در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد أکثر
در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی به صورت غیرخطی است و آیا نرخ ارز موثر واقعی که نقش مستقیم بر جریان صادرات دارد، می تواند منجر به بروز پدیده بیماری هلندی گردد یا خیر؟ بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیر منابع، نرخ ارز موثر واقعی (به عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی آز آنست که وفور منابع طبیعی منجر به کاهش رشد اقتصادی شده که بیانگر بروز پدیده نفرین منابع در کشورهای مورد بررسی است. همچنین مشاهده شد که توان دوم متغیر وفور منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت است که نشاندهنده اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی است. دیگر یافته های تحقیق حاکی از آنست که افزایش نرخ ارز موثر واقعی منجر به افزایش رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی شده که می تواند منجر به بروز بیماری هلندی گردد، زیرا با افزایش غیر منتظره درآمد،
تفاصيل المقالة
در طول چند دههی گذشته، بازارها شاهد نوسانهای چشمگیر در قیمت نفت بودهاند و بسیاری از اقتصاددانان تغییرات شدید قیمت نفت را به عنوان منشاء اصلی بیثباتی (نوسانات) اقتصاد کلان در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت، مطرح کردهاند. کشور ایران هم به عنوان یک کشور صادر کنند أکثر
در طول چند دههی گذشته، بازارها شاهد نوسانهای چشمگیر در قیمت نفت بودهاند و بسیاری از اقتصاددانان تغییرات شدید قیمت نفت را به عنوان منشاء اصلی بیثباتی (نوسانات) اقتصاد کلان در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت، مطرح کردهاند. کشور ایران هم به عنوان یک کشور صادر کنندهی نفت، از این قاعده مستثنی نمیباشد و با توجه به اهمیت نفت در اقتصاد ایران، بررسی دقیق شوکهای بازار نفت بر روی شاخصهای اقتصاد کلان ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است.بر این اساس، در این پژوهش، با استفاده از مدلهای خود رگرسیون برداری (VAR)، اقدام به بررسی توابع واکنش آنی متغیر در طول زمان، برای شاخصهای رشد ارزش افزوده بخش صنعت و معدن، نرخ ارز غیررسمی، تورم، رشد مخارج مصرف دولتی واقعی، رشد واردات واقعی و رشد درآمدهای نفت واقعی به شوکهای درآمدهای نفتی و برای دوره زمانی 94-1367 شده است. شایان ذکر است که استفاده از چنین مدلی امکان بررسی اثرات متغیر زمانی شوکهای درآمدهای نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران را فراهم میکند. نتایج این پژوهش حاکی از اثرگذاری غیرخطی شوکهای مثبت درآمدهای نفتی بر روی متغیرهای مدل میباشد.
تفاصيل المقالة
چکیده یکی از مهمترین مخاطرههای اقتصادی در کشورهای دارنده دریافتیهای نفتی امکان شکلگیری بیماری هلندی است. بیماری هلندی سبب میشود بازدهی بخشهای غیرقابل تجارت (زمین و مسکن) بیش از بخشهای قابل تجارت (صنعت و کشاورزی) شده و سرمایههای اقتصاد به بخشهای کمتر مولد منتق أکثر
چکیده یکی از مهمترین مخاطرههای اقتصادی در کشورهای دارنده دریافتیهای نفتی امکان شکلگیری بیماری هلندی است. بیماری هلندی سبب میشود بازدهی بخشهای غیرقابل تجارت (زمین و مسکن) بیش از بخشهای قابل تجارت (صنعت و کشاورزی) شده و سرمایههای اقتصاد به بخشهای کمتر مولد منتقل شود. راهکار مقابله با این مشکل، کاهش بازدهی بخش زمین و مسکن از طریق برقراری مالیات بر بازدهی این بخشها است. در این مقاله با استفاده از مدل رشد نئوکلاسیک، عملکرد مالیات بهینه بر سرمایه مسکن در برابر سرمایههای غیرمسکن در قالب مدل تعادل عمومی بررسی میشود. بر اساس نتایج نظری، مالیات بهینه بر سرمایه مسکن به کشش جانشینی بین مصرف غیرمسکن، مسکن و اوقات فراغت بستگی دارد. از آنجا که بیماری هلندی در کشورهای نفتی سبب میشود کشش جانشینی بین سرمایه مسکن و اوقات فراغت کاهش یابد؛ از اینرو، مالیات بهینه سرمایه مسکن باید بیش از مالیات بر سرمایه کسب و کار باشد. بر اساس نتایج حاصل از شبیهسازی مدل در ایران، با اخذ مالیات از بازدهی مسکن، مالیات سرمایه کسب و کار و نیروی کار کاهش مییابد.
تفاصيل المقالة
طی دو دهه گذشته مطالعات گستردهای در زمینه رابطه بین منابع طبیعی و رشد اقتصادی صورت گرفته است. با توجه به اهمیت منابع طبیعی در مسیر رشد اقتصادی و با لحاظ اثرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد کشورها، هدف مقالهی حاضر بررسی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی دو کشور ایران و نر أکثر
طی دو دهه گذشته مطالعات گستردهای در زمینه رابطه بین منابع طبیعی و رشد اقتصادی صورت گرفته است. با توجه به اهمیت منابع طبیعی در مسیر رشد اقتصادی و با لحاظ اثرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد کشورها، هدف مقالهی حاضر بررسی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی دو کشور ایران و نروژ طی دوره 2008-1970 میباشد. نتایج نشان میدهد منابع طبیعی در ذات خود در کوتاهمدت و بلندمدت مانعی برای رشد اقتصادی این کشورها نیست. همچنین آزادی اقتصادی و سرمایه انسانی نیز در هر دو کشور ایران و نروژ در کوتاهمدت و بلندمدت، اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی دارند.
تفاصيل المقالة
در قرن بیستم، دوره استعمار نوین، سیاست کشورهای صنعتی و استعمارگر برای به دست آوردن ثروتهای ملی و منابع کشورهای کمتر توسعه یافته بر این قرار گرفت که با استفاده از ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی، اقتصاد این کشورها را به یک اقتصاد تک محصولی تبدیل کنند و با وابسته شدن اقتص أکثر
در قرن بیستم، دوره استعمار نوین، سیاست کشورهای صنعتی و استعمارگر برای به دست آوردن ثروتهای ملی و منابع کشورهای کمتر توسعه یافته بر این قرار گرفت که با استفاده از ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی، اقتصاد این کشورها را به یک اقتصاد تک محصولی تبدیل کنند و با وابسته شدن اقتصاد آنها به یک محصول در صورت لزوم با فشار اقتصادی، آن کشورها را مهار نمایند و منابع آنها را به چنگ آورند و راه رسیدن مواد اولیه ارزان و سوخت مناسب برای کشور خویش را همواره در اختیار داشته باشند. در ایران، نفت این نقش را از دهه های پیشین در اقتصاد بازی می کند. شواهد تاریخی اقتصاد ایران نشان دهنده خواست و اراده سیاستگذاران ایران برای ایجاد تحول در حوزه نفت به توسعه اقتصادی و اجتماعی در گذشته و حال است. ابتلای اقتصاد ایران به بیماری هلندی نتیجه مستقیم کسب و صرف درآمدهای نفتی است. تغییر نگرش از درآمدی به سرمایه ای در مورد نفت، آغازی برای تبدیل آثار زیان بخش به آثار سودبخش اقتصاد نفتی است.
تفاصيل المقالة
در کشور ایران از ابتدای اکتشاف نفت تاکنون، دولتها نتوانستهاند، بهرهبرداری صحیحی از نفت داشته باشند. چنانچه از درآمدهای نفتی استفاده درستی صورت نگیرد، یک دولت رانتیر تشکیل شده و بیماری هلندی گریبانگیر اقتصاد ملی میشود. اوج دولت رانتیر بین سالهای 1353 الی 1356 دیده أکثر
در کشور ایران از ابتدای اکتشاف نفت تاکنون، دولتها نتوانستهاند، بهرهبرداری صحیحی از نفت داشته باشند. چنانچه از درآمدهای نفتی استفاده درستی صورت نگیرد، یک دولت رانتیر تشکیل شده و بیماری هلندی گریبانگیر اقتصاد ملی میشود. اوج دولت رانتیر بین سالهای 1353 الی 1356 دیده میشود. دولت پهلوی دولتی رانتیر بود زیرا به طور منظم مقادیر عظیمی از رانت خارجی را دریافت مینمود. بنابراین درآمدهای نفتی ایران پیوند کمی با اقتصاد داخلی و نیروی کار داخلی داشته است. در واقع با افزایش درآمدهای نفتی، استقلال رژیم پهلوی از جامعه داخلی به درجهای رسید که دولت به تغییر در ساخت اجتماعی دست زد و گروههای حامی برای خود ایجاد نمود و گروههای اجتماعی معارض مانند بازاریان و روحانیون را تضعیف نماید که این خود یکی از دلایل شکلگیری انقلاب اسلامی در ایران بود. از این رو، سؤال این مقاله آن است که ساختار دولت رانتیر چه تأثیری بر فروپاشی حکومت پهلوی داشت؟ و نیز فرضیه آن است که به دنبال افزایش درآمدهای نفتی حکومت پهلوی با ایجاد یک ساختار سیاسی مطلقه و از بین بردن ظرفیتها و بسترهای اقتصاد تولید محور و مبتنی بر درآمدهای مالیاتی زمینه نارضایتی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و در نهایت فروپاشی نظام سیاسی را فراهم نمود. مقاله حاضر به روش تحلیلی و توصیفی نگاشته شده و اطلاعات آن به شیوه کتابخانهای گرد آمده است. در انتها این نتیجه به دست آمده که کشورهای صاحب نفت و به ویژه ایران، برای ترمیم اقتصاد خود، راهی به جز برونرفت از اقتصاد تکمحصولی و افزایش درآمدهای مالیاتی ندارند.
تفاصيل المقالة
در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای أکثر
در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای ملی نسبت داده شده است که بحث جریان تجارت بین کشورها و اهمیت نرخ ارز را مطرح می-سازد. بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیرمنابع، نرخ ارز موثر واقعی (به¬عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می¬باشد. به¬منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش گشتاورهای تعمیم¬یافته (GMM) استفاده شد. یافته¬های تحقیق حاکی آز آن بود وفور منابع طبیعی منجر به کاهش رشد اقتصادی شده که بیانگر بروز پدیده نفرین منابع در کشورهای مورد بررسی است. همچنین مشاهده شد توان دوم متغیر وفور منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت است که نشان¬دهنده اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی شده است. دیگر یافته¬های تحقیق حاکی از آن بود که افزایش نرخ ارز موثر واقعی منجر به افزایش رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی شده و می¬تواند منجر به بروز بیماری هلندی گردد. در نهایت نیز مشاهده شد متغیر صادرات غیرمنابع اثر مثبت بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی دارد. بر این اساس پیشنهاد می¬گردد برنامه¬ریزی دقیق¬تر جهت استفاده از درآمدهای حاصل از صادرات منابع طبیعی صورت گیرد تا کشور دچار بیماری هلندی و وابستگی بیش از حد به این درآمدها که می¬تواند منجر به ناتوان شدن زیرساخت¬ها و بخش¬های مختلف تولیدی در کشور گردد، نشود.
تفاصيل المقالة
در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای أکثر
در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای ملی نسبت داده شده است که بحث جریان تجارت بین کشورها و اهمیت نرخ ارز را مطرح می-سازد. بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیرمنابع، نرخ ارز موثر واقعی (به¬عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می¬باشد. به¬منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش گشتاورهای تعمیم¬یافته (GMM) استفاده شد.
تفاصيل المقالة
بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین أکثر
بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications