• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - جنبه های بلاغی در شعر اخوان ثالث
        مهدی شرفیان
        در این مقاله به کاربرد بیان (مجاز ـ تشبیه ـ استعاره ـ کنایه) بدیع (لفظی و معنوی) و عروض (وزن و بحر) در اشعار اخوان ثالث پرداخته شده است که نشان می‌دهد هر یک از حوزه‌های شعری اخوان تا چه اندازه از آرایه‌های بیانی و بدیعی و عروض سنتی و کهن سود برده است. آنچه مسلم است بیشت چکیده کامل
        در این مقاله به کاربرد بیان (مجاز ـ تشبیه ـ استعاره ـ کنایه) بدیع (لفظی و معنوی) و عروض (وزن و بحر) در اشعار اخوان ثالث پرداخته شده است که نشان می‌دهد هر یک از حوزه‌های شعری اخوان تا چه اندازه از آرایه‌های بیانی و بدیعی و عروض سنتی و کهن سود برده است. آنچه مسلم است بیشتر آرایه‌های به کار رفته در آثار اخوان آرایه‌های بیانی است و بعد بدیع لفظی و معنوی و سپس عروض. اخوان در حوزۀ عروض سنتی از اوزان معدودی استفاده کرده است و در کلّ آرایه‌های شعری او ساده و بی‌پیرایه‌اند خصوصاً در حوزه بیان. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - برجسته‌سازی در داستان‌ کوتاه «دوباره از همان خیابان‌ها» (اثر بیژن نجدی)
        علی تسلیمی
        رجسته سازی یکی از اصطلاحات مرتبط با فرمالیسم روس است. بر اساس این نظریه دریافت ما از زندگی همواره در اثر عادت ملال آور می شود چرا که جریان خودکارسازی همه چیز را فرسوده می کند، لذا نویسندگان از طریق صناعات چشمگیر زبانی و هنجارگریزی های خلاقانه می توانند زبان را رو به جلو چکیده کامل
        رجسته سازی یکی از اصطلاحات مرتبط با فرمالیسم روس است. بر اساس این نظریه دریافت ما از زندگی همواره در اثر عادت ملال آور می شود چرا که جریان خودکارسازی همه چیز را فرسوده می کند، لذا نویسندگان از طریق صناعات چشمگیر زبانی و هنجارگریزی های خلاقانه می توانند زبان را رو به جلو هدایت کرده و از وضعیت پس افتادگی، ایستایی و رکود بیرون آورند. در این مقاله داستان کوتاه دوباره از همان خیابان ها اثر بیژن نجدی از منظر برجسته‌سازی مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه آن، نشان داده شده است که نجدی با به کارگیری زبان شاعرانه در داستان از طریق پارادوکس، تشخیص، تصاویر اکسپرسیونیستی، تقابل، تکرار، تشبیه های آشنایی زدایانه، حسامیزی و تکنیک های پسامدرنی چون فراداستان، زاویه دید لغزنده، بازگشت به گذشته، زبان داستان خویش را برجسته و خود را به عنوان داستان نویس خلاق مطرح کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - چندگونگی ایهام در غزلیات سعدی
        سیدمحسن مهدی نیا
        ایهام یکی از مهم‌ترین امکانات زبان شعری است. این آرایه را از انواع هنجارگریزی معنایی می‌دانند که در محور هم‌نشینی و مجاورت به وجود می‌آید و براساس ترکیب شکل می‌گیرد و کلام را با ایهام که از عناصر مهم زبان ادبی است، پیوند می‌دهد. این مقاله، محصول مطالعه کامل غزل‌های سعد چکیده کامل
        ایهام یکی از مهم‌ترین امکانات زبان شعری است. این آرایه را از انواع هنجارگریزی معنایی می‌دانند که در محور هم‌نشینی و مجاورت به وجود می‌آید و براساس ترکیب شکل می‌گیرد و کلام را با ایهام که از عناصر مهم زبان ادبی است، پیوند می‌دهد. این مقاله، محصول مطالعه کامل غزل‌های سعدی و استخراج کاربرد انواع ایهام در آن‌هاست. در این تحقیق با استفاده از بررسی‌های به عمل آمده، میزان و چگونگی کاربرد انواع مختلف ایهام در غزلیات سعدی نشان داده شده است. هم‌چنین تصریح شده است که سعدی به رغم آن که شاعری صریح و رک‌گوست و مکنونات قلبی خود را شفاف بیان می‌کند اما نمی‌تواند یکی از بزرگ‌ترین امکانات زبان شعر را که با ابهام پیوند دارد نادیده گیرد و از نقش‌آفرینی ادبی ایهام صرف‌نظر کند. به همین سبب است که نمونه‌هایی از همه نوع ایهام را می‌توان در غزلیات وی دید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - نقد و زیبایی‌شناسی اصالت در شعر بهار
        محسن ذوالفقاری
        نقد و اصالت سبک در شعر بهار موضوع و محور اصلی این مقاله است. در این مقاله سعی شده است که نظرات سبک‌شناختی جدید در کنار رویکردهای مختلف نقد ادبی در مقوله نقد شعر مطرح شود، به گونه‌ای که اصالت سبکی شعر بهار در مجموعه اشعارش از حیث زبانی، موسیقایی، زیباشناختی، نقد نوعی، سب چکیده کامل
        نقد و اصالت سبک در شعر بهار موضوع و محور اصلی این مقاله است. در این مقاله سعی شده است که نظرات سبک‌شناختی جدید در کنار رویکردهای مختلف نقد ادبی در مقوله نقد شعر مطرح شود، به گونه‌ای که اصالت سبکی شعر بهار در مجموعه اشعارش از حیث زبانی، موسیقایی، زیباشناختی، نقد نوعی، سبک محتوایی و... تعیین شود. به عبارتی اثبات می‌شود که شاعر از حیث نقد نوعی شاعر قصیده است، از حیث زیباشناختی در نگاه اول شاعر وصف و توصیف و تصویرهای محض است، از حیث زبان، شاعر سبک خراسانی است و غیره. سپس هر یک از رویکردهای مزبور به رویکردهای فرعی تقسیم می‌شود تا حدی که اصالت سبکی شاعر در هر بحث دقیق‌تر مطرح گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - نقد فرمالیستی قصیدهای از ملکالشعرای بهار در بزرگداشت امام هشتم (ع)
        لیلا هاشمیان
        نظریه‌های مکتب فرمالیسم، ابتدا در سال 1914 توسط ویکتور شکلوفسکی در روسیه مطرح گردید و سپس در سال 1964 با ترجمه آثار فرمالیست‌های روسی به انگلیسی توسط گاروین، به غرب و سپس به سرتاسر جهان راه جست. یکی از مضامین مشترک شعری، در دیوان بیشتر شعرای شیعه مذهب و حتّی اهل سنّت، چکیده کامل
        نظریه‌های مکتب فرمالیسم، ابتدا در سال 1914 توسط ویکتور شکلوفسکی در روسیه مطرح گردید و سپس در سال 1964 با ترجمه آثار فرمالیست‌های روسی به انگلیسی توسط گاروین، به غرب و سپس به سرتاسر جهان راه جست. یکی از مضامین مشترک شعری، در دیوان بیشتر شعرای شیعه مذهب و حتّی اهل سنّت، ستودن و بزرگداشت امام هشتم (ع) است. این درونمایه در اشعار شعرای معاصر، نمودی بارزتر دارد. یکی از این شعرا، که او را خاتم چامه سرایان نامیده‌اند، ملک‌الشعرای بهار است که ارادتی ویژه به حضرت رضا (ع) داشته و اشعار فراوانی در مدح آن امام همام سروده است. بهار، شاعری است زبان دان و زبان‌آور، که به شکل (= فرم) اشعارش توجهی ویژه داشته است. همین شکل‌گرایی در اشعار وی، انگیزه‌ای شد تا به بررسی یکی از چامه‌ها در مدح امام رضا(ع) از دیدگاه فرمالیسم که یکی از مکاتب مهم نقد ادبی قرن بیستم است بپردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - دستکش خیال (گسترة وهم و ایهام در شعر حافظ)
        سعید خیرخواه
        یکی از بحث‌های اساسی در سامانة حافظ‌شناسی، معانی چندپهلو و گونه‌گون ابیات یا واژگان است که از زمان حافظ تا امروز محل نزاعِ حافظ‌شناسان و دوستداران خواجه بوده است. در این مقال برآنیم تا حدودی به این مسأله بپردازیم و نشان دهیم که بسیاری از اختلاف‌‌نظر‌ها در برداشت معنی و چکیده کامل
        یکی از بحث‌های اساسی در سامانة حافظ‌شناسی، معانی چندپهلو و گونه‌گون ابیات یا واژگان است که از زمان حافظ تا امروز محل نزاعِ حافظ‌شناسان و دوستداران خواجه بوده است. در این مقال برآنیم تا حدودی به این مسأله بپردازیم و نشان دهیم که بسیاری از اختلاف‌‌نظر‌ها در برداشت معنی و مفهوم شعر حافظ پایه و اساسِ درستِ علمی و نظری ندارند و به قول خواجه: جنگ هفتاد و دو ملّت همه را عذر بنه چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تحلیل آماری ویژگی‌های سبکی و زیباشناختی در دیوان بیدل
        عبدالله نصرتی
        در مطالعات سبک‌شناسی، بودن یا نبودن یک عنصر یا چند عنصر، آن قدر اهمیت ندارد که بسامد آن عنصر یا عناصر. لذا برای تعیین بسامد مختصات سبکی بیدل در این مقاله تحلیل آماری در نظر گرفته شده است که ابتدا تمامی مؤلفه‌های سبکی به سه بخش اصلی یعنی مختصات ادبی، زبانی و فکری تقسیم ش چکیده کامل
        در مطالعات سبک‌شناسی، بودن یا نبودن یک عنصر یا چند عنصر، آن قدر اهمیت ندارد که بسامد آن عنصر یا عناصر. لذا برای تعیین بسامد مختصات سبکی بیدل در این مقاله تحلیل آماری در نظر گرفته شده است که ابتدا تمامی مؤلفه‌های سبکی به سه بخش اصلی یعنی مختصات ادبی، زبانی و فکری تقسیم شده و در جدولی به عنوان طرح پایه‌های پژوهش در نظر گرفته شده است. در ادامه هر یک از ویژگی‌های سبکی بیدل در 380 بیت به عنوان نمونه پژوهش (مطابق جدول نمونه‌گیری مورگان) بررسی شده سپس با تعیین بسامد و درصد مشاهده آن جداولی آماری تنظیم گردیده و نتایج به جامعه آماری که 35 هزار بیت در دیوان بیدل است تعمیم داده شده است. پرونده مقاله