فهرس المقالات حبشه

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - واکاوی دیدگاههای مونتگومری وات در باره دلایل هجرت مسلمانان به حبشه
  هادی مهدو ی چَرَمی علیرضا روحی سید حسین مجتبوی
  چکیدهبعد از اعلام و آشکار شدن دعوت عمومی از سوی حضرت محمد(ص) و انتقاد و عیبجویی از بت‌ها و بت پرستان، شکنجه و آزار قریش نسبت به مسلمانان شروع شد. از دیدگاه مورخان مسلمان، با گسترش فشارها و شکنجه های جسمی و روحی و تهدید خطر ارتداد تازه مسلمانان، در سال پنجم بعثت(615م) گر أکثر

  چکیدهبعد از اعلام و آشکار شدن دعوت عمومی از سوی حضرت محمد(ص) و انتقاد و عیبجویی از بت‌ها و بت پرستان، شکنجه و آزار قریش نسبت به مسلمانان شروع شد. از دیدگاه مورخان مسلمان، با گسترش فشارها و شکنجه های جسمی و روحی و تهدید خطر ارتداد تازه مسلمانان، در سال پنجم بعثت(615م) گروهی از مسلمانان، با تدبیر رسول خدا(ص) برای گریز از آزار و شکنجه مشرکان در مکه، به حبشه مهاجرت کردند. ویلیام مونتگومری وات ، کشیش و مستشرق مشهور اسکاتلندی، که با سبکی عالمانه و موشکافانه، بیش از نیم قرن به مطالعه تاریخ اسلام و سیره نبوی پرداخته و آثار و دیدگاههای او در غرب و نیز در جهان اسلام به بی طرفی و منصفانه تعبیر شده و طرفداران بسیاری دارد، معتقد است این ماجرا به همان سادگی که در گزارشات و روایات تاریخی مسلمانان ارائه شده، نیست. او با نگاهی تحلیلی و شکاکانه در کتاب محمد]ص[ در مکه که به حوادث عصر نبوی تا زمان هجرت اختصاص دارد و از مفصل ترین کتابهای نوشته شده درباره مرحله مکی سیره نبوی به زبان انگلیسی بوده، به دنبال دلایل مادی و اجتماعی این هجرت بوده و دلایلی چون انگیزه های تجاری، نظامی و وجود اختلاف بین مسلمانان را به عنوان علل این هجرت مطرح می ‌کند که با دیدگاه مورخان مسلمان تفاوت بنیادین دارد. این پژوهش با استناد به منابع تاریخی و با روش تحلیلی- انتقادی ضمن بررسی و نقد نظرات وات به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا پژوهش وات بیان کننده علت اصلی این مهاجرت و اقامت طولانی مسلمانان در حبشه می باشد؟ دستاورد های این پژوهش بیانگر این است که دلایل مطرح شده از سوی وات بر فرضیه های غیر مستند و حدس و گمان استوار بوده و کند و کاو عقلی بدون یافتن دلیل و پشتوانه‌ی نقلی در تحقیقات تاریخی ثمری نخواهد داشت. همچنین او با طرح این دلایل، درصدد دستیابی به نتیجه دلخواه خود یعنی تشکیک در منابع تاریخ اسلام و تضعیف جایگاه پیامبر(ص) و دین اسلام نزد مخاطبانش می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - نمایندگان‌فرهنگی پیامبر(ص) و کارکرد‌ آنان درگستره‌ دعوتگری پیامبر(ص) با روی‌آوری به رویداد هجرت به حبشه
  ارسلان ایلکا محسن حیدرنیا صابر اداک
  یکی ازعواملموفقیت پیامبر(ص) در جریان‌دعوت، دقت‌نظر آن‌حضرت در انتخاب نمایندگان شایسته فرهنگی است که نقش‌مهمی در توسعه و تثبیت آن‌دعوت ایفاءکرده‌اند. مؤلفه‌هایی همانند، شخصیت پیامبر(ص)، اهمیت قرآن، رسالت، واکنشهای تند و خشونت‌بارجامعه‌جاهلی و قبیلهای، زمینه را فراهم ساخت أکثر

  یکی ازعواملموفقیت پیامبر(ص) در جریان‌دعوت، دقت‌نظر آن‌حضرت در انتخاب نمایندگان شایسته فرهنگی است که نقش‌مهمی در توسعه و تثبیت آن‌دعوت ایفاءکرده‌اند. مؤلفه‌هایی همانند، شخصیت پیامبر(ص)، اهمیت قرآن، رسالت، واکنشهای تند و خشونت‌بارجامعه‌جاهلی و قبیلهای، زمینه را فراهم ساخت تا فعالیت‌های فرهنگی سده آغازین رسالت کم رنگ گشته و کمتر مورد توجه پژوهشیان قرار گرفت. مقاله حاضر با استفاده از منابع‌کتاب‌خانه‌ای با ارائه شواهد و داده‌های تاریخی و شیوه توصیفی وتحلیلی، در پی بررسی و پاسخ به پرسش نقش نمایندگان فرهنگی پیامبر(ص) در دعوتگری آموزه‌های دینی، شیوه و خویشکاریآنان در اینگستره بهگونه مستقل است. براساس یافته این جستار، روش عملکرد نمایندگان فرهنگی پیامبر(ص) هرچند دارای ویژگی‌های همسان است، اما تفاوت‌های آن همبسته به عناصری می‌باشد که بخشی از آن مربوط به ماهیت‌کلی‌دعوت، تاثیرپذیری افراد از شخصیت پیامبر(ص) بوده و برخی دیگر در پیوند با مؤلفه‌های روانشناختی نمایندگان درحوزه خلاقیت فردی است. دراین پژوهش بطور ویژه، نحوه کنشگری ‌جعفربن‌ابیطالب به‌عنوان نماینده‌پیامبر(ص) درحبشه مورد بررسی قرارگرفت و ابتکار و خلاقیتهای فردی وی در گفتگو و نشان‌دادن تفاوت باورهاو رسوم جاهلیت، مسیحیت و اسلام، بازنمایی شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - تاریخ گذاری سوره طه با تکیه بر مفهوم هجرت در قصه حضرت موسی(ع)
  فاطمه   صانعی داود اسماعیلی امیر احمدنژاد
  سوره طه مطابق اجماع مفسران و قرآن پژوهان در مکه نازل شده است. طبق فهرست های ترتیب نزول سوره طه پس از سوره مریم نازل شده؛ در حالی که سایر روایات تاریخی و فهرست های اجتهادی و برخی قرائن تاریخی تقدم نزول سوره طه نسبت به سوره مریم را بیان می کنند. در این نوشتار پس از بررسی أکثر

  سوره طه مطابق اجماع مفسران و قرآن پژوهان در مکه نازل شده است. طبق فهرست های ترتیب نزول سوره طه پس از سوره مریم نازل شده؛ در حالی که سایر روایات تاریخی و فهرست های اجتهادی و برخی قرائن تاریخی تقدم نزول سوره طه نسبت به سوره مریم را بیان می کنند. در این نوشتار پس از بررسی دیدگاه های مختلف در این حوزه و با رویکرد نقادانه نسبت به فهرست های ترتیب نزول روایی، آیات سوره طه خصوصاً قصه حضرت موسی(ع) به روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی منابع تاریخی و رجوع به محتوای سوره به عنوان دقیق ترین ابزار در تاریخ گذاری نشان می دهد که قصه حضرت موسی(ع) و بخش مربوط به هجرت ایشان به همراه بنی اسرائیل، با هجرت مسلمانان به حبشه مرتبط بوده و خبر از نزول این سوره پیش از هجرت به حبشه می دهد. علاوه بر این، کشف ارتباط میان سوره طه و هجرت مسلمانان به حبشه در ارزیابی فهرست های ترتیب نزول نقش مؤثری داشته و از دستاوردهای مهم این پژوهش به شمار می رود. تفاصيل المقالة