقاله حاضر کوشش می‌کند با نشان دادن نمونه‌هایی از شعر سعدی که رگه‌هایی از واسوخت گرایی از قبیل گله از معشوق و سرزنش کردن او را در بر دارد، یادآوری کند که سعدی به این بخش از روابط عاشقانه که کار به شکوه و شکایت هم می‌کشیده، توجه داشته است. با نگاهی به شعر انوری و وحشی بافقی که پیش و پس از روزگار سعدی شعر سروده‌اند، بحث واسوخت گویی سعدی را دنبال کرده‌ایم.
تفاصيل المقالة
شکل گیری اغلب سبک ها و مکتب های شعری ریشه در گذشته ی شعر فارسی دارد زیرا تغییر سبک ها به مرور زمان بوده و به طور ناگهانی اتفاق نیفتاده است. سعی نگارنده براین است تا در نوشته ی حاضر به بررسی قدمت حضور نگرش و مکتب عاشقانه ی "واسوخت" در اشعار قدما به ویژه ده نامه های سبک ع أکثر
شکل گیری اغلب سبک ها و مکتب های شعری ریشه در گذشته ی شعر فارسی دارد زیرا تغییر سبک ها به مرور زمان بوده و به طور ناگهانی اتفاق نیفتاده است. سعی نگارنده براین است تا در نوشته ی حاضر به بررسی قدمت حضور نگرش و مکتب عاشقانه ی "واسوخت" در اشعار قدما به ویژه ده نامه های سبک عراقی و ارائه ی شواهد آن بپردازد. برای دستیابی به این هدف ابتدا به معرفی مختصری از مکتب واسوخت و سنّت ده نامه نویسی پرداخته سپس برحسب شواهد یافت شده بحث یافتن اثر و ردّپایی از این مکتب در برخی ده نامه های سبک عراقی به پیش کشیده شده است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications
