• فهرس المقالات عصاره‌ گیاهی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ارزیابی فعالیت ضد ویروسی عصاره‌‌‌‌های گیاهیدر برابر ویروس موزاییک توتون
        ساسان قاسمی سعید تابعین
        بیماری های ویروسی به ویژه در سال های اخیر از اهمیت به سزایی در کاهش عملکرد محصولات کشاورزی برخوردار شده اند. از آنجایی که ترکیبات دارای اثر مستقیم بر پیکره های ویروس در دسترس نیستند در اغلب موارد راهکارهای مدیریتی بیماری های ویروسی، کنترل ناقلین و یا تولید گیاهان تراریخ أکثر
        بیماری های ویروسی به ویژه در سال های اخیر از اهمیت به سزایی در کاهش عملکرد محصولات کشاورزی برخوردار شده اند. از آنجایی که ترکیبات دارای اثر مستقیم بر پیکره های ویروس در دسترس نیستند در اغلب موارد راهکارهای مدیریتی بیماری های ویروسی، کنترل ناقلین و یا تولید گیاهان تراریخت را شامل می شوند. در همین راستا بررسی عصاره گیاهان عالی به منظور شناسایی ترکیبات ضدویروسی مورد توجه بوده است. در این مطالعه، اثر ضد ویروسی عصاره متانولی گل جعفری، مریم گلی و لاله عباسی مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان جمع آوری شده در شرایط آزمایشگاه خشک شده، عصاره گیری از کل اندام بوته ها با استفاده از حلال متانول صورت پذیرفت. اثرگذاری عصاره های به دست آمده بر آلودگی ویروس موزاییک توتون در شرایط گلخانه و بر روی میزبان لکه موضعی Nicotiana glutinosa مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور خالص سازی ویروس انجام پذیرفته، از غلظت mg/ml 2 آموده ویروس برای مایه زنی استفاده شد به نحوی که، عصاره های تهیه شده در سه زمان: دو ساعت قبل از مایه زنی ویروس، همزمان و دو ساعت پس از مایه زنی ویروس بر روی بوته ها اسپری شد. پس از گذشت 35 ساعت از زمان مایه زنی، تعداد لکه های ایجاد شده در هر یک از تیمارها شمارش شد. نتایج حاصل از آنالیز آماری و جدول تجزیه واریانس داده ها حاکی از آن است که دو فاکتور اصلی نوع گیاه و زمان استفاده از عصاره ها در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد اما اثرات متقابل این دو فاکتور در سطح 1 درصد از معنی داری برخوردار نیست. مقایسه میانگین اثر تیمار زمان نشان داد که استفاده از عصاره ها در دو تیمار همزمان و دو ساعت بعد از مایه زنی آموده ویروس بیشترین کاهش در تعداد لکه ها را منجر می شود و بین این زمان ها با زمان قبل از مایه زنی آموده ویروس اختلاف معنی دار وجود دارد. مقایسه میانگین اثر تیمار گونه گیاه نشان داد که عصاره متانولی مریم گلی دارای بیشترین اثر بر کاهش تعداد لکه های ایجاد شده توسط ویروس موزاییک توتون بر روی میزبان لکه موضعی است به طوری که با دو تیمار گل جعفری و لاله عباسی دارای اختلاف معنی دار بود. اثر دو تیمار گل جعفری و لاله عباسی در کاهش تعداد لکه های موضعی دارای اختلاف معنی دار نبود. این اولین گزارش از اثر ضدویروسی گیاه مریم گلی (Salvia officinalis) علیه ویروس های گیاهی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - اثر عصاره‌ گزنه‌ روی‌ شته‌ سیاه‌ باقلا (Aphis fabae)، شته‌ سمی‌ گندم‌ (Schizaphis graminum) و شته‌ سیاه‌ یونجه‌ (Aphis craccivora) در مقایسه‌ با ترکیب‌‌های‌ صابونی‌
        کمال احمدی آسیه‌ کوشکی‌ حاجی‌ محمد تکلوزاده‌
        شته‌ها از جمله‌ مهم‌ترین‌ آفات‌ اقتصادی و ناقلین‌ بسیاری از ویروس‌های بیماریزای گیاهی‌ در محصـولات‌ بـاغی‌، زراعی‌ و گلخانه‌ای به‌ شمار می‌روند. در این‌ تحقیق‌، تأثیرعصـاره‌ی اتـانولی‌ گیـاه‌ گزنـه‌ Urtica dioica L. (Rosales: Urticaceae)، صابون‌ پالیزین‌ و شامپو بچه‌ی أکثر
        شته‌ها از جمله‌ مهم‌ترین‌ آفات‌ اقتصادی و ناقلین‌ بسیاری از ویروس‌های بیماریزای گیاهی‌ در محصـولات‌ بـاغی‌، زراعی‌ و گلخانه‌ای به‌ شمار می‌روند. در این‌ تحقیق‌، تأثیرعصـاره‌ی اتـانولی‌ گیـاه‌ گزنـه‌ Urtica dioica L. (Rosales: Urticaceae)، صابون‌ پالیزین‌ و شامپو بچه‌ی فیروز روی سه‌ گونه‌ شته‌ (شته‌ سمی‌ گندم‌، شته‌ی سیاه‌ یونجه‌ و شـته‌ی سیاه‌ باقلا)در شرایط‌ آزمایشگاهی‌ مورد بررسی‌ قرار گرفت‌. آزمایش‌هایی‌ جهت‌ ارزیابی‌ درصد تلفـات‌ پـوره‌هـای٢-١ روزه‌ ، ٦-٥ روزه‌ و حشرات‌ بالغ‌ تیمارشده‌ با ترکیب‌های فـوق‌ و میـزان‌ پـوره‌ زایـی‌ حشـرات‌ بـالغ‌، انجـام‌ گردیـد. میزبان‌های این‌ آفات‌ در تمامی‌ مراحل‌ این‌ پژوهش‌، گیاهان‌ گندم‌ برای شته‌ سمی‌ گندم‌، یونجه‌ برای شته‌ سیاه‌ یونجه‌ و باقلا برای شته‌ سیاه‌ باقلادر نظر گرفته‌ شدند. نتایج‌ حاصل‌ از این‌ پژوهش‌ نشـان‌ داد کـه‌، عصـاره‌ اتـانولی‌ گزنـه‌ تـاثیر بسزایی‌ روی تلفات‌ حشرات‌ آفت‌ داشت‌. نتایج‌ نشان‌ داد: تیمـار عصـاره‌ی اتـانولی‌ گزنـه‌ بـا میـانگین‌ درصـد تلفـات‌(٧٦/٣±٥٠/٩٠) و (٩٢/٣±٧٨/٨٧) ، بیشترین‌ تلفات‌ را در شته‌ سمی‌ گندم‌، (٣٠/٩±٠٠/٧٤) و (٧٦/٥±٠٠/٧٩) در شته‌ سیاه‌ یونجه‌، و (٢٠/٩±٠٠/٦٢) و (٥٦/٤±٥٠/٦٤) در شته‌ سیاه‌ باقلا به‌ ترتیب‌ روی پوره‌هـای ٢-١ روزه‌ و ٦-٥ روزه‌ در مقایسه‌ با سایر تیمارها و شاهد داشته‌ است‌. همچنین‌ بر اساس‌ نتایج‌، عصاره‌ اتانولی‌ گزنه‌ تاثیر قابل‌ توجهی‌ در کنترل‌ این‌ آفات‌ داشته‌ ومی‌تواند این‌ ظرفیت‌ را داشته‌ باشد که‌ برای انجام‌ مطالعـات‌ تکمیلـی‌ در مـدیریت‌ شـته‌هـا پیشنهاد گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - جایگزینی سوربات پتاسیم در کیک اسفنجی با عصاره‌های گیاهی و بررسی ویژگی‌های آن
        اکبر بدلی افشین جوادی
        با توجه به اثرات سوء نگه‌دارنده‌های شیمیایی و نگرش منفی مصرف‌کننده‌ها، استفاده از اسانس‌های گیاهی به‌عنوان نگه‌دارنده طبیعی توجه ویژه‌ای به خود جلب کرده است. در همین راستا، 11 نمونه کیک حاوی عصاره‌های زنجبیل، دارچین و هل سبز در مقادیر 0 تا 1000 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌صو أکثر
        با توجه به اثرات سوء نگه‌دارنده‌های شیمیایی و نگرش منفی مصرف‌کننده‌ها، استفاده از اسانس‌های گیاهی به‌عنوان نگه‌دارنده طبیعی توجه ویژه‌ای به خود جلب کرده است. در همین راستا، 11 نمونه کیک حاوی عصاره‌های زنجبیل، دارچین و هل سبز در مقادیر 0 تا 1000 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌صورت تکی و ترکیبی تهیه ‌شد و در 3 زمان روز تولید، ماه اول و ماه دوم با نمونه شاهد مثبت (حاوی سوربات پتاسیم) و منفی (بدون سوربات پتاسیم)، از نظر ویژگی‌های شیمیایی، میکروبی و حسی مقایسه گردیدند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در کلیه نمونه‌ها مقدار pH با گذشت زمان کاهش‌ یافت و عدد اسیدی و پراکسید افزایش یافت (p < 0.05). بررسی میکروبی نمونه‌ها نشان داد میزان کپک و مخمر آن‌ها باگذشت زمان افزایش داشت (p < 0.05). از نظر خصوصیات حسی، تمامی نمونه‌ها در روز تولید از نظر مقبولیت کلی دارای امتیاز بالایی بودند و با گذشت زمان از مقبولیتشان کاسته شد. بر اساس نتایج، استفاده از عصاره‌های هل سبز، زنجبیل و دارچین به‌صورت ترکیبی به‌میزان مساوی (نمونه‌های 3 حاوی ترکیب 2 عصاره هل سبز و دارچین و نمونه 4 حاوی مقادیر مساوی هر سه عصاره) قادر به افزایش ماندگاری کیک‌ها بدون استفاده از نگه‌دارنده شیمیایی با حفظ ویژگی‌های حسی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی اثرات ضد قارچی تعدادی عصاره‌ گیاهی بر رشد میسیلیومی Sclerotinia sclerotiorum قارچ عامل پوسیدگی یقه توتون
        سید افشین سجادی غلامرضا مرادی فرهاد نقی‌زاده زین‌العابدین شهادتی مقدم فرامرز رستمی محمد اکبرزاده هدی عاصمی محمدرضا نجفی
        قارچ‌ پوسیدگی یقه توتون از عوامل مهم بیماری‌زای گیاهی می باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می‎تواند موجب خسارت محصول در کشورهای تولیدکننده توتون گردد. مدیریت این عامل بیماری‌زا با استفاده از سموم شیمیایی، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک و هم‎چنین أکثر
        قارچ‌ پوسیدگی یقه توتون از عوامل مهم بیماری‌زای گیاهی می باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می‎تواند موجب خسارت محصول در کشورهای تولیدکننده توتون گردد. مدیریت این عامل بیماری‌زا با استفاده از سموم شیمیایی، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک و هم‎چنین عصاره‌های گیاهی و روغن‌ها انجام می‌شود. عصاره‌های گیاهی برای مدیریت این عامل بیماری ارجحیت دارد، زیرا سموم شیمیایی گران قیمت بوده و مصرف آن ها آلودگی زیست محیطی به همراه دارد. این تحقیق با هدف بررسی اثر بازدارندگی عصاره‌های مختلف تعدادی گیاه دارویی در رشد قارچ‌ عامل پوسیدگی یقه توتون در آزمایشگاه و انتخاب حلال مناسب برای عصاره‌گیری انجام شده است. در این تحقیق عصاره‌ نه گونه گیاهی با استفاده از حلال‌های آب، استون، هگزان، اتانل و متانول استخراج شده و فعالیت ضد قارچی آن ها در شرایط آزمایشگاه روی قارچ‌ عامل پوسیدگی یقه توتون در مرکز تحقیقات‌ و آموزش تیرتاش در سال 1391 بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه عامل و پنج تکرار انجام شد. عامل اول عصاره گیاهی شامل نه گونه گیاهی، عامل دوم حلال در پنج سطح (آب، استن، هگزان، اتانول و متانول) و عامل سوم غلظت (0، 1000 و 2000 پی پی ام) در نظر گرفته شد. بررسی حداقل غلظت بازدارندگی عصاره‌های گیاهی با استفاده از روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره گیاهان نعناع گربه‌ای، توتون، آویشن کوهی، رازیانه، زوفا و بادرنجبویه پرپر اثر بازدارندگی خوبی بر رشد قارچ‌ مورد بررسی در این مطالعه داشتند. بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به عصاره استخراجی با حلال متانول بود. هم‎چنین حداقل غلظت بازدارندگی عصاره متانولی توتون، نعناع گربه‌ای، آویشن کوهی، رازیانه، بادرنجبویه پرپر و زوفا بر قارچ‌های بیماری‌زای مورد بررسی 5/1، 5/1، 2، 3، 3 و 5/2 میلی‎گرم بر میلی لیتر بدست آمد. تفاصيل المقالة