• فهرس المقالات دشت مغان

      • حرية الوصول المقاله

        1 - هیدروپلیتیک رودخانه مرزی ارس و تاثیر آن بر امنیت استان اردبیل
        حمیدرضا پاک نژاد متکی عبدالرضا فرجی راد
        کمبود آب شیرین در سطح جهان و میزان بارش کم باران در نقاط مختلف جهان و افزایش بی رویه جمعیت و نیاز روز افزون به آب شیرین، مناسبات سیاسی کشورهایی را که دارای حوضه های آبریز مشترک می باشند دچار تنش و بحران نموده است. تا جایی که سازمان های مهم بین المللی نظیر سازمان ملل و ی أکثر
        کمبود آب شیرین در سطح جهان و میزان بارش کم باران در نقاط مختلف جهان و افزایش بی رویه جمعیت و نیاز روز افزون به آب شیرین، مناسبات سیاسی کشورهایی را که دارای حوضه های آبریز مشترک می باشند دچار تنش و بحران نموده است. تا جایی که سازمان های مهم بین المللی نظیر سازمان ملل و یونسکو، قرن 21 را به عنوان قرن هیدروپلیتیک نامیده اند. ایران با داشتن 195/648/1 کیلو متر مربع وسعت که بیش از یک چهارم آن را بیابانها و مناطق کویری تشکیل می دهد از نظر آب و هوایی جزء مناطق کم باران جهان است. جمعیت ایران نیز از دهه 1335 (اولین سرشماری در ایران) تا دهه 1385 به بیش از 4 برابر افزایش یافته و از رشد شتابانی برخوردار می باشد، که نیاز های آبی ایران را افزایش می دهد.در ایران 24 رود خانه مرزی جریان دارد که مهمترین و طولانی ترین آنها رودخانه مرزی ارس است که بخشعمده ای از آن در استان اردبیل قرار دارد. سرچشمه های رودخانه ارس از کشور ترکیه بوده که پس از عبور از ارمنستان، وارد ایران شده و در امتداد مرزهای ایران و جمهوری آذربایجان، مسافتی طولانی را پیموده و وارد خاک آذربایجان می شود و در نهایت به دریای خزر می ریزد. استان اردبیل به خصوص دشتهای شهرهای اردبیل و مغان به شدت به آب رودخانه مرزی ارس وابسته است. افزایش زیاد جمعیت در این استان و مهاجر پذیر بودن آن در سطح کشور، نیاز روز افزون این استان را به آب بیشتر به خاطر تامین مواد غذایی این منطقه، افزایش داده است. وجود سرچشمه های ارس در ترکیه، نداشتن رژیم حقوقی مناسب در برداشت از حوضه ارس و نیازهای آتی جمعیت استان به مواد غذایی بیشتر و آب شرب، پیش بینی می گردد که امنیت سیاسی این منطقه دچار تنش شده که منشاء این تنش ها، آبهای مرزی و هیدرو پلیتیک منطقه خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - مدل تخصیص بهینه آب و زمین به محصولات زراعی در شرایط قطعی و تصادفی
        ابراهیم ولیزادگان اسداله دیندار سوها
        چکیدهبرای مواجهه با شرایط مختلف آبی، مدلی جهت تعیین سطح آبیاری و سطح زیر کشت بهینه برای محصولات عمده و رایج زراعی اراضی شبکه آبیاری و زهکشی مغان در پایاب سد ارس، توسعه داده شد. در این مدل در شرایط تصادفی، با در نظر گرفتن عدم قطعیت‌های‌ مربوط به تامین آب مورد نیاز، متغیر أکثر
        چکیدهبرای مواجهه با شرایط مختلف آبی، مدلی جهت تعیین سطح آبیاری و سطح زیر کشت بهینه برای محصولات عمده و رایج زراعی اراضی شبکه آبیاری و زهکشی مغان در پایاب سد ارس، توسعه داده شد. در این مدل در شرایط تصادفی، با در نظر گرفتن عدم قطعیت‌های‌ مربوط به تامین آب مورد نیاز، متغیرهای تصمیم (سطح زیر کشت و سطوح آبیاری بهینه در گامهای زمانی معین) با استفاده از روش برنامه‌ریزی پویای تصادفی(SDP) بدست آمدند. تابع برگشتی، امید ریاضی حداکثر سود حاصل از کاشت محصولات زراعی در نظر گرفته شد. همچنین در شرایط قطعی، مدل با در نظر گرفتن 4 سناریو اجرا شد. نتایج حاکی از برتری الگوی کشت و سطوح آبیاری بهینه (حتی در شرایط کم‌آبی) از نظر تمامی شاخص‌های مورد بررسی نسبت به کشت رایج (حتی بدون محدودیت آب) در منطقه مورد نظراست. کمترین مقدار برای شاخص آب مورد نیاز در هکتار مربوط به سناریوی 2 (کاشت محصولات با نیاز آبی کم در شرایط آبیاری تحت فشار) می‌باشد که معادل 14/5368 مترمکعب است. این شاخص در سناریوهای 1، 3 و 4 به ترتیب 78/9079، 25/13496 و 73/9211 و در الگوی کشت رایج در منطقه 10900 مترمکعب بدست آمده است. بیشترین مقدار شاخص سود در واحد سطح (هکتار) مربوط به سناریوی 2 معادل 102میلیون ریال است. شاخص مذکور برای سناریوهای 1، 3 و4 به ترتیب 5/96، 73 و 5/89 میلیون ریال می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - بررسی رفتار زیست محیطی کشاورزان دشت مغان در بکارگیری سموم کشاورزی
        ابوا لمحمد بندری اصغر باقری مجتبی سوختانلو
        رفتارهای نامناسب کشاورزان در هنگام آماده کردن آفت‌کش‌ها انجام می دهند، می تواند باعث تخریب محیط‌زیست ازجمله آلودگی های آب‌های سطحی و زیرزمینی و از بین بردن موجودات زنده در آب شود؛ بنابراین تبیین رفتارهای کشاورزان در مورد به‌کارگیری نهاده های شیمیایی‌بر محیط‌زیست و انسان أکثر
        رفتارهای نامناسب کشاورزان در هنگام آماده کردن آفت‌کش‌ها انجام می دهند، می تواند باعث تخریب محیط‌زیست ازجمله آلودگی های آب‌های سطحی و زیرزمینی و از بین بردن موجودات زنده در آب شود؛ بنابراین تبیین رفتارهای کشاورزان در مورد به‌کارگیری نهاده های شیمیایی‌بر محیط‌زیست و انسان‌ها ضرورت دارد. ازاین‌رو، هدف از انجام تحقیق، بررسی رفتار زیست‌محیطی کشاورزان دشت مغان (استان اردبیل) در بکارگیری سموم کشاورزی است. این پژوهش از نوع تحقیق، توصیفی- همبستگی و ازنظر گردآوری داده‌ها، از نوع تحقیقات پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل همه کشاورزان دارای کشت آبی در دشت مغان (سال زراعی 1395 ـ 1396) است (9996=N). حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) و به روش نمونه گیری چندمرحله ای با انتساب متناسب، به تعداد 400 نفر تعیین شد (400n=). ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای بود که روایی آن توسط متخصصان موضوعی و استادان دانشگاه بررسی و درنهایت مورد تأیید قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرون باخ مورد تأیید قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد به‌طورکلی کشاورزان نگرش نسبتاً مثبتی نسبت به حفظ محیط‌زیست داشتند. همچنین نتایج تحلیل همبستگی نشان داد رابطه معناداری بین رفتار زیست‌محیطی کشاورزان با متغیرهای نگرش، دانش، فاصله روستا تا مرکز خدمات کشاورزی، تجربه کشاورزی و سابقه سمپاشی در سطح یک درصد بوده است. مطابق نتایج تحلیل رگرسیون، چهار متغیر نگرش، دانش، فاصله روستا تا مرکز خدمات و سابقه سمپاشی 57 درصد واریانس سطح رفتار زیست‌محیطی کشاورزان در به‌کارگیری سموم کشاورزی را تبیین می‌کنند.با توجه رابطه بین نگرش و دانش بر رفتار زیست‌محیطی کشاورزان در به‌کارگیری سموم کشاورزی، توجه به پیاده‌سازی تئوری فرایند انتقال نوآوری (دانش، نگرش و مهارت) در قالب برنامه‌های ترویج و آموزش کشاورزی در منطقه تحقیق می تواند نقش مهمی در بهبود رفتار زیست‌محیطی کشاورزان داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - برآورد نیاز آبی گندم تحت شرایط تغییر اقلیم در دشت مغان (پارس آباد)
        مهیار احدی برومند صلاحی شهرام کوثری مهر
        تعیین نیاز آبی گیاهان زراعی در دوران آتی و داشتن شمای کلی از آن در برنامه ریزی های مدیریت منابع آب بسیار ضروری است و با استفاده از آن قادر به تعیین مناطق بحرانی خواهیم بود. محصول گندم با سطح زیر کشت 11 هزار هکتار و تولید سالانه 50 هزار تن، مهم‌ترین محصول کشاورزی شهرستان أکثر
        تعیین نیاز آبی گیاهان زراعی در دوران آتی و داشتن شمای کلی از آن در برنامه ریزی های مدیریت منابع آب بسیار ضروری است و با استفاده از آن قادر به تعیین مناطق بحرانی خواهیم بود. محصول گندم با سطح زیر کشت 11 هزار هکتار و تولید سالانه 50 هزار تن، مهم‌ترین محصول کشاورزی شهرستان پارس‌آباد و استان اردبیل می-باشد. هدف از تحقیق حاضر برآورد نیاز آبی گندم با استفاده از داده‌های مدل گردش عمومی HadGEM2-ES)) با استفاده از آخرین گزارش تغییر اقلیم (گزارش پنجم) تحت عنوان سناریو واداشت تابشی (RCP) می‌باشد که با بکارگیری مدل LARSWG تحت سناریویRCP85 ریز مقیاس شده‌است. برای این منظور، داده‌های30 ساله (2019-1990) وارد مدل شدند و داده‌های اقلیمی به صورت روزانه برای 40 سال آینده در دو بازه زمانی (2040-2021) و (2060-2041) پیش‌بینی گردید. نتایج نشان داد که در بازه زمانی 40 ساله پیش بینی هر سه پارامتر متوسط دمای بیشینه،کمینه و بارش روند صعودی خواهد داشت. در مرحله بعد داده های تولید شده برای محاسبه نیاز آبی گندم در دشت پارس آباد وارد نرم افزار CROPWAT 8.0 گردید نتایج نشان داد که روند افزایشی دما، منجر به افزایش تبخیر و تعرق و بالا رفتن نیاز آبی گندم 3 تا 5 درصد تحت شرایط تغییر اقلیم می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - مقایسه بیومتری سه جمعیت از جکوی انگشت خمیده ی خزری Cyrtopodion caspium در بخش های شمالی ایران
        ویدا حجتی افشین فقیری
        جکوی انگشت خمیده ی خزریCyrtopodion caspium متعلق به خانوادهGekkonidae، شب فعال بوده و زیستگاه اصلی آن در ایران در طول ناحیه گرگان در مازندران، از شمال و شرق خراسان تا جنوب سیستان و از غرب تا آذربایجان می باشد. در این مطالعه که در جمعیت های دشت مغان، دامغان و ساری انجام أکثر
        جکوی انگشت خمیده ی خزریCyrtopodion caspium متعلق به خانوادهGekkonidae، شب فعال بوده و زیستگاه اصلی آن در ایران در طول ناحیه گرگان در مازندران، از شمال و شرق خراسان تا جنوب سیستان و از غرب تا آذربایجان می باشد. در این مطالعه که در جمعیت های دشت مغان، دامغان و ساری انجام شد، 48 نمونه در نیمه شب بطور دستی جمع آوری شد. این مطالعه بر اساس صفات مورفومتریک و مریستیک زیرگونه Cyrtopodion caspium caspiumصورت گرفت. نتایج نشان می دهند که جمعیت مغان در شمال غرب ایران از جمعیت های دیگر آن در شمال شرق ایزوله شده است. تفاصيل المقالة