-
حرية الوصول المقاله
1 - تطور اصطلاح رعیت و قشربندی رعایا در تشکیلات اسلامی
نگار ذیلابیچکیده اصطلاح رعیت در منابع اسلامی در سه حوزه معنایی استفاده شده است: قدیمترین و فراگیرترین کاربرد واژه رعیت به معنای زیر دستان حاکم شناخته و رایج بوده است. این معنای اصطلاحی بر اساس معنای لغوی رعی به معنای چوپانی و چراندن دامها، ناظر به سنتی کهن است که بر اساس آن تصوی أکثرچکیده اصطلاح رعیت در منابع اسلامی در سه حوزه معنایی استفاده شده است: قدیمترین و فراگیرترین کاربرد واژه رعیت به معنای زیر دستان حاکم شناخته و رایج بوده است. این معنای اصطلاحی بر اساس معنای لغوی رعی به معنای چوپانی و چراندن دامها، ناظر به سنتی کهن است که بر اساس آن تصویر حاکم بهمثابه چوپان مردم وجود داشته است. رعیت در این معنا محمل بحثها و آموزههای بسیاری در ادبیات اسلامی بهویژه در سیاستنامهها، کتب آداب الملوک و نیز اسناد و نامههای دیوانی ده قرن اولیه اسلامی بوده است. از آن روی که رعایا حق دخالت در امور سیاسی و نظامی را نداشتند بهتدریج کاربرد دوم رعیت به معنای اتباع غیر نظامی در ادبیات و تشکیلات اسلامی رواج یافت. در بسیاری از منابع دوره اسلامی بهویژه در سرزمینهای مرکزی و شرقی اسلامی این واژه را بر طبقاتی از اتباع سلطان اطلاق میکردند که مجاز به حمل سلاح نبودند. همین معنا از رعیت بهویژه در تشکیلات صفویه و عثمانی رواج یافت و رعیت/رعیتی بهعنوان اصطلاحی دیوانی در مقابل لشکر/لشکری و عسکر/عسکری به کار میرفت. معنای سوم رعیت در سرزمینهای مرکزی و شرقی و بهویژه بعد از قرن دهم درباره اتباع تولیدکننده-مالیات دهنده غالبا کشاورز- کاربرد و رواج داشت. در بخشهای بزرگی از جهان اسلام تولید کشاورزی بر مبنای نظام ارباب-رعیتی انجام میگرفت و رعیت عمدهترین نیروی فعال کار در این نظام بود. در این نوشتار ضمن توضیح و تبیین این سه حوزه معنایی، تطور تاریخی این اصطلاح در متون اسلامی مرتبط و نیز قشربندی رعایا در تشکیلات اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - اتباع در سبک خراسانی و اصفهانی
فاطمه حاجی آقابزرگی عباسعلی وفایی رضا فهیمیدر زبان فارسی چه در نظم و چه در نثر و همچنین در زبان محاوره اتباع بسیار به کار میرود. اینکه بکار بردن اینگونه ترکیبها از چه زمانی در آثار کتبی و شفاهی ایرانیان آغاز شده است، هنوز مشخّص نیست. مطالعات پیشین فقط نمونه هایی از کاربرد این نوع ترکیب را در آثار گذشتگان ارائه أکثردر زبان فارسی چه در نظم و چه در نثر و همچنین در زبان محاوره اتباع بسیار به کار میرود. اینکه بکار بردن اینگونه ترکیبها از چه زمانی در آثار کتبی و شفاهی ایرانیان آغاز شده است، هنوز مشخّص نیست. مطالعات پیشین فقط نمونه هایی از کاربرد این نوع ترکیب را در آثار گذشتگان ارائه کرده اند. با توجه به سیر اتباع در دورههای مختلف و کاربرد آن در زبان شاعران و نویسندگان سبکهای متفاوت، میتوان گفت که اتباع درآغاز با شکل کنونی آن که اسم مهمل نیز نامیده میشود، تفاوت دارد. غیر از بعضی ترکیبها که از ابتدا بی معنی و یا مهمل بوده است، مانند شکست و مکست در دیوان رودکی، که واژه تابع کاملاً بی معنی است و رودکی فقط یک بار آن را به کار برده، اکثر ترکیبها هدفدار و با معنی انتخاب میشده است. در این تحقیق برای دستیابی به سیر بکارگیری اتباع و نحوه آغاز آن و چگونگی تبدیل آن به اسم مهمل، آثار شاعران و نویسندگان معروف دوره خراسانی و اصفهانی مطالعه و اتباع در آنها بررسی گردیده است. یافته های این تحقیق از بکارگیری اسم مهمل یا تابع برای ایجاز در کلام حمایت میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - راهبردهای ادغام اجتماعی اتباع افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران
هادی فرجامی کیا علی شیرخانیهدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای ادغام اجتماعی اتباع افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران، براساس مدل SOWT است. در مجموع 8 نقطه قوت، 17 نقطه ضعف، 19 فرصت و 13 تهدید شناسایی شد. در مرحله بعد، با استفاده از سیستم مقایسه زوجی و سیستم امتیازدهی ساعتی و همچنین مدل ANP ، امتیاز نه أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای ادغام اجتماعی اتباع افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران، براساس مدل SOWT است. در مجموع 8 نقطه قوت، 17 نقطه ضعف، 19 فرصت و 13 تهدید شناسایی شد. در مرحله بعد، با استفاده از سیستم مقایسه زوجی و سیستم امتیازدهی ساعتی و همچنین مدل ANP ، امتیاز نهایی هر معیار و زیرمعیار تعیین شد. براساس امتیازات به دست آمده میتوان گفت که در شرایط کنونی، استراتژی تهاجمی باید مورد توجه قرار گرفته و در اولویت قرار گیرد. استراتژیهایSO9 ، SO3 و SO1 دارای بالاترین امتیاز هستند و به ترتیب به عنوان اولویتهای اول، دوم و سوم شناخته میشوند. استراتژی SO9 باعث توسعه بازارهای مرزی و صادرات کالاهای داخلی و واردات کالاهای افغانی به ایران میشود. SO3 الگوهای مصرف را در بین مهاجران ترویج میکند، و بازارهای داخلی و فرامرزی را توسعه میدهد که به رشد اقتصادی کمک میکند. SO1 افزایش نیروی کار و تنوع ساختارهای قومی را در جامعه افزایش میدهد که میتواند شهرها و مناطق مختلف را با هم در ارتباط بیشتر قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - برررسی تاثیر زبان محاوره در دستور زبان فارسی
عسکری ابراهیمی جویباریدر فایل اصل مقاله موجود استدر فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - چالش ها و فرصت های حضور اتباع افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بعد از طالبان
یدالله محمدی حسن خداوردی گارینه کشیشیان سیرکی مسعود مطلبیپدیده مهاجرت در ایران، در کنار ایجاد فرصت در حوزه تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، مشکلاتی از قبیل عدم توازن جمعیتی، افزایش بیکاری و بروز ناامنی را نیز بدنبال داشته است. ایران از سال 1358 تاکنون، تقریباً به طور دائم میزبان حداقل دو میلیون اتباع خارجی و در دورههایی حت أکثرپدیده مهاجرت در ایران، در کنار ایجاد فرصت در حوزه تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، مشکلاتی از قبیل عدم توازن جمعیتی، افزایش بیکاری و بروز ناامنی را نیز بدنبال داشته است. ایران از سال 1358 تاکنون، تقریباً به طور دائم میزبان حداقل دو میلیون اتباع خارجی و در دورههایی حتی بیش از چهار میلیون نفر، که غالب آن ها از افغانستان هستند، بوده است. در راستای دستیابی به هدف پژوهش سئوال اصلی تحقیق اینست که حضور اتباع افغانستان چه فرصتها و چالشهایی را در حوزه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته است؟ در این خصوص، این فرضیه را میتوان مطرح نمود که حضور اتباع افغانستان بدون مدرک در ایران چالشهایی در حوزههای مختلف از جمله گسترش قاچاق مواد مخدر و بزهکاری و افزایش آسیبهای اجتماعی بدنبال داشته است که همگی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر امنیت ملی اثرگذار بودهاند. اما حضور نظاممند اتباع افغانستان فرصتهای گوناگونی در بخشهای امنیتی، سیاسی و اقتصادی از قبیل ایجاد شرایط نفوذ و تأثیر در نخبگان و ساختار قدرت سیاسی افغانستان، ارتقاء قدرت چانهزنی ایران در سطح بینالمللی، و استفاده از کارگر ارزان قیمت در بُعد اقتصادی را درپی داشته است. همچنین نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد قوانین موجود و تشکیلات اداری فعلی آن چنان که باید نتوانسته است پاسخگوی خیل عظیم اتباع افغانستانی در کشور بوده و تعدد مراکز قدرت باعث شده از پتانسیلهای مثبت حضور این اتباع نتوان آنچنان که شایسته است بهرهمند شده و چالشهای گوناگونی را در عرصه امنیتی بدنبال داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسی تطبیقی معنایی و موسیقیایی اتباع در کردی کلهری با زبان فارسی (نمونۀ مورد مطالعه: گویش کلهری شهرستانهای گیلان غرب و ایوان غرب)
شهریار شادی گو مهدی احمدی خواه فرهاد پروانهگویش کردی کلهری یکی از گویشهای شاخۀ جنوبی زبان کردی(زبان کردی دارای سه شاخۀ شمالی،مرکزی و جنوبی)ست که بیشتر گویشوران آن در شهرستانهای ایوانغرب و سرابله از توابع استان ایلام و اسلامآبادغرب و گیلانغرب در استان کرمانشاه سکونت دارند. از آنجا که مطالعات زبانشناسی، ز أکثرگویش کردی کلهری یکی از گویشهای شاخۀ جنوبی زبان کردی(زبان کردی دارای سه شاخۀ شمالی،مرکزی و جنوبی)ست که بیشتر گویشوران آن در شهرستانهای ایوانغرب و سرابله از توابع استان ایلام و اسلامآبادغرب و گیلانغرب در استان کرمانشاه سکونت دارند. از آنجا که مطالعات زبانشناسی، زبان کردی را جزو زبانهای همعرض زبانفارسی به شمارمیآورد؛ مفاهیم، واژگان و ترکیبات این زبان نیز مانند زبان فارسی، برآمده از روابط و تناسبات میان واژگان است که یکی از این تناسبات وجود اتباع در زبان است. از این رو نگارندگان این پژوهش به شیوۀ تلفیقی ـ میدانی(گفتگوی مستقیم با گویشوران کلهری شهرستانهای گیلانغرب و ایوان غرب) و با استناد به منابع کتابخانهای (مراجعه به کتاب های معتبر مرتبط با گویش کلهری) به پژوهش حاضر پرداختهاند و برآنند تا به این پرسشها پاسخ دهند: 1- آیا در گویش کردی ایوانغرب و گیلانغرب اتباع وجود دارد؟ 2- در گویش کردی ایوانغرب و گیلانغرب چه تناسبی میان واژۀ پایه و پیرو(تابع) وجود دارد؟ 3-چه تفاوتها و شباهتهایی بین اتباع در گویش کردی با اتباع در زبان فارسی وجود دارد؟ از نتایج حاصل شدۀ این پژوهش آن است که از نظر کارکرد معنایی و از لحاظ ساختاری و موسیقیایی، اتباع در گویش کلهری دقیق شبیه اتباع در زبان فارسی است؛ با این تفاوت که بسامد تقدیم تابع بر متبوع در اتباع کلهری نسبت به تقدّم تابع بر متبوع در زبان فارسی بیشتر است. تفاوت دیگر، وجود اتباع گردان در زبان کردی است که در زبان فارسی موردی از آن یافت نشد. این ریزتمایزات و اختلافات کاربردی، بیانگر آن است که زبان فارسی و کُردی با تمام تشابه ساختاری، همعرضی و اقتباسشان از یکدیگر، دو زبان مستقل از هم هستند و پرداختن به چنین تفاوتهای ریز و نامحسوس میتواند وجوهی از استقلال دو زبان را آشکارتر نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - استثنائات اصل صلاحیت سرزمینی دررسیدگی به جرائم اتباع بیگانه در ایران با عنایت به قانون مجازات اسلامی 1392
منوچهر توسلی نائینیزمینه و هدف: حضور اتباع بیگانه در ایران تحت عناوینی مانند مسافر، دیپلمات، پناهنده، مهاجر، آواره و ارتکاب جرائم توسط بعضی از آنان در قلمرو ایران که در سالهای اخیر نمود بیشتری یافته، این سؤال را مطرح میسازد که چگونه اصل صلاحیت سرزمینی که در ماده 3 قانون مجازات اسلامی تص أکثرزمینه و هدف: حضور اتباع بیگانه در ایران تحت عناوینی مانند مسافر، دیپلمات، پناهنده، مهاجر، آواره و ارتکاب جرائم توسط بعضی از آنان در قلمرو ایران که در سالهای اخیر نمود بیشتری یافته، این سؤال را مطرح میسازد که چگونه اصل صلاحیت سرزمینی که در ماده 3 قانون مجازات اسلامی تصریحشده را در مورد این افراد اعمال نمود و آیا میتوان استثنائاتی را بر آن وارد نمود؟ بر اساس ماده اخیر قوانین جزایی درباره کلیه کسانی که در قلمرو حاکمیت زمینی، دریایی و هوایی جمهوری اسلامی ایران مرتکب جرم میشوند اعمال میشود... طبق این ماده قانونی صلاحیت دادگاههای جزائی محدود به حدود یک کشور بوده و دادگاهها به تمام جرائمی که در یک کشور وقوع یابد، صلاحیت رسیدگی دارند؛ اعم از اینکه ارتکاب جرم توسط یکی از اتباع آن کشور و یا از اتباع کشورهای دیگر واقع شده باشد. روش: مطالعات در این پژوهش بهصورت کتابخانهای و بر اساس روش توصیفی- تحلیلی به طبع قلم تقریر یافته است. یافتهها و نتایج: اجرای اصل مقرر در قانون مجازات اسلامی در عمل با استثنائاتی روبهرو است. ازجمله این استثناءها میتوان به مصونبودن دیپلماتهای خارجی از قوانین کیفری ایران، ارتکاب جرائم بینالمللی توسط خارجیان در ایران و دارا بودن شرایط استرداد مجرمین در مورد مجرمی که در ایران در حال محاکمه است و… اشاره نمود. تحقیق اخیر چگونگی برخورد نظام کیفری کشور ایران با ارتکاب جرم فرد تبعه خارجه را بررسی و مشخص مینماید، نظام کیفری ایران هماهنگ با تحولات جامعه جهانی در زمینه برخورد با جرائم بیگانگان در قلمرو خود عمل میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی استملاک اتباع بیگانه در حقوق ایران و فرانسه
الهام ایرجی زاده منوچهر توسلی نائینی علی رادان جبلیزمینه و هدف: بحث استملاک اتباع بیگانه از موضوعات مهمی است که از لحاظ تطبیقی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله به بررسی استملاک اموال غیرمنقول اتباع بیگانه در حقوق ایران و فرانسه پرداخته و به این سوال پاسخ میدهیم که پیرامون استملاک اتباع بیگانه در قانون ایرا أکثرزمینه و هدف: بحث استملاک اتباع بیگانه از موضوعات مهمی است که از لحاظ تطبیقی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله به بررسی استملاک اموال غیرمنقول اتباع بیگانه در حقوق ایران و فرانسه پرداخته و به این سوال پاسخ میدهیم که پیرامون استملاک اتباع بیگانه در قانون ایران و در قانون فرانسه چه دیدگاهی وجود دارد؟روششناسی: این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی نگارش یافته است.یافتهها و نتایج: در حقوق ایران، طبق ماده 961 قانون مدنی ایران، اتباع خارجه بطور کلی از حقوق مدنی متمتع هستند مگر در موارد خاصی مانند حق تملک اموال غیرمنقول قانونگذار آن را صرفا به اتباع ایران اختصاص داده قرار داده و برای بیگانگان غیرمقیم ممنوع کرده است. در کل، استملاک اتباع بیگانه در حقوق ایران با محدودیتهای بیشتری نسبت به حقوق فرانسه روبهرو میباشد. در حقوق فرانسه، اتباع بیگانه مانند اتباع خود فرانسه از حق استملاک برخوردار هستند. در پرتو این حق، حق استعمال، حق منتفع شدن و حق خرید و فروش برای اتباع بیگانه به عنوان مالک به رسمیت شناخته شده است. در حقوق فرانسه، ملی شدن و سلب مالکیت در راستای منافع عمومی، مهمترین محدودیت برای استملاک اتباع بیگانه است که پرداخت غرامت تحت شرایطی امکانپذیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - ارائه و اعتبارسنجی مدل مدیریت اتباع افغانستانی در استان سیستان و بلوچستان
ابوالفضل آراسته یاسر کهرازه زینب هاشمی باغی مهدی صلاحمدیریت اتباع افغانستانی در استان سیستان و بلوچستان به یک الزام امنیتی، فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است. در این راستا این مطالعه با هدف ارائه و اعتبارسنجی مدل مدیریت اتباع افغانستانی در این استان صورت گرفت. مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی-توسعهای و از نظر شیوه گردآوری داد أکثرمدیریت اتباع افغانستانی در استان سیستان و بلوچستان به یک الزام امنیتی، فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است. در این راستا این مطالعه با هدف ارائه و اعتبارسنجی مدل مدیریت اتباع افغانستانی در این استان صورت گرفت. مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی-توسعهای و از نظر شیوه گردآوری دادهها توصیفی-پیمایشی است. جامعه مشارکتکنندگان در بخش کیفی شامل نخبگان مدیریت اتباع بیگانه در استان است که 8 نفر با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی نیز شامل کارشناسانی است که 109 نفر با روش خوشهای-تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته میباشد. بر اساس نتایج، اجرای کامل قانون ممنوعیت حضور اتباع بیگانه، تشابهات فرهنگی، مذهبی و سیاسی و استقرار مدیریت متمرکز عوامل زیربنایی موثر بر مدیریت اتباع افغانستانی هستند. این شیوه از مدیریت بر اصلاح راهبردی قوانین و قانونگذاری اثر میگذارد. البته باید در نظر داشت محکوم نمودن سیاست ممنوعیت حضور اتباع بیگانه در این رابطه نقش مداخلهگر دارد و اجرای ممنوعیت مشروط در استان نیز بستر لازم را فراهم میآورد. از طریق اصلاح راهبردی قوانین میتوان نتایج رفتاری مانند کاهش جرایم و توسعه امنیت پایدار استان، بهبود شرایط اقتصادی در استان و افزایش رضایت اقشار مردمی دست یافت. تفاصيل المقالة