بررسی رفتار زیست محیطی کشاورزان دشت مغان در بکارگیری سموم کشاورزی

الموضوعات : Water and Environment

ابوا لمحمد بندری ¹ , اصغر باقری ² , مجتبی سوختانلو ³

1 - کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، گروه آب و مدیریت کشاورزی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2 - استاد گروه آب و مدیریت کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
3 - استادیار گروه آب و مدیریت کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

تاريخ الإرسال : 23 الأربعاء , ربيع الثاني, 1439 تاريخ التأكيد : 23 الأربعاء , محرم, 1440 تاريخ الإصدار : 29 الأحد , شوال, 1441

الکلمات المفتاحية: دشت مغان, دانش, نگرش, کشاورزان, رفتار زیست‌محیطی,

ملخص المقالة :

رفتارهای نامناسب کشاورزان در هنگام آماده کردن آفت‌کش‌ها انجام می دهند، می تواند باعث تخریب محیط‌زیست ازجمله آلودگی های آب‌های سطحی و زیرزمینی و از بین بردن موجودات زنده در آب شود؛ بنابراین تبیین رفتارهای کشاورزان در مورد به‌کارگیری نهاده های شیمیایی‌بر محیط‌زیست و انسان‌ها ضرورت دارد. ازاین‌رو، هدف از انجام تحقیق، بررسی رفتار زیست‌محیطی کشاورزان دشت مغان (استان اردبیل) در بکارگیری سموم کشاورزی است. این پژوهش از نوع تحقیق، توصیفی- همبستگی و ازنظر گردآوری داده‌ها، از نوع تحقیقات پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل همه کشاورزان دارای کشت آبی در دشت مغان (سال زراعی 1395 ـ 1396) است (9996=N). حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) و به روش نمونه گیری چندمرحله ای با انتساب متناسب، به تعداد 400 نفر تعیین شد (400n=). ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای بود که روایی آن توسط متخصصان موضوعی و استادان دانشگاه بررسی و درنهایت مورد تأیید قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرون باخ مورد تأیید قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد به‌طورکلی کشاورزان نگرش نسبتاً مثبتی نسبت به حفظ محیط‌زیست داشتند. همچنین نتایج تحلیل همبستگی نشان داد رابطه معناداری بین رفتار زیست‌محیطی کشاورزان با متغیرهای نگرش، دانش، فاصله روستا تا مرکز خدمات کشاورزی، تجربه کشاورزی و سابقه سمپاشی در سطح یک درصد بوده است. مطابق نتایج تحلیل رگرسیون، چهار متغیر نگرش، دانش، فاصله روستا تا مرکز خدمات و سابقه سمپاشی 57 درصد واریانس سطح رفتار زیست‌محیطی کشاورزان در به‌کارگیری سموم کشاورزی را تبیین می‌کنند.با توجه رابطه بین نگرش و دانش بر رفتار زیست‌محیطی کشاورزان در به‌کارگیری سموم کشاورزی، توجه به پیاده‌سازی تئوری فرایند انتقال نوآوری (دانش، نگرش و مهارت) در قالب برنامه‌های ترویج و آموزش کشاورزی در منطقه تحقیق می تواند نقش مهمی در بهبود رفتار زیست‌محیطی کشاورزان داشته باشد.