فهرس المقالات سرخس

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - سرخس کهنه و سیاست سلسله‌های ایرانی در قبال آن (916-1300ﻫ)
  مرتضی دانشیار
  سرخس، واقع در مرز ایران و ترکمنستان، از کهن‌ترین شهرهای ایرانی است که به‌سبب وضع سوق‌الجیشی، از پیش از اسلام دارای اهمیت بوده است. پس از اسلام تا دوره صفوی، نزدیکی این شهر به شهرهای هرات و مرو که به صورت متناوب چند سده والی‌نشینِ خراسان یا پایتخت ایران بودند، و نیز ایمن أکثر

  سرخس، واقع در مرز ایران و ترکمنستان، از کهن‌ترین شهرهای ایرانی است که به‌سبب وضع سوق‌الجیشی، از پیش از اسلام دارای اهمیت بوده است. پس از اسلام تا دوره صفوی، نزدیکی این شهر به شهرهای هرات و مرو که به صورت متناوب چند سده والی‌نشینِ خراسان یا پایتخت ایران بودند، و نیز ایمن ماندن آن از هجوم مغولان، موجب تداوم رونق و اهمیت آنجا گردید. اما گزارش منابع از سده 10ﻫ به بعد، حاکی از زوال تدریجی سرخس و سرانجام نابودی کامل آن در سده 13 است. پژوهش حاضر ضمن بررسی علل زوال سرخس، به تأثیر سیاست سلسله‌های حکومتگر ایرانی بر تأخیر یا تسریع نابودی آن می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که رقابت ازبکان با صفویه آغازگر افول سرخس بوده است. با وجود این، صفویان با برآوردن قدرتی محلی، آنجا را تا پایان حکومت خود حفظ کردند؛ اما سیاست نادرشاه به‌رغم توجه ویژه به سرخس، ناکارآمد بود. طرح دولت قاجاریه نیز نه تنها وضع آنجا را بهبود نبخشید، بلکه به‌سبب تبدیل شدن سرخس به پایگاه طوایف غارتگر ترکمن و بازار فروش بردگان ایرانی، سرانجام خود مجبور به ویران کردن آنجا شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - بررسی مهم ترین عوامل محیطی در پراکنش گونه‌ سرخس عقابی ) Aquilinum (L.)Kuhn (Pteridium در پارک ملی گلستان
  نازنین یداللهی نعمت ا... خراسانی اسدا... متاجی وحید اعتماد المیرا کاظمی جهندیزی
  زمینه و هدف: سرخس ها و خویشاوندان آن‌ مخصوص مناطق مرطوب می باشند و به همین دلیل جنـگل هــای شمـال ایــران رویشگاه های مناسبی برای آن‌ها به شمار می روند. در ایران مطالعاتی در زمینه عوامل محیطی این گونه صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل محیطی در پراکنش س أکثر

  زمینه و هدف: سرخس ها و خویشاوندان آن‌ مخصوص مناطق مرطوب می باشند و به همین دلیل جنـگل هــای شمـال ایــران رویشگاه های مناسبی برای آن‌ها به شمار می روند. در ایران مطالعاتی در زمینه عوامل محیطی این گونه صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل محیطی در پراکنش سرخس عقابی در ارتفاعات مختلف جنگل های هیرکانی است این مطالعه در بخش شمال غربی پارک ملی گلستان صورت پذیرفت. روش بررسی: پلات هایی به صورت کاملا تصادفی در ارتفاعات مختلف پارک انتخاب گردید و در مناطق حضور گونه به روش میدانی، به صورت تصادفی نمونه برداری از خاک و گونه های همراه صورت گرفت. پس از ثبت اطلاعات موجود، نسبت به تهیه نمونه خاک از مرکز قطعه نمونه، به عمق 30 سانتی متری اقدام شد. سپس ارتباط متغیر های محیطی و پوشش گیاهی با استفاده از آنالیز مولفه های اصلی(PCA) تعیین گردید. یافته ها: با استفاده از آنالیز دو طرفه گونه های معرف (TWINSPAN)، پوشش گیاهی منطقه طبقه بندی و منجر به تفکیک سه گروه اکولوژیک و در هر گروه چند گونه معرف شناسایی شد. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از آنالیز دو طرفه گونه های معرف، حاصل ماتریس 62 گونه و 18 پلات به مساحت 100 متر مربع می باشد.نتایج حاصل از آنالیز (PCA) نشان داد که گروه ها بر اساس حاصلخیزی خاک از هم جدا شده اند و پراکنش گروه های اکولوژیک در منطقه تحت تاٌثیر خصوصیات شیمیایی یا به نوعی مرتبط با شرایط حاصل خیزی رویشگاه است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - بررسی امکان به کارگیری سرخس ها به عنوان شاخص زیستی شرایط رویش گاهی در جنگل های شمال ایران(مطالعه موردی: خیرودکنار نوشهر)
  مهتا غلامحسین اسداله متاجی جواد اسحاقی راد فهیمه سلیم پور
  زمینه و هدف: تحقیق حاضر باهدف بررسی امکان به کارگیری سرخس ها به عنوان معرف زیستی شرایط رویش گاه و تعیین مشخصه های فیزیکی و شیمیایی خاک مؤثر بر دامنه پراکنش عناصر رویشی در جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه تهران در منطقه نوشهر انجام پذیرفت. روش بررسی: برای این منظور از روش نمون أکثر

  زمینه و هدف: تحقیق حاضر باهدف بررسی امکان به کارگیری سرخس ها به عنوان معرف زیستی شرایط رویش گاه و تعیین مشخصه های فیزیکی و شیمیایی خاک مؤثر بر دامنه پراکنش عناصر رویشی در جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه تهران در منطقه نوشهر انجام پذیرفت. روش بررسی: برای این منظور از روش نمونه برداری انتخابی برای تعیین محل قطعات نمونه استفاه شد و در مجموع 55 قطعه نمونه از منطقه مورد بررسی برداشت گردید. به منظور برداشت فلورستیک، در اشکوب علفی، قطعات نمونه مربعی شکل به مساحت 100 متر مربع تعیین و پوشش علفی با استفاده از جداول تغییر یافته براون بلانکه ثبت گردید. در مرکز و هم چنین چهار گوشه قطعات نمونه، از عمق 20-0 سانتی متری افق سطحی خاک، نمونه های خاک برداشت شد و مهم ترین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (رطوبت اشباع، اسیدیته، بافت خاک، آهک، فسفر قابل جذب، درصد ازت کل، پتاسیم تبادلی، درصد ماده آلی) و عوامل فیزیوگرافی( ارتفاع، شیب و جهت) مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده های پوشش گیاهی و تعیین ارتباط بین پوشش رستنی(علفی) و متغیر های محیطی از آنالیزهای مختلف (آنالیز خوشه ای،آنالیز تطبیقی قوس گیری شده[1] و آنالیز تطبیقی متعارفی[2]) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که از بین عوامل مختلف فیزیوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا)، عامل شیب از مهم ترین عوامل فیزیوگرافی در استقرار گونه هایی نظیرPhylitis scolopendrium وPolystichum aculeatum و در صورت عدم حضور دو گونه Peteridum aquilinum ، Pteris cretica عامل جهت مهم ترین عامل در استقرار گونه Asplenium adiantum مطرح می باشد. بحث و نتیجه گیری: گونه های Athyrum filix- femina، Phylitis scolopendrium و Polystichum aculeatum در مناطقی که مقادیر متغیرهای اسیدیته، ماده آلی و درصد شیب، زیاد باشد مشاهده می شوند. به عبارت دیگر استقرار گونه های سرخس ماده، زنگی دارو و سرخس خاردار، تحت تأثیر سه عامل محیطی اسیدیته، ماده آلی و درصد شیب می باشند. هم چنین گونه Belechnum Spicant در مناطقی که از نظر بافت خاک سبک (شنی) باشند و گونه های Asplenium adiantum-nigrum و Polystichum aculeatum در خاک هایی با بافت سنگین (رسی) دیده می شوند 5- DCA 6- CCA تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - مقایسه باکتری شناسی و ویژگی‌های ماکروسکوپی (کش آمدن و شفاف بودن) و میکروسکوپی (سرخسی شدن و نظم کریستال‌ها) ترشحات فحلی در گاوهای سالم و واکل
  مجید محمدصادق
  دراین پژوهش 42رأس گاو واکل (گروه آزمایشی) و18رأس گاوسالم (گروه شاهد) آماده تلقیح هلشتاین فحل ازیکی ازدام‌پروری‌های خراسان رضوی فراهم شد. خون از ورید زیردمی اخذ وسرم آن‌ها پس ازجداسازی منجمد وهمراه با لیزابه فحلی به آزمایشگاه ارسال شد. در آزمایشگاه، غلظت استرادیول سرم به أکثر

  دراین پژوهش 42رأس گاو واکل (گروه آزمایشی) و18رأس گاوسالم (گروه شاهد) آماده تلقیح هلشتاین فحل ازیکی ازدام‌پروری‌های خراسان رضوی فراهم شد. خون از ورید زیردمی اخذ وسرم آن‌ها پس ازجداسازی منجمد وهمراه با لیزابه فحلی به آزمایشگاه ارسال شد. در آزمایشگاه، غلظت استرادیول سرم به کمک روش RIA و دیگر مشخصات لیزابه با مشاهده مستقیم (کش‌آمدن و شفاف بودن) ویا به کمک میکروسکوپ (سرخسی‌شدن و نظم کریستال‌ها) و همچنین نتیجه کشت باکتری شناسی تعیین شد. نتایج نشان داد که میانگین کش‌آمدن (cm) (9/0=P ,3/0±3/3 ,4/0±1/3 ,3/0± 25/3 ,2/0± 15/3)، میانه سرخس‌ شدن ساده (3/0=P ,3 ,2 ,3 ,5/2)، میانه سرخسی شدن بررسی شده بافتوشاپ(1/0=P ,4 ,4 ,3 ,3)، میانه منظم بودن کریستال‌ها (85/0=P ,2 ,2 ,2 ,2)، میانه شفاف بودن لیزابه (06/0=P ,2 ,2 ,5/1 ,2) و میانگین غلظت استرادیول(pg/ml) (7/0=P، 3 ± 3/5، 5/1 ± 4، 7/1 ± 7/4، 4/2 ± 8 ) به‌ترتیب ازچپ به راست درگروه واکل‌غیرآبستن(34راس)، واکل‌آبستن(8 راس)، سالم غیرآبستن (10 راس) وسالم آبستن (8 راس) بود. توزیع دام‌ها دردرجات مختلف شاخص‌های بررسی شده در لیزابه فحلی معنی‌دار نبود(05/0<P). آزمون اسپرمن تنها میان میزان سرخسی‌شدن بررسی شده با فتوشاپ و گروه‌های آزمایشی و شاهد ارتباط معنی‌داریافت (017/0=P , 3/0-=r) به‌گونه‌ای‌که درجه 3 سرخسی شدن (معادل سرخسی‌‌شدن40 تا60% لیزابه) برای باروری به‌ترین و درجات کم‌تر یا بیش‌تر از آن نامناسب تلقی شد. نتایج باکتری شناسی نشان داد که میان باکتری‌های جدا شده و درجات سرخصی شدن، کش آمدن، شفاف بودن و منظم بودن کریستال‌ها ارتباطی وجود نداشت (P>0.05) درحالیکه اشرشیا کلی، کلبسیلا، تروپرلا پیوژنز، استافیلوکوک ‌های بتا همولتیک به طور معنی داری از گروه واکل‌ها بیشتر جدا شد (P=0.00) .از این مطالعه نتیجه‌گیری شد که از میان شاخص‌های بررسی شده تنها درجه متوسط سرخسی‌شدن بررسی شده با فتوشاپ با میزان آبستن شدن و واکل نبودن دام‌ها ارتباط داشت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  5 - بازشناخت ِقصّۀ عامیانه اعجوبه و محجوبه
  روناک زرزا علی محمد پشتدار آسیه ذبیح نیا عمران
  10.30495/dk.2022.1954706.2457
  اعجوبه و محجوبه از جمله قصّه های عامیانه ای است که در قرن هفتم به قلم حامدبن فضل‌الله سرخسی تألیف شده است. دو راوی در این متن ادبی، طی ده روز، بیست قصّه روایت می کنند که تمام قصّه های بیست گانه، دارای محتوای اخلاقی و اجتماعی هستند. این پژوهش به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی أکثر

  اعجوبه و محجوبه از جمله قصّه های عامیانه ای است که در قرن هفتم به قلم حامدبن فضل‌الله سرخسی تألیف شده است. دو راوی در این متن ادبی، طی ده روز، بیست قصّه روایت می کنند که تمام قصّه های بیست گانه، دارای محتوای اخلاقی و اجتماعی هستند. این پژوهش به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که نوع روایت و شاخص ترین مضامین قصّه های اعجوبه و محجوبه چیست؟ مطابق دستاوردهای تحقیق، مسائل اخلاقی و تربیتی در قالب مثال ها و تمثیل های محسوس و عینی در این قصّه، آموزش داده می شود تا میزان یادگیری و ماندگاری آن در ذهن مخاطب، افزایش یابد. اعجوبه و محجوبه در گروه قصّه‌های بلند ایرانی جای می گیرد و قصد حامد بن فضل‌الله سرخسی از نوشتن آن، انتقال پیام های اخلاقی و ارزش های خانوادگی، اجتماعی و انسانی به مخاطب عام از طریق نقل قصّه است؛ به همین سبب عناصری که وی در بیان قصّه به کار می برد، همه ساده و بدون پیچیدگی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  6 - کاربرد روش های زمین آماری در هیدروپلتیک رودخانه های مرزی نمونه موردی : رود تجن ، سرخس
  پروین کهربائیان ابوالفضل بهنیافر
  استفاده از متدهای زمین آماری (ژئواستاتیکال) در سنجش رفتار رودخانه ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد، زیرا از مشکلات هیدروپلتیکی مربوط به تغییرات مرزی می کاهدو می توان بر اساس این مدل های آماری بستر قبلی رودهای مرزی را بازسازی نمود. از آنجا که بستر رودخانه ها دینامیکی ب أکثر

  استفاده از متدهای زمین آماری (ژئواستاتیکال) در سنجش رفتار رودخانه ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد، زیرا از مشکلات هیدروپلتیکی مربوط به تغییرات مرزی می کاهدو می توان بر اساس این مدل های آماری بستر قبلی رودهای مرزی را بازسازی نمود. از آنجا که بستر رودخانه ها دینامیکی بوده و شهرهای مرزی آسیب های زیادی از سیلاب های این تغییر بستر می بینند، ضروری است که به مسئله تغییرات بستر رودهای مرزی توجهی اساسی مبذول شود. در واقع تثبیت مرزهای رودخانه ای نیازمند استفاده از مدل های علمی مناسب و یک مدیریت محیطی قوی است از آنجا که طبق نظریه قطب رشد ، شهرهای مرزی کمترین بهره مندی از درجه توسعه یافتگی را دریافت می کنند ، بایستی نوع نگرش به رودهای مرزی تغییر کند. فرایندهای مآندرشدگی و سینوسی شدن بستر رودها، می تواند سریعأ خط مرزی را تغییر داده و منجر به مناقشات هیدروپلتیکی و ژئوپلتیکی و حتی نظامی می گردد . پژوهش حاضر به بررسی کاربرد تکنیک های زمین آماری در بستر هریرود پرداخته و از نتایج آن می توان برای سایر رودهای مرزی مانند سومبار و اترک استفاده نمود. روش تحقیق از نوع تجربی و تحلیل بوده و نتایج نشان داد که درجه سینوسی شدن و طول قوس بستر تجن بیشتر از حد استاندارد آن بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  7 - بررسی اثرات احیاء بافت فرسوده در توسعه پایدار شهری (نمونه موردی شهر سرخس)
  مریم چشک زهرا علی جو
  بافت قدیمی اکثر شهرها به مرور زمان و در اثر تحولات جدید، عملکرد گذشته خود را از دست داده و رفته رفته رو به اضمحلال گذارده و امروزه نیز به عنوان بزرگ ترین معضل در شهرها مطرح هستند. در همین راستا، تحقیق حاضر به دنبال احیاء بافت فرسوده شهرسرخس برای رسیدن به شاخص های توسعه أکثر

  بافت قدیمی اکثر شهرها به مرور زمان و در اثر تحولات جدید، عملکرد گذشته خود را از دست داده و رفته رفته رو به اضمحلال گذارده و امروزه نیز به عنوان بزرگ ترین معضل در شهرها مطرح هستند. در همین راستا، تحقیق حاضر به دنبال احیاء بافت فرسوده شهرسرخس برای رسیدن به شاخص های توسعه پایدار شهری می باشد. روش به کار گرفته در این پژوهش از نوع توصیفی -تحلیلی است و اطلاعات به دو طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی( مصاحبه و مشاهده) جمع آوری شده است. جامعه ی آماری این تحقیق، ساکنین بافت فرسوده باجمعیتی بالغ بر 13241 نفر هستند. در این تحقیق ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی محدوده ی مورد مطالعه و همچنین مشکلات و معضلات کالبدی ساکنین بافت، مورد بررسی قرار گرفته که سهم عمده ای از مشکلات مشارالیها را نیز در بر دارد. البته سهم 84 درصدی مالکین در این بافت نسبت به کل شهر که دارای سهم زیادی از اراضی موقوفه می باشد شرایط را برای احصاء بهتر فاکتورهای احیاء بافت فرسوده با ملاحظات توسعه پایدار فراهم آورده است. در انتها براساس تحلیل یک پارچه (SWOT) و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. در این پژوهش سعی گردیده براساس یافته ها، پیشنهادات عمومی، قانونی و اجرایی بر پایه شاخصه های توسعه پایدار و با محوریت مشارکت هدفمند و مداخله سازمان یافته ساکنین بافت در اجرای پروژه های احیاء منطقه ارائه گردد که بدلیل عدم فعالیت زیاد پژوهشگران در این خصوص قابل استفاده و بهره برداری است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  8 - بررسی ساختمان تشریحی برگ سرخس عقابی Pteridium aquilinum در ایران
  مائده علائی فر مسعود شیدائی فهیمه کوهدار
  گونه Pteridium aquilinum متعلق به تیره Dennstaedtiaceae شامل گیاهان علفی، چند‌ساله و خشکی-زی با پراکنش جهانی می‌باشد. این گونه‌ گیاهی در نواحی شرجی و سایه‌دار به خوبی رشد می‌کند؛ از این‌رو نواحی شمالی کشور ایران یکی از رویشگاه‌های مناسب برای این گونه است. در مطالعه‌ حاض أکثر

  گونه Pteridium aquilinum متعلق به تیره Dennstaedtiaceae شامل گیاهان علفی، چند‌ساله و خشکی-زی با پراکنش جهانی می‌باشد. این گونه‌ گیاهی در نواحی شرجی و سایه‌دار به خوبی رشد می‌کند؛ از این‌رو نواحی شمالی کشور ایران یکی از رویشگاه‌های مناسب برای این گونه است. در مطالعه‌ حاضر، ساختمان تشریحی برگ در 15 نمونه از این گونه به‌وسیله‌ی روش رنگ‌آمیزی مضاعف مورد بررسی قرار گرفته‌است. در مجموع، 23 صفت کمی و 6 صفت کیفی مورد ارزیابی و اندازه‌گیری قرار گرفتند. صفاتی هم‌چون وجود اپیدرم تک‌لایه، حضور سلول-های کلانشیمی در بین اپیدرم و استوانه آوندی، وجود آوند چوبی V شکل در مرکز استوانه آوندی، آبکش دوطرفه، سلول‌های نگهبان روزنه کلیوی‌شکل و کرک‌های ساده‌ سوزنی شکل در اپیدرم تحتانی از ویژگی‌های بارز تشریحی برگ در این گونه است. نتایج محاسبات آماری چون آنالیز WARD، نحوه گروه‌بندی جمعیت‌ها و هم-چنین رسم نمودارهای PCA، تنوع صفات در جمعیت‌ها را نشان داد. از طرفی علی‌رغم در نظرگیری تاکسون‌های پایین‌تر از گونه در این گیاه در برخی از مطالعات، نتایج محاسبات آماری بر اساس ویژگی‌های ساختمان تشریحی برگ در مطالعه حاضر وجود این تاکسون‌ها را رد کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  9 - غنای گونه ­ای و وضعیت زیستی پرندگان شهرستان سرخس در شمال شرق ایران
  علی خانی محمد کابلی مسعود یوسفی صیاد شیخی ییلانلو الهام نورانی محمود کرمی
  سرخس یکی از غنی­ترین نواحی از نقطه نظر غنای گونه­ای در ایران است که دارای مساحتی برابر با5400 کیلومتر مربع می­باشد. این منطقه دارای تنوع بالای زیستگاهی بوده، به نحوی که تغییرات ارتفاعی آن از 250 متر تا 2500 متر می­باشد. دشت سرخس از نظر ژئومورفولوژیکی نیز تا حد زیادی از أکثر

  سرخس یکی از غنی­ترین نواحی از نقطه نظر غنای گونه­ای در ایران است که دارای مساحتی برابر با5400 کیلومتر مربع می­باشد. این منطقه دارای تنوع بالای زیستگاهی بوده، به نحوی که تغییرات ارتفاعی آن از 250 متر تا 2500 متر می­باشد. دشت سرخس از نظر ژئومورفولوژیکی نیز تا حد زیادی از فلات مرکزی به خاطر رشته کوه­های هزار مسجد و مزدوران جدا است و شهرستان سرخس در محل تماس فون پالئارکتیک شرقی و غربی قرار دارد. در طی مطالعات میدانی به مدت 13 سال فون پرندگان منطقه پایش و فهرست آن ارائه گردید. نتایج حاصل نشان می­دهد بالغ بر 225 گونه پرنده در منطقه مورد مطالعه زیست می­نماید. یعنی در محدوده­ای برابر با 5400 کیلومتر مربع یعنی 3/0 درصد  از خاک ایران نزدیک به 43 درصد از پرندگان ایران حضور دارد. از میان 225 گونه ثبت شده 64 گونه آنها دارای ارزش حفاظتی هستند و نیاز به مدیریت برای جلوگیری از انقراض دارند. ناگفته اهمیت منطقه برای حفظ پرندگان آشکار است بنابراین پیشنهاد می­شود مطالعات صحرایی بیشتری بر روی فون پرندگان شهرستان اجرا شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  10 - بررسی اپتیکی تفاوت‌های موجود درگیاهچه‌های درون شیشه‌ای با گیاهان سازگار شده سرخس بوستونی Nephrolepis exaltata Schott cv. Bostoniensis
  مرضیه شفیعی حاجی‏ آباد رضا فتوحی قزوینی
  گیاهچه‌های تولید شده در محیط درون شیشه‌ای به علت خصوصیات خاص مورفولوژیکی در هنگام انتقال به محیط خارج با تنش‌های محیطی روبرو می‌شوند. تعیین دقیق تفاوت‌های گیاهان درون‌شیشه‌ای با گیاهان سازگاریافته می‌تواند در سازگار کردن گیاهان با محیط خارج مفید باشد. اخیراً بررسی‌های ا أکثر

  گیاهچه‌های تولید شده در محیط درون شیشه‌ای به علت خصوصیات خاص مورفولوژیکی در هنگام انتقال به محیط خارج با تنش‌های محیطی روبرو می‌شوند. تعیین دقیق تفاوت‌های گیاهان درون‌شیشه‌ای با گیاهان سازگاریافته می‌تواند در سازگار کردن گیاهان با محیط خارج مفید باشد. اخیراً بررسی‌های اپتیکی به عنوان نوعی روش‌ سنجش غیرتخریبی و سریع در تعیین دقیق این تفاوت‌ها مورد استفاده قرار می گیرند. این تحقیق به منظور تعیین تفاوت‌های آناتومیکی و مورفولوژیکی گیاهچه‌های درون شیشه‌ای با گیاهچه‌های سازگار شده به روش اپتیکی صورت گرفته است. در این مطالعه از گیاهچه‌های کشت بافتی و سازگاریافته سرخس بوستونی که در محیط کشت دارای نصف غلظت نمک‌های MS، 20 گرم در لیتر ساکارز و 5/0 میلی‌گرم در لیتر تنظیم کننده رشد بنزیل آدنین BA ریشه‌دار شده بود، استفاده شد. در بررسی توپوگرافی سطح برگ‌ها از میکروسکوپ (Atomic force microscope) AFM با مد جریان ثابت استفاده شد. سپس تصاویر سه ‌بعدی برای هر یک از نمونه‌ها تهیه و پردازش کامپیوتری به وسیله نرم‌افزار AFM انجام گرفت. به منظور بررسی و اندازه‌گیری طیف انعکاس و طیف عبور از دستگاه اسپکتروفتومتر مدل Jasco 151 CR استفاده شد. عکس‌های سه‌بعدی نشان داد که سطح برگ‌ سرخس‌های کشت بافتی نسبت به برگ‌ سرخس‌ سازگار شده نزدیک به 6 تا 10 برابر صاف‌تر هستند. در مقایسه طیف انعکاس برگ‌های سرخس سازگار شده و سرخس کشت بافتی حداکثر تفاوت در دامنه طول موج‌های رنگ سبز ( nm 555-545) و نوار مرزی رنگ قرمز( nm 670-685 ) بود. تفاصيل المقالة