بررسی فونستیک خرچنگ های گرد آب شیرین در رودخانه های شرق استان تهران

محورهای موضوعی : سیستماتیک جانوری

سیامک یوسفی سیاه کلرودی ¹ , گلاره پازوکی ² , شادی خاتمی ³ , مهیار یوسفی سیاه کلرودی ⁴

1 - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، پیشوا، ایران
2 - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، پیشوا، ایران
3 - گروه بیولوژی دریا، دانشکده منابع طبیعی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
4 - دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1400/04/14 تاریخ پذیرش : 1400/05/19 تاریخ انتشار : 1399/09/01

کلید واژه: فونستیک, خرچنگ گرد آب شیرین, رودهای شرق استان تهران,

چکیده مقاله :

طی پژوهشی در فصول مختلف (زمستان و بهار، تابستان و پاییز)، خرچنگ‌های گرد آب شیرین در رودهای شرق استان تهران (جاجرود، حبله رود و لار) در ایستگاه‌های فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین‌دشت و سیمین دشت با تور دستی جمع‌آوری و از حیث شاخص‌های طول و عرض کاراپاس، وزن و همچنین از لحاظ رنگ بدن نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت نتایج این تحقیق نشان از آن داشت که گونه خرچنگ یافت شده Potamon persicum بوده که بین طول کاراپاس، عرض کاراپاس و همچنین وزن این خرچنگ در نمونه‌های یافت شده همبستگی قوی و مثبتی وجود داشت. رودها (جاجرود و حبله رود)، ایستگاه‌ها (فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین‌دشت و سیمین دشت) و جنسیت هیچ‌کدام تأثیری بر شاخص‌های طول کاراپاس، عرض کاراپاس و وزن این خرچنگ نداشتند. از لحاظ میانگین پراکندگی جمعیتی نیز خرچنگ P. persicum در رودهای جاجرود و حبله رود و همچنین ایستگاه‌های فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین دشت و سیمین دشت یکسان بودند اما این میانگین پراکندگی جمعیتی در فصول تابستان و پاییز به‌طور معنی‌داری بیشتر از فصول زمستان و بهار بود (0/05>P). فراوانی جمعیتی این خرچنگ در رود جاجرود 70 درصد و در حبله رود 30 درصد کل نمونه‌های مشاهده شده بود؛ و در ایستگاه‌های فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین دشت و سیمین دشت نیز به ترتیب دارای فراوانی 32، 19، 18، 21 و 10 درصد کل نمونه‌های یافت شده بودند. نتایج رنگ بدن نیز نشان از آن داشت که غالباً رنگ کاراپاس و پاهای حرکتی قهوه ای تیره است و در مواردی قهوه ای روشن مشاهده گردید.

چکیده انگلیسی:

During research in different seasons (winter and spring, summer and autumn), freshwater crabs in the eastern rivers of Tehran province (Jajroud, Hablehroud and Lar) in Fasham, Saeedabad, Khojir, Zarrin Dasht and Simindasht stations were carried out using hand net. They were evaluated in terms of carapace length and width, weight and body color. Finally, the results of this study showed that the species of crab found was Potamon persicum, which had a strong and positive correlation between carapace length, carapace width and also the weight of this crab in the samples found of Rivers (Jajrud and Hablehrood), stations (Fasham, Saeedabad, Khojir, Zarindasht and Simindasht) and gender did not affect the carapace length, carapace width and weight of this crab. In terms of average population distribution, P. persicum crabs were the same in Jajroud and Hableh Rud rivers as well as Fasham, Saeedabad, Khojir, Zarrin Dasht and Simin Dasht stations, but this average population distribution was significantly higher in summer and autumn than in winter and spring (p < 0.05). The population frequency of this crab was 70% in Jajroud river and 30% in Hablehrood; At Fasham, Saeedabad, Khojir, Zarrin Dasht and Simin Dasht stations, the frequencies were 32, 19, 18, 21 and 10% of the total samples, respectively. The results of body color also showed that the color of the carapace and legs were often dark brown and in some cases light brown.