• فهرس المقالات نقد بلاغی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - نقد زیبایی‌شناسی علم بدیع با رویکردی تطبیقی بر بلاغت عرب و پارسی
        حبیب الله جدید الاسلامی حمیده جمال زهی کمال آبادی
        با عنایت به این واقعیت که ملت‌های اهل ادب در پی ارتباطات فکری و فرهنگی ناگزیر از تأثیر و تأثر می‌باشند و با توجه به وجوه مشترکی که از دیرباز بین ایرانیان و پارسیان در ابعاد مختلف همچون شعر و ادبیات و موسیقی وجود داشته، مهم‌تر از آن زبان مشترک دینی و پیوندی که دین مبین ا أکثر
        با عنایت به این واقعیت که ملت‌های اهل ادب در پی ارتباطات فکری و فرهنگی ناگزیر از تأثیر و تأثر می‌باشند و با توجه به وجوه مشترکی که از دیرباز بین ایرانیان و پارسیان در ابعاد مختلف همچون شعر و ادبیات و موسیقی وجود داشته، مهم‌تر از آن زبان مشترک دینی و پیوندی که دین مبین اسلام توانسته است میان آن‌ها در طی نزدیک به دوازده قرن برقرار کند، موجب شده است تا این دو ملت در ارتباط و تعامل با یکدیگر تأثیرات فراوانی بر روی هم بگذارند. یکی از جلوه‌های این تأثیرگذاری در گستره فرهنگ اسلامی، بی گمان در حوزه بلاغت یا به تعبیری روشن‌تر زیبایی شناسی سخن پارسی و عرب می‌باشد. بر همین اساس بر آن شدیم تا گوشه‌هایی از این تأثیر و تأثرات ادبی را به‌ویژه از منظر نقد زیبایی شناسی مطرح کرده، آنگاه با رویکردی تطبیقی بر ادبیات عرب و پارسی به آسیب شناسی آن بپردازیم؛ به همین منظور برخی از عناوین مبهم و بحث انگیز بلاغت عرب و فارسی همچون تعقید لفظی و ضعف تألیف(از مقوله عیوب سخنوری) و برخی آرایه‌های بدیعی همانند آرایه تفریق، ترصیع، سجع، و تعدادی از اصطلاحات مشترک در حوزه دانش بدیع و علم بیان نظیر تمثیل، ارسال المثل و تشبیه تمثیل را نقد و ارزیابی نمودیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - کارکردهای گفتمانی سؤالات بلاغی در اشعار نیما یوشیج
        پروین گلی نژاد سید فضل الله رضوی‌پور نرگس اسکویی
        سؤالات بلاغی با معانی ثانویه، نقش مهمی در تشخّص سبکی، افزایش بار معنایی و عاطفی کلام، القای لحنهای مختلف، تنوع در ابهامهای هنری و نیززیباسازی متن ایفا میکند؛ از این رو، جستجو در انواع سؤالهای بلاغی و طبقهبندی و نقد آنها، در پژوهشهای سبکشناختی، نقد بلاغی و تحلیلگفتمانی ا أکثر
        سؤالات بلاغی با معانی ثانویه، نقش مهمی در تشخّص سبکی، افزایش بار معنایی و عاطفی کلام، القای لحنهای مختلف، تنوع در ابهامهای هنری و نیززیباسازی متن ایفا میکند؛ از این رو، جستجو در انواع سؤالهای بلاغی و طبقهبندی و نقد آنها، در پژوهشهای سبکشناختی، نقد بلاغی و تحلیلگفتمانی از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. مسئلۀ اصلی تحقیق حاضر، مطالعه در انواع سؤالات موجود در اشعار نیما یوشیج و تحلیل و طبقهبندی اینسؤالات به جهت القای معانی ثانوی و گفتمانی بوده است. در این تحقیق که به روش تحقیق ترکیبی (توصیفی- آماری و استدلالی) انجام شد، به این نتایجدست یافتیم: از مجموع 919سؤال بلاغی احصا شده، درونمایههای تأکید، انتقاد و اعتراض، انکار، حسرت، گلایه، توبیخ و نهی بیشترین بسامد را داشتهاند.معانی تجاهل، طنز و تمسخر، تعجب، تمنّا و آرزو نیز از موارد پر کاربرد در بین سؤالات بلاغی موجود در شعر نیما بوده است. این سؤالات در گفتگوهایدرونی و فلسفی نیما با خود و طبیعت، انتقادات اجتماعی، ایراد نگرشهای تعلیمی-حکمی، پدیدار شناختی و ایدئولوژیک و شکوائیههای عاطفی و نقادانۀوی، جایگاه بسیار مهمی را داراست و به اشعار نیما، رنگی از سبک شخصی، آمیخته به جهانبینی خاص وی را بخشیده است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تحلیل شعری از رودکی بر اساس نقد بلاغی
        معصومه موسایی
      • حرية الوصول المقاله

        4 - «کیفیت هنری سازه‌های بلاغی، در اثری نویافته از فتح‌الله عارف»
        محمدرضا امیرخانی دهبالایی احمدرضا یلمه‌ها
        چکیده آنچه موضوع این پژوهش است، بررسی و تعیین کیفیّت کاربرد شگردهای علوم معانی، بیان و بدیع و نقد آنها در اثری نویافته از فتح الله عارف، شاعر قرن دهم و شاهنامه‌چی دربار سلیمان قانونی است. از ویژگی‌هایی که یک اثر ادبی را از دیگر آثار متمایز می کند، نوع بهره‌گیری از ساز أکثر
        چکیده آنچه موضوع این پژوهش است، بررسی و تعیین کیفیّت کاربرد شگردهای علوم معانی، بیان و بدیع و نقد آنها در اثری نویافته از فتح الله عارف، شاعر قرن دهم و شاهنامه‌چی دربار سلیمان قانونی است. از ویژگی‌هایی که یک اثر ادبی را از دیگر آثار متمایز می کند، نوع بهره‌گیری از سازه‌های بلاغی است که توسّط نویسنده به شکل های گوناگون به تصویر کشیده می شود. با توجّه به نوع حماسی این منظومه، عارف می‌کوشد شعرش را از سروده‌های دیگر شاعران بویژه شاهنامۀ فردوسی ممتاز و یا اثری همتراز آن خلق کند. در مباحث بلاغی گاه با توفیق همراه بوده و گاه به درازدامنی انجامیده است. برجسته‌ترین شگردهای بلاغی عارف در این اثر، بیان حسّی در توصیف صحنه‌ها و انتخاب مشبهٌ‌به از فضایی متفاوت است. عارف در یک بیت ضمن طرح عبارات کنایی، به شکل غیرمنتظره‌ای از دیگر ویژگی ممدوح و موصوف پرده برمی‌دارد. بیان همراه با تحکّم و استفهام در چکیدۀ براعت استهلال، از شگردهای بارز و موفّق اوست. تفاصيل المقالة