یکی از مسایلی که هم در محافل روشنفکری و هم میان فرهیختگان در حوزه ی معارف دینی مطرح است و نیز در فلسفه ی سیاسی، جامعهشناسی، روانشناسی و فلسفه ی اجتماعی به عنوان مسألهای مهم جلوهگر گشته و توجه بسیاری از اصحاب قلم و ارباب عقول را به خود جلب نموده، مسأله ی تساهل أکثر
یکی از مسایلی که هم در محافل روشنفکری و هم میان فرهیختگان در حوزه ی معارف دینی مطرح است و نیز در فلسفه ی سیاسی، جامعهشناسی، روانشناسی و فلسفه ی اجتماعی به عنوان مسألهای مهم جلوهگر گشته و توجه بسیاری از اصحاب قلم و ارباب عقول را به خود جلب نموده، مسأله ی تساهل و تسامح است. تعریف سیاستمداران و چگونگی استفاده از آن در طول تاریخ اسلام، می تواند راهگشایی برای آشفته بازار اختلافات مذهبی و فرقه ای امروز باشد؛ به خصوص که بررسی این سیاست از سوی دو تن از بزرگان عرصه ی شیعه در فاصله ی زمانی شش سده، مورد تدقیق قرار گیرد؛ از آن جایی که نام تشیع و به خصوص شیعه ی امامیه برای نخستین بار در رأس حکومتی ایرانی نژاد، به صورت رسمی توسط دولت آل بویه مطرح گردید و میراثی شد برای حکومت های شیعه ی پس از خود چون صفویان، این دو شخصیت از میان دو حکومت فوق برگزیده شده؛ یکی در مقام حکمرانی و دیگری در مقام شیخ الاسلامی.اشتراکات و تفاوت های سیاست اِعمالی تساهل و تسامح از سوی عضدالدوله و شیخ بهایی، مسئله ی مهم مورد بررسی در این رساله می باشد. به نظر می رسد تشابهات بافت اجتماعی و تا حدّی سیاسی در دو سده ی 4ق و 10ق موجب گردیده عضدالدوله و شیخ بهایی، هر دو به اقداماتی مشابه در جهت کاهش تعصبات جامعه ی اهل سنت نسبت به جامعه ی حاکم شیعه دست بزنند. هر چند به قطع، بازه ی زمانی این ادوار، موجب اتّخاذ سیاست های متفاوتی نیز شده است. این مقاله برای بررسی مسأله و فرضیه ی فوق، پس از نگاهی اجمالی به وضعیت شیعه و اهل سنت در سده ی 4ق و 10ق، به سیاست های اِعمالی مشابه و متفاوت شیخ بهایی و عضدالدوله پرداخته و به این نتیجه رسیده است که مهم ترین اقدام آنها در جهت سر و سامان دادن به اوضاع، کاهش تعصبات بوده است.
تفاصيل المقالة
بررسی تطبیقی سیاست تساهل و تسامح حکومت های آل بویه و فاطمیانچکیده :در قرن های چهارم و پنجم هجری بخش وسیعی از سرزمین های اسلامی توسط حکومت های شیعی، از جمله آل بویه و فاطمیان اداره می شد. این حکومت ها با در پیش گرفتن سیاست تسامح و تساهل ، رواج مراودات علمی بین اندیشمندان أکثر
بررسی تطبیقی سیاست تساهل و تسامح حکومت های آل بویه و فاطمیانچکیده :در قرن های چهارم و پنجم هجری بخش وسیعی از سرزمین های اسلامی توسط حکومت های شیعی، از جمله آل بویه و فاطمیان اداره می شد. این حکومت ها با در پیش گرفتن سیاست تسامح و تساهل ، رواج مراودات علمی بین اندیشمندان با گرایش های دینی و مذهبی گوناگون ، آزادی انجام مراسم دینی و رعایت حقوق اقلیت های مذهبی را در کارنامه خود ثبت نمودند؛ اما واگذاری مناصب بالای حکومتی به اهل کتاب زمینۀ تسلط آنان بر مسلمانان را فراهم ساخت و در بسیاری مواقع موجب ظلم و ستم آنان بر مردم شد. در این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع اصلی، سیاست تساهل و تسامح و اثرات آن در دو حکومت مذکور به صورت تطبیقی بررسی شده است.کلیدواژه : تساهل و تسامح، اهل ذمّه، حکومتهای شیعی، فاطمیان، آل بویه
تفاصيل المقالة
چکیده
در ایران عهد باستان همه ی ادیان ومذاهب ،در رقابت با یکدیگر،به دنبال رسیدن به قدرت بودند وحتی سعی در تشکیل حکومت داشتند .برخی حکومت ها هم با به قدرت رسیدن بعضی از ادیان تشکیل شده اند. در این میان حکومت اشکانی با روحیه بردباری و شکیبایی مذهبی، خود را از دعواهای د أکثر
چکیده
در ایران عهد باستان همه ی ادیان ومذاهب ،در رقابت با یکدیگر،به دنبال رسیدن به قدرت بودند وحتی سعی در تشکیل حکومت داشتند .برخی حکومت ها هم با به قدرت رسیدن بعضی از ادیان تشکیل شده اند. در این میان حکومت اشکانی با روحیه بردباری و شکیبایی مذهبی، خود را از دعواهای دینی رها ساخت وتوانست بر ادیان حکومت کند. شاهان اشکانی که عقاید مذهبی خود را داشتند و گاهی در راه رسیدن به مقاصد سیاسی، خویش را مقید به انجام امور دینی نشان می دادند با سیاست تساهل وتسامح دینی، همه ی ادیان ومذاهب را به رسمیت شناختند ولی هیچ دین ومذهبی را به عنوان آیین رسمی اعلام نکردند وپیروان هر یک از ادیان، آزادانه در کیش خود باقی می ماندند . سوال اصلی این مقاله عبارت از آن است که : سیاست دینی پادشاهان اشکانی بر چه اساسی بود؟
این پژوهش در ردیف تحقیقات تاریخی جای می گیرد که به شیوه ی تحلیلی توصیفی به نگارش درآمده است و از نظر هدف از جمله تحقیقات نظری می باشد . در فرایند تحقیق ، اطلاعاتی راجع به سیاست دینی شاهان اشکانی جمع آوری شده که با مطالعه ی آن می توان روحیه ی تساهل و تسامح مذهبی اشکانیان را عامل مهم عمر طولانی حکومت اشکانی دانست .
این مقاله با بررسی همه جانبه موضوع به مواردی از جمله : عقاید دینی وباورهای مذهبی سلاطین اشکانی، سیاست دینی شاهان اشکانی ، بررسی تساهل و تسامح مذهبی در دوره ی اشکانیان ؛ پرداخته است. این نوشتار شامل یک مقدمه ، متن اصلی ، نتیجه وفهرست منابع ومآخذمی باشد.
واژگان کلیدی :دین ، سیاست دینی ، اشکانیان ، تساهل و تسامح .
تفاصيل المقالة
امر به معروف و نهی از منکر موجب سلامت تعاملات و رفتارهای اجتماعی و ضامن اجراى اصول و قوانین در جامعه اسلامی است. هر چند همه فرقهها و مکاتب و زیرمجموعههای جامعه اسلامی بهگونهای به این اصل معتقدند، از نظر شروط اجرا و چگونگی انجام آن تفاوتهایی میان آنها دیده میشود. ه أکثر
امر به معروف و نهی از منکر موجب سلامت تعاملات و رفتارهای اجتماعی و ضامن اجراى اصول و قوانین در جامعه اسلامی است. هر چند همه فرقهها و مکاتب و زیرمجموعههای جامعه اسلامی بهگونهای به این اصل معتقدند، از نظر شروط اجرا و چگونگی انجام آن تفاوتهایی میان آنها دیده میشود. هدف این مقاله بررسی شروط و چگونگی اجرای این اصل در میان عرفا با تکیه بر اسرارالتوحید است. بوسعید به این آموزه دینی توجه خاصی داشته است، اما تسامح و تساهل و آزاداندیشی وی و توجه به خلوص نیت در رفتار اشخاص موجب شده است که در مورد رفتار مرتکبانِ منکر خشونت و سختگیری نداشته باشد. از سویی بوسعید در ادای این فریضه بر اساس حال و مقال و شناخت شخصیت گناهکار، موثرترین و آسانترین روش را پیش میگیرد که شامل روش زبانی، لطف و مهربانی در راستای ایجاد دگرگونی رفتار گناهکار و ... است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications