بازتاب امثال و حکم عربی و فارسی در آیینه ی قصاید و غزلیات و قطعات تقی دانش
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
1 - استادیارگروه زبان وادبیات فارسی،واحد سلماس،دانشگاه آزاد اسلامی،سلماس،ایران
کلید واژه: قصاید و غزلیات و قطعات, امثال و حکم عربی و فارسی, تقی دانش,
چکیده مقاله :
با تحقیق در شعر و ادب فارسی از آغاز تا حال حاضر، می توان دریافت که شعرا و نویسندگان به شیوه ها های گوناگون، از امثال و حکم عربی و فارسی بهره جسته اند. با مطالعه ی آثار شعرا و نویسندگان بزرگی چون: فردوسی، ناصر خسرو، عنصر المعالی، نصرالله منشی، سعد الدین وراوینی، سنایی، انوری، نظامی، خاقانی، عطار نیشابوری، عطاملک جوینی، مولانا، سعدی، حافظ و دیگران در می یابیم که اینان از امثال و حکم عربی و فارسی، برای بیان اندیشه های والای اخلاقی، عرفانی، اجتماعی، سیاسی، ادبی بهره جسته تا جایی که این شیوه ی بیان، به عنوان خصیصه ی بارز سبکی آنان در آمده است. تقی دانش یکی از شعرا و ارباب قلم اواخر دوره ی قاجاریه دوره ی پهلوی است که با تأسی از شعرا و نویسندگان پیشین، تحت تأثیر امثال و حکم عربی و فارسی قرار گرفته و در آیینه ی قصاید و غزلیات و قطعات خویش، سیمای زیبایی از امثال و حکم عربی و فارسی نشان داده است. نگارنده در این پژوهش، امثال و حکم عربی و فارسی را در کلّ قصاید و غزلیات و قطعات دانش مورد بررسی قرار داده است. هدف از این پژوهش بررسی شیوه ها های بهره گیری از امثال و حکم در محدوده ی قصاید و غزلیات و قطعات دانش است. نتیجه ی تحقیق اینکه بهره گیری از امثال و حکم عربی و فارسی، با تأسی از پیشینیان، در جای جای قصاید و غزلیات و قطعات دانش مشهود بوده و به عنوان خصیصه ی بارز سبکی وی در آمده است.
Studying Persian literature and poetry from the beginning of its formation to the present time reveal that poets and writers have abundantly used Arabic and Persian proverbs and sayings in myriad ways and methods to add sweetness and eloquence to their writings. By studying the works of great poets such as Ferdowsi, Naser Khosrow, Onsorolmaali, Nasrullah Munshi, Saada din Verminy, Sanai, Anwari, Nezami, Khaghani, Attar Nish Aburi, Atta Mulk Jowini, Maulana, Sadie, Hafiz, and some others, it is disclosed that they have extensively used Arabic and Persian proverbs, verses, anecdotes and sayings to express high moral, mystical, social, political, and literary thoughts to the extent that such expressive way turns as a dominant characteristic of their style. Taghi Danesh, the eminent poet of late Qajar and early Pahlavi dynasties, was under the shining influence of anecdotes, Persian and Arabic proverbs and sayings and effortlessly attempt to reflect such beauty in his writings. The present study aims to investigate and analyze the ways and techniques of using Arabic and Persian proverbs, sayings and anecdotes in sonnets and fragments of Taghi Danesh. The present research achieves the result that use of Arabic and Persian proverbs, sayings, and anecdotes, following predecessors’ reflection, is evident in all his odes and sonnets and fragments and turns to his distinctive stylistic feature.
_||_