زمینه و هدف: در مطالعه حاضر ویژگی ذرات ترسیب شده بر سطح برگ درختان گونههای چنار (Platanus orientalis)، نارون (Ulmus carpinifolia)، اقاقیا (Robinia pseudacasia)، توت (Morus alba) و زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) در حاشیه یکی از خیابانهای پرتردد در تهران(محدوده میدان آ أکثر
زمینه و هدف: در مطالعه حاضر ویژگی ذرات ترسیب شده بر سطح برگ درختان گونههای چنار (Platanus orientalis)، نارون (Ulmus carpinifolia)، اقاقیا (Robinia pseudacasia)، توت (Morus alba) و زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) در حاشیه یکی از خیابانهای پرتردد در تهران(محدوده میدان آزادی)با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی و آشکارساز آنالیز عنصری (SEM-EDX) بررسی شد و قابلیت برگ گونههای درختی مختلف برای ترسیب ذرات مقایسه شد.روش بررسی : از هر گونه درختی یک پایه انتخاب شد. پایه های درختی سالم و در کنار یکدیگر در حاشیه یک خیابان پرترافیک قرار داشت. تاج پوشش درختان از یکیدیگر جدا بود. برگهای سالم از ارتفاع2 الی5/2 متری از سطح زمین از بیرونیترین قسمت تاجپوشش درختان در سمت خیابان چیده شد. برای تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی از سطوح برگ ها، نمونه ها در آزمایشگاه آماده سازی شد. بیش از 50 ذره با آنالیز آشکارساز عنصری بررسی شد. درصدجرمی عناصر هر ذره ثبت شد. قطر معادل برای هر ذرهای که توسطSEM-EDXتصویر آن تهیه شده بود، در نرم افزارImageJ بهصورت دستی اندازهگیری شد. از برگها با استفاده از اسکنر تصویر با فرمتJpg تهیه و با نرمافزارImagej مساحت برگها تعیین شد. وزن ذرات ترسیب شده بر برگ هر درخت نیز توزین شد.یافته ها : 21عنصر در ذرات شناسایی شد. بیش از 50 ذره آنالیز شد. عناصر کربن، اکسیژن، آهن، سیلیس بیشترین درصد جرمی و عناصر کربن، کلسیم، سیلیس، اکسیژن، آهن و پتاسیم بیشترین درصد حضور در ذرات را داشتند. ذرات با قطر کمتر از 5/2میکرومتر فراوانترین ذرات بودند. ذرات فلزی با قطر بین5/2تا10 میکرومتر فراوانترین ذرات فلزی بودند. قطر ذرات بهترتیب در چنار، توت، زبانگنجشک، اقاقیا، نارون بیشتر بود ولی مقایسه میانگین آماری قطرذرات ترسیب شده بر برگ درختان تفاوت آماری نشان نداد. این عدم تفاوت آماری ابعاد ذرات ترسیب شده بر برگها به دلیل یکسان بودن موقعیت قرارگیری پایه های درختان نسبت به منبع انتشار ذرات و مشابه بودن منابع انتشار ذرات است. بیشترین میزان ذرات ترسیب شده روی سطح برگ به ترتیب در چنار، نارون، زبان گنجشک، اقاقیا و توت بود.بحث و نتیجه گیری : مساحت برگ، وجود کرک، زبری سطح برگ، وجود موم، وجود رگبرگ، شکل برگ نقش موثری در تغییرات ویژگیهای ذرات انباشت شده بر سطح برگ درختان دارند.
تفاصيل المقالة
زمینه و هدف: مطالعه سازگاریهای برگ درختان در مواجهه با آلایندههای هوا شاخص خوبی برای عملکرد گیاه در محیطهای آلوده است. در مطالعه حاضر اثر آلایندههای فلزی بر تغییر صفات مرفولوژیکی برگ چنار (Platanus orientalis) در دو ناحیه چیتگر و میدان آزادی در تهران بررسی شد.
روش أکثر
زمینه و هدف: مطالعه سازگاریهای برگ درختان در مواجهه با آلایندههای هوا شاخص خوبی برای عملکرد گیاه در محیطهای آلوده است. در مطالعه حاضر اثر آلایندههای فلزی بر تغییر صفات مرفولوژیکی برگ چنار (Platanus orientalis) در دو ناحیه چیتگر و میدان آزادی در تهران بررسی شد.
روش بررسی: دو ناحیه برای نمونه برداری انتخاب شد. ناحیه یک از محیط کم ترافیک (از فضای داخلی پارک چیتگر) و محیط پرترافیک (میدان آزادی) بود. در هر ناحیه پنج پایه درختی سالم و فاقد بیماری از گونهچنار (Platanus orientalis) در کمترین فاصله از خیابان به صورت تصادفی انتخاب شد. برگهای کاملا سالم از خارجی ترین قسمت تاج پوشش هر درخت از سمت خیابان، در نیمه دوم شهریورماه جمعآوری شد. برای اطمینان از بازبودن روزنهها، برگها در ساعت 10 الی 11صبح جمعآوری شد. برگها در نایلونهای لفافهدار در مخزن یخ با حداقل تماس دست قرار داده شد و در کوتاهترین زمان به آزمایشگاه منتقل شد. صفات مرفولوژیکی برگ و روزنه چنار اندازه گیری شد. غظت فلزات نیز اندازه گیری شد.
یافته ها: آلایندگی سرب، جیوه، آهن، مس، کروم، کبالت، کادمیوم و نیکل نسبت به دیگر فلزات بیشتر و سمیت این فلزات در آزادی بیشتر از چیتگر بود. در حضور آلایندههای فلزی طول، عرض، مساحت، وزن تر و خشک و محتوی آب نسبی برگ کاهش و دندانه در واحد سطح، توزیع رگبرگ در سطح پهنک و مساحت ویژه برگ افزایش داشت. با افزایش مس، مساحت برگ کاهش یافته و علایم کلروز بروز میکند، تجمع فلزات کادمیوم و سرب و نیکل باعث کاهش اندازه بافت مزوفیل و اندازه سلولهای اپیدرمی شد. وزن تر و خشک برگ چنار در آزادی نسبت به چیتگر کاهش یافت. کاهش وزنخشک از عوارض سمیت کادمیوم است. طول و عرض روزنه، سایز روزنه کاهش و تراکمروزنه افزایش یافت. مقاومت روزنهای، تراکم روزنه، سایز روزنه در سطح فوقانی برگ افزایش داشت.
بحث و نتیجه گیری: چنار با کاهش سطح تماس با آلاینده و تغیر در سایز و تراکم روزنه تبادلات گازی با محیط را تنظیم مینماید. بروز این سازگاریهای مرفولوژیکی سبب افزایش پایداری چنار نسبت به تنش آلایندههای هوا میشود.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications