مقایسه اثرات پماد موضعی کالاندولا و عصاره آبی صمغ گیاه انزروت (Astragalus fasciculifolius) بر التیام زخمهای ایجاد شده در پوست خرگوش
محورهای موضوعی : پژوهش های بالینی دام های بزرگ
کلید واژه: التیام زخم, خرگوش, کالاندولا, صمغ گیاه انزروت,
چکیده مقاله :
در کتب پزشکی باستانی ایران از جمله قانون در طب شیخ الرئیس ابوعلی سینا، ترکیبات گیاهی مختلفی برای التیام زخم پیشنهاد شده است. در این مطالعه اثر التیامی صمغ گیاه انزروت (کنجده) به لحاظ هیستوپاتولوژیک با پماد موضعی کالاندولا مورد مقایسه قرار گرفته است. سه گروه پنج تایی از خرگوش های بالغ با شرایط تقریباً یکسان، انتخاب شده و روی پوست ناحیه پشت هر یک زخمی به قطر تقریبی cm1 ایجاد گردید و در کل دوره های زمانی التیام منطبق بر روزهای 3 ، 7 ، 14 و 28 در نظر گرفته شد. گروه اول با صمغ گیاه انزروت و گروه دوم با کالاندولا تیمار شده و گروه سوم(شاهد) دارویی دریافت نکرد. معیار ارزیابی بر مبنای فاکتورهای انقباض زخم، میزان تشکیل بافت گرانوله و بروز یا عدم بروز عفونت ثانویه و نیز رتبه بندی این فاکتورها با نمادهای I و II و III تعیین شد. در گروه اول (صمغ انزروت) روند التیام از ابتدا تا انتهای دوره رضایتبخش بود و بخصوص در ابتدا نسبت به دو گروه دیگر پیشرفت بهتری داشت. در گروه دوم(کالاندولا) روند التیام زخم ها در هفته اول حتی نسبت به گروه سوم (شاهد) نیز کندتر بود، اما پس از آن تسریع شد. نتیجه اینکه صمغ انزروت دارای اثر التیامی مناسبی از ابتدا تا آخر دوره است. در نهایت، مقایسه روند التیام در دو گروه اول و دوم به لحاظ کمی(زمان نهایی دوره التیام) و کیفی(میزان تشکیل بافت گرانوله، میزان انقباض، رویش مجدد مو در موضع) تقریبأ در یک سطح، ارزیابی گردید.
In ancient Iranian medical texts such as “QANUN of AVICENNA” different herbal compounds has suggested. In this study, the healing effects of Calendula are compared with Astragalus fasciculifolius Aqueous Resin Extract (AfARE), histopathologically. 15 adult rabbits (randomly divided into three groups) were selected and a round wound was created with almost 1cm diagonal in diameter on the skin of their backs. Total treatment period was specified as 3, 7, 14 and 28 days. The evaluation was on the basis of wound construction, granulation formation and secondary infection occurrence and grading of these factors was marked by I, II and III. First and second groups were respectively treated with (AfARE) and Calendula topical ointment and third group (control g.) received no treatment. In the first group, treatment process was satisfying from beginning to the end of the period and specially had better development at the beginning in comparison with other groups. In the second group, wound healing process was slow in first week, even in comparison with third group. But it was accelerated afterwards. So, it can be concluded that AfARE has very good healing effects from beginning to the end of the treatment period. But regarding to the previous studies of author on Calendula topical ointment, the best time of its use, is in fibroplasia stage of wound healing process. Finally, healing process compared between the first and the second groups had almost the same results, qualitatively and quantitatively.
1- بخشی‌خانیکی، غ. (1386): درختان و درختچه‌های ایران. فصل چهارم: مهمترین خانواده های درختی و درختچه ای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور. ص129
2- پوستی ایرج (1385): بافت‌شناسی مقایسه‌ای. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ ششم. صص194-213.
3- شیخ الرئیس ابوعلی سینا، مجموعه نفیس قانون در طب. (1367): ترجمه عبدالرحمن شرفکندی (ماموستا هه ژار). انتشارات سروش.
4- قهرمانی دهبکری، ش. و سعیدیانی، س.(1387). اثر عصاره آبی صمغ گیاه انزروت (Astragalus fasciculifolius) بر التیام زخم موش رت. خلاصه مقالات اولین سمپوزیوم بین المللی علوم دارویی و فارماکولوژی دامپزشکی، تهران
5- قهرمانی دهبکری، ش. و سعیدیانی س. و شجاع‌قره‌باغ، م. (1388). تعیین زمان مناسب استعمال داروی کالاندولا بر روی زخمهای باز بمنظور تسریع التیام زخم در مقایسه با داروی فنی توئین. خلاصه مقالات ششمین گردهمایی دامپزشکان علوم بالینی ایران، تبریز
6- Berton, A.L, Sullens, K.E and Stashak. T.S (1985): Effect of wound location and use of topical collagen gel on exuberant granulation formation and wound healing in the pony. Am. J Vel Res, 46: 1438 – 1444.
7- Bertram, G Catzonge. (1990): Pharmacology. Publish Appleton and sange Norwalk, ct. PP: 922 – 927.
8- Blumen Krantz, N. Hansen, GA. (1974): Effect of diphenyl hydantoin on connective tissue. Acta. Neurol. Scand. 50. PP: 302 – 6.
9- Burge. S and Rayment, R (1986): Simple skin surgery. Oxford, Blackwell Scientific Publiculions:71.
10- Cockbill. S.M and Turner, TD (1995). Management of veterinary wounds. Vet Rec, 136: 362 – 365.
11- Cumar, Cotran, Robbins (2003): Basic Pathology. {Part1 (General Pathology); Chapter3}. (7th Ed). SAUNDERS, Philadelphia; 61-78.
12- Dana G.Allen, John K.Pringle, Dale Smith (1993): Handbook of Veterinary Drugs. Williams and Wilkins, Baltimore, USA; 154-157.
13- Heinz, C.D (1988): Wound healing and tissue repair. In the textbook of large animal surgery edited by oehme, F.W (2nd Ed): Williams and Wilkins, Baltimore, USA: 41 – 53.
14- Klouchek popova E, popova A, pavlova N, kruste va.s (1982): Influence of the physiological regeneration and epithelialization using fractions isolated from calendula officinalis. Acta physiol pharmacol Bulg .1982; 8(4): 63 – 7.
15- Mcgregor, IA (1981): Fundamental techniques of plastic surgery (7th Ed). Chrchill Livingstone, New York.
16- Oehm, F (1988): Textbook of large animal surgery. (2nd Ed). Williams and Wilkins, Baltimore, USA; 364-370.
17- Perez carreon JI, et al (2002): Genotoxic and anti genotoxic properties of calendula offcinalis extracts in rat liver cell cultures treated with diethylnitrosamine. Toxicol in Vitro. 2002 Jun: 16 (3): 253-8.
18- Pope, E.R (1988): Skin grafting in small animal surgery. Part I. The normal healing process. Comp Cont Educ Pract Vet, 10: 915.
_||_